This Is What LGBT Life Is Like Around the World | Jenni Chang and Lisa Dazols | TED Talks

Çeviri: Onur Arslan Gözden geçirme: Onur ŞAHİN

Jenni Chang: When I told my parents I was gay,

Jenni: Aileme eşcinsel olduğumu anlattığımda,

the first thing they said to me was,

bana söyledikleri ilk şey

"We're bringing you back to Taiwan."

"Seni Tayvan'a geri getiriyoruz" olmuştu.

(Laughter)

(Gülüşler)

In their minds, my sexual orientation was America's fault.

Onlara göre, cinsel tercihim Amerika'nın hatasıydı.

The West had corrupted me with divergent ideas,

Batı, beni farklı fikirleriyle olumsuz etkilemişti,

and if only my parents had never left Taiwan,

ve ailem Tayvan'ı terketmemiş olsaydı

this would not have happened to their only daughter.

bu olay biricik kızlarının başına gelmeyecekti.

In truth, I wondered if they were right.

Aslında, haklı olabilirler mi diye merak etmedim değil..

Of course, there are gay people in Asia,

Tabii ki, Asya'da eşcinsel insanlar var,

just as there are gay people in every part of the world.

dünyanın her yerinde olduğu gibi.

But is the idea of living an "out" life,

Fakat, bunu "açık" olarak yaşama fikri, "Ben bir eşcinselim,

in the "I'm gay, this is my spouse, and we're proud of our lives together"

bu da hayat arkadaşım ve beraber olmaktan dolayı çok gururluyuz"

kind of way just a Western idea?

sadece batılı bir düşünce tarzı mıdır?

If I had grown up in Taiwan, or any place outside of the West,

Ben eğer Tayvan'da veya batı dışında herhangi bir yerde büyümüş olsaydım,

would I have found models of happy, thriving LGBT people?

mutlu, başarılı LGBT kişileri bulabilir miydim?

Lisa Dazols: I had similar notions.

Lisa : Benim görüşlerim de böyleydi.

As an HIV social worker in San Francisco,

San Fransisco'da HIV üzerine çalışırken,

I had met many gay immigrants.

bir çok eşcinsel göçmenle tanıştım.

They told me their stories of persecution in their home countries,

Bana, sadece eşcinsel oldukları için kendi ülkelerinde yaşadıkları

just for being gay,

zulümlerden ve neden

and the reasons why they escaped to the US.

ABD'ye kaçtıklarına dair sebeplerden bahsettiler.

I saw how this had beaten them down.

Bunun, onları nasıl kötü etkilediğini gördüm.

After 10 years of doing this kind of work,

10 yıl buna benzer bir iş yaptıktan sonra

I needed better stories for myself.

kendim için daha iyi hikayelere ihtiyacım vardı.

I knew the world was far from perfect,

Dünyanın mükemmel olmadığını biliyordum

but surely not every gay story was tragic.

fakat her eşcinsel hikayesi de trajik değildi.

JC: So as a couple, we both had a need to find stories of hope.

Jenni : Sonuçta çift olarak, ikimizin de umut içeren hikayeler bulmalıydık.

So we set off on a mission to travel the world

Bu uğurda, dünyayı gezerek sonunda "Super Eşcinseller" olarak

and look for the people we finally termed as the "Supergays."

adlandıracağımız kişileri bulmayı görev edindik.

(Laughter)

(Gülüşler)

These would be the LGBT individuals

Bunlar, olağanüstü şeyler yapan

who were doing something extraordinary in the world.

LGBT bireyleri olacaktı.

They would be courageous, resilient,

Cesaretli, dirençli ve hepsinden öte

and most of all, proud of who they were.

kendileriyle gurur duyan kişiler.

They would be the kind of person that I aspire to be.

Onlar, benim olmak istediğim tarzda insanlar olacaklardı.

Our plan was to share their stories to the world through film.

Planımız, bu kişilerin hikayelerini bir film yaparak dünyaya duyurmaktı.

LD: There was just one problem.

Lisa: Tek bir sorunumuz vardı

We had zero reporting and zero filmmaking experience.

Habercilik ve film yapma tecrübemiz sıfırdı.

(Laughter)

(Gülüşler)

We didn't even know where to find the Supergays,

Süper Eşcinselleri nerede bulacağımızı dahi bilmiyorduk,

so we just had to trust that we'd figure it all out along the way.

bu yüzden, kervanın yolda düzüleceğine inanmak zorundaydık.

So we picked 15 countries in Asia, Africa and South America,

Asya, Afrika ve Güney Amerika'dan 15 ülke seçtik,

countries outside the West that varied in terms of LGBT rights.

Batı'nın dışında ve LGBT hakları açısından değişken yerler olsun istedik.

We bought a camcorder,

Bir kamera satın aldık,

ordered a book on how to make a documentary --

bir de nasıl belgesel yapılır kitabı--

(Laughter)

(Gülüşler)

you can learn a lot these days --

Bu günlerde çok fazla şey öğrenebiliyorsunuz --

and set off on an around-the-world trip.

ve bir dünya turuna çıktık.

JC: One of the first countries that we traveled to was Nepal.

Jenni : Ziyaret ettiğimiz ilk ülkelerden biri Nepal idi.

Despite widespread poverty, a decade-long civil war,

Yoğun fakirlik, on yıla yakın süren iç savaşa

and now recently, a devastating earthquake,

ve yakın zamandaki şiddetli depreme rağmen

Nepal has made significant strides in the fight for equality.

Nepal, eşitlik mücadelesinde önemli adımlar atmıştı.

One of the key figures in the movement is Bhumika Shrestha.

Bhumika Shrestha, bu hareketteki önemli figürlerden biriydi.

A beautiful, vibrant transgendered woman,

O, güzel, enerjik bir transeksüel kadın.

Bhumika has had to overcome being expelled from school

Bhumika cinsel eğilimini açıklaması yüzünden okuldan uzaklaştırılma

and getting incarcerated because of her gender presentation.

ve hapsedilmenin üstesinden gelmek zorundaydı.

But, in 2007, Bhumika and Nepal's LGBT rights organization

Fakat, 2007 yılında, Bhumika ve Nepal LGBT hakları kurumu

successfully petitioned the Nepali Supreme Court

Nepal Yargıtayına LGBT ayrımcılığına karşı korunma dilekçesini

to protect against LGBT discrimination.

sunmayı başardı.

Here's Bhumika:

Karşınızda Bhumika:

(Video) BS: What I'm most proud of?

(Video) BS: En çok neden gururluyum?

I'm a transgendered person.

Cinsiyet değiştirmiş biriyim.

I'm so proud of my life.

Hayatımla gurur duyuyorum.

On December 21, 2007,

21 Aralık 2007'de,

the supreme court gave the decision for the Nepal government

Yargıtay, cinsiyet değiştirenlere kimlik kartı verilmesi ve aynı cinsiyetten

to give transgender identity cards

kişilerin evlenebilmesine yönelik

and same-sex marriage.

kararını açıkladı.

LD: I can appreciate Bhumika's confidence on a daily basis.

LD: Günlük bazda Bhumika'nın güvenini takdir ediyorum.

Something as simple as using a public restroom

Halka açık bir tuvaleti kullanmak gibi basit bir eylem,

can be a huge challenge when you don't fit in

insanların cinsiyete dair sıkı beklentilerini

to people's strict gender expectations.

karşılamadığınızda önemli bir sorun haline gelebiliyor.

Traveling throughout Asia,

Asya'da seyahat ederken,

I tended to freak out women in public restrooms.

Halka açık tuvaletlerde kadınları korkuttuğum oldu.

They weren't used to seeing someone like me.

Benim gibi birini görmeye alışık değillerdi.

I had to come up with a strategy, so that I could just pee in peace.

Huzurlu bir şekilde işeyebilmek için bir strateji geliştirmeliydim.

(Laughter)

(Gülüşler)

So anytime I would enter a restroom,

Ben de, ne zaman bir tuvalete girsem,

I would thrust out my chest to show my womanly parts,

göğsümü açar ve kadınsı yerlerimi gösterirdim,

and try to be as non-threatening as possible.

ve korkutucu olmamaya çalışırdım.

Putting out my hands and saying, "Hello",

Ellerimi açıp "Merhaba" diyerek,

just so that people could hear my feminine voice.

insanların kadınsı sesimi duymalarını sağladım.

This all gets pretty exhausting, but it's just who I am.

Bu çok yorucu oldu, ama ben böyleyim.

I can't be anything else.

Farklı bir şey olamam.

JC: After Nepal, we traveled to India.

Jenni: Nepal'in ardından, Hindistan'a geçtik.

On one hand, India is a Hindu society,

Hindistan, bir taraftan, hiç bir homofobi geleneği içermeyen

without a tradition of homophobia.

bir Hindu topluluğuyken,

On the other hand, it is also a society with a deeply patriarchal system,

diğer yanda, derin bir ataerkilliğin hakim olduğu bir toplum

which rejects anything that threatens the male-female order.

ve erkek-kadın önceliğini tehdit eden herhangi bir şeyi reddediyor.

When we spoke to activists,

Aktivistler ile konuştuğumuzda,

they told us that empowerment begins with ensuring proper gender equality,

güçlenmenin, cinsiyet eşitliği ve kadının toplum içindeki statüsünün

where the women's status is established in society.

sağlanmasıyla başladığını söylediler.

And in that way, the status of LGBT people can be affirmed as well.

Ve bu şekilde, LGBT bireylerinin statüsü de belirlenebilir.

LD: There we met Prince Manvendra.

Lisa: Burada Prens Manvendra ile tanıştık.

He's the world's first openly gay prince.

Kendisi, eşcinsel olduğunu açıklayan dünyadaki ilk prens.

Prince Manvendra came out on the "Oprah Winfrey Show,"

Prens Manvendra oldukça uluslararası bir şekilde"Oprah Winfrey Şov"a

very internationally.

katıldı.

His parents disowned him

Ailesi kendisini reddetti

and accused him of bringing great shame to the royal family.

ve kraliyet ailesine büyük utanç getirmekle suçladı.

We sat down with Prince Manvendra

Biz Prens Manvendra ile oturduk

and talked to him about why he decided to come out so very publicly.

ve neden halka açılmaya karar verdiğini konuştuk.

Here he is:

Kendisi karşınızda :

(Video) Prince Manvendra: I felt there was a lot of need

(Video) Prens Manvendra : Toplumumuzdaki bu utancı

to break this stigma and discrimination which is existing in our society.

ve ayrımcılığı sonlandırmak gerektiğini düşündüm.

And that instigated me to come out openly and talk about myself.

Bu da beni halka açılmak konusunda kışkırttı.

Whether we are gay, we are lesbian, we are transgender, bisexual

Eşcinsel, lezbiyen, transeksüel veya biseksüel, ne olursak olalım,

or whatever sexual minority we come from,

hangi cinsel azınlıktan geliyor olsak dahi

we have to all unite and fight for our rights.

hepimiz birleşmeli ve haklarımız için savaşmalıyız.

Gay rights cannot be won in the court rooms,

Eşcinsel hakları mahkeme salonlarında değil,

but in the hearts and the minds of the people.

insanların kalpleri ve fikirlerinde kazanılabilir.

JC: While getting my hair cut,

Jenni : Saçımı kestirirken,

the woman cutting my hair asked me,

kuaför kadın bana

"Do you have a husband?"

"Bir kocan var mı?" diye sordu.

Now, this was a dreaded question

Bu bana seyahatlerimde

that I got asked a lot by locals while traveling.

yerli halkın da sorduğu korkunç bir soru.

When I explained to her that I was with a woman instead of a man,

Ona, bir erkek yerine bir kadınla beraber olduğumu söylediğimde,

she was incredulous,

inanmamış gibiydi,

and she asked me a lot of questions about my parents' reactions

ve bana ebeveynlerimin tepkileriyle ilgili bir çok soru sordu

and whether I was sad that I'd never be able to have children.

ve de çocuk sahibi olamayacağım için üzgün olup olmadığımı.

I told her that there are no limitations to my life

Hayatımda hiç bir kısıtlamanın olmadığını

and that Lisa and I do plan to have a family some day.

ve Lisa ile bir gün aile kurmayı planladığımızı anlattım.

Now, this woman was ready to write me off

Şimdi, bu kadın beni bir diğer deli Batılı olarak

as yet another crazy Westerner.

hatırlamaya hazırdı.

She couldn't imagine that such a phenomenon

Kendi ülkesinde böyle bir olayın

could happen in her own country.

yaşanabileceğini hayal edemezdi.

That is, until I showed her the photos of the Supergays

Bu,ona Hindistan'daki Süper Eşcinsellerin fotoğraflarını

that we interviewed in India.

gösterene kadardı.

She recognized Prince Manvendra from television

Prens Madvendra'yı televizyondan tanıdı

and soon I had an audience of other hairdressers

ve kısa zamanda benimle tanışmak isteyen diğer

interested in meeting me.

kuaförler ortaya çıktı.

(Laughter)

(Gülüşler)

And in that ordinary afternoon,

Ve sıradan bir öğleden sonrada,

I had the chance to introduce an entire beauty salon

Bir güzellik salonu dolusu insanı ülkelerinde meydana gelen

to the social changes that were happening in their own country.

sosyal değişiklikler hakkında bilgilendirme şansı buldum.

LD: From India, we traveled to East Africa,

Lisa: Hindistan'dan sonra Doğu Afrika'ya seyahat ettik.

a region known for intolerance towards LGBT people.

LGBT bireylerine yönelik sert tutumlarıyla bilinen bir bölgeye.

In Kenya, 89 percent of people who come out to their families

Kenya'da, eşcinsel olduğunu açıklayan kişilerin %89'unun aileleri, onları

are disowned.

evlatlıktan reddetmiş.

Homosexual acts are a crime and can lead to incarceration.

Homoseksüel davranışlar suç ve hapis cezaları mevcut.

In Kenya, we met the soft-spoken David Kuria.

Kenya'da tatlı dilli bir insan olan David Kuria ile tanıştık.

David had a huge mission of wanting to work for the poor

David'in fakirler için çalışmayı isteyerek hükümetini geliştirmek

and improve his own government.

şeklinde büyük bir görevi var.

So he decided to run for senate.

Bu yüzden, meclise girmeye karar vermiş.

He became Kenya's first openly gay political candidate.

Kenya'nın eşcinsel olduğunu açıklamış ilk siyasetçi adayı olmuş.

David wanted to run his campaign without denying the reality of who he was.

Seçim kampanyasını, kendi gerçeklerini inkar etmeden yürütmek istemiş.

But we were worried for his safety

Biz, güvenliği için endişeliydik

because he started to receive death threats.

çünkü ölüm tehditleri almaya başlamıştı.

(Video) David Kuria: At that point, I was really scared

(Video) David Kuria: O noktada, gerçekten korkmuştum.

because they were actually asking for me to be killed.

Çünkü benim öldürülmemi talep ediyorlardı.

And, yeah,

Evet,

there are some people out there who do it

dışarıda bunu yapacak insanlar var

and they feel that they are doing a religious obligation.

ve onlar dini bir görevi yerine getirdiklerini düşünüyor.

JC: David wasn't ashamed of who he was.

Jenni : David kim olduğundan utanmıyordu.

Even in the face of threats,

Tehdit ortamında dahi,

he stayed authentic.

bu konuda kararlı oldu.

LD: At the opposite end of the spectrum is Argentina.

Lisa : Bu bakışın tam ters tarafında ise Arjantin yer alıyor.

Argentina's a country where 92 percent of the population identifies as Catholic.

Arjantin, nüfusun %92'si Katolik olarak nitelendirilen bir ülke.

Yet, Argentina has LGBT laws that are even more progressive

Buna rağmen, Arjantin'in ABD'den dahi daha yenilikçi

than here in the US.

LGBT yasaları var.

In 2010, Argentina became the first country in Latin America

2010 yılında Arjantin, evlilik serbestliğini getiren

and the 10th in the world to adopt marriage equality.

Latin Amerika'da ilk, dünyada ise 10. ülke oldu.

There, we met María Rachid.

Burada, Maria Rachid ile tanıştık.

María was a driving force behind that movement.

Maria, bu hareketin arkasındaki öncü kuvvetlerdendi.

María Rachid (Spanish): I always say that, in reality,

Maria Rachid (İspanyolca) : Her zaman şunu söylerim,

the effects of marriage equality

Evlilik serbestliğinin etkileri,

are not only for those couples that get married.

sadece evlenen çiftler için geçerli değildir.

They are for a lot of people that, even though they may never get married,

Evlenmemiş olsalar dahi, devletin eşitliğe önem veren bakışı sayesinde

will be perceived differently by their coworkers,

işverenleri, aileleri ve komşuları tarafından

their families and neighbors,

farklı algılanan çok fazla insan için

from the national state's message of equality.

geçerlidir.

I feel very proud of Argentina

Arjantin ile gurur duyuyorum

because Argentina today is a model of equality.

çünkü bugün Arjantin bir eşitlik sembolüdür.

And hopefully soon,

Ve umarım yakın zamanda,

the whole world will have the same rights.

tüm dünya vatandaşları aynı haklara sahip olurlar.

JC: When we made the visit to my ancestral lands,

Jenni: Atalarıma ait toprakları ziyaret ettiğimde,

I wish I could have shown my parents what we found there.

aileme orada gördüklerimi gösterebilmek isterdim.

Because here is who we met:

Çünkü işte karşılaştığımız kişi:

(Video) One, two, three. Welcome gays to Shanghai!

(Video) Bir, iki, üç. Shanghai'ye hoşgeldiniz eşcinseller!

(Laughter)

(Gülüşler)

A whole community of young, beautiful Chinese LGBT people.

Genç, güzel insanlardan oluşan bir Çin LGBT topluluğu.

Sure, they had their struggles.

Muhakkak, zorluklar yaşıyorlar.

But they were fighting it out.

Fakat, buna karşı savaşıyorlar.

In Shanghai, I had the chance to speak to a local lesbian group

Shanghai'da, yerel bir lezbiyen grup ile konuşma şansım oldu

and tell them our story in my broken Mandarin Chinese.

ve onlara kendi hikayemizi bozuk Mandarin aksanımla anlatmaya çalıştım.

In Taipei, each time we got onto the metro,

Taipei'de, her metroya binişimizde

we saw yet another lesbian couple holding hands.

yeni bir lezbiyen çiftin elele tutuştuğunu görüyorduk.

And we learned that Asia's largest LGBT pride event

Ve, Asya'nın en büyük LGBT gurur yürüyüşünün

happens just blocks away from where my grandparents live.

büyükannemlerin yaşadığı mahalleden birkaç blok ötede yapıldığını öğrendik.

If only my parents knew.

Keşke ailem de bunu bilseydi.

LD: By the time we finished our not-so-straight journey around the world,

Lisa : çok da heteroseksüel olmayan dünya turumuzu tamamladığımızda

(Laughter)

(Gülüşler)

we had traveled 50,000 miles

80.000 km boyunca seyahat etmiş

and logged 120 hours of video footage.

ve 120 saatlik video kaydetmiştik.

We traveled to 15 countries

15 ülke ziyaret ettik

and interviewed 50 Supergays.

ve 50 Süper Eşcinsel ile röportaj yaptık.

Turns out, it wasn't hard to find them at all.

Gördük ki, onları bulmak çok da zor değilmiş.

JC: Yes, there are still tragedies that happen

Jenni : Evet, eşitliğe giden yolda

on the bumpy road to equality.

hala yaşanan trajediler mevcut.

And let's not forget that 75 countries still criminalize homosexuality today.

Ve de unutmayalım ki, 75 ülke halen homoseksüelliği suç olarak görüyor.

But there are also stories of hope and courage

Fakat, aynı zamanda dünyanın dört bir yanında

in every corner of the world.

umut ve cesaret verici hikayeler de var.

What we ultimately took away from our journey is,

Bizim, bu yolculuğumuzdan aldığımız ders,

equality is not a Western invention.

eşitliğin bir Batı buluşu olmadığıdır.

LD: One of the key factors in this equality movement is momentum,

Lisa : Bu eşitlik hareketinde, önemli etkenlerden biri hareketin gücüdür.

momentum as more and more people embrace their full selves

daha fazla insanın kendi dünyalarını değiştirmek için, kendi kimliklerini

and use whatever opportunities they have

benimsemeleri ve kullanabilecekleri

to change their part of the world,

tüm fırsatları kullanmalarının yaratacağı güç ,

and momentum as more and more countries

ve daha fazla ülke kendi eşitlik modellerini

find models of equality in one another.

buldukça sahip olacakları güç.

When Nepal protected against LGBT discrimination,

Nepal LGBT ayrımcılığına karşı durduğunda

India pushed harder.

Hindistan daha çok çaba harcadı.

When Argentina embraced marriage equality,

Arjantin evlilik serbestliğini getirince,

Uruguay and Brazil followed.

Uruguay ve Brezilya onu takip etti.

When Ireland said yes to equality,

İrlanda eşitliğe evet dediğinde

(Applause)

(Alkışlar)

the world stopped to notice.

dünya bunun farkına vardı.

When the US Supreme Court makes a statement to the world

ABD Yargıtayı dünyaya hepimizin gurur duyacağı

that we can all be proud of.

bir açıklama yaptığında.

(Applause)

(Alkışlar)

JC: As we reviewed our footage,

Jenni : Videomuzu incelediğimizde

what we realized is that we were watching a love story.

bir aşk hikayesi izlediğimizi farkettik.

It wasn't a love story that was expected of me,

Benden beklenen bir aşk hikayesi değildi

but it is one filled with more freedom, adventure and love

hayal edebileceğimden fazlasıyla özgürlük, macera ve sevgiyle dolu

than I could have ever possibly imagined.

bir aşk hikayesi ortaya çıktı.

One year after returning home from our trip,

Seyahatimizden eve döndükten bir yıl sonra

marriage equality came to California.

Kaliforniya'ya evlilik eşitliği geldi.

And in the end, we believe, love will win out.

Ve sonunda, inanıyoruz ki, aşk kazanacak.

(Video) By the power vested in me,

(Video) İçimdeki güç sayesinde,

by the state of California

Kaliforniya eyaleti sayesinde,

and by God Almighty,

ve yüce Tanrı sayesinde,

I now pronounce you spouses for life.

sizleri hayat boyu eş ilan ediyorum.

You may kiss.

Birbirinizi öpebilirsiniz

(Applause)

(Alkışlar)