Abraham Verghese: A doctor's touch

Tłumaczenie: Agata Leśnicka Korekta: Jakub Chromiak

A few months ago,

Kilka miesięcy temu,

a 40 year-old woman came to an emergency room

40-letnia kobieta przybyła na izbę przyjęć

in a hospital close to where I live,

do szpitala niedaleko mojego miejsca zamieszkania.

and she was brought in confused.

Była zdezorientowana.

Her blood pressure was an alarming

Jej ciśnienie tętnicze było niepokojące:

230 over 170.

230/170.

Within a few minutes, she went into cardiac collapse.

W przeciągu kilku minut wpadła we wstrząs kardiogenny.

She was resuscitated, stabilized,

Była resuscytowana, ustabilizowano jej stan,

whisked over to a CAT scan suite

i zrobiono jej tomografię komputerową

right next to the emergency room,

zaraz obok oddziału ratunkowego,

because they were concerned about blood clots in the lung.

gdyż martwiono się o możliwe skrzepy krwi w płucu.

And the CAT scan revealed

O ile tomografia stwierdziła

no blood clots in the lung,

brak obecności skrzepów w płucu,

but it showed bilateral, visible, palpable breast masses,

o tyle wykazała obustronne, zauważalne, wyczuwalne palcami masy w piersiach,

breast tumors,

guzy piersi,

that had metastasized widely

które szeroko przerzutowały

all over the body.

do całego ciała.

And the real tragedy was, if you look through her records,

Prawdziwym dramatem było jednak to, że jeśli przejrzeć jej dokumentację,

she had been seen

była w

in four or five other health care institutions

czterech lub pięciu placówkach opieki zdrowia

in the preceding two years.

w ciągu ostatnich lat.

Four or five opportunities

Cztery czy pięć okazji,

to see the breast masses, touch the breast mass,

aby zauważyć te masy w piersiach, dotknąć ich,

intervene at a much earlier stage

i zainterweniować na znacznie wcześniejszym etapie

than when we saw her.

niż podczas tego spotkania.

Ladies and gentlemen,

Panie i panowie,

that is not an unusual story.

to nie jest niezwykła historia.

Unfortunately, it happens all the time.

Niestety, zdarza się to cały czas.

I joke, but I only half joke,

Żartuję, ale tylko w połowie,

that if you come to one of our hospitals missing a limb,

że jeśli przyjdziesz do jednego z naszych szpitali bez kończyny,

no one will believe you till they get a CAT scan, MRI

nikt ci nie uwierzy dopóki nie dostanie skanu z tomografii lub rezonansu,

or orthopedic consult.

albo konsultacji ortopedycznej.

I am not a Luddite.

Nie jestem Luddystą (przeciwnikiem technologii).

I teach at Stanford.

Uczę w Stanford.

I'm a physician practicing with cutting-edge technology.

Jestem lekarzem używającym najnowocześniejszych technologii.

But I'd like to make the case to you

Ale chcę wam dowieść

in the next 17 minutes

przez następne 17 minut,

that when we shortcut the physical exam,

że kiedy skracamy badanie fizykalne,

when we lean towards ordering tests

kiedy skłaniamy się ku zlecaniu badań

instead of talking to and examining the patient,

zamiast rozmawiać i badać pacjenta,

we not only overlook simple diagnoses

nie tylko przegapiamy proste rozpoznania,

that can be diagnosed at a treatable, early stage,

które mogą być zdiagnozowane w wyleczalnym, wczesnym stadium,

but we're losing much more than that.

ale tracimy znacznie więcej niż to.

We're losing a ritual.

Tracimy rytuał.

We're losing a ritual that I believe is transformative, transcendent,

Tracimy rytuał, który wierzę, że przemienia, jest transcendentny

and is at the heart

i jest kluczowym elementem

of the patient-physician relationship.

w relacji między pacjentem i lekarzem.

This may actually be heresy to say this at TED,

Mówienie tego na TED może być herezją,

but I'd like to introduce you

ale chciałbym wam przedstawić,

to the most important innovation,

moim zdaniem najważniejszą,

I think, in medicine

innowację w medycynie,

to come in the next 10 years,

jaka nastąpi w najbliższych 10 latach,

and that is the power of the human hand --

a jest to moc ludzkiej ręki -

to touch, to comfort, to diagnose

dotykanie, uspokajanie, diagnozowanie

and to bring about treatment.

i leczenie.

I'd like to introduce you first to this person

Chciałbym wam najpierw przedstawić tego człowieka,

whose image you may or may not recognize.

którego podobizny możecie nie rozpoznac.

This is Sir Arthur Conan Doyle.

To sir Arthur Conan Doyle.

Since we're in Edinburgh, I'm a big fan of Conan Doyle.

Skoro jesteśmy w Edynburgu, jestem wielkim fanem Conana Doyle'a.

You might not know that Conan Doyle went to medical school

Możecie nie wiedzieć, że Conan Doyle chodził do szkoły medycznej,

here in Edinburgh,

tu w Edynburgu,

and his character, Sherlock Holmes,

a stworzona przez niego postać Sherlocka Holmesa

was inspired by Sir Joseph Bell.

była inspirowana sir Josephem Bellem.

Joseph Bell was an extraordinary teacher by all accounts.

Joseph Bell był niezwykłym nauczycielem pod każdym względem.

And Conan Doyle, writing about Bell,

I Conan Doyle pisząc o Bellu

described the following exchange

opisał następującą wymianę

between Bell and his students.

między Bellem i jego studentami.

So picture Bell sitting in the outpatient department,

Wyobraźcie sobie Bella siedzącego w przychodni,

students all around him,

studenci znajdują się wokół niego,

patients signing up in the emergency room

a pacjenci zgłaszający się do izby przyjęć

and being registered and being brought in.

są rejestrowani i wchodzą do gabinetu.

And a woman comes in with a child,

I wchodzi kobieta z dzieckiem,

and Conan Doyle describes the following exchange.

a Conan Doyle opisuje następującą wymianę zdań.

The woman says, "Good Morning."

Kobieta mówi: "Dzień dobry".

Bell says, "What sort of crossing did you have

Bell mówi: "Jaką miała pani podróż

on the ferry from Burntisland?"

promem z Burntisland"?

She says, "It was good."

Ona mówi: " Była dobra".

And he says, "What did you do with the other child?"

A on mówi: "Co zrobiła pani z drugim dzieckiem"?

She says, "I left him with my sister at Leith."

Ona mówi: "Zostawiłam je z moją siostrą w Leith".

And he says,

A on mówi:

"And did you take the shortcut down Inverleith Row

"I wybrała pani skrót przez Inverleith Row

to get here to the infirmary?"

by dostać się do tej lecznicy"?

She says, "I did."

Ona mówi: "Tak".

And he says, "Would you still be working at the linoleum factory?"

A on mówi: "Czy wciąż pracuje pani w fabryce linoleum"?

And she says, "I am."

A ona mówi: "Tak".

And Bell then goes on to explain to the students.

A potem Bell tłumaczy studentom.

He says, "You see, when she said, 'Good morning,'

Mówi: "Widzicie, kiedy powiedziała "dzień dobry",

I picked up her Fife accent.

usłyszałem jej akcent z Fife.

And the nearest ferry crossing from Fife is from Burntisland.

A najbliższa przeprawa promem z Fife jest w Burntisland.

And so she must have taken the ferry over.

Więc musiała wziąć prom.

You notice that the coat she's carrying

Zauważcie, że płaszcz, który niosła

is too small for the child who is with her,

jest za mały dla dziecka, z którym przyszła.

and therefore, she started out the journey with two children,

A więc zaczęła podróż z dwójką dzieci,

but dropped one off along the way.

ale po drodze zostawiła jedno z nich.

You notice the clay on the soles of her feet.

Spójrzcie na glinę na jej podeszwach.

Such red clay is not found within a hundred miles of Edinburgh,

Taka czerwona glina nie występuje w promieniu 160km wokół Edynburga,

except in the botanical gardens.

z wyjątkiem ogrodów botanicznych.

And therefore, she took a short cut down Inverleith Row

A więc wybrała skrót przez Inverleith Row

to arrive here.

by tu dotrzeć.

And finally, she has a dermatitis

A w końcu, ma zapalenie skóry

on the fingers of her right hand,

na palcach prawej ręki.

a dermatitis that is unique

Zapalenie, które jest charakterystyczne

to the linoleum factory workers in Burntisland."

dla pracowników fabryki linoleum w Burntisland".

And when Bell actually strips the patient,

A kiedy Bell w końcu rozbierze pacjenta,

begins to examine the patient,

zacznie go badać,

you can only imagine how much more he would discern.

możemy sobie tylko wyobrazić o ile więcej dostrzeże.

And as a teacher of medicine, as a student myself,

I jako nauczyciel medycyny, jako student

I was so inspired by that story.

byłem bardzo inspirowany tą historią.

But you might not realize

Ale możecie nie zdawać sobie sprawy,

that our ability to look into the body

że nasza możliwość zaglądania do ciała,

in this simple way, using our senses,

w ten prosty sposób, z wykorzystaniem własnych zmysłów,

is quite recent.

zrodziła się całkiem niedawno.

The picture I'm showing you is of Leopold Auenbrugger

Obrazek, który wam pokazuję przedstawia Leopolda Auenbruggera,

who, in the late 1700s,

który pod koniec XVIII wieku

discovered percussion.

odkrył opukiwanie.

And the story is that Leopold Auenbrugger

Historia głosi, że Leopold Auenbrugger

was the son of an innkeeper.

był synem oberżysty.

And his father used to go down into the basement

Jego ojciec schodził do piwnicy

to tap on the sides of casks of wine

i opukiwał boki beczółek wina,

to determine how much wine was left

by określić jak wiele wina zostało

and whether to reorder.

i czy trzeba go zamówić więcej.

And so when Auenbrugger became a physician,

Więc kiedy Leopold Auenbrugger został lekarzem

he began to do the same thing.

zaczął robić to samo.

He began to tap on the chests of his patients,

Zaczął opukiwać klatki piersiowe swoich pacjentów,

on their abdomens.

oraz ich brzuchy.

And basically everything we know about percussion,

I praktycznie wszystko co wiemy o opukiwaniu,

which you can think of as an ultrasound of its day --

o którym można myśleć jako o USG tamtych czasów -

organ enlargement, fluid around the heart, fluid in the lungs,

powiększenie narządów, płyn wokół serca, płyn w płucach,

abdominal changes --

zmiany w jamie brzusznej -

all of this he described in this wonderful manuscript

wszystko to opisał we wspaniałym manuskrypcie

"Inventum Novum," "New Invention,"

"Inventum Novum", "Nowe odkrycie",

which would have disappeared into obscurity,

który odszedłby w zapomnienie,

except for the fact that this physician, Corvisart,

gdyby nie pewien lekarz imieniem Corvisant -

a famous French physician --

sławny francuski lekarz.

famous only because he was physician to this gentleman --

Sławny tylko dlatego, że był lekarzem tego pana.

Corvisart repopularized and reintroduced the work.

Corvisant ponownie spopularyzował i wprowadził tę pracę.

And it was followed a year or two later

A rok czy dwa później

by Laennec discovering the stethoscope.

Laennec odkrył stetoskop.

Laennec, it is said, was walking in the streets of Paris

Mówi się, że Laennec przechodząc ulicami Paryża

and saw two children playing with a stick.

zobaczył dwójkę dzieci bawiących się patykiem.

One was scratching at the end of the stick,

Jedno drapało koniec kijka,

another child listened at the other end.

a drugie dziecko słuchało na drugim końcu.

And Laennec thought this would be a wonderful way

I Laennec pomyślał, że będzie to wspaniały sposób

to listen to the chest or listen to the abdomen

by osłuchiwać klatkę piersiową albo brzuch

using what he called "the cylinder."

przy użyciu tego, co nazwał cylindrem.

Later he renamed it the stethoscope.

Potem przemianował to na stetoskop.

And that is how stethoscope and auscultation was born.

I tak narodził się stetoskop i osłuchiwanie.

So within a few years,

Więc w ciągu kilku lat,

in the late 1800s, early 1900s,

pod koniec wieku XIX i na początku XX,

all of a sudden,

nagle,

the barber surgeon had given way

cyrulik ustąpił miejsca

to the physician who was trying to make a diagnosis.

lekarzowi, który starał się postawić rozpoznanie.

If you'll recall, prior to that time,

Jeśli pamiętacie, przed tym czasem,

no matter what ailed you, you went to see the barber surgeon

nieważne co wam dolegało, chodziło się do cyrulika,

who wound up cupping you,

który stawiał bańki,

bleeding you, purging you.

upuszczał krew, przeczyszczał.

And, oh yes, if you wanted,

I, a tak, jeśli chcieliście,

he would give you a haircut -- short on the sides, long in the back --

mógł was ostrzyc - krótko po bokach, długo z tyłu -

and pull your tooth while he was at it.

i przy okazji - wyrwać ząb.

He made no attempt at diagnosis.

Nie próbował stawiać rozpoznania.

In fact, some of you might well know

W rzeczywistości niektórzy z was mogą wiedzieć,

that the barber pole, the red and white stripes,

że słupek balwierza w czerwone i białe pasy

represents the blood bandages of the barber surgeon,

reprezentuje zakrwawione bandaże cyrulika,

and the receptacles on either end

a pojemniki na każdym końcu

represent the pots in which the blood was collected.

reprezentują pojemniki, do których zbierana była krew.

But the arrival of auscultation and percussion

Ale pojawienie się osłuchiwania i opukiwania

represented a sea change,

reprezentowało ogromną zmianę,

a moment when physicians were beginning to look inside the body.

moment w którym lekarze zaczynali zaglądać do wnętrza ciała.

And this particular painting, I think,

I myślę, że to konkretne malowidło

represents the pinnacle, the peak, of that clinical era.

reprezentuje szczyt tamtej ery w leczeniu.

This is a very famous painting:

To bardzo sławne malowidło:

"The Doctor" by Luke Fildes.

"Lekarz" Luke'a Fildesa.

Luke Fildes was commissioned to paint this by Tate,

Luke'owi Fildesowi zlecił namalowanie tego Tate,

who then established the Tate Gallery.

który potem założył Tate Gallery.

And Tate asked Fildes to paint a painting

I Tate poprosił Fildesa o namalowanie obrazu

of social importance.

o znaczeniu społecznym.

And it's interesting that Fildes picked this topic.

Interesujące jest to, że Fildes podjął ten temat.

Fildes' oldest son, Philip,

Najstarszy syn Fildesa, Philip,

died at the age of nine on Christmas Eve

zmarł w wieku dziewięciu lat w Wigilię

after a brief illness.

po krótkiej chorobie.

And Fildes was so taken by the physician

I Fildes był tak poruszony przez lekarza,

who held vigil at the bedside for two, three nights,

który czuwał przy łóżku przez dwie, trzy noce,

that he decided that he would try and depict

że zdecydował, iż postara się przedstawić

the physician in our time --

lekarza tamtych czasów -

almost a tribute to this physician.

prawie hołd dla tamtego lekarza.

And hence the painting "The Doctor," a very famous painting.

I dlatego też obraz "Lekarz" jest taki sławny.

It's been on calendars, postage stamps in many different countries.

Pojawiał się na kalendarzach, znaczkach pocztowych w wielu różnych krajach.

I've often wondered, what would Fildes have done

Często zastanawiałem się co by zrobił Fildes,

had he been asked to paint this painting

gdyby poproszono go o stworzenie tego obrazu

in the modern era,

we współczesnych czasach,

in the year 2011?

w roku 2011?

Would he have substituted a computer screen

Czy zamieniłby ekran komputerowy

for where he had the patient?

na miejsce gdzie jest pacjent?

I've gotten into some trouble in Silicon Valley

Miałem pewne problemy z Dolinie Krzemowej

for saying that the patient in the bed

przez mówienie, że pacjent w łóżku

has almost become an icon

stał się niemal ikoną

for the real patient who's in the computer.

realnego pacjenta, który jest w komputerze.

I've actually coined a term for that entity in the computer.

Nawet ukułem określenie dla tego bytu w komputerze.

I call it the iPatient.

Nazywam to iPacjentem.

The iPatient is getting wonderful care all across America.

iPacjent dostaje fantastyczną opiekę w całej Ameryce.

The real patient often wonders,

Realny pacjent często się zastanawia,

where is everyone?

gdzie są wszyscy?

When are they going to come by and explain things to me?

Kiedy zamierzają przyjść i wyjaśnić mi różne rzeczy?

Who's in charge?

Kto tu dowodzi?

There's a real disjunction between the patient's perception

Jest prawdziwa rozbieżność między postrzeganiem pacjenta,

and our own perceptions as physicians of the best medical care.

a naszymi własnymi spostrzeżeniami jako lekarze jeśli chodzi o najlepszą opiekę medyczną.

I want to show you a picture

Chcę wam pokazać obraz

of what rounds looked like

tego, jak wyglądały obchody

when I was in training.

kiedy ja się uczyłem.

The focus was around the patient.

Koncentrowano się na pacjencie.

We went from bed to bed. The attending physician was in charge.

Chodziliśmy od łóżka do łóżka. Przewodził lekarz prowadzący.

Too often these days,

Obecnie zbyt często

rounds look very much like this,

obchody wyglądają tak,

where the discussion is taking place

że dyskusja ma miejsce

in a room far away from the patient.

w pomieszczeniu odległym od pacjenta.

The discussion is all about images on the computer, data.

Cała dyskusja dotyczy obrazów na komputerze, danych.

And the one critical piece missing

I jedyną krytyczną brakującą częścią

is that of the patient.

jest pacjent.

Now I've been influenced in this thinking

Na takie moje myślenie wpłynęły

by two anecdotes that I want to share with you.

dwie anegdoty, którymi chciałbym się z wami podzielić.

One had to do with a friend of mine who had a breast cancer,

Jedna jest związana z moją przyjaciółką, która miała raka piersi,

had a small breast cancer detected --

wykryto u niej małego raka piersi -

had her lumpectomy in the town in which I lived.

guza usunięto w mieście, w którym mieszkałem.

This is when I was in Texas.

Działo się to, kiedy żyłem w Teksasie.

And she then spent a lot of time researching

Spędziła ona potem dużo czasu, szukając

to find the best cancer center in the world

najlepszego centrum onkologicznego na świecie,

to get her subsequent care.

by objęło ją ono późniejszą opieką.

And she found the place and decided to go there, went there.

Znalazła takie miejsce i zdecydowała się tam zgłosić - pojechała tam.

Which is why I was surprised a few months later

Dlatego byłem zdziwiony gdy kilka miesięcy później

to see her back in our own town,

widziałem ją z powrotem w naszym mieście

getting her subsequent care with her private oncologist.

jak powróciła na kontynuację opieki do swojego dawnego onkologa.

And I pressed her, and I asked her,

Przycisnąłem ją i zapytałem:

"Why did you come back and get your care here?"

"Dlaczego wróciłaś i leczysz się tutaj"?

And she was reluctant to tell me.

Ociągała się z odpowiedzią.

She said, "The cancer center was wonderful.

Powiedziała: "Centrum onkologiczne było piękne.

It had a beautiful facility,

Mieściło się w pięknym ośrodku,

giant atrium, valet parking,

posiadało wielki atrium, parking z obsługą,

a piano that played itself,

pianino, które samo grało,

a concierge that took you around from here to there.

pracownika, który przeprowadzał z jednego miejsca do drugiego.

But," she said,

"Ale" , powiedziała,

"but they did not touch my breasts."

"ale nie dotknęli moich piersi".

Now you and I could argue

Zapewne możemy dyskutować,

that they probably did not need to touch her breasts.

że oni prawdopodobnie nie musieli dotykać jej piersi.

They had her scanned inside out.

Wykonali jej badania obrazowe i

They understood her breast cancer at the molecular level;

rozumieli jej raka piersi na poziomie molekularnym,

they had no need to touch her breasts.

więc nie było potrzeby dotykania jej piersi.

But to her, it mattered deeply.

Ale dla niej to miało głębokie znaczenie.

It was enough for her to make the decision

Wystarczyło by podjęła decyzję

to get her subsequent care with her private oncologist

o tym, by powrócić pod opiekę do jej dawnego onkologa,

who, every time she went,

który przy każdej wizycie,

examined both breasts including the axillary tail,

badał obie piersi łącznie z ogonem Spence'a,

examined her axilla carefully,

dokładnie badał dół pachowy,

examined her cervical region, her inguinal region,

badał jej szyję, pachwiny,

did a thorough exam.

przeprowadzał szczegółowe badanie.

And to her, that spoke of a kind of attentiveness that she needed.

A dla niej mówiło to o poświęcanej jej uwadze, której potrzebowała.

I was very influenced by that anecdote.

Anegdota ta wywarła na mnie wielki wpływ.

I was also influenced by another experience that I had,

Wpłynęło na mnie także inne doświadczenie, które miało miejsce,

again, when I was in Texas, before I moved to Stanford.

również kiedy byłem w Teksasie, zanim przeprowadziłem się do Stanford.

I had a reputation

Miałem opinię

as being interested in patients

lekarza zainteresowanego pacjentami

with chronic fatigue.

z przewlekłym zmęczeniem.

This is not a reputation you would wish on your worst enemy.

Nie jest to reputacja, której życzylibyście najgorszemu wrogowi.

I say that because these are difficult patients.

Mówię tak, ponieważ są to trudni pacjenci.

They have often been rejected by their families,

Często zostali odrzuceni przez swoje rodziny,

have had bad experiences with medical care

mieli złe doświadczenia z opieką zdrowotną

and they come to you fully prepared

i zjawiają się u ciebie w pełni gotowi,

for you to join the long list of people

by dołączyć cię do długiej listy ludzi,

who's about to disappoint them.

którzy ich zawiodą.

And I learned very early on with my first patient

I nauczyłem się bardzo szybko przy moim pierwszym pacjencie,

that I could not do justice

że nie mogę oddać sprawiedliwości

to this very complicated patient

temu bardzo skomplikowanemu pacjentowi

with all the records they were bringing

z tymi wszystkimi wynikami badań, które przynosił

in a new patient visit of 45 minutes.

i czasem wizyty na nowego pacjenta równym 45 minut.

There was just no way.

Po prostu nie było sposobu.

And if I tried, I'd disappoint them.

A gdybym spróbował, to bym ich zawiódł.

And so I hit on this method

Więc chwyciłem się takiej metody,

where I invited the patient

gdzie zapraszałem pacjenta,

to tell me the story for their entire first visit,

by opowiedział historię choroby przez całą pierwszą wizytę

and I tried not to interrupt them.

i starałem się mu nie przeszkadzać.

We know the average American physician

Wiemy, że przeciętny amerykański lekarz

interrupts their patient in 14 seconds.

przerywa swoim pacjentom co 14 sekund.

And if I ever get to heaven,

I jeśli kiedykolwiek pójdę do nieba,

it will be because I held my piece for 45 minutes

to dlatego, że milczałem przez 45 minut

and did not interrupt my patient.

i nie przerywałem swoim pacjentom.

I then scheduled the physical exam for two weeks hence,

Potem planowałem badanie fizykalne na za dwa tygodnie,

and when the patient came for the physical,

a kiedy pacjent przychodził na to badanie,

I was able to do a thorough physical,

byłem w stanie przeprowadzić je dokładnie,

because I had nothing else to do.

ponieważ nie miałem niczego innego do zrobienia.

I like to think that I do a thorough physical exam,

Lubię myśleć, że przeprowadzam gruntowne badanie,

but because the whole visit was now about the physical,

ale dlatego, że cała wizyta jest na nie poświęcona

I could do an extraordinarily thorough exam.

mogę je przeprowadzić wyjątkowo dokładnie.

And I remember my very first patient in that series

I pamiętam, że mój pierwszy pacjent w tej serii

continued to tell me more history

kontynuował opowiadanie mi historii

during what was meant to be the physical exam visit.

podczas części przewidzianej na badanie fizykalne.

And I began my ritual.

I zacząłem swój rytuał.

I always begin with the pulse,

Zawsze zaczynam od pulsu,

then I examine the hands, then I look at the nail beds,

potem badam dłonie, patrze na łożysko paznokcia,

then I slide my hand up to the epitrochlear node,

potem przesuwam rękę do węzła nadbloczkowego

and I was into my ritual.

i kontynuowałem swój rytuał.

And when my ritual began,

A kiedy go rozpoczynałem,

this very voluble patient

ten sam rozwlekły pacjent

began to quiet down.

uciszył się.

And I remember having a very eerie sense

I pamiętam, że miałem niesamowite poczucie,

that the patient and I

że ten pacjent i ja

had slipped back into a primitive ritual

powróciliśmy do tego pierwotnego rytuału,

in which I had a role

w którym ja miałem rolę

and the patient had a role.

i pacjent miał swoją rolę.

And when I was done,

A kiedy skończyłem,

the patient said to me with some awe,

pacjent powiedział do mnie z pewną trwogą:

"I have never been examined like this before."

"Nigdy wcześniej nie byłem w taki sposób badany".

Now if that were true,

Jeśli to było prawdą,

it's a true condemnation of our health care system,

jest to prawdziwe potępienie naszego systemu opieki zdrowotnej,

because they had been seen in other places.

ponieważ byli oni badani w innych miejscach.

I then proceeded to tell the patient,

Potem powiedziałem pacjentowi,

once the patient was dressed,

kiedy tylko się ubrał,

the standard things that the person must have heard in other institutions,

standardowe rzeczy, które osoba musiała słyszeć w innych instytucjach,

which is, "This is not in your head.

to znaczy: "To nie w twojej głowie.

This is real.

To prawda.

The good news, it's not cancer, it's not tuberculosis,

Dobra wiadomość jest taka, że to nie rak, nie gruźlica,

it's not coccidioidomycosis or some obscure fungal infection.

nie kokcydioidomikoza ani żadna mało znana infekcja grzybicza.

The bad news is we don't know exactly what's causing this,

Zła wiadomość jest taka, że nie wiemy dokładnie co jest tego przyczyną,

but here's what you should do, here's what we should do."

ale oto co powinieneś zrobić, oto co my powinniśmy zrobić".

And I would lay out all the standard treatment options

I wyłożyłem wszystkie standardowe opcje leczenia,

that the patient had heard elsewhere.

które pacjent słyszał gdzie indziej.

And I always felt

I zawsze czułem,

that if my patient gave up the quest

że jeśli pacjent porzucił poszukiwanie

for the magic doctor, the magic treatment

magicznego lekarza, magicznego leczenia

and began with me on a course towards wellness,

i obierał ze mną kurs na powrót do zdrowia,

it was because I had earned the right

to działo się tak dlatego, że zasłużyłem

to tell them these things

na mówienie im tych rzeczy

by virtue of the examination.

na mocy badania.

Something of importance had transpired in the exchange.

Coś ważnego wyszło na jaw podczas tej wymiany.

I took this to my colleagues

Powiedziałem to moim kolegom

at Stanford in anthropology

antropologom w Stanford

and told them the same story.

i powtórzyłem im tą samą historię.

And they immediately said to me,

A oni natychmiast mi powiedzieli:

"Well you are describing a classic ritual."

"Opisujesz klasyczny rytuał".

And they helped me understand

I pomogli mi zrozumieć,

that rituals are all about transformation.

że w rytuałach chodzi o przemianę.

We marry, for example,

Na przykład bierzemy śluby

with great pomp and ceremony and expense

z wielką pompą, ceremonią i wydatkami

to signal our departure

by zasygnalizować nasze odejście

from a life of solitude and misery and loneliness

od samotnego i żałosnego życia

to one of eternal bliss.

do tego w wiecznej błogości.

I'm not sure why you're laughing.

Nie wiem dlaczego się śmiejecie.

That was the original intent, was it not?

Taki był pierwotny zamiar, czyż nie?

We signal transitions of power

Sygnalizujemy zmiany władz

with rituals.

rytuałami.

We signal the passage of a life with rituals.

Sygnalizujemy odejście życia rytuałami.

Rituals are terribly important.

Rytuały są szalenie ważne.

They're all about transformation.

Chodzi w nich o transformację.

Well I would submit to you

Poddaję pod waszą rozwagę,

that the ritual

że rytuał,

of one individual coming to another

w którym jedna osoba przychodzi do drugiej

and telling them things

i mówi jej rzeczy,

that they would not tell their preacher or rabbi,

których nie powiedziałaby swojemu pastorowi czy rabinowi,

and then, incredibly on top of that,

a potem na dodatek, co niezwykłe,

disrobing and allowing touch --

rozbiera się i pozwala dotykać -

I would submit to you that that is a ritual of exceeding importance.

poddałbym pod waszą rozwagę czy nie jest to rytuał o wybitnym znaczeniu.

And if you shortchange that ritual

I jeśli nie docenicie tego rytuału

by not undressing the patient,

nie rozbierając pacjenta,

by listening with your stethoscope on top of the nightgown,

nie osłuchując przez stetoskop przytknięty do piżamy,

by not doing a complete exam,

nie robiąc pełnego badania,

you have bypassed on the opportunity

pominęliście możliwość

to seal the patient-physician relationship.

przypieczętowania relacji pacjent-lekarz.

I am a writer,

Jestem pisarzem

and I want to close by reading you a short passage that I wrote

i chcę zakończyć czytając wam krótki urywek, który napisałem,

that has to do very much with this scene.

który ma wiele wspólnego z tą sceną.

I'm an infectious disease physician,

Jestem lekarzem chorób zakaźnych

and in the early days of HIV, before we had our medications,

i we wczesnych dniach HIV, zanim mieliśmy nasze leki,

I presided over so many scenes like this.

Byłem świadkiem tak wielu scen jak ta.

I remember, every time I went to a patient's deathbed,

Pamiętam, że kiedykolwiek szedłem do łoża śmierci pacjenta,

whether in the hospital or at home,

czy to w szpitalu czy w domu,

I remember my sense of failure --

pamiętam swoje poczucie porażki -

the feeling of I don't know what I have to say;

poczucie, że nie wiem co powinienem powiedzieć;

I don't know what I can say;

nie wiem co mogę powiedzieć;

I don't know what I'm supposed to do.

nie wiem co powinienem zrobić.

And out of that sense of failure,

I z tego poczucia porażki,

I remember, I would always examine the patient.

pamiętam, że zawsze badałem pacjenta.

I would pull down the eyelids.

Odciągałem dolne powieki.

I would look at the tongue.

Patrzyłem na język.

I would percuss the chest. I would listen to the heart.

Opukiwałem klatkę piersiową. Słuchałem serca.

I would feel the abdomen.

Obmacywałem brzuch.

I remember so many patients,

Pamiętam tak wielu pacjentów,

their names still vivid on my tongue,

których imiona wciąż mam w pamięci,

their faces still so clear.

ich twarze wciąż tak wyraźne.

I remember so many huge, hollowed out, haunted eyes

Pamiętam tak wiele ogromnych, wciśniętych w czaszkę, przestraszonych oczu

staring up at me as I performed this ritual.

wpatrzonych we mnie, kiedy odprawiałem ten rytuał.

And then the next day,

A następnego dnia,

I would come, and I would do it again.

przychodziłem i robiłem to ponownie.

And I wanted to read you this one closing passage

I chciałem przeczytać wam ten końcowy fragment

about one patient.

o jednym pacjencie.

"I recall one patient

"Przypominam sobie jednego pacjenta,

who was at that point

który był w tamtym momencie

no more than a skeleton

nie więcej jak szkieletem

encased in shrinking skin,

obleczonym w kurczącą się skórę,

unable to speak,

niezdolnym do mowy,

his mouth crusted with candida

jego usta pokryte skorupami grzybicy,

that was resistant to the usual medications.

która była oporna na zwykłe leczenie.

When he saw me

Kiedy mnie zobaczył

on what turned out to be his last hours on this earth,

podczas, jak się później okazało, ostatnich godzin na ten ziemi,

his hands moved as if in slow motion.

jego ręce poruszyły się jak w zwolnionym tempie.

And as I wondered what he was up to,

I gdy zastanawiałem się do czego zmierza

his stick fingers made their way

jego chude palce zdążały

up to his pajama shirt,

do piżamy

fumbling with his buttons.

gmerając przy guzikach.

I realized that he was wanting

Zdałem sobie sprawę, że chciał

to expose his wicker-basket chest to me.

odsłonić swoją klatkę piersiową niczym kosz wiklinowy.

It was an offering, an invitation.

Było to propozycja, zaproszenie.

I did not decline.

Nie odmówiłem.

I percussed. I palpated. I listened to the chest.

Opukałem. Obmacałem. Osłuchałem klatkę piersiową.

I think he surely must have known by then

Na pewno musiał wówczas wiedzieć,

that it was vital for me

że było to dla mnie ważne,

just as it was necessary for him.

tak jak i dla niego.

Neither of us could skip this ritual,

Żadne z nas nie mogło pominąć tego rytuału,

which had nothing to do with detecting rales in the lung,

który nie miał nic wspólnego z wykrywaniem rzężeń w płucach,

or finding the gallop rhythm of heart failure.

czy cwału komorowego oznaczającego wadę serca.

No, this ritual was about the one message

Nie, ten rytuał dotyczył jednej wiadomości,

that physicians have needed to convey to their patients.

którą lekarze musieli przekazywać swoim pacjentom.

Although, God knows, of late, in our hubris,

Choć, Bóg wie, ostatnio w naszej pysze

we seem to have drifted away.

wydajemy się od tego odchodzić.

We seem to have forgotten --

Wydaje się, że zapomnieliśmy -

as though, with the explosion of knowledge,

jak gdyby z eksplozją wiedzy,

the whole human genome mapped out at our feet,

całym ludzkim genomen zmapowanym u naszych stóp,

we are lulled into inattention,

zostaliśmy ukołysani w nieuwagę,

forgetting that the ritual is cathartic to the physician,

zapominając, że rytuał jest oczyszczający dla lekarza,

necessary for the patient --

potrzebny dla pacjenta -

forgetting that the ritual has meaning

zapominając, że rytuał ma znaczenie

and a singular message to convey to the patient.

i jedną wiadomość do przekazania pacjentowi.

And the message, which I didn't fully understand then,

I ta wiadomość, czego wówczas w pełni nie rozumiałem,

even as I delivered it,

nawet ją przekazując,

and which I understand better now is this:

a którą rozumiem lepiej teraz, głosi:

I will always, always, always be there.

Będę zawsze, zawsze, zawsze tutaj.

I will see you through this.

Będę cię wspierał przez ten czas.

I will never abandon you.

Nigdy cię nie porzucę.

I will be with you through the end."

Będę z tobą do końca".

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Oklaski)