You are fluent in this language (and don't even know it) | Christoph Niemann

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

I'm an artist.

Ben bir ressamım.

Being an artist is the greatest job there is.

Ressam olmak dünyanın en güzel mesleği.

And I really pity each and every one of you

Günlerini yeni galaksileri keşfetmeye

who has to spend your days discovering new galaxies

ve insanoğlunu küresel ısınmadan kurtarmaya çalışarak geçiren

or saving humanity from global warming.

her birinize acıyorum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But being an artist is also a daunting job.

Ama ressam olmak ayrıca cesurca bir iş.

I spend every day, from nine to six, doing this.

Ben her gün sabah dokuzdan akşam altıya kadar böyleyim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I even started a side career that consists entirely

Hatta yaratıcı sürecin zorluğundan şikayet etmek

of complaining about the difficulty of the creative process.

ikinci mesleğim hâline geldi.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But today, I don't want to talk about what makes my life difficult.

Ama bugün hayatımı zorlaştıran şeylerden konuşmak istemiyorum.

I want to talk about what makes it easy.

Kolaylaştıran şeylerden konuşmak istiyorum.

And that is you --

Bu da öncelikle siz

and the fact that you are fluent in a language

ve muhtemelen farkında bile olmadan

that you're probably not even aware of.

bir dili çok iyi konuştuğunuz gerçeği.

You're fluent in the language of reading images.

Bu görselleri anlama dilini çok iyi konuşuyorsunuz.

Deciphering an image like that

Böyle bir görseli deşifre etmek

takes quite a bit of an intellectual effort.

bir hayli zihinsel çaba gerektiriyor.

But nobody ever taught you how this works,

Ama bunun nasıl olduğunu kimse size öğretmedi.

you just know it.

Yine de biliyorsunuz.

College, shopping, music.

Üniversite, alışveriş, müzik.

What makes a language powerful is that you can take a very complex idea

Bir dili güçlü kılan şey karmaşık bir fikri alıp

and communicate it in a very simple, efficient form.

oldukça basit ve etkili bir biçimde iletebilmemiz.

These images represent exactly the same ideas.

Bu görseller de tamamen aynı fikirleri temsil ediyor.

But when you look, for example, at the college hat,

Örneğin mezuniyet kepine baktığınızda

you know that this doesn't represent the accessory you wear on your head

bunun sadece siz diplomanızı alırken

başınıza taktığınız bir aksesuarı temsil etmediğini biliyorsunuz,

when you're being handed your diploma,

but rather the whole idea of college.

tüm üniversite konseptini temsil ediyor.

Now, what drawings can do is they cannot only communicate images,

Çizimler yalnızca görsellerin iletişimi sağlamıyor,

they can even evoke emotions.

duyguları da harekete geçiriyor.

Let's say you get to an unfamiliar place and you see this.

Mesela pek bilmediğiniz bir yere gittiniz ve bunu gördünüz.

You feel happiness and relief.

Mutlu olur ve rahatlarsınız.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Or a slight sense of unease or maybe downright panic.

Veya huzursuz olursunuz ya da doğrudan paniklersiniz.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Or blissful peace and quiet.

Veya tamamen huzur ve sessizlik.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But visuals, they're of course more than just graphic icons.

Tabii görseller grafik ikonlardan çok daha fazlası.

You know, if I want to tell the story of modern-day struggle,

Eğer günümüzün mücadelesi hakkında bir hikâye anlatmak istesem

I would start with the armrest between two airplane seats

uçakta iki koltuk arasındaki kol desteğinden

and two sets of elbows fighting.

ve iki dirseğin savaşından bahsederdim.

What I love there is this universal law

Bu konuda en sevdiğim şey ortada evrensel bir kural olması,

that, you know, you have 30 seconds to fight it out

30 saniye içinde savaşı kazanmanız lazım

and once it's yours, you get to keep it for the rest of the flight.

ve bir kere kazandıysanız uçuş sonuna kadar kol desteği sizin.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Now, commercial flight is full of these images.

Ticari uçaklar bu görsellerle dolu.

If I want to illustrate the idea of discomfort,

Rahatsız olma konseptini görsele dönüştürmek istiyorsam

nothing better than these neck pillows.

bu boyun yastıkları bunun için ideal.

They're designed to make you more comfortable --

Sizi rahat ettirmek için tasarlanmışlar,

(Laughter)

(Kahkahalar)

except they don't.

ama öyle değiller.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So I never sleep on airplanes.

Bu yüzden uçakta hiç uyumam.

What I do occasionally is I fall into a sort of painful coma.

Ara sıra acı içinde komaya girdiğim oluyor ama.

And when I wake up from that,

Bundan uyandığımda ise

I have the most terrible taste in my mouth.

ağzımda korkunç bir tat oluyor.

It's a taste that's so bad, it cannot be described with words,

O kadar kötü bir tat ki kelimelerle tarif edilemez

but it can be drawn.

ama çizilebilir.

(Laughter)

(Kahkahalar)

The thing is, you know, I love sleeping.

Olay şu ki ben uyumayı çok seviyorum.

And when I sleep, I really prefer to do it while spooning.

Ve sarılarak uyumayı tercih ediyorum.

I've been spooning on almost a pro level for close to 20 years,

Yaklaşık 20 yıldır sarılarak uyuma konusunda profesyonel oldum,

but in all this time, I've never figured out

yine de bu kadar zaman boyunca

alttaki kol hakkında ne yapacağımı çözemedim.

what to do with that bottom arm.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

And the only thing --

Ayrıca uykuyu -

the only thing that makes sleeping even more complicated

uykuyu uçakta uyumaya çalışmaktan

than trying to do it on an airplane

daha karmaşık yapan tek şey

is when you have small children.

küçük çocuklarınızın olması.

They show up at your bed at around 4am

Yapmacık bir ''Kötü rüya gördüm'' bahanesiyle

with some bogus excuse of, "I had a bad dream."

sabahın dördünde yatağınızın yanına gelirler.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And then, of course you feel sorry for them, they're your kids,

Sonra hâllerine üzülürsünüz tabii, çocuklarınız sonuçta,

so you let them into your bed.

dolayısıyla yatağa alırsınız.

And I have to admit, at the beginning, they're really cute and warm and snugly.

Kabul ediyorum, ilk başta çok sevimli, sıcacık ve güvenliler.

The minute you fall back asleep, they inexplicably --

Geri uyuduğunuz anda, açıklanamaz bir şekilde

(Laughter)

(Kahkahalar)

start rotating.

dönmeye başlıyorlar.

(Laughter)

(Kahkahalar)

We like to call this the helicopter mode.

Buna helikopter modu diyoruz.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Now, the deeper something is etched into your consciousness,

Daha derinlerde, bir şey bilinçaltınıza işlemiş,

the fewer details we need to have an emotional reaction.

çok az ayrıntıyla duygusal bir reaksiyon verebiliyoruz.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So why does an image like this work?

Böyle bir görsel neden işe yarıyor?

It works, because we as readers

İşe yarıyor çünkü bizler okuyucu olarak

are incredibly good at filling in the blanks.

boşlukları doldurmada çok iyiyiz.

Now, when you draw, there's this concept of negative space.

Çizim yaparken negatif boşluk dediğimiz bir konsept var.

And the idea is, that instead of drawing the actual object,

Burada yaptığımız, asıl nesneyi çizmek yerine

you draw the space around it.

çevresindeki boşluğu çizmek.

So the bowls in this drawing are empty.

Mesela bu çizimdeki kâseler boş.

But the black ink prompts your brain to project food into a void.

Ama siyah mürekkep beyninizin boşlukta yiyecek var sanmasını sağlıyor.

What we see here is not a owl flying.

Burada aslında uçan bir baykuş görmüyoruz.

What we actually see is a pair of AA batteries

Aslında gördüğümüz bir çift kalem pil,

standing on a nonsensical drawing,

anlamsız bir çizimde duruyorlar.

and I animate the scene by moving my desk lamp up and down.

Masa lambamı aşağı yukarı oynatarak sahneyi hareketlendiren benim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

The image really only exists in your mind.

Görsel gerçekten de sadece zihninizde.

So, how much information do we need to trigger such an image?

Peki böyle bir görseli oluşturmak için ne kadar bilgiye ihtiyacımız var?

My goal as an artist is to use the smallest amount possible.

Ressam olarak amacım mümkün olan en düşük miktarı kullanmak.

I try to achieve a level of simplicity

Belli düzeyde bir sadelik amacım var,

where, if you were to take away one more element,

öyle ki tek bir etkeni bile ortadan kaldırsak

the whole concept would just collapse.

tüm konsept yerle bir olabilir.

And that's why my personal favorite tool as an artist is abstraction.

Bu yüzden de ressam olarak favori tekniğim soyutlama.

I've come up with this system which I call the abstract-o-meter,

Soyutluk-ölçer dediğim bir sistem oluşturdum

and this is how it works.

ve şu şekilde işe yarıyor.

So you take a symbol, any symbol, for example the heart and the arrow,

Herhangi bir sembol ele alalım, mesela kalp ve ok,

which most of us would read as the symbol for love,

çoğumuz bunu aşkın sembolü olarak yorumlar

and I'm an artist, so I can draw this

ve ben de bir ressamım,

in any given degree of realism or abstraction.

dolayısıyla istediğim realizm ve soyutluk düzeyinde bunu çizebilirim.

Now, if I go too realistic on it, it just grosses everybody out.

Eğer çok realist gidersem herkesin midesi bulanır.

(Laughter)

(Kahkahalar)

If I go too far on the other side and do very abstract,

Soyutluğu çok fazla öne çıkarırsam da

nobody has any idea what they're looking at.

kimsenin ne olduğundan haberi olmaz.

So I have to find the perfect place on that scale,

O yüzden ölçekte o harika noktayı yakalamam lazım,

in this case it's somewhere in the middle.

bu durumda ortalarda bir yerde.

Now, once we have reduced an image to a more simple form,

Bir görseli daha basit bir hâle indirgediğimizde

all sorts of new connections become possible.

her tür yeni bağlantı mümkün oluyor.

And that allows for totally new angles in storytelling.

Bu da hikâye anlatımı için tamamen yeni bakış açıları demek.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And so, what I like to do is,

Yapmayı sevdiğim şey,

I like to take images from really remote cultural areas and bring them together.

uzak kültürel yerlerden görseller alıp bunları bir araya getirmek.

Now, with more daring references --

Daha cesurca referanslarla...

(Laughter)

(Kahkahalar)

I can have more fun.

Daha fazla eğlenebilirim.

But of course, I know that eventually things become so obscure

Ancak biliyorum ki sonunda çizimler anlaşılmaz bir hâl alacak

that I start losing some of you.

ve beni anlamamaya başlayacaksınız.

So as a designer, it's absolutely key to have a good understanding

O yüzden bir tasarımcı olarak hitap ettiğiniz kitlenin

of the visual and cultural vocabulary of your audience.

görsel ve kültürel dil dağarcığına hakim olmak kesinlikle çok önemli.

With this image here, a comment on the Olympics in Athens,

Bu görseli ele alalım, Atina'daki olimpiyatlardan bir yorum,

I assumed that the reader of the "New Yorker"

Öyle sanıyorum ki ''New Yorker'' dergisinin okuyucusu

would have some rudimentary idea of Greek art.

Yunan sanatı hakkında ön bilgiye sahip.

If you don't, the image doesn't work.

Çünkü değilseniz bu görsel mesajını veremez.

But if you do, you might even appreciate the small detail,

Ama bilginiz varsa en küçük ayrıntıyı bile görürsünüz,

like the beer-can pattern here on the bottom of the vase.

tıpkı kupanın dibindeki bira tenekesi deseni gibi.

(Laughter)

(Kahkahalar)

A recurring discussion I have with magazine editors,

Genellikle sözcüklerle anlaşan dergi editörleriyle

who are usually word people,

tekrar tekrar girdiğim bir tartışma,

is that their audience, you,

sanatın hitap ettiği kişiler, sizler,

are much better at making radical leaps with images

görsellere sanıldığından çok daha fazla

than they're being given credit for.

radikal anlamlar yükleyebiliyorsunuz.

And the only thing I find frustrating is that they often seem to push me

Bu konuda tatmin olamadığım tek şey,

towards a small set of really tired visual clichés

beni genellikle zararsız olarak düşünülen

that are considered safe.

görsel klişelere itiyor olmaları.

You know, it's the businessman climbing up a ladder,

Mesela bir merdivene tırmanan bir iş insanı,

and then the ladder moves, morphs into a stock market graph,

merdiven hareket ediyor ve borsa pazarına dönüşüyor,

and anything with dollar signs; that's always good.

bir de dolar simgeli şeyler var, bunlar hep güzel.

(Laughter)

(Kahkahalar)

If there are editorial decision makers here in the audience,

İzleyiciler arasında karar verici editörler varsa

I want to give you a piece of advice.

size bir tavsiye vermek istiyorum.

Every time a drawing like this is published,

Böyle bir çizim her yayınlandığında

a baby panda will die.

yavru bir panda ölecek.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Literally.

Gerçekten.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

When is a visual cliché good or bad?

Görsel bir klişe ne zaman iyi veya kötü?

It's a fine line.

Arada çok ince bir çizgi var.

And it really depends on the story.

Ve gerçekten de hikâyeye göre değişiyor.

In 2011, during the earthquake and the tsunami in Japan,

2011 yılında, Japonya'daki tsunami ve deprem zamanında

I was thinking of a cover.

bir kapak düşünüyordum.

And I went through the classic symbols:

Klasik sembolleri düşündüm:

the Japanese flag,

Japon bayrağı,

"The Great Wave" by Hokusai, one of the greatest drawings ever.

gelmiş geçmiş en iyilerden Hokusai'nin ''The Great Wave'' çizimi.

And then the story changed

Sonra hikâye farklı bir yol aldı

when the situation at the power plant in Fukushima got out of hand.

ve Fukushima'da elektrik santrali kontrolden çıktı.

And I remember these TV images of the workers in hazmat suits,

Koruyucu giysi içindeki işçilerin TV görsellerini hatırlıyorum,

just walking through the site,

orada öylece yürüyorlardı,

and what struck me was how quiet and serene it was.

dikkatimi çeken şey sessizlik ve durgunluk oldu.

And so I wanted to create an image of a silent catastrophe.

Ben de sessiz bir felaketi anlatan bir görsel yarattım.

And that's the image I came up with.

İşte ortaya çıkardığım görsel.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

What I want to do is create an aha moment, for you, for the reader.

Yapmak istediğim şey, okuyucuların işte bu diyebileceği bir an yaratmak.

And unfortunately, that does not mean

Bu da ne yazık ki bu görselleri yaratırken

that I have an aha moment when I create these images.

benim de işte bu dediğim anlamına gelmiyor.

I never sit at my desk

Masamda otururken

with the proverbial light bulb going off in my head.

o mecazi ampül hiçbir zaman kafamın içinde yanmıyor.

What it takes is actually a very slow,

Bu aslında çok yavaş ve çekici olmayan bir süreç,

unsexy process of minimal design decisions

minimal tasarım kararlarıyla dolu,

that then, when I'm lucky, lead to a good idea.

şanslı günümdeysem bu beni iyi bir fikre yönlendiriyor.

So one day, I'm on a train, and I'm trying to decode

Bir gün trende penceredeki damlalara yönelik

the graphic rules for drops on a window.

grafik kurallarını çözmeye çalışıyordum.

And eventually I realize,

Sonra fark ettim ki

"Oh, it's the background blurry upside-down,

''Arka plan bulanık ve ters yüz olmuş,

contained in a sharp image."

keskin bir görsel içinde.''

And I thought, wow, that's really cool,

Sonra bu harika diye düşündüm

and I have absolutely no idea what to do with that.

ve bunu nasıl kullanacağım hakkında hiçbir fikrim yoktu.

A while later, I'm back in New York,

Bir süre sonra New York'a döndüm

and I draw this image of being stuck on the Brooklyn bridge in a traffic jam.

ve Brooklyn köprüsünde trafikte kalmayı anlatan bu görseli yaptım.

It's really annoying, but also kind of poetic.

Gerçekten sinir bozucu ama aynı zamanda şiirsel.

And only later I realized,

Daha sonra fark ettim ki

I can take both of these ideas and put them together in this idea.

her iki fikri de alıp tek fikirde birleştirebilirim.

And what I want to do is not show a realistic scene.

Realistik bir sahne göstermek istemiyorum.

But, maybe like poetry,

Daha çok şiir gibi olmalı,

make you aware that you already had this image with you,

bu görsele sizin de aşina olduğunuzun farkına varmanızı sağlayacak

but only now I've unearthed it

ama bunu ortaya ben çıkarmış olacağım

and made you realize that you were carrying it with you all along.

ve sizin de hayatınızda olduğunu size hissettirecek.

But like poetry, this is a very delicate process

Ancak şiir gibi, bu çok narin bir süreç,

that is neither efficient nor scalable, I think.

diyebilirim ki ne çok etkili ne de ölçeklendirilebilir.

And maybe the most important skill for an artist

Ancak belki de ressam için en önemli yetenek

is really empathy.

empati kurabilmesi.

You need craft and you need --

El ustalığı gerek ve ayrıca...

(Laughter)

(Kahkahalar)

you need creativity --

yaratıcılık gerek...

(Laughter)

(Kahkahalar)

thank you --

teşekkürler...

to come up with an image like that.

ki böyle bir görsel yapabilelim.

But then you need to step back

Ayrıca genellikle bir adım geri çekilip

and look at what you've done from the perspective of the reader.

yaptığınız çalışmaya okuyucunun bakış açısıyla bakmanız lazım.

I've tried to become a better artist by becoming a better observer of images.

Görselleri daha iyi gözlemleyerek daha iyi bir ressam olmaya çalışıyorum.

And for that, I started an exercise for myself

Bunun için de Pazar çizimi dediğim

which I call Sunday sketching,

bir alıştırmaya başladım,

which meant, on a Sunday, I would take a random object I found around the house

yani Pazar günleri evin içinde rastgele bulduğum bir eşyayı alıp

and try to see if that object could trigger an idea

eşyanın asıl amacıyla hiçbir ilgisi olmayan

that had nothing to do with the original purpose of that item.

bir fikri uyandırabileceğini görmeye çalışırım.

And it usually just means I'm blank for a long while.

Bu da uzun bir süre durgun kaldığım anlamına geliyor.

And the only trick that eventually works is if I open my mind

Sonunda zihnimi açan şey,

and run through every image I have stored up there,

topladığım her görseli gözden geçirmek

and see if something clicks.

ve bir bağlantı yakalamak.

And if it does, just add a few lines of ink to connect --

Yakalarsam, sadece birkaç damla mürekkep kullanmam yeterli,

to preserve this very short moment of inspiration.

böylelikle bu kısa ilham anını saklayabiliyorum.

And the great lesson there

Buradan çıkarılacak büyük ders şu,

was that the real magic doesn't happen on paper.

asıl sihir kağıt üzerinde olmuyor.

It happens in the mind of the viewer.

Asıl sihir okuyucunun zihninde gerçekleşiyor.

When your expectations and your knowledge clash with my artistic intentions.

Sizin beklenti ve bilgileriniz benim sanatsal niyetimle birleşiyor.

Your interaction with an image,

Sizin bir görselle olan etkileşiminiz,

your ability to read, question, be bothered or bored or inspired

bir görseli okuma, sorgulama, ondan rahatsız olma

veya ondan ilham alma yeteneğiniz

by an image

is as important as my artistic contribution.

benim sanatsal katkım kadar önemli.

Because that's what turns an artistic statement

Çünkü sanatsal bir ifadeyi

really, into a creative dialogue.

yaratıcı bir diyaloğa dönüştüren şey bu.

And so, your skill at reading images

Bu yüzden görselleri okuma yeteneğiniz

is not only amazing,

sadece harika değil,

it is what makes my art possible.

aynı zamanda benim sanatımı mümkün kılan şey.

And for that, I thank you very much.

Bunun için size çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)

(Cheers)

(Tezahüratlar)

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)