Alex Steffen: The route to a sustainable future

Tłumaczenie: Marek Lisik Korekta: Marcin Kasiak

When I'm starting talks like this,

Zazwyczaj kiedy prowadzę taki wykład,

I usually do a whole spiel about sustainability

robię dłuższy wstęp o zrównoważonym rozwoju,

because a lot of people out there don't know what that is.

ponieważ niewiele ludzi wie, co to naprawdę jest.

This is a crowd that does know what it is,

Wy tutaj wiecie o co chodzi,

so I'll like just do like the 60-second crib-note version. Right?

więc zrobię krótki, 60 sekundowy wstęp.

So just bear with me. We'll go real fast, you know?

Dacie radę. Pójdzie szybko.

Fill in the blanks.

Wypełnicie luki.

So, you know, sustainability, small planet.

Tak więc: zrównoważony rozwój, mała planeta.

Right? Picture a little Earth, circling around the sun.

Wyobraźcie sobie małą Ziemię krążącą wokół słońca.

You know, about a million years ago,

Jakiś milion lat temu

a bunch of monkeys fell out of trees,

grupa małp zeszła z drzew.

got a little clever, harnessed fire,

Trochę zmądrzały, okiełznały ogień,

invented the printing press,

Wymyśliły prasę drukarską, walizki z kółkami.

made, you know, luggage with wheels on it.

Wymyśliły prasę drukarską, walizki z kółkami.

And, you know, built the society that we now live in.

I stworzyły społeczeństwo, w którym teraz żyjemy.

Unfortunately, while this society is, without a doubt,

Niestety, to społeczeństwo, choć bez dwóch zdań

the most prosperous and dynamic the world has ever created,

najbogatsze i najszybciej rozwijające się w historii ludzkości,

it's got some major, major flaws.

ma pewne poważne wady.

One of them is that every society has an ecological footprint.

Każde społeczeństwo ma ślad ekologiczny --

It has an amount of impact on the planet that's measurable.

ma na naszą planetę wpływ, który można zmierzyć tym, jak wiele zużywa podczas życia

How much stuff goes through your life,

jak wiele zużywa podczas życia

how much waste is left behind you.

i jak dużo odpadów pozostawia po sobie.

And we, at the moment, in our society,

Obecnie, nasze społeczeństwo

have a really dramatically unsustainable level of this.

podąża drogą dramatycznie niezrównoważonego rozwoju.

We're using up about five planets.

Zużywamy około pięciu naszych planet.

If everybody on the planet lived the way we did,

Gdyby każdy żył tak, jak my teraz.

we'd need between five, six, seven,

potrzebowalibyśmy pięciu, sześciu, siedmiu

some people even say 10 planets to make it.

a niektórzy twierdzą, że nawet 10 planet.

Clearly we don't have 10 planets.

Nie mamy dziesięciu planet.

Again, you know, mental, visual, 10 planets, one planet,

Postarajcie to sobie wyobrazić: 10 planet, jedna planeta,

10 planets, one planet. Right?

10 planet, jedna planeta. Widzicie?

We don't have that. So that's one problem.

Nie mamy ich. I to jest problem numer jeden.

The second problem is that the planet that we have

Problemem numer dwa jest to,

is being used in wildly unfair ways. Right?

że używamy naszej planety niesprawiedliwie.

North Americans, such as myself, you know,

Mieszkańcy Ameryki Północnej, tacy jak ja,

we're basically sort of wallowing, gluttonous hogs,

to właściwie pławiące się w luksusie, żarłoczne świnie, które pożrą wszystko.

and we're eating all sorts of stuff.

to właściwie pławiące się w luksusie, żarłoczne świnie, które pożrą wszystko.

And, you know, then you get all the way down

Jednak gdy udacie się na południe,

to people who live in the Asia-Pacific region, or even more, Africa.

zobaczycie, że w Azji Południowej czy w Afryce

And people simply do not have enough to survive.

ludzie ledwo wiążą koniec z końcem.

This is producing all sorts of tensions,

To powoduje napięcia,

all sorts of dynamics that are deeply disturbing.

tarcia wszelkiego rodzaju, które są bardzo niepokojące.

And there's more and more people on the way. Right?

A będzie nas przecież coraz więcej.

So, this is what the planet's going to look like in 20 years.

Tak będzie wyglądać nasza planeta za 20 lat.

It's going to be a pretty crowded place, at least eight billion people.

Bardzo zatłoczona, przynajmniej osiem miliardów ludzi.

So to make matters even more difficult, it's a very young planet.

Żeby to jeszcze skomplikować, będzie to planeta młodych.

A third of the people on this planet are kids.

Jedna trzecia ludzi na ziemi to dzieci.

And those kids are growing up in a completely different way

A te dzieci wychowywane są inaczej niż ich rodzice,

than their parents did, no matter where they live.

niezależnie gdzie żyją.

They've been exposed to this idea of our society, of our prosperity.

Są przyzwyczajone do idei społeczeństwa dobrobytu

And they may not want to live exactly like us.

i mogą nie chcieć żyć dokładnie tak, jak my.

They may not want to be Americans, or Brits,

Mogą nie chcieć być Amerykanami, Brytyjczykami,

or Germans, or South Africans,

Niemcami albo Południowoafrykańczykami.

but they want their own version

Mogą chcieć własnego społeczeństwa,

of a life which is more prosperous, and more dynamic,

które będzie jeszcze bogatsze, bardziej dynamiczne,

and more, you know, enjoyable.

po prostu przyjemniejsze.

And all of these things combine to create

To wszystko razem zmusza naszą planetę

an enormous amount of torque on the planet.

do jeszcze większego wysiłku.

And if we cannot figure out a way to deal with that torque,

Jeśli nie poradzimy sobie z tymi wymaganiami,

we are going to find ourselves more and more and more quickly

będziemy coraz częściej stawiać czoła

facing situations which are simply unthinkable.

sytuacjom nie do pomyślenia.

Everybody in this room has heard the worst-case scenarios.

Każdy z was słyszał o najczarniejszych scenariuszach.

I don't need to go into that.

Nie muszę się w to zagłębiać,

But I will ask the question, what's the alternative?

ale zapytam: jaka jest alternatywa?

And I would say that, at the moment, the alternative is unimaginable.

Na tę chwilę, nie da jej się nawet wyobrazić.

You know, so on the one hand we have the unthinkable;

Z jednej strony - "nie do pomyślenia",

on the other hand we have the unimaginable.

z drugiej – "niewyobrażalne".

We don't know yet how to build a society

Nie potrafimy jeszcze zbudować społeczeństwa,

which is environmentally sustainable,

którego rozwój byłby zrównoważony,

which is shareable with everybody on the planet,

które byłoby społeczeństwem prawdziwie globalnym,

which promotes stability and democracy and human rights,

promowałoby stabilność, demokrację i prawa człowieka,

and which is achievable in the time-frame necessary

i które udałoby się wdrożyć na czas,

to make it through the challenges we face.

by sprostać teraźniejszym wyzwaniom.

We don't know how to do this yet.

Nie wiemy jak to zrobić.

So what's Worldchanging?

Czym jest Worldchanging?

Well, Worldchanging you might think of

Worldchanging to tak jakby serwis

as being a bit of a news service for the unimaginable future.

wiadomości z niewyobrażalnej przyszłości.

You know, what we're out there doing is looking

Szukamy na przykład

for examples of tools, models and ideas,

narzędzi, modeli i pomysłów które,

which, if widely adopted, would change the game.

gdyby je wprowadzić, przechyliłyby szalę.

A lot of times, when I do a talk like this, I talk about things

Często, kiedy prowadzę taki wykład, mówię o rzeczach,

that everybody in this room I'm sure has already heard of,

o których wy na pewno już słyszeliście,

but most people haven't.

a większość ludzi nie.

So I thought today I'd do something a little different,

Spróbuję dzisiaj czegoś innego: opowiem wam o tym, czego szukamy, zamiast podsuwać wam

and talk about what we're looking for, rather than saying, you know,

Spróbuję dzisiaj czegoś innego: opowiem wam o tym, czego szukamy, zamiast podsuwać wam

rather than giving you tried-and-true examples.

stare i sprawdzone przykłady.

Talk about the kinds of things we're scoping out.

Opowiem o tym, co widzimy na horyzoncie.

Give you a little peek into our editorial notebook.

Pozwolę wam zerknąć do naszych notatek.

And given that I have 13 minutes to do this, this is going to go kind of quick.

Mamy na tylko 13 minut, więc będę się śpieszył.

So, I don't know, just stick with me. Right?

Po prostu trzymajcie się, OK?

So, first of all, what are we looking for? Bright Green city.

Po pierwsze: czego szukamy? Zielonych miast.

One of the biggest levers that we have in the developed world

W rozwiniętym świecie, najlepszym sposobem

for changing the impact that we have on the planet

na zmianę wpływu, jaki mamy na naszą planetę,

is changing the way that we live in cities.

jest zacząć od miast.

We're already an urban planet;

Jesteśmy zurbanizowaną planetą,

that's especially true in the developed world.

zwłaszcza w rozwiniętym świecie.

And people who live in cities in the developed world

Ludzie, którzy żyją w miastach w rozwiniętym świecie

tend to be very prosperous, and thus use a lot of stuff.

to często ludzie sukcesu, i zużywają bardzo dużo.

If we can change the dynamic,

Jeśli zmienimy tą dynamikę,

by first of all creating cities that are denser and more livable ...

najpierw stwarzając gęściej zaludnione, bardziej przyjazne miasta...

Here, for example, is Vancouver, which if you haven't been there,

Na przykład Vancouver. Jeśli jeszcze tego nie zrobiliście,

you ought to go for a visit. It's a fabulous city.

powinniście się tam wybrać. To wspaniałe miasto.

And they are doing density, new density,

Jest tak gęsto zaludnione... to nowa jakość.

better than probably anybody else on the planet right now.

Są w tym w tej chwili najlepsi.

They're actually managing to talk North Americans out of driving cars,

Już prawie wyperswadowali Amerykanom jazdę samochodem.

which is a pretty great thing.

To niesamowite.

So you have density. You also have growth management.

Mamy więc gęstość, a także kontrolę rozwoju.

You leave aside what is natural to be natural.

Trzeba dać żyć naturze, żeby być naturalnym.

This is in Portland. That is an actual development.

To Portland. Tak zagospodarowali przestrzeń.

That land there will remain pasture in perpetuity.

Ta łąka zostanie tam na zawsze.

They've bounded the city with a line.

Miasto jest odgrodzone.

Nature, city. Nothing changes.

Przyroda, miasto. Bez ingerencji.

Once you do those things, you can start making all sorts of investments.

Po takim wstępie można przejść do różnych inwestycji.

You can start doing things like, you know,

Rzeczy takich jak, na przykład,

transit systems that actually work to transport people,

komunikacja miejska która naprawdę działa,

in effective and reasonably comfortable manners.

jest efektywna i wygodna.

You can also start to change what you build.

Można też wpływać na nowe budynki.

This is the Beddington Zero Energy Development in London,

To jest Beddington Zero Energy Development w Londynie,

which is one of the greenest buildings in the world. It's a fabulous place.

które jest najbardziej zielony budynek na świecie. Wspaniałe miejsce.

We're able to now build buildings that generate all their own electricity,

Możemy już stawiać budynki, które same wytwarzają energię elektryczną,

that recycle much of their water,

mają zamknięty obieg wody,

that are much more comfortable than standard buildings,

są znacznie wygodniejsze,

use all-natural light, etc., and, over time, cost less.

używają dziennego światła, i są tańsze w eksploatacji.

Green roofs. Bill McDonough covered that last night, so I won't dwell on that too much.

Zielone dachy. Bill McDonough mówił o tym wczoraj, więc powiem krótko.

But once you also have people living

Kiedy już osiągniemy tą wysoką gęstość zaludnienia

in close proximity to each other,

Kiedy już osiągniemy tą wysoką gęstość zaludnienia

one of the things you can do is --

możemy na przykład --

as information technologies develop --

w miarę rozwoju technologii informacyjnych --

you can start to have smart places.

wprowadzać inteligentne miejsca.

You can start to know where things are.

Wiedzieć, gdzie co jest.

When you know where things are, it becomes easier to share them.

Kiedy już wiesz, łatwiej dzielić się z innymi.

When you share them, you end up using less.

Kiedy się nimi dzielisz, zużywasz mniej.

So one great example is car-share clubs,

Na przykład carsharing, czyli samochód na godziny,

which are really starting to take off in the U.S.,

pomysł, który naprawdę rozwija się teraz w Stanach,

have already taken off in many places in Europe, and are a great example.

a odniósł już sukces w wielu miejscach w Europie. Świetny pomysł.

If you're somebody who drives, you know, one day a week,

Jeśli jeździsz samochodem tylko raz na tydzień,

do you really need your own car?

czy potrzebne ci własne auto?

Another thing that information technology lets us do

Dzięki IT możemy kombinować, co zrobić, by zużywać mniej,

is start figuring out how to use less stuff

Dzięki IT możemy kombinować co zrobić, by zużywać mniej,

by knowing, and by monitoring, the amount we're actually using.

bo mamy wiedzę i świadomość tego, ile tak naprawdę zużywamy.

So, here's a power cord which glows brighter the more energy that you use,

Ten kabel świeci jaśniej zależnie od ilości energii, którą zużywamy.

which I think is a pretty cool concept,

Myślę, że to genialny projekt,

although I think it ought to work the other way around,

chociaż powinien chyba działać odwrotnie,

that it gets brighter the more you don't use.

świecić tym jaśniej, im mniej zużywamy.

But, you know, there may even be a simpler approach.

Są jednak i prostsze rozwiązania.

We could just re-label things.

Można zmienić etykiety.

This light switch that reads, on the one hand, flashfloods,

Ten włącznik jest opisany: "gwałtowna powódź";

and on the other hand, off.

a po drugiej stronie: "wyłącz".

How we build things can change as well.

Możemy zmienić to, co budujemy.

This is a bio-morphic building.

To jest budynek biomorficzny.

It takes its inspiration in form from life.

Zainspirowany naturalnymi formami.

Many of these buildings are incredibly beautiful,

Te budynki są niezwykle piękne,

and also much more effective.

a także bardzo efektywne.

This is an example of bio-mimicry,

To jest przykład biomimiki,

which is something we're really starting to look a lot more for.

której niecierpliwie wyczekujemy.

In this case, you have a shell design

Tutaj mamy wzór muszli,

which was used to create a new kind of exhaust fan, which is greatly more effective.

który został wykorzystany do budowy nowego typu bardzo wydajnego wentylatora.

There's a lot of this stuff happening; it's really pretty remarkable.

Jest tego coraz więcej, to naprawdę imponujące.

I encourage you to look on Worldchanging if you're into it.

Rzućcie okiem na Worldchanging, jeśli to was interesuje.

We're starting to cover this more and more.

Piszemy o tym coraz więcej.

There's also neo-biological design,

Jest też design neobiologiczny,

where more and more we're actually using life itself

który dosłownie wykorzystuje formy żywe

and the processes of life to become part of our industry.

i procesy życiowe jako podstawowy element.

So this, for example, is hydrogen-generating algae.

To jest alga wytwarzająca wodór.

So we have a model in potential, an emerging model that we're looking for

Mamy więc potencjalny model. Ciągle jeszcze szukamy sposobu,

of how to take the cities most of us live in,

by zmienić miasta, w których żyjemy,

and turn them into Bright Green cities.

w Zielone miasta.

But unfortunately, most of the people on the planet don't live in the cites we live in.

Niestety, większość ludzi na Ziemi nie mieszka w miastach, takich jak nasze.

They live in the emerging megacities of the developing world.

Żyją w formujących się megamiastach rozwijającego się świata.

And there's a statistic I often like to use,

Jest pewna statystyka, której często używam,

which is that we're adding a city of Seattle every four days,

która pokazuje, że co cztery dni na Ziemi pojawia się miasto wielkości Seattle.

a city the size of Seattle to the planet every four days.

która pokazuje, że co cztery dni na Ziemi pojawia się miasto wielkości Seattle.

I was giving a talk about two months ago,

Jakieś dwa tygodnie temu prowadziłem wykład

and this guy, who'd done some work with the U.N., came up to me

i jeden ze słuchaczy, pracował dla U.N., podszedł do mnie,

and was really flustered, and he said, look,

był bardzo podenerwowany, i powiedział:

you've got that totally wrong; it's totally wrong.

słuchaj, pomyliłeś się, zupełnie się pomyliłeś.

It's every seven days.

Co siedem dni.

So, we're adding a city the size of Seattle every seven days,

Tak więc, miasto wielkości Seattle co siedem dni

and most of those cities look more like this than the city that you or I live in.

a większość z nich wygląda tak -- nie jak miasta, w których my żyjemy.

Most of those cites are growing incredibly quickly.

Większość z tych miast rozwija się nadzwyczaj szybko,

They don't have existing infrastructure;

bez wystarczającej infrastruktury,

they have enormous numbers of people who are struggling with poverty,

z ogromną liczbą ludzi, którzy walczą z biedą,

and enormous numbers of people are trying to figure out

ale też z równie ogromną liczbą ludzi, którzy myślą, jak robić rzeczy w nowy sposób.

how to do things in new ways.

ale też z równie ogromną liczbą ludzi, którzy myślą, jak robić rzeczy w nowy sposób.

So what do we need in order to make developing nation

Czego potrzeba, aby zmienić megamiasta krajów rozwijających się w Zielone megamiasta?

megacities into Bright Green megacities?

Czego potrzeba, aby zmienić megamiasta krajów rozwijających się w Zielone megamiasta?

Well, the first thing we need is, we need leapfrogging.

Po pierwsze: musimy skoczyć w przód.

And this is one of the things that we are looking for everywhere.

Jest to jedna z metod, których szukamy wszędzie.

The idea behind leapfrogging is that

Opiera się to na tym, że

if you are a person, or a country, who is stuck in a situation

jeśli jakaś osoba lub państwo tkwią w martwym punkcie,

where you don't have the tools and technologies that you need,

w sytuacji, gdzie nie mają potrzebnych narzędzi i technologii,

there's no reason for you to invest in last generation's technologies. Right?

nie mają powodu inwestować w przestarzałe technologie.

That you're much better off, almost universally,

Niemal zawsze lepiej jest

looking for a low-cost or locally applicable version of the newest technology.

szukać tanich, lokalnych alternatyw najnowszych technologii.

One place we're all familiar with seeing this is with cell phones. Right?

Tak właśnie jest z telefonami komórkowymi.

All throughout the developing world, people are going directly to cell phones,

We wszystkich krajach rozwijających się ludzie sięgają po komórki

skipping the whole landline stage.

omijając starsze rozwiązania.

If there are landlines in many developing world cities,

Jeśli wykorzystują w jakimś stopniu linie telefoniczne,

they're usually pretty crappy systems that break down a lot

są to stare systemy, które często się psują

and cost enormous amounts of money.

i kosztują niemożliwie dużo.

So I rather like this picture here.

Podoba mi się to zdjęcie,

I particularly like the Ganesh in the background, talking on the cell phone.

zwłaszcza figurka Ganesha w tle, z telefonem komórkowym.

So what we have, increasingly, is cell phones just permeating out through society.

Telefony komórkowe stają się coraz bardziej powszechne.

We've heard all about this here this week,

Słyszeliśmy już o tym w tygodniu,

so I won't say too much more than that, other than to say

więc tylko podsumuję ten temat:

what is true for cell phones is true for all sorts of technologies.

co sprawdza się w wypadku telefonów komórkowych, sprawdza się dla wszystkich technologii.

The second thing is tools for collaboration,

Następna kwestia to ułatwianie współpracy,

be they systems of collaboration, or intellectual property systems

czy to w formie różnych systemów, czy zarządzania własnością intelektualną,

which encourage collaboration. Right?

które zachęcają do współpracy.

When you have free ability for people to freely work together and innovate,

Kiedy ludzie mogą swobodnie ze sobą współpracować,

you get different kinds of solutions.

produkują przeróżne rozwiązania.

And those solutions are accessible in a different way

Te rozwiązania są też dostępne

to people who don't have capital. Right?

dla ludzi bez sporych funduszy.

So, you know, we have open source software,

Mamy więc otwarte oprogramowanie,

we have Creative Commons and other kinds of Copyleft solutions.

licencję Creative Commons, rozwiązania takie jak Copyleft.

And those things lead to things like this.

A to pozwala na rzeczy takie jak te:

This is a Telecentro in Sao Paulo.

To jest Telecentro w Sao Paulo.

This is a pretty remarkable program

Jest to imponujący program,

using free and open source software, cheap, sort of hacked-together machines,

który korzysta z otwartego oprogramowania, tanich składaków

and basically sort of abandoned buildings --

i opuszczonych w zasadzie budynków,

has put together a bunch of community centers

który skupia kilka domów kultury,

where people can come in, get high-speed internet access,

gdzie ludzie mogą przyjść, gdzie jest szybki dostęp do sieci,

learn computer programming skills for free.

gdzie mogą za darmo nauczyć się programowania.

And a quarter-million people every year use these now in Sao Paulo.

Ćwierć miliona ludzi korzysta z tego co roku w Sao Paulo.

And those quarter-million people are some of the poorest people in Sao Paolo.

Są to w zasadzie najbiedniejsi mieszkańcy Sao Paulo.

I particularly like the little Linux penguin in the back. (Laughter)

Podoba mi się Linuxowy pingwin w tle.

So one of the things that that's leading to is a sort of southern cultural explosion.

Jedną z rzeczy, które prowadzą do tej kulturalnej eksplozji na południu,

And one of the things we're really, really interested in at Worldchanging

i czym jesteśmy w Worldchanging naprawdę zainteresowani

is the ways in which the south is re-identifying itself,

jest to, jak południe na nowo kreuje swoją tożsamość,

and re-categorizing itself in ways

próbuje zrozumieć się na nowo,

that have less and less to do with most of us in this room.

i które mają coraz mniej wspólnego z nami tutaj.

So it's not, you know, Bollywood isn't just answering Hollywood. Right?

To nie tak, że Bollywood to tylko reakcja na Hollywood.

You know, Brazilian music scene isn't just answering the major labels.

Brazylijska scena nie podporządkowuje się po prostu dużym wytwórniom.

It's doing something new. There's new things happening.

To coś nowego, dzieją się nowe rzeczy.

There's interplay between them. And, you know, you get amazing things.

Oddziałują na siebie nawzajem, a wyniki są niesamowite.

Like, I don't know if any of you have seen the movie "City of God?"

Czy ktoś z was widział film "Miasto Boga"?

Yeah, it's a fabulous movie if you haven't seen it.

To fantastyczny film. Jeśli go nie widzieliście,

And it's all about this question, in a very artistic and indirect kind of way.

sprowadza się do tego pytania, ale niebezpośrednio, to sztuka.

You have other radical examples

Są też inne, radykalne przykłady tego,

where the ability to use cultural tools is spreading out.

jak rozprzestrzenia się kompetencja kulturowa.

These are people who have just been visited by

To Ugandyjczycy, których właśnie odwiedził

the Internet bookmobile in Uganda.

internetowy bibliobus.

And who are waving their first books in the air,

Wymachują swoimi pierwszymi własnymi książkami.

which, I just think that's a pretty cool picture. You know?

Myślę, że to bardzo fajne zdjęcie.

So you also have the ability for people to start coming together

Można też sprawić, by ludzie zaczęli zbierać się

and acting on their own behalf in political and civic ways,

i we własnym imieniu angażować się w politykę i sprawy obywatelskie

in ways that haven't happened before.

na sposób jakiego jeszcze nie było.

And as we heard last night, as we've heard earlier this week,

Jak słyszeliśmy wczoraj i wcześniej w tym tygodniu,

are absolutely, fundamentally vital to the ability to craft new solutions,

absolutnie niezbędne by móc stwarzać nowe rozwiązania

is we've got to craft new political realities.

jest stwarzanie nowych politycznych rzeczywistości.

And I would personally say that we have to craft new political realities,

Wydaje mi się, że musimy stwarzać takie nowe rzeczywistości

not only in places like India, Afghanistan, Kenya, Pakistan,

nie tylko w Indiach, Afganistanie, Kenii czy Pakistanie,

what have you, but here at home as well.

ale też tutaj, w domu, w Stanach.

Another world is possible.

Możliwy jest inny świat.

And sort of the big motto of the anti-globalization movement. Right?

Brzmi jak główne motto ruchu antyglobalistycznego, prawda?

We tweak that a lot.

My je trochę podrasowaliśmy.

We talk about how another world isn't just possible; another world's here.

Mówimy, że inny świat jest nie tylko możliwy, ale że jest tu.

That it's not just that we have to sort of imagine

Nie chodzi o to, byśmy wyobrażali sobie

there being a different, vague possibility out there,

coś, co jest na horyzoncie naszych możliwości,

but we need to start acting a little bit more on that possibility.

ale o to, byśmy zbliżyli się do tego horyzontu.

We need to start doing things like Lula, President of Brazil.

Musimy zacząć działać, tak jak Lula, prezydent Brazylii.

How many people knew of Lula before today?

Ilu z was wie, kim jest Lula?

OK, so, much, much better than the average crowd, I can tell you that.

OK, dobrze, znacznie powyżej średniej, tyle mogę wam powiedzieć.

So Lula, he's full of problems, full of contradictions,

Lula jest pełen problemów i przeciwieństw,

but one of the things that he's doing is,

ale robi coś bardzo ważnego:

he is putting forward an idea of how we engage in international relations that

przedstawia taki sposób na angażowanie się w sprawy międzynarodowe,

completely shifts the balance from the standard sort of north-south dialogue

który zmienia typowy dialog północ-południe

into a whole new way of global collaboration.

w zupełnie nowy dyskurs globalnej współpracy.

I would keep your eye on this fellow.

Miejcie go na oku.

Another example of this sort of second superpower thing

Innym przykładem takiej małych supermocy

is the rise of these games that are what we call "serious play."

jest rozwój gier, które nazywa się "serious play".

We're looking a lot at this. This is spreading everywhere.

Przyglądamy się temu. To jest teraz wszędzie.

This is from "A Force More Powerful." It's a little screenshot.

To z "A Force More Powerful". Taki screenshot.

"A Force More Powerful" is a video game that,

"A Force More Powerful" to gra wideo,

while you're playing it, it teaches you how to engage

która podczas gry uczy cię angażować się

in non-violent insurrection and regime change. (Laughter)

w pokojowe powstanie i zmianę reżimu.

Here's another one. This is from a game called "Food Force,"

To inny przykład. Gra pod tytułem "Food Force,"

which is a game that teaches children how to run a refugee camp.

która uczy dzieci zarządzania obozem dla uchodźców.

These things are all contributing in a very dynamic way

Takie rzeczy w bardzo dynamiczny sposób przyczyniają się

to a huge rise in, especially in the developing world,

zwłaszcza w krajach rozwijających się, do ogromnego wzrostu

in people's interest in and passion for democracy.

zainteresowania i pasji dla demokracji.

We get so little news about the developing world

Dostajemy tak mało wiadomości z rozwijającego się świata,

that we often forget that there are literally

że często zapominamy o tym, że są tam

millions of people out there struggling to change things

miliony ludzi, którzy walczą, by zmienić swój świat

to be fairer, freer, more democratic, less corrupt.

na bardziej sprawiedliwy, wolny, demokratyczny, a mniej skorumpowany.

And, you know, we don't hear those stories enough.

Nie słyszymy o tych historiach wystarczająco wiele.

But it's happening all over the place,

Ale to dzieje się wszędzie

and these tools are part of what's making it possible.

także dzięki takim narzędziom.

Now when you add all those things together,

Kiedy to wszystko zsumować,

when you add together leapfrogging and new kinds of tools,

skoki do przodu i nowe narzędzia,

you know, second superpower stuff, etc., what do you get?

małe supermoce... co otrzymamy?

Well, very quickly, you get a Bright Green future for the developing world.

Zieloną przyszłość dla rozwijającego się świata.

You get, for example, green power spread throughout the world.

Przyjazną środowisku energię dla całego świata.

You get -- this is a building in Hyderabad, India.

Albo -- to jest budynek Hyderabad w Idiach,

It's the greenest building in the world.

najbardziej zielony budynek na świecie --

You get grassroots solutions, things that work

rozwiązania powstające oddolnie, które działają

for people who have no capital or limited access.

na rzecz ludzi bez funduszy lub z ograniczonym dostępem.

You get barefoot solar engineers carrying solar panels into the remote mountains.

Inżynierowie niosący na bosaka w dalekie góry panele słoneczne.

You get access to distance medicine.

Dostęp do telemedycyny.

These are Indian nurses learning how to use PDAs

Te Indyjskie pielęgniarki uczą się jak przy użyciu PDA

to access databases that have information

dotrzeć do informacji

that they don't have access to at home in a distant manner.

niedostępnych przy użyciu normalnych środków.

You get new tools for people in the developing world.

Nowe narzędzia dla krajów rozwijających się.

These are LED lights that help the roughly billion people out there,

Te diody LED pomagają miliardowi mieszkających tam ludzi,

for whom nightfall means darkness,

dla których zmierzch oznacza ciemność,

to have a new means of operating.

być aktywnym po zmroku.

These are refrigerators that require no electricity;

Te lodówki pracują bez zasialnia,

they're pot within a pot design.

no jednej pojemnik w drugim.

And you get water solutions. Water's one of the most pressing problems.

Także rozwiązania dotyczące wody, która jest naglącym problemem.

Here's a design for harvesting rainwater that's super cheap

To urządzenie do zbierania deszczówki jest bardzo tanie

and available to people in the developing world.

i dostępne dla krajów rozwijających się.

Here's a design for distilling water using sunlight.

To urządzenie destyluje wodę dzięki energii słonecznej.

Here's a fog-catcher, which, if you live in a moist, jungle-like area,

To pochłaniacz mgły, który, np. w wilgotnej dżungli,

will distill water from the air that's clean and drinkable.

uzyskuje z powietrza zdatną do picia wodę.

Here's a way of transporting water.

To sposób na transport wody.

I just love this, you know -- I mean carrying water is such a drag,

Uwielbiam to -- noszenie wody to po prostu udręka,

and somebody just came up with the idea of well, what if you rolled it. Right?

a ktoś wpadł na pomysł, by ją po prostu toczyć.

I mean, that's a great design.

To świetny projekt.

This is a fabulous invention, LifeStraw.

Wspaniały wynalazek, LifeStraw.

Basically you can suck any water through this

Można przez nią pić wodę z dowolnego źródła,

and it will become drinkable by the time it hits your lips.

a ta stanie się zdatna do picia zanim dosięgnie twoich ust.

So, you know, people who are in desperate straits can get this.

Ludzie, którzy są w rozpaczliwej sytuacji mogą to zdobyć.

This is one of my favorite Worldchanging kinds of things ever.

To jest jeden z moich ulubionych wynalazków Worldchanging.

This is a merry-go-round invented by the company Roundabout,

Karuzela wymyślona przez firmę Roundabout,

which pumps water as kids play. You know?

która pompuje wodę w trakcie zabawy.

Seriously -- give that one a hand, it's pretty great.

Naprawdę -- tak, należą się im oklaski, to świetne.

And the same thing is true for people who are in absolute crisis. Right?

I to samo tyczy się ludzi, którzy są w naprawdę kryzysowej sytuacji.

We're expecting to have upwards of 200 million refugees by the year 2020

Przewidujemy ponad 200 milionów uchodźców przed rokiem 2020

because of climate change and political instability.

zarówno z powodu zmian klimatu jak i tarć politycznych.

How do we help people like that?

Jak pomóc tym ludziom?

Well, there's all sorts of amazing new humanitarian designs

Jest wiele różnych, świetnych projektów pomocy

that are being developed in collaborative ways all across the planet.

rozwijanych przy współpracy ludzi z całego świata.

Some of those designs include models for acting,

Niektóre to modele działania,

such as new models for village instruction in the middle of refugee camps.

tak jak nauczanie w centrum obozu dla uchodźców.

New models for pedagogy for the displaced.

Nowe modele pedagogiczne dla wysiedleńców.

And we have new tools.

Mamy też nowe narzędzia.

This is one of my absolute favorite things anywhere.

To jest jeden z moich ulubionych.

Does anyone know what this is?

Wiecie, co to jest?

Audience: It detects landmines.

Publiczność: Wykrywacz min.

Alex Steffen: Exactly, this is a landmine-detecting flower.

Dokładnie, to kwiat wykrywający miny.

If you are living in one of the places

Jeśli żyjesz w jednym z rejonów,

where the roughly half-billion unaccounted for mines are scattered,

w których porozrzucanych jest około pół-miliarda min

you can fling these seeds out into the field.

wystarczy rozrzucić te nasiona,

And as they grow up, they will grow up around the mines,

a kwiaty wzrosną wokół min.

their roots will detect the chemicals in them,

Ich korzenie wyczuwają chemikalia

and where the flowers turn red you don't step.

więc nie stajesz tam, gdzie kwiaty są czerwone.

Yeah, so seeds that could save your life. You know?

Nasiona, które mogą ocalić ci życie.

(Applause)

(Aplauz)

I also love it because it seems to me

Lubię to też dlatego, że wydaje mi się,

that the example, the tools we use to change the world,

że narzędzia, których używamy by zmieniać świat,

ought to be beautiful in themselves.

powinny być piękne same w sobie.

You know, that it's not just enough to survive.

Nie wystarczy przeżyć.

We've got to make something better than what we've got.

Musimy tworzyć coś lepszego niż to, co mamy.

And I think that we will.

Myślę, że nam się uda.

Just to wrap up, in the immortal words of H.G. Wells,

Na zakończenie, nieśmiertelne słowa H.G. Wellsa:

I think that better things are on the way.

Myślę, że są przed nami lepsze czasy.

I think that, in fact, that "all of the past is but the beginning of a beginning.

Myślę, że "Przeszłość to nic innego jak początek początku

All that the human mind has accomplished

i wszystko, co jest i było,

is but the dream before the awakening."

stanowi tylko brzask światła".

I hope that that turns out to be true.

Mam nadzieję, że to prawda.

The people in this room have given me more confidence than ever that it will.

Wszyscy tu zgromadzeni daliście mi więcej pewności, że tak się stanie.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Aplauz)