JP Rangaswami: Information is food

JP Rangaswami: Thông tin là thực phẩm

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Translator: Kim Thanh Nguyễn Reviewer: Phuong Le

I love my food.

Tôi yêu thức ăn

And I love information.

Và tôi yêu thông tin.

My children usually tell me

Con cái tôi thường nói với tôi rằng

that one of those passions is a little more apparent than the other.

một trong những đam mê này nổi trội hơn mấy cái còn lại

(Laughter)

(Cười)

But what I want to do in the next eight minutes or so

Nhưng trong 8 phút tiếp theo

is to take you through how those passions developed,

tôi muốn giúp bạn hiểu sự thiết lập của những đam mê này

the point in my life when the two passions merged,

và cái bước ngoặt của đời tôi, khi cả hai niềm đam mê hòa trộn lại thành một,

the journey of learning that took place from that point.

sự bắt đầu của một cuộc hành hương về kiến thức

And one idea I want to leave you with today

Và một ý tưởng tôi muốn giới thiệu trong ngày hôm nay là

is what would would happen differently in your life

cuộc đời bạn sẽ biến đổi thế nào

if you saw information the way you saw food?

nếu bạn nhận biết thông tin theo cách bạn nhìn thức ăn?

I was born in Calcutta --

Tôi sinh ra tại Calcutta --

a family where my father and his father before him

trong một gia đình mà cả bố và ông tôi

were journalists,

đều là nhà báo,

and they wrote magazines in the English language.

họ viết tạp chí bằng tiếng Anh.

That was the family business.

Đó là nghề truyền thống của gia đình tôi.

And as a result of that,

Và hệ quả là,

I grew up with books everywhere around the house.

tôi lớn lên trong một gia đình với sách ở khắp cả mọi nơi

And I mean books everywhere around the house.

Nhất là la liệt khắp nhà.

And that's actually a shop in Calcutta,

Nhà tôi thực sự là một cửa hàng sách ở Calcutta,

but it's a place where we like our books.

nhưng đó là nơi với sách của chúng tôi.

In fact, I've got 38,000 of them now

Trên thực tế, cho đến giờ, tôi có 38000 cuốn sách

and no Kindle in sight.

và không có cuốn sách nào đọc trên máy ebook Kindle cả.

But growing up as a child with the books around everywhere,

Nhưng lớn lên cùng với sách

with people to talk to about those books,

và mọi người xung quanh đều nói về sách,

this wasn't a sort of slightly learned thing.

không phải là một dạng học tập đơn thuần.

By the time I was 18, I had a deep passion for books.

Đến tuổi 18, tôi đã có đam mê mãnh liệt với đọc sách.

It wasn't the only passion I had.

Đó không chỉ là đam mê duy nhất của tôi.

I was a South Indian

Tôi là một người Nam Ấn Độ

brought up in Bengal.

lớn lên ở Bengal.

And two of the things about Bengal:

Và có hai điều về Bengal:

they like their savory dishes

đó là họ thích các món ăn nhiều gia vị

and they like their sweets.

và đồ ngọt.

So by the time I grew up,

Khi lớn lên,

again, I had a well-established passion for food.

tôi lại có đam mê với món ăn.

Now I was growing up in the late '60s and early '70s,

Tôi lớn lên trong những năm cuối thập niên 60, đầu 70,

and there were a number of other passions I was also interested in,

tôi đam mê nhiều thứ,

but these two were the ones that differentiated me.

nhưng đó là hai đam mê đặc biệt của tôi.

(Laughter)

(Cười)

And then life was fine, dandy.

Lúc đó, cuộc sống tôi tạm ổn.

Everything was okay,

Mọi thứ đều ổn,

until I got to about the age of 26,

cho tới khi tôi gần đến tuổi 26,

and I went to a movie called "Short Circuit."

tôi xem một bộ phim có tên là "Mạch Điện Ngắn".

Oh, some of you have seen it.

Ồ, có vẻ là một số bạn đã từng xem bộ phim đó rồi.

And apparently it's being remade right now

Và có vẻ là người ta đang tái thiết kế bộ phim đó bây giờ.

and it's going to be coming out next year.

và sẽ ra mắt vào năm tới.

It's the story of this experimental robot

Đó là câu chuyện về robot thử nghiệm

which got electrocuted and found a life.

được nạp điện và tìm thấy sự sống.

And as it ran, this thing was saying, "Give me input. Give me input."

Khi chạy, bọn robot luôn bảo rằng, "Hãy cho tôi điện. Hãy cho tôi điện."

And I suddenly realized that for a robot

Đột nhiên tôi nhận ra rằng đối với một con robot

both information as well as food

thông tin và thức ăn

were the same thing.

là một.

Energy came to it in some form or shape,

Năng lương tiếp vào robot dưới một dạng hay hình thái,

data came to it in some form or shape.

dữ liệu lại được nhập vào dưới một dạng hay hình thái.

And I began to think,

Tôi bắt đầu cho rằng,

I wonder what it would be like

tôi tự hỏi sẽ ra sao

to start imagining myself

nếu bắt đầu tự tưởng tượng chính mình

as if energy and information were the two things I had as input --

như thể năng lượng và thông tin là hai thứ tôi coi là đầu vào --

as if food and information were similar in some form or shape.

như thể thức ăn và thông tin đều tương tự nhau theo một dạng hay hình thái nào đó.

I started doing some research then, and this was the 25-year journey,

Tôi bắt đầu nghiên cứu về vấn đề này, và sau 25 năm,

and started finding out

tôi bắt đầu nhận ra

that actually human beings as primates

rằng thực ra loài người - một loài động vật linh trưởng

have far smaller stomachs

có bụng nhỏ hơn

than should be the size for our body weight

là kích thước cơ thể mình

and far larger brains.

và bộ não lớn hơn.

And as I went to research that even further,

Khi tôi nghiên cứu sâu hơn,

I got to a point where I discovered something

tôi cho rằng nơi tôi khám phá ra điều đó

called the expensive tissue hypothesis.

được gọi là giả thuyết quan trọng theo mô.

That actually for a given body mass of a primate

Thực sự với một cơ thể tạo hóa đã ban tặng - động vật linh trưởng

the metabolic rate was static.

tỉ lệ trao đổi chất là tĩnh.

What changed was the balance of the tissues available.

Điều duy nhất thay đổi đó là sự cân bằng của các mô hiện có.

And two of the most expensive tissues in our human body

Hai mô quan trọng nhất trong cơ thể con người

are nervous tissue and digestive tissue.

đó là mô thần kinh và mô tiêu hóa.

And what transpired was that people had put forward a hypothesis

Và qua đó là người ta đã đặt một giả thuyết

that was apparently coming up with some fabulous results by about 1995.

được chứng minh với những kết quả tuyệt vời vào năm 1995,

It's a lady named Leslie Aiello.

một phụ nữ tên là Leslie Aiello.

And the paper then suggested that you traded one for the other.

Và bài nghiên cứu cho thấy rằng bạn trao đổi hai mô cho nhau.

If you wanted your brain for a particular body mass to be large,

Nếu bạn muốn não của một cơ thể cụ thể to lên,

you had to live with a smaller gut.

bạn phải sống với một cái ruột nhỏ hơn.

That then set me off completely

Và rồi điều đó khiến tôi thay đổi hoàn toàn

to say, Okay, these two are connected.

tôi nói, thôi được, hai mô đó có liên quan đến nhau.

So I looked at the cultivation of information as if it were food

Tôi quan sát dòng thông tin cứ như thể đó là thức ăn

and said, So we were hunter-gathers of information.

và nói, vậy chúng ta là những người thu thập, tìm kiếm thông tin.

We moved from that to becoming farmers and cultivators of information.

Chúng ta giờ trở thành nông dân, và người khai thác thông tin.

Does that really explain what we're seeing

Điều đó có thực sự giải thích cho những gì chúng ta đang thấy

with the intellectual property battles nowadays?

trong những vụ tranh cãi về quyền sở hữu trí tuệ ngày nay hay không?

Because those people who were hunter-gatherers in origin

Vì xét về bản chất, đó là những người săn bắn hái lượm

wanted to be free and roam and pick up information as they wanted,

những người muốn được tự do, lang thang, và thu nhặt thông tin họ cần,

and those that were in the business of farming information

những người đó làm trong ngành khai thác thông tin

wanted to build fences around it,

họ muốn dựng lên những rào cản bao quanh thông tin,

create ownership and wealth and structure and settlement.

thiết lập quyền sở hữu, cấu trúc, và sự ổn định.

So there was always going to be a tension within that.

VÌ thế luôn có tranh chấp.

And everything I saw in the cultivation

Mọi thứ tôi thấy trong việc khai thác thông tin

said there were huge fights amongst the foodies

chỉ ra rằng đó là những vụ tranh cãi nảy lửa về thực phẩm

between the cultivators and the hunter-gatherers.

giữa những người khai thác và những kẻ săn bắn hái lượm.

And this is happening here.

Điều đó đang xảy ra ngay tại đây.

When I moved to preparation, this same thing was true,

Khi chuẩn bị cho bài thuyết trình, điều này vẫn đúng.

expect that there were two schools.

hãy giả định đó là hai trường phái.

One group of people said you can distill your information,

Một nhóm người nói rằng bạn có thể chắt lọc thông tin,

you can extract value, separate it and serve it up,

định giá chính xác, chia nhỏ, và gộp lại,

while another group turned around

trong khi một nhóm khác lại phản đối

and said no, no you can ferment it.

họ nói không, bạn không thể khai thác nó.

You bring it all together and mash it up

Bạn gộp tất cả thông tin lại, cất giữ

and the value emerges that way.

và giá trị theo đó mà tăng dần.

The same is again true with information.

Điều này một lần nữa đúng với thông tin.

But consumption was where it started getting really enjoyable.

Nhưng sự tiêu thụ xảy ra khi thông tin bắt đầu trở nên thực sự thú vị.

Because what I began to see then

Bởi điều tôi bắt đầu nhận ra sau đó

was there were so many different ways people would consume this.

là mọi người có quá nhiều cách sử dụng thức ăn.

They'd buy it from the shop as raw ingredients.

Họ mua chúng trong cửa hàng dưới dạng tươi sống.

Do you cook it? Do you have it served to you?

Bạn có nấu thức ăn không? Bạn có ăn nó không?

Do you go to a restaurant?

Bạn có ăn ở nhà hàng không?

The same is true every time as I started thinking about information.

Điều này đúng mỗi lần tôi bắt đầu nghĩ về thông tin.

The analogies were getting crazy --

Những điểm tương đồng rối tung lên --

that information had sell-by dates,

rằng thông tin cũng có ngày bán,

that people had misused information that wasn't dated properly

rằng mọi người lạm dụng những thông tin không được định ngày rõ ràng.

and could really make an effect on the stock market,

và thực sự thông tin có thể ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán

on corporate values, etc.

về mặt giá trị chung, vân vân.

And by this time I was hooked.

Khi nhận định điều này, tôi hoàn toàn bị thu hút.

And this is about 23 years into this process.

Năm nay là năm thứ 23 tôi nghiên cứu về vấn đề này.

And I began to start thinking of myself

Tôi bắt đầu nghĩ về bản thân mình

as we start having mash-ups of fact and fiction,

chúng ta bắt đầu có trộn lẫn thông tin thật và tưởng tượng,

docu-dramas, mockumentaries, whatever you call it.

những tư liệu được dàn dựng, những bộ phim tài liệu không có thật, hay bất cứ thứ gì tương tự như vậy.

Are we going to reach the stage

Có phải chúng ta bắt đầu đạt đến trình độ

where information has a percentage for fact associated with it?

mà trong đó thông tin chỉ có một số phần trăm gắn với với sự thật về nó?

We start labeling information for the fact percentage?

Chúng ta có phải bắt đầu gán mác cho thông tin dựa trên số phần trăm sự thật đó không?

Are we going to start looking at what happens

Chúng ta có phải bắt đầu nhìn vào những gì xảy ra

when your information source is turned off, as a famine?

khi nguồn thông tin bị mất, như một nạn đói hay không?

Which brings me to the final element of this.

Điều đó khiến tôi đi đến yếu tố cuối cùng.

Clay Shirky once stated that there is no such animal as information overload,

Clay Shirky đã từng khẳng định rằng không có một loài động vật cũng như thông tin nào bị quá tải,

there is only filter failure.

chỉ có một thất bại trong việc chọn lọc.

I put it to you that information,

Tôi đưa ra dữ liệu này,

if viewed from the point of food,

nếu nhìn từ quan điểm đó là thức ăn,

is never a production issue; you never speak of food overload.

thì nó không bao giờ là một vấn đề về sản xuất. Bạn không bao giờ nói về vấn đề quá tải thực phẩm.

Fundamentally it's a consumption issue.

Về cơ bản, đó là một vấn đề về tiêu thụ.

And we have to start thinking

Chúng ta bắt đầu phải nghĩ

about how we create diets within ourselves, exercise within ourselves,

về cách chúng ta tự đặt chế độ ăn uống, tập thể dục,

to have the faculties to be able to deal with information,

để có thể giải quyết thông tin,

to have the labeling to be able to do it responsibly.

để có thể xác định có thể làm gì một cách hữu ích.

In fact, when I saw "Supersize Me," I starting thinking of saying,

Trên thực tế, khi xem bộ phim, "Hãy khiến tôi thành béo phì," tôi bắt đầu nghĩ về câu nói,

What would happen

Điều gì sẽ xảy ra

if an individual had 31 days nonstop Fox News?

nếu một cá nhân xuất hiện liên tục trong 31 ngày trên tờ Fox News?

(Laughter)

(Cười)

Would there be time to be able to work with it?

Sẽ có thời gian làm chuyện đó chứ?

So you start really understanding

Vậy nên bạn thực sự bắt đầu hiểu ra rằng

that you can have diseases, toxins, a need to balance your diet,

mình có thể bị bệnh, bị nghiễm độc, cần phải cân bằng chế độ ăn uống,

and once you start looking, and from that point on,

và một khi bắt đầu nhìn nhận, từ đó trở đi,

everything I have done in terms of the consumption of information,

mọi thứ tôi có dưới dạng tiêu thụ thông tin,

the production of information, the preparation of information,

là sản phẩm của thông tin, sự chuẩn bị thông tin,

I've looked at from the viewpoint of food.

mà tôi vừa nhìn nhận dưới quan điểm thực phẩm.

It has probably not helped my waistline any

Có lẽ nó không giúp ích gì cho vòng eo của tôi

because I like practicing on both sides.

bởi tôi thích nhìn nhận nó theo cả hai phía.

But I'd like to leave you with just that question:

Tôi muốn đưa ra cho các bạn một câu hỏi:

If you began to think of all the information that you consume

Nếu bạn bắt đầu nghĩ rằng tất cả mọi thông tin mình có thể sử dụng được

the way you think of food,

theo cách bạn nghĩ về thức ăn,

what would you do differently?

bạn sẽ hành xử khác đi chứ?

Thank you very much for your time.

Rất cảm ơn các bạn vì đã dành thời gian cho buổi nói chuyện này.

(Applause)

(Vỗ tay)