Stefana Broadbent: How the Internet enables intimacy

Translator: diellsa ajeti Reviewer: Erlanda Gjeka

I believe that there are new, hidden tensions

Unë besoj se ka tensione të reja, të fshehura

që në të vërtetë po ndodhin midis njerëzve dhe institucioneve -

that are actually happening between people and institutions --

institutions that are the institutions that people

institucione që janë institucionet që njerëzit

inhabit in their daily life:

banojnë në jetën e tyre të përditshme:

schools, hospitals, workplaces,

shkolla, spitale, vende pune,

factories, offices, etc.

fabrika, zyra, etj.

And something that I see happening

Dhe diçka që unë e shoh duke ndodhur

is something that I would like to call

është diçka që do të dëshiroja ta quaja

a sort of "democratization of intimacy."

një lloj "demokratizimi i intimitetit".

And what do I mean by that?

Dhe çfarë dua të them me këtë?

Ajo që dua të them për atë që njerëzit janë duke bërë është,

I mean that what people are doing

is, in fact, they are sort of, with their communication channels,

në të vërtetë, ato janë nje lloj, me kanalet e tyre të komunikimit,

they are breaking an imposed isolation

ata janë duke thyer një izolim të imponuar

that these institutions are imposing on them.

që këto institucione po u imponojnë atyre.

Si po e bëjnë këtë? Ata po bëjnë atë

How are they doing this? They're doing it

në një mënyrë shumë të thjeshtë, duke e thirrur nënën e tyre nga puna,

in a very simple way, by calling their mom from work,

by IMing from their office to their friends,

duke hyrë nga zyra e tyre te miqtë e tyre,

by texting under the desk.

duke shkruar tekstin nën tavolinë.

The pictures that you're seeing behind me

Fotografitë që po shihni pas meje

are people that I visited in the last few months.

janë njerëz që kam vizituar muajt e fundit.

And I asked them to come along with the person they communicate with most.

Dhe u kërkova nga ata që të vijnë së bashku me personin me të cilin

And somebody brought a boyfriend, somebody a father.

komunikojnë më së shumti. Dhe dikush solli të dashurin, dikush babain.

One young woman brought her grandfather.

Një grua e re solli gjyshin e saj.

Për 20 vjet, unë kam shikuar se si njerëzit përdorin

For 20 years, I've been looking at how people use

channels such as email, the mobile phone, texting, etc.

kanale të tilla si email, telefoni celular, shkrime etj.

Ajo që ne do të shohim në të vërtetë është se, në thelb,

What we're actually going to see is that, fundamentally,

people are communicating on a regular basis

njerëzit komunikojnë në bazë të rregullt

with five, six, seven of their most intimate sphere.

me pesë, gjashtë, shtatë në sferën e tyre më intime.

Tani, le të marrim disa të dhëna Facebook

Now, lets take some data. Facebook.

Recently some sociologists from Facebook --

Kohët e fundit disa sociologë nga Facebook

Facebook is the channel that you would expect

Facebook është kanali që do të prisni

is the most enlargening of all channels.

është kanali më i zmadhuar nga të gjithë.

And an average user,

Një përdorues mesatar

said Cameron Marlow,

tha Cameron Marow,

nga Facebooku, i cili ka 120 miq.

from Facebook, has about 120 friends.

Por i cili në fakt,

But he actually talks to,

ka shkëmbime të dyanshme me, rreth katër deri në gjashtë persona

has two-way exchanges with, about four to six people

on a regular base, depending on his gender.

në baza të rregullta, në varësi të gjinisë së tij.

Academic research on instant messaging

Hulumtimi akademik për mesazhe në çast

also shows 100 people on buddy lists,

tregon gjithashtu 100 persona në listat e miqve,

but fundamentally people chat with two, three, four --

por në thelb njerëzit bisedojnë me dy, tre, katër -

anyway, less than five.

gjithsesi, më pak se pesë.

Hulumtimi im për celularët dhe thirrjet me zë

My own research on cellphones and voice calls

tregon se 80 përqind e thirrjeve

shows that 80 percent of the calls

në të vërtetë u janë bërë katër personave. 80 përqind.

are actually made to four people. 80 percent.

And when you go to Skype, it's down to two people.

Dhe kur shikojmë në Skype, ju takon dy personave.

A lot of sociologists actually are quite disappointed.

Shumë sociologë në të vërtetë janë mjaft të zhgënjyer.

I mean, I've been a bit disappointed sometimes

Dua të them, ndonjëherë jam zhgënjyer pak

when I saw this data and all this deployment, just for five people.

kur pashë këto të dhëna dhe gjithë këtë dislokim, vetëm për pesë persona.

Dhe disa sociologë në faktë mendojnë atë

And some sociologists actually feel that

Është një mbyllje, është një mbrojte

it's a closure, it's a cocooning,

sepse ne po shkëputemi nga publiku.

that we're disengaging from the public.

Dhe unë në të vërtetë, do të doja t'ju tregoja këtë

And I would actually, I would like to show you that

nëse në të vërtetë shikojmë se kush po e bën atë,

if we actually look at who is doing it,

and from where they're doing it,

dhe nga ku po e bëjnë atë,

actually there is an incredible social transformation.

në të vërtetë ka një transformim të jashtëzakonshëm shoqëror.

There are three stories that I think are quite good examples.

Janë tre histori që unë mendoj se janë shembuj mjaft të mirë.

The first gentleman, he's a baker.

Zotria i parë, ai është një furrëtar

And so he starts working every morning at four o'clock in the morning.

Dhe kështu ai fillon të punojë çdo mëngjes në orën katër të mëngjesit.

And around eight o'clock he sort of sneaks away from his oven,

Dhe rreth orës tetë ai shkëputet nga furrat e tij,

cleans his hands from the flour

pastron duart e tij nga mielli

and calls his wife.

dhe e thërret gruan e tij.

He just wants to wish her a good day, because that's the start of her day.

Ai vetëm dëshiron t'i uroj asaj një ditë të mirë,sepse ky është

And I've heard this story a number of times.

fillimi i ditës për të. Dhe e kam dëgjuar disa herë këtë histori.

A young factory worker who works night shifts,

Një punëtor i ri i fabrikës që punon ndërrime të natës,

who manages to sneak away from the factory floor,

i cili arrin të ik fshehurazi nga dyshemeja e fabrikës,

where there is CCTV by the way,

ku atu ka një CCTV me që ra fjala

and find a corner, where at 11 o'clock at night

dhe gjenë një cep, ku në orën 11 të natës

he can call his girlfriend and just say goodnight.

ku ai mund të telefonojë të dashurën e tij dhe thjesht të thotë natën e mirë.

Or a mother who, at four o'clock,

Ose një nënë që, në orën katër,

suddenly manages to find a corner in the toilet

befas arrin të gjejë një qoshe në tualet

to check that her children are safely home.

për të kontrolluar nëse fëmijët e saj janë të sigurt në shtëpi.

Then there is another couple, there is a Brazilian couple.

Pastaj kemi një çift tjetër, kemi një çift brazilian.

They've lived in Italy for a number of years.

Ata kanë jetuar në Itali për disa vite.

They Skype with their families a few times a week.

Ata flasin në Skype me familjet e tyre disa herë në javë.

But once a fortnight, they actually put the computer on their dining table,

Por një herë në dy javë, ata vendosin kompjuterin në tryezën e ngrënies,

pull out the webcam and actually have dinner

lëshojnë webcam dhe pastaj darkojnë

with their family in Sao Paulo. And they have a big event of it.

me familjen e tyre në Sao Paulo. Dhe ata kanë e shohin si ngjarje të madhe.

And I heard this story the first time a couple of years ago

Këtë histori e dëgjova herën e parë disa vite më parë

from a very modest family

nga një familje shumë modeste

of immigrants from Kosovo in Switzerland.

e emigrantëve nga Kosova në Zvicër.

They had set up a big screen in their living room,

Ata kishin vendosur një ekran të madh në dhomën e tyre të ndenjes,

and every morning they had breakfast with their grandmother.

dhe çdo mëngjes ata hanin ushqim me gjyshen e tyre.

But Danny Miller, who is a very good anthropologist

Por Danny Miller, e cila është një antropologe shumë e mirë

who is working on Filipina migrant women

e cila është duke punuar me gratë migrante të Filipinës

që i lënë fëmijët e tyre në Filipine

who leave their children back in the Philippines,

po më tregonte se sa po vijon prindërimi

was telling me about how much parenting is going on

përmes Skype,

through Skype,

dhe sa këto nëna janë të lidhura me fëmijët e tyre përmes Skype.

and how much these mothers are engaged with their children through Skype.

Dhe pastaj është çifti i tretë. Ata janë dy miq.

And then there is the third couple. They are two friends.

Ata bisedojnë me njëri-tjetrin çdo ditë, disa herë në ditë në të vërtetë.

They chat to each other every day, a few times a day actually.

Dhe më në fund, ata kanë arritur të vendosin

And finally, finally, they've managed to put

instant messaging on their computers at work.

mesazhet e çastit në kompjuterët e tyre të punës.

And now, obviously, they have it open.

Dhe tani, padyshim, ata e kanë hapur atë.

Whenever they have a moment they chat to each other.

Kurdo që të ketë një moment ata bisedojnë me njëri-tjetrin.

And this is exactly what we've been seeing

Dhe kjo është pikërisht ajo qfarë ne kemi parë

with teenagers and kids doing it in school, under the table,

me adoleshentë dhe fëmijët që e bëjnë atë në shkollë, nën tryezë,

and texting under the table to their friends.

dhe duke u dërguar mesazhe nën tryezë miqve të tyre.

So, none of these cases are unique.

Pra, asnjë nga këto raste nuk është unike.

I mean, I could tell you hundreds of them.

Dua të them se mund t'ju tregoja qindra prej tyre.

But what is really exceptional is the setting.

Por ajo që është vërtet e jashtëzakonshme janë mjediset

So, think of the three settings I've talked to you about:

Pra, mendoni për tri mjediset që ju kam folur për:

factory, migration, office.

fabrikën, migrimin, zyren.

But it could be in a school, it could be an administration,

Por mund të jetë në një shkollë, mund të jetë një administratë,

it could be a hospital.

Mund të jetë një spital.

Three settings that, if we just step back 15 years,

Tri mjedise që, nëse kthehemi 15 vite prapa,

if you just think back 15 years,

Nëse mendoni 15 vite prapa,

kur të futesh brenda

when you clocked in,

kur ti futeshe brenda një zyre,

when you clocked in to an office,

kur futesh brenda një fabrike,

when you clocked in to a factory,

nuk kishte asnjë kontakt më për tërë kohën,

there was no contact for the whole duration of the time,

nuk kishte asnjë kontakt me sferën tuaj private.

there was no contact with your private sphere.

Nëse keni qenë me fat, ka pasur një telefon publik të varur në korridor

If you were lucky there was a public phone hanging in the corridor or somewhere.

apo diku keni qenë në menaxhim, oh, kjo ishte një histori ndryshe.

If you were in management, oh, that was a different story.

Ndoshta keni pasur ndonjë linjë direkte.

Maybe you had a direct line.

Nëse nuk kishit, mbase do të duhej të kalonit përmes një operatori.

If you were not, you maybe had to go through an operator.

But basically, when you walked into those buildings,

Por në thelb, kur hynit në ato ndërtesa,

sferën private keni lënë pas jush

the private sphere was left behind you.

And this has become such a norm of our professional lives,

Dhe kjo ishte bërë një normë e jetës sonë profesionale,

një normë e tillë dhe një pritje e tillë.

such a norm and such an expectation.

And it had nothing to do with technical capability.

Dhe nuk kishte asgjë të bëjë me aftësinë teknike.

Telefonat ishin aty. Por pritja ndodhte menjëherë pasi ju largoheshit

The phones were there. But the expectation was once you moved in there

your commitment was fully to the task at hand,

angazhimi juaj ishte plotësisht ndaj detyrës në fjalë,

fully to the people around you.

plotësisht për njerëzit përreth jush.

Aty duhej të ishte përqëndrimi.

That was where the focus had to be.

Dhe kjo është bërë një normë kulturore

And this has become such a cultural norm

that we actually school our children for them to be capable to do this cleavage.

ne në fakt i shkollojmë fëmijët tanë që ata të jenë të aftë ta bëjnë këtë ndarje.

If you think nursery, kindergarten, first years of school

Nëse mendoni çerdhen, kopështin, vitet e para të shkollës

are just dedicated to take away the children,

janë vetëm të përkushtuar për të hequr fëmijët,

to make them used to staying long hours away from their family.

për t'i mësuar të qëndrojnë orë të gjata larg familjes së tyre.

Dhe pastaj shkolla i dekreton në mënyrë të përkryer.

And then the school enacts perfectly well.

It mimics perfectly all the rituals that we will find in offices:

Imiton në mënyrë të përsosur të gjitha ritualet që do të gjejmë në zyra:

rituals of entry, rituals of exit,

ritualet e hyrjes, ritualet e daljes,

oraret, uniformat në këtë vend,

the schedules, the uniforms in this country,

gjërat që ju identifikojnë, aktivitetet e krijimit të ekipit,

things that identify you, team-building activities,

ndërtimin e ekipit që do t'ju lejojë të bazoheni

team building that will allow you to basically

të jeni me një grup të rastësishëm të fëmijëve, ose me një grup të rastësishëm

be with a random group of kids, or a random group of people

that you will have to be with for a number of time.

njerëzish, me të cilët ti duhesh të jeshë një pjesë të kohës

And of course, the major thing:

Dhe padyshim, gjëja kryesore:

Të mësuarit e kushtimit të vëmendjës

learn to pay attention,

për të përqendruar dhe fokusuar vëmendjen tuaj.

to concentrate and focus your attention.

Kjo filloi vetëm rreth 150 vite më parë.

This only started about 150 years ago.

Filloi vetëm me lindjen e burokracisë moderne,

It only started with the birth of modern bureaucracy,

dhe të revolucionit industrial.

and of industrial revolution.

When people basically had to go somewhere else to work

Kur njerëzit në thelb duhej të shkonin diku tjetër për të punuar

and carry out the work.

dhe të vazhdojnë punën.

And when with modern bureaucracy there was a very rational approach,

Dhe kur me burokracinë moderne kishte një qasje shumë racionale,

where there was a clear distinction between the private sphere

ku kishte një dallim të qartë midis sferës private

and the public sphere.

dhe sferën publike.

So, until then, basically people were living on top of their trades.

Pra, deri atëherë, në thelb njerëzit jetonin në krye

të tregtive të tyre. Pra deri atëherë ata jetonin në majë të tokës ku punonin.

They were living on top of the land they were laboring.

Ata po jetonin në krye të puntorive ku po punonin.

They were living on top of the workshops where they were working.

Nëse mendoni, se po përshkruhet e gjithë kultura jonë,

And if you think, it's permeated our whole culture,

even our cities.

madje edhe qytetërimi jonë

If you think of medieval cities, medieval cities the boroughs

Nëse mendoni për qytete mesjetare, rrethet e qytetet mesjetare

all have the names of the guilds and professions that lived there.

të gjithë kanë emrat e esnafeve dhe profesioneve që kanë jetuar atje.

Now we have sprawling residential suburbias

Tani kemi periferit e përhapura të banimit

që janë mjaft të dallueshme nga zonat e prodhimit

that are well distinct from production areas

dhe zonat tregtare.

and commercial areas.

Dhe në të vërtetë, gjatë këtyre 150 viteve

And actually, over these 150 years,

ka qenë një sistem klasor shumë i qartë që gjithashtu është shfaqur.

there has been a very clear class system that also has emerged.

So the lower the status of the job

Pra, sa më i ulët statusi i punës

and of the person carrying out, the more removed

dhe të personit që kryen, aq më larg

he would be from his personal sphere.

ai do të ishte nga sfera e tij personale.

People have taken this amazing possibility

Njerëzit e kanë shfrytëzuar këtë mundësi të mahnitshme

të qenit në të vërtetë në kontakt gjatë gjithë ditës

of actually being in contact all through the day

or in all types of situations.

ose në të gjitha llojet e situatave.

And they are doing it massively.

Dhe ata po e bëjnë atë masivisht.

The Pew Institute, which produces good data

Instituti Pew, i cili prodhon të dhëna të mira

on a regular basis on, for instance, in the States,

një bazë të rregullt, për shembull, në Shtetet,

thotë se - dhe unë mendoj se ky numër është konservator -

says that -- and I think that this number is conservative --

50 percent of anybody with email access at work

50 përqind e kujtdo që ka qasje me email në punë

në të vërtetë po bën email privat nga zyra e tij.

is actually doing private email from his office.

Unë me të vërtetë mendoj se numri është konservator.

I really think that the number is conservative.

Në hulumtimin tim, ne pamë se kulmi për email privat

In my own research, we saw that the peak for private email

është në fakt ora 11 e mëngjesit, pavarësisht vendit.

is actually 11 o'clock in the morning, whatever the country.

75 përqind e njerëzve pranojnë se bëjnë

75 percent of people admit doing private

biseda private nga puna në celularët e tyre.

conversations from work on their mobile phones.

100 percent are using text.

100 përqind janë duke përdorur të shkruarit.

The point is that this re-appropriation of the personal sphere

Dhe çështja është se kjo rindarje e sferës personale

nuk është jashtëzakonisht e suksesshme me të gjitha institucionet.

is not terribly successful with all institutions.

I'm always surprised the U.S. Army

Jam gjithmon e befasuar sociologët

sociologists are discussing of the impact

e ushtrisë së SHBA-së po diskutojnë për ndikimin

for instance, of soldiers in Iraq

për shembull, të ushtarëve në Irak

having daily contact with their families.

që kanë kontakte të përditshme me familjet e tyre.

But there are many institutions that are actually blocking this access.

Por ka shumë institucione që në të vërtetë po bllokojnë këtë qasje.

Dhe çdo ditë, çdo ditë të mundshme,

And every day, every single day,

I read news that makes me cringe,

Lexoj lajme që më bëjnë të irritohem,

like a $15 fine

si një gjobë prej 15 dollarë

to kids in Texas,

për fëmijët në Teksas, për përdorim,

for using, every time they take out their mobile phone in school.

sa herë që nxjerrin telefonin tyre celular në shkollë.

Immediate dismissal to bus drivers in New York,

Shkarkim i menjëhershëm për drejtuesit e autobusëve në New York,

if seen with a mobile phone in a hand.

nëse shihet me një telefon celular në një dorë.

Companies blocking access to IM or to Facebook.

Kompanitë po bllokojnë hyrjen në IM ose në Facebook.

Pas çështjeve të sigurisë dhe mbrojtjes

Behind issues of security and safety,

which have always been the arguments for social control,

të cilat kanë qenë gjithmonë argumentet për kontrollin shoqëror,

in fact what is going on is that

në fakt ajo që po ndodh është që

these institutions are trying to decide

këto institucione po përpiqen të vendosin

who, in fact, has a right to self determine their attention,

të cilët, në të vërtetë, kanë të drejtë të vetë përcaktojnë vëmendjen e tyre,

to decide, whether they should, or not, be isolated.

të vendosin, nëse ata duhet, apo jo, të izolohen

And they are actually trying to block, in a certain sense,

Dhe ata në të vërtetë po përpiqen të bllokojnë, në një kuptim të caktuar,

this movement of a greater possibility of intimacy.

kjo lëvizje e një mundësie më të madhe intimiteti.