JP Rangaswami: Information is food

JP Rangaswami: Bilgi besindir

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Diba Szamosi Gözden geçirme: Meric Aydonat

I love my food.

Yemekleri seviyorum.

And I love information.

Bilgilenmeyi de seviyorum.

My children usually tell me

Çocuklarım bana her zaman

that one of those passions is a little more apparent than the other.

bu tutkularımdan birinin diğerinden daha baskın olduğunu söyler.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But what I want to do in the next eight minutes or so

Ama önümüzdeki sekiz dakika boyunca benim yapmak istediğim şey

is to take you through how those passions developed,

size bu tutkuların nasıl oluştuğunu ve

the point in my life when the two passions merged,

hayatımın hangi noktasında kesiştiğinin

the journey of learning that took place from that point.

macerasını anlatmak.

And one idea I want to leave you with today

Size bugün vermek isteğim fikir

is what would would happen differently in your life

bilgiye besinlere baktığınız gözle bakarsanız

if you saw information the way you saw food?

hayatınızda nelerin değişeceği.

I was born in Calcutta --

Ben Kalküta'da --

a family where my father and his father before him

babam ve dedem gazeteci olup

were journalists,

İngilizce dergiler

and they wrote magazines in the English language.

çıkarmaya başlamadan önce doğdum.

That was the family business.

Bu bir aile şirketiydi.

And as a result of that,

Ve bu sebeple

I grew up with books everywhere around the house.

her yerinde kitaplar olan bir evde büyüdüm.

And I mean books everywhere around the house.

Kitaplar gerçekten evin her yerindeydi.

And that's actually a shop in Calcutta,

Aslında orası Kalküta'da bir dükkandı,

but it's a place where we like our books.

ama orası kitapları sevdiğimiz yerdi.

In fact, I've got 38,000 of them now

Gerçek şu ki, şu anda 38.000 kitabım var ve

and no Kindle in sight.

hiçbiri belirli bir türe ait değil.

But growing up as a child with the books around everywhere,

Her yerde kitap olan bir yerde büyümek ve

with people to talk to about those books,

insanlarla o kitaplar hakkında konuşmak,

this wasn't a sort of slightly learned thing.

az buz bir okumuşluk değildi.

By the time I was 18, I had a deep passion for books.

18 yaşıma geldiğimde kitaplara derin bir tutku duyuyordum.

It wasn't the only passion I had.

Ancak, kitaplar tek tutkum değildi.

I was a South Indian

Ben, Bengal'de büyüyen bir

brought up in Bengal.

Güney Hindistanlı'yım.

And two of the things about Bengal:

Bengal'le ilgili iki şey vardır:

they like their savory dishes

leziz yemeklerini ve

and they like their sweets.

tatlılarını severler.

So by the time I grew up,

Yani ben büyürken,

again, I had a well-established passion for food.

aynı zamanda yiyeceklere de tutku besledim.

Now I was growing up in the late '60s and early '70s,

Gençliğimi 60'ların sonu, 70'lerin başında yaşadığımdan,

and there were a number of other passions I was also interested in,

başka tutkularım da vardı,

but these two were the ones that differentiated me.

ancak bu iki tutkumdu beni farklılaştıran.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And then life was fine, dandy.

Hayat harikaydı.

Everything was okay,

Her şey yolundaydı,

until I got to about the age of 26,

taa ki 26 yaşındayken gittiğim,

and I went to a movie called "Short Circuit."

"Short Circuit" filmini izleyene kadar.

Oh, some of you have seen it.

Anlaşılan bazılarınız filmi izlemiş.

And apparently it's being remade right now

Şu an film yeniden çekiliyor ve

and it's going to be coming out next year.

gelecek sene gösterime girecek.

It's the story of this experimental robot

Film, kısa devre yaptıktan sonra bilinç kazanan

which got electrocuted and found a life.

bir deney robotunu konu alıyor.

And as it ran, this thing was saying, "Give me input. Give me input."

Ve bu robot çalışırken devamlı "Beni besle, beni besle" diyordu.

And I suddenly realized that for a robot

Ve birden farkettim ki bir robot için

both information as well as food

yemek de, bilgi de

were the same thing.

aynı şeylerdi.

Energy came to it in some form or shape,

Enerjiyi belli şekil ve formda alıyordu,

data came to it in some form or shape.

bilgiyi belli şekil ve formda alıyordu.

And I began to think,

Şöyle düşündüm,

I wonder what it would be like

acaba enerji ve bilgi beni besleyen

to start imagining myself

iki temel şey olsaydı

as if energy and information were the two things I had as input --

nasıl olurdu?

as if food and information were similar in some form or shape.

Yani, yiyecek ve bilgi benzer şekilde ve formda olsaydı.

I started doing some research then, and this was the 25-year journey,

O zamanlar bir araştırma yapmaya başladım ve bu 25 yıllık bir yolculuğa dönüştü,

and started finding out

ve insanoğlunun bir primatken

that actually human beings as primates

o zamanki boyutlarına göre

have far smaller stomachs

midesinin şimdikinden çok daha küçük

than should be the size for our body weight

beyninin ise daha büyük

and far larger brains.

olduğunu öğrendim.

And as I went to research that even further,

Araştırmamı daha da derinleştirdikçe,

I got to a point where I discovered something

pahalı doku hipotezi denilen

called the expensive tissue hypothesis.

bir şeyi keşfettim.

That actually for a given body mass of a primate

Yani bir primatın verilen beden kütlesi için

the metabolic rate was static.

metabolik hızı durağandı.

What changed was the balance of the tissues available.

Değişen, kullanılabilen dokuların dengesiydi.

And two of the most expensive tissues in our human body

Ve insan vücudunun en pahalı dokularından ikisi

are nervous tissue and digestive tissue.

sinir dokuları ve sindirim dokularıdır.

And what transpired was that people had put forward a hypothesis

Ortaya çıkan şu oldu: insanlar 1995 yıllarında

that was apparently coming up with some fabulous results by about 1995.

şaşırtıcı sonuçlara ulaşan bir hipotez ortaya attılar.

It's a lady named Leslie Aiello.

Bu hanımın adı Leslie Eiello.

And the paper then suggested that you traded one for the other.

Araştırmalar, birini diğerine tercih etmeniz gerektiğini söylüyordu.

If you wanted your brain for a particular body mass to be large,

Belli bir vücut kitlesi için daha büyük bir beyninizin olmasını istiyorsanız,

you had to live with a smaller gut.

daha küçük bir mideyle yaşamanız gerekiyor.

That then set me off completely

İşte o anda şunu diyebildim:

to say, Okay, these two are connected.

Tamam, bu ikisi birbiriyle bağlantılı.

So I looked at the cultivation of information as if it were food

Bilgi üretimine yiyeceklerinki gibi bakmaya başladım

and said, So we were hunter-gathers of information.

ve "Yani biz bilgi avcı-toplayıcılarıydık." dedim.

We moved from that to becoming farmers and cultivators of information.

Daha sonra bilgi çiftçileri ve üreticilerine dönüştük.

Does that really explain what we're seeing

Tüm bunlar, bu günlerde fikri mülkiyet savaşlarında

with the intellectual property battles nowadays?

gördüklerimizi gerçekten açıklıyor mu?

Because those people who were hunter-gatherers in origin

Çünkü eskiden avcı-toplayıcı olanlar

wanted to be free and roam and pick up information as they wanted,

özgürce gidip istediklerinde bilgiyi almak istiyorlardı

and those that were in the business of farming information

ve bilgiyi yetiştirme işinde olanlar

wanted to build fences around it,

çevresine çitler çekmek,

create ownership and wealth and structure and settlement.

sahiplik, zenginlik ve mülkiyet elde etme peşindelerdi.

So there was always going to be a tension within that.

Yani bu işin içinde her zaman bir gerginlik vardı.

And everything I saw in the cultivation

Ve yetiştiricilikte gördüğüm her şey

said there were huge fights amongst the foodies

yemek peşindekiler arasında büyük savaşlar olduğunu anlattı,

between the cultivators and the hunter-gatherers.

yetiştiriciler ve avcı-toplayıcılar arasında.

And this is happening here.

Burada olan da bu.

When I moved to preparation, this same thing was true,

Hazırlığa başladığımda, aynı şey geçerliydi

expect that there were two schools.

ancak, iki farklı görüş vardı.

One group of people said you can distill your information,

Bir taraf, bilgiyi damıtarak

you can extract value, separate it and serve it up,

değerli kısmını ayırıp servis etmek gerek diyordu,

while another group turned around

ötekisi, "Hayır, hayır mayalamak gerek"

and said no, no you can ferment it.

diyenlerden oluşuyordu.

You bring it all together and mash it up

Hepsini bir araya getirip karıştırırsınız

and the value emerges that way.

ve böylece değeri ortaya çıkar.

The same is again true with information.

Aynı şey bilgi için de geçerlidir.

But consumption was where it started getting really enjoyable.

Ve işler tüketim aşamasında eğlenceli olmaya başlıyor.

Because what I began to see then

Çünkü o zaman görmeye başladım ki

was there were so many different ways people would consume this.

insanlar bunu çok çeşitli yollarla tüketiyorlar.

They'd buy it from the shop as raw ingredients.

Çiğ malzemeler olarak alıyorlar.

Do you cook it? Do you have it served to you?

Kendiniz mi pişirirsiniz? Size servis edilsin mi isteriniz?

Do you go to a restaurant?

Bir lokantaya mı gidersiniz?

The same is true every time as I started thinking about information.

Aynı şey bilginin tüketimi için de geçerli.

The analogies were getting crazy --

Benzerlikler deli gibi artıyordu --

that information had sell-by dates,

bilginin de son kullanma tarihi vardı,

that people had misused information that wasn't dated properly

uygun tarihte tüketilmeyen bilgiler yanlış kullanılıyordu

and could really make an effect on the stock market,

ve bu piyasalarda ya da şirket değerlerinde

on corporate values, etc.

yan etkilere sebep olabilirdi.

And by this time I was hooked.

Ve artık bu konuya tamamen kapılmıştım.

And this is about 23 years into this process.

Bu sürecin içinde 23 yılım geçmişti.

And I began to start thinking of myself

Kendimi gerçekle kurgu arasında

as we start having mash-ups of fact and fiction,

bir kombinasyonun parçasıymışım gibi görmeye başladım,

docu-dramas, mockumentaries, whatever you call it.

belgesel-film, sahte-belgesel ya da adı her neyse.

Are we going to reach the stage

Bilginin, ilişkili olduğu gerçekliğin

where information has a percentage for fact associated with it?

yüzdesine sahip olduğu bir seviyeye ulaşabilecek miyiz?

We start labeling information for the fact percentage?

Bilgiyi içerdiği gerçeklik yüzdesiyle etiketlemeye başlar mıyız?

Are we going to start looking at what happens

Dile getirdiğimiz bilginin kaynağı kuruduğunda

when your information source is turned off, as a famine?

neler olacağını düşünmeye başlayacak mıyız?

Which brings me to the final element of this.

İşte bu beni tüm bunların son noktasına getirdi.

Clay Shirky once stated that there is no such animal as information overload,

Clay Shirky bir zamanlar aşırı bilgi yüklemesi diye bir şeyin olmadığını söylemişti,

there is only filter failure.

sadece filtreleme arızası vardı.

I put it to you that information,

Ben de size söylüyorum,

if viewed from the point of food,

besin bakış açısıyla baktığımızda bilgi

is never a production issue; you never speak of food overload.

bir üretim meselesi değildir, aşırı besin yüklemesinden asla bahsedilmez.

Fundamentally it's a consumption issue.

Asıl olarak, bu bir tüketim meselesidir.

And we have to start thinking

Ve biz bilgiyle baş edebilmek için fakültelerimiz olsun diye,

about how we create diets within ourselves, exercise within ourselves,

etiketleme işi sorumluluklarıyla yerine getirilsin diye

to have the faculties to be able to deal with information,

kendi içimizde nasıl diyet yapabileceğimizi,

to have the labeling to be able to do it responsibly.

nasıl egzersiz yapabileceğimizi düşünmeye başlamalıyız.

In fact, when I saw "Supersize Me," I starting thinking of saying,

Aslında "Beni Şişmanlat"ı gördüğümde, şunu düşünmüştüm:

What would happen

Bir kimse 31 gün boyunca

if an individual had 31 days nonstop Fox News?

kesintisiz Fox Haberleri izleseydi ne olurdu?

(Laughter)

(Kahkahalar)

Would there be time to be able to work with it?

Bununla çalışabilmeye zaman olur muydu?

So you start really understanding

Yani, hastalıklar ve toksinlere maruz kalabileceğinizi,

that you can have diseases, toxins, a need to balance your diet,

dengeli beslenmeniz gerektiğini anlıyorsunuz

and once you start looking, and from that point on,

ve bu açıdan görmeye başladığınızda,

everything I have done in terms of the consumption of information,

bilgi üretimi, bilginin hazırlanması gibi

the production of information, the preparation of information,

bilgi tüketimi bakımından yaptığınız herşeye

I've looked at from the viewpoint of food.

besinlere baktığınız gibi bakıyorsunuz.

It has probably not helped my waistline any

Bel çevremi inceltmeye pek yaramamış olabilir

because I like practicing on both sides.

çünkü her iki tarafa da çalışmayı seviyorum.

But I'd like to leave you with just that question:

Ancak, sizden şu soruyla ayrılmak istiyorum:

If you began to think of all the information that you consume

Eğer tükettiğiniz bilgiye

the way you think of food,

yiyeceklere baktığınız gözle baksaydınız,

what would you do differently?

şimdikinden farklı ne yapardınız?

Thank you very much for your time.

Zaman ayırdığınız için çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)