Barbara Natterson-Horowitz: What veterinarians know that doctors don't

Barbara Natterson-Horowitz: Veterinerler doktorlarin bilmedigi neyi biliyorlar

Çeviri: Enis Solakoglu Gözden geçirme: Meric Aydonat

Ten years ago,

On yıl önce,

I got a phone call that changed my life.

hayatımı değiştiren bir telefon görüşmesi yaptım.

At the time, I was cardiologist at UCLA,

O zaman UCLA'da kalp görüntüleme

specializing in cardiac imaging techniques.

teknikleri üzerine uzmanlaşmış bir kardiyologtum.

The call came from a veterinarian at the Los Angeles Zoo.

Arayan Los Angeles Hayvanat Bahçesi'nden bir veterinerdi.

An elderly female chimpanzee

Yaşlı, dişi bir şempanze yüzü sarkık

had woken up with a facial droop

bir şekilde uyanmış ve

and the veterinarians were worried that she'd had a stroke.

veterinerler felç geçirmiş olmasından endişelenmişler.

They asked if I'd come to the zoo

Benden, hayvanat bahçesine gitmemi

and image the animal's heart

ve olası bir kardiyak sebebi için

to look for a possible cardiac cause.

hayvanın kalp görüntülerini incelememi istediler.

Now, to be clear, North American zoos are staffed

Şu açık ki, Kuzey Amerika hayvanat bahçeleri

by highly qualified, board-certified veterinarians

hayvanların bakımını harika bir şekilde üstlenen

who take outstanding care of their animal patients.

yüksek vasıflı ve lisanslı veterinerlerle dolu.

But occasionally, they do reach into the human medical community,

Fakat ara sıra, özellikle bazı uzmanlık danışmanlığı için

particularly for some speciality consultation,

insan tıbbı uzmanlarına başvururlar

and I was one of the lucky physicians who was invited in to help.

ve ben yardım için davet edilen şanslı hekimlerden biriydim.

I had a chance to rule out a stroke in this chimpanzee

Bu şempanzenin felç geçirme olasılığını eleyebildim

and make sure that this gorilla didn't have a torn aorta,

ve bu gorilde aort yırtılmasını engelleyebildim,

evaluate this macaw for a heart murmur,

bu macaw papağanının kalp hırıltısını değerlendirdim,

make sure that this California sea lion's paricardium wasn't inflamed,

bu Kaliforniya deniz aslanın kalp zarınıın şişmediğinden emin oldum.

and in this picture, I'm listening to the heart of a lion

Bu resimde de veteriner ve doktorların ortak çalışması ile

after a lifesaving, collaborative procedure

kalbini kaplayan 700 cc sıvının

with veterinarians and physicians

kalp zarından boşaltılması ile

where we drained 700 cc's of fluid from the sac

hayatı kurtarılan aslanın

in which this lion's heart was contained.

kalbini dinliyorum.

And this procedure, which I have done on many human patients,

Bu operasyon birçok hastama yaptığımla aynıydı;

was identical, with the exception of that paw and that tail.

bu pati ve kuyruk hariç.

Now most of the time, I was working at UCLA Medical Center with physicians,

Genellikle, UCLA Tıp Merkezi'nde doktorlar ile çalışıyor,

discussing symptoms and diagnoses and treatments

semptomları, teşhisleri

for my human patients,

ve hastalarım için tedavileri tartışıyordum.

but some of the time, I was working at the Los Angeles Zoo

Fakat bazı zamanlar Los Angeles Hayvanat Bahçesi'nde

with veterinarians, discussing symptoms and diagnoses and treatments

veterinerler ile hayvan hastalarının semptomlarını, teşhislerini

for their animal patients.

ve tedavilerini tartışıyordum.

And occasionally, on the very same day,

Bazen aynı gün

I went on rounds at UCLA Medical Center

hem UCLA Tıp Merkezi'ne

and at the Los Angeles Zoo.

hem Los Angeles Hayvanat Bahçesi'ne gittim.

And here's what started coming into very clear focus for me.

Burada benim için açıkça görülmeye başlayan şey şuydu;

Physicians and veterinarians were essentially taking care

Doktorlar ve veterinerler aslında kendi hastalarında

of the same disorders in their animal and human patients:

aynı hastalıklar ile ilgileniyorlar:

congestive heart failure, brain tumors,

Konjestif kalp yetmezliği, beyin tümörü, lösemi,

leukemia, diabetes, arthritis, ALS, breast cancer,

diyabet, artrit, ALS (Motor nöron hastalığı), meme kanseri

even psychiatric syndromes like depression, anxiety,

hatta, depresyon, endişe, takıntı, yeme bozukluğu

compulsions, eating disorders and self-injury.

ve kendine zarar verme gibi psikolojik belirtiler.

Now, I've got a confession to make.

Şimdi bir şey itiraf etmeliyim.

Even though I studied comparative physiology and evolutionary biology

Karşılaştırmalı fizyoloji ve evrimsel biyoloji

as an undergrad --

öğrenmiş bir üniversiteli olmama rağmen,

I had even written my senior thesis on Darwinian theory --

evrim teorisi üzerine uzmanlık tezi yazmış olmama rağmen,

learning about the significant overlap

hayvan ve insan hastalıklarının

between the disorders of animals and humans,

kısmen aynı olduğunu öğrenmek,

it came as a much needed wake-up call for me.

bana bir şeylerin değişmesi gerektiğini farkettiren bir olay oldu.

So I started wondering, with all of these overlaps,

Ben de merak etmeye başladım. Bütün bu benzerliklere rağmen,

how was it that I had never thought to ask a veterinarian,

nasıl bir hasta hakkında bilgi edinmek için

bir veterinere sormayı

or consult the veterinary literature,

veya veterinerlik bilgi kaynaklarına danışmayı hiç düşünmedim?

for insights into one of my human patients?

Why had I never, nor had any of my physician friends and colleagues

Neden ne ben ne hekim arkadaşlarım ne de meslektaşlarım,

whom I asked, ever attended a veterinary conference?

kime sorduysam, hiç bir veteriner konferansına katılmadık?

For that matter, why was any of this a surprise?

Onu bırakın, neden bunlardan herhangi biri şaşırtıcıydı?

I mean, look, every single physician accepts some biological connection

Anlatmak istediğim, her hekim hayvanlar ve insanlar arasıdaki

between animals and humans.

bazı biyolojik bağları kabul eder.

Every medication that we prescribe or that we've taken ourselves

Reçeteye yazdığımız, aldığımız

or we've given to our families

veya kendi ailemize verdiğimiz bütün ilaçlar

has first been tested on an animal.

ilk önce hayvanlar üzerinde test ediliyorlar.

But there's something very different

Fakat bir hayvana ilaç

about giving an animal a medication or a human disease

veya insan hastalığı vermek ile

and the animal developing congestive heart failure

hayvanın kendi kendine konjektif kalp yetmezliğine,

or diabetes or breast cancer on their own.

diyabete veya meme kanserine yakalanması arasında fark var.

Belki, şaşırdığımız bazı olaylar,

Now, maybe some of the surprise

comes from the increasing separation in our world

dünyamızdaki giderek artan

between the urban and the nonurban.

kentsel ve kırsal ayrımın sonucudur.

You know, we hear about these city kids

Yünün ağaçta yetiştiğini

who think that wool grows on trees

veya peynirin bitkiden üretildiğini düşünen

or that cheese comes from a plant.

şehirli çocukların olduğunu duyuyoruz.

Well, today's human hospitals,

Günümüzde hastaneler giderek pırıltılı,

increasingly, are turning into these gleaming cathedrals of technology.

teknoloji katedrallerine dönüşüyorlar.

And this creates a psychological distance between the human patients

Bu da oralarda tedavi edilen insan hastalar ile

who are being treated there

okyanuslarda, çiftliklerde ve ormanlarda yaşayan

and animal patients who are living in oceans

hayvan hastalar arasında psikolojik bir ayrıma neden oluyor.

and farms and jungles.

But I think there's an even deeper reason.

Fakat, bence burada daha derin bir sebep var.

Physicians and scientists, we accept intellectually that our species,

Doktorlar ve bilim adamları olarak, entelektüel açıdan

Homo sapiens, is merely one species,

türümüz "Homo sapiens"in sadece bir hayvan türü olduğunu

no more unique or special than any other.

ve diğerlerinden daha özel olmadığını kabul ederiz.

But in our hearts, we don't completely believe that.

Fakat kalbimizde buna tamamen inanmıyoruz.

I feel it myself when I'm listening to Mozart

Mozart dinlerken veya MacBook'umda Mars Rover'in resimlerine bakarken

or looking at pictures of the Mars Rover on my MacBook.

kendim böyle hissediyorum.

I feel that tug of human exceptionalism,

Kendimizi üstün tür ve farklı görmenin

even as I recognize the scientifically isolating cost

bilimselliğe olan zararının farkında olmama rağmen,

of seeing ourselves as a superior species, apart.

bu insan istisnacılığının çekimini hissediyorum.

Well, I'm trying these days.

Bugünlerde,

When I see a human patient now, I always ask,

bir hastaya baktığım zaman, kendime her zaman şunu soruyorum:

what do the animal doctors know about this problem that I don't know?

Veterinerler bu sorun hakkında benim bilmediğim ne biliyorlar?

And, might I be taking better care of my human patient

Eğer onlara bir insan ve hayvan hasta gibi bakarsam

if I saw them as a human animal patient?

hastalarım ile daha iyi ilgilenebilir miyim?

Here are a few examples of the kind of exciting connections

Bu tarz düşünmenin yol açtığı bazı bağlantıları

that this kind of thinking has led me to.

sizinle paylaşmak istiyorum.

Fear-induced heart failure.

Korku kaynaklı kalp yetmezliği:

Around the year 2000,

2000 yılı civarında, kardiyoloji uzmanları

human cardiologists "discovered" emotionally induced heart failure.

duygusal kaynaklı kalp yetmezliğini "keşfettiler".

It was described in a gambling father who had lost his life's savings

Bütün birikimi barbut oyununda kaybeden kumarbaz bir babada

with a roll of the dice,

ve düğün töreni esnasında kilise önünde terk edilen

in a bride who'd been left at the alter.

gelinde tanımlandı.

But it turns out, this "new" human diagnosis

Fakat bu "yeni" teşhis ne yeni, ne de sadece insana özgüydü.

was neither new, nor was it uniquely human.

Veterinarians had been diagnosing, treating and even preventing

Veterinerler maymundan flamingoya,

emotionally induced symptoms in animals

geyikten tavşana kadar, hayvanlarda duygusal kaynaklı semptomları

ranging from monkeys to flamingos, from to deer to rabbits,

1970'lerden bu yana tanımlamış, tedavi etmiş

since the 1970s.

ve hatta engellemişler.

How many human lives might have been saved

Eğer bu veterinerlik bilgi kaynakları kardiyoloji uzmanları

if this veterinary knowledge had been put into the hands

veya acil servis doktorları ile paylaşılsaydı,

of E.R. docs and cardiologists?

kaç insan hayatı kurtarılabilirdi?

Self-injury.

Kendini yaralama:

Some human patients harm themselves.

Bazı hastalar kendilerine zarar veriyorlar.

Some pluck out patches of hair,

Bazıları saçından parçalar koparıyorlar,

others actually cut themselves.

diğerleri ise kendilerini kesiyorlar.

Some animal patients also harm themselves.

Bazı hayvan hastalar da kendilerine zarar veriyor.

There are birds that pluck out feathers.

Tüylerini koparan kuşlar var.

There are stallions that repetitively bite their flanks until they bleed.

Yan taraflarını tekrar tekrar, kanayana dek ısıran atlar var.

But veterinarians have very specific and very effective ways

Fakat veterinerler çok özel ve etkili tedavi,

of treating and even preventing self-injury

hatta kendini yaralayan hayvanlarda

in their self-injuring animals.

bunun tekrarlanmasını önleme tekniklerine sahipler.

Shouldn't this veterinary knowledge be put into the hands

Bu veterinerlik bilgi birikimi, kendini yaralama ile

of psychotherapists and parents and patients

mücadele eden psikoterapistler, ebeveynler

struggling with self-injury?

ve hastalar ile paylaşılamaz mı?

Postpartum depression and postpartum psychosis.

Doğum sonrası depresyon ve doğum sonrası psikoz:

Sometimes, soon after giving birth,

Bazen doğum sonrasında

some women become depressed,

bazı kadınlar bunalıma girerler.

and sometimes they become seriously depressed and even psychotic.

Bazen de ciddi şekilde depresyonda, hatta psikoz halinde olurlar.

They may neglect their newborn,

Yeni doğan bebeklerini ihmal edebilirler

and in some extreme cases,

ve bazen en uçlarda

even harm the child.

bebeğe zarar bile verebilirler.

Equine veterinarians also know that occasionally,

Veterinerler bir kısrağın nadiren, doğumdan hemen sonra

a mare, soon after giving birth,

tayı ihmal edeceğini,

will neglect the foal, refusing to nurse,

emzirmeyi reddedeceğini ve bazı durumlarda

and in some instances, kick the foal, even to death.

ölümüne tekmeleyeceğini bilirler.

But veterinarians have devised

Fakat veterinerler tay reddetme sendromu ile

an intervention to deal with this foal rejection syndrome

başa çıkmak için bir müdahale yöntemi geliştirdiler:

that involves increasing oxytocin in the mare.

Kısrakta oksitosinin arttırılması.

Oxytocin is the bonding hormone,

Oksitosin bir bağlanma hormonudur

and this leads to renewed interest,

ve kısrağın yavrusuna karşı olan ilgisinin

on the part of the mare, in her foal.

bir parça yenilenmesene sebep olur.

Shouldn't this information

Bu bilgi doğum sonrası depresyon

be put into the hands of ob/gyn's

ve psikoz ile mücadele eden

and family doctors and patients

kadın hastalıkları ve doğum uzmanları,

who are struggling with postpartum depression and psychosis?

aile doktorları ve hastalar ile paylaşılamaz mı?

Well, despite all of this promise,

Tüm bu umut verici bulguya rağmen,

unfortunately the gulf between our fields remains large.

çalışma alanlarımız arasındaki büyük uçurum yerinde duruyor.

To explain it, I'm afraid I'm going to have to air some dirty laundry.

Bunu açıklamak için, ne yazık ki bazı kirli çamaşırları ortaya dökmeliyim.

Some physicians can be real snobs

Bazı hekimler, tıp akademisi mezunu olmayan doktorlara karşı

about doctors who are not M.D.'s.

gerçekten züppe olabiliyorlar.

I'm talking about dentists and optometrists and psychologists,

Diş doktorları, optometristler, psikologlar

but maybe especially animal doctors.

ve belki de özellikle veterinerlere karşı...

Of course, most physicians don't realize that it is harder

Tabii ki, birçok doktor, günümüzde veterinerlik fakültesine girmenin

to get into vet school these days than medical school,

tıp akademisine girmekten daha zor olduğunun farkında değil.

and that when we go to medical school,

Tıp akademisinde sadece tek tür hakkında

we learn everything there is to know

olabilecek her şeyi öğreniyoruz:

about one species, Homo sapiens,

Homo sapiens.

but veterinarians need to learn about health and disease

Fakat veterinerler memeliler, amfibiler, sürüngenler, balıklar

in mammals, amphibians, reptiles, fish and birds.

ve kuşların sağlığı ve hastalıklarını öğrenmek zorundalar.

So I don't blame the vets for feeling annoyed

Bu yüzden meslektaşlarımın kibirliliklerine

by my profession's condescension and ignorance.

ve cahilliklerine kızdıkları için veterinerleri suçlamıyorum.

But here's one from the vets:

İşte veterinerlerden bir yorum:

What do you call a veterinarian

Sadece tek tür ile ilgilenebilen bir veterinere ne denir?

who can only take care of one species?

A physician. (Laughter)

Doktor. (Kahkaha)

Closing the gap has become a passion for me,

Bu boşluğu doldurmak, benim için bir tutku haline geldi

and I'm doing this through programs

ve UCLA'da "Darwin on Rounds" gibi

like Darwin on Rounds at UCLA,

programlar düzenleyerek, hayvan ve evrim biyolojisi uzmanlarını

where we're bringing animal experts and evolutionary biologists

bir araya getiriyor,

and embedding them on our medical teams

stajer ve asistan doktorlarımızla birlikte

with our interns and our residents.

kendi ekimize dahil ediyoruz.

And through Zoobiquity conferences,

Zoobiquity konferansları sayesinde,

where we bring medical schools together with veterinary schools

tıp okulları ve veterinerlik okullarını,

for collabortive discussions

hayvan ve insanlardaki ortak hastalıklar

of the shared diseases and disorders

ve rahatsızlıkları tartışmak için

of animal and human patients.

bir araya getiriyoruz.

At Zoobiquity conferences,

Zoobiquity konferanslarında,

participants learn how treating breast cancer in a tiger

katılımcılar bir kaplanda meme kanseri tedavisinin,

can help us better treat breast cancer

bir anaokulu öğretmenindeki meme kanseri tedavisinde

in a kindergarten teacher;

nasıl yardımcı olacağını;

how understanding polycystic overies in a Holstein cow

Bir Holstein ineğindeki polikistik over sendromunu anlamanın

can help us better take care

bize bir dans öğretmeninin ağrılı dönemleri ile

of a dance instructor with painful periods;

daha iyi ilgilenmek için nasıl yardımcı olabileceğini

and how better understanding the treatment of separation anxiety

ve sinirli bir Sheltie çoban köpeğindeki ayrılık kaygısının tedavisini anlamanın,

in a high-strung Sheltie

endişeli bir çocuğun okulun ilk günündeki stresini

can help an anxious young child struggling with his first days of school.

azaltmaya nasıl yardımcı olabileceğini öğreniyorlar.

In the United States and now internationally, at Zoobiquity conferences

Amerika Birleşik Devletleri ve uluslararasında

Zoobiquity konferanslarında doktorlar ve veterinerler

physicians and veterinarians check their attitudes and their preconceptions

görüşlerini ve önyargılarını dışarıda bırakarak

at the door and come together as colleagues,

bir meslektaş gibi, arkadaş gibi ve doktor gibi buluşuyorlar.

as peers, as doctors.

After all, we humans are animals, too,

Sonuç olarak, biz insanlar da birer hayvanız.

and it's time for us physicians to embrace

Biz doktorlar için hastalarımızın

our patients' and our own animal natures

ve kendimizin doğasını benimseme

and join veterinarians

ve sağlık için tek tür yaklaşımı ile

in a species-spanning approach to health.

veterinerlerle işbirliği yapmanın zamanı.

Because it turns out,

Çünkü, bazı en iyi ve en insancıl tıbbın

some of the best and most humanistic medicine

is being practiced by doctors whose patients aren't human.

hastaları insan olmayan doktorlar tarafından

uygulandığı ortada.

And one of the best ways we can take care

Hastalar ile ilgilenmenin en iyi yollarından biri,

of the human patient is by paying close attention

dünya üzerindeki diğer tüm hayvanların

to how all the other patients on the planet

nasıl yaşadıkları, geliştikleri, hastalandıkları

live, grow, get sick and heal.

ve iyileştiklerine yakından dikkat etmek.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause).

(Alkışlama)-