Ananda Shankar Jayant fights cancer with dance

Tłumaczenie: Aleksandra Zaborska Korekta: Marcin Kasiak

(Music)

(Muzyka)

[Sanskrit]

[sanskryt]

This is an ode to the mother goddess,

To oda do bogini matki,

that most of us in India learn when we are children.

o której uczą się dzieci w Indiach.

I learned it when I was four

Ja poznałam ją kiedy miałam 4 lata

at my mother's knee.

siedząc u mamy na kolanach.

That year she introduced me to dance,

Wtedy to wprowadziła mnie w świat tańca.

and thus began

Tak więc zaczęła się

my tryst with classical dance.

przygoda z tańcem klasycznym.

Since then -- it's been four decades now --

Od tamtej pory, przez 40 lat,

I've trained with the best in the field,

trenowałam z najlepszymi z branży

performed across the globe,

występowałam na cały świecie,

taught young and old alike,

uczyłam młodszych i starszych,

created, collaborated,

tworzyłam, współpracowałam,

choreographed,

robiłam choreografie

and wove a rich tapestry

i wiodłam bogate życie

of artistry, achievement and awards.

pełne sztuki, osiągnięć i nagród.

The crowning glory was in 2007,

Ukoronowaniem był rok 2007

when I received this country's

kiedy zdobyłam czwarte w kraju

fourth highest civilian award, the Padma Shri,

najwyższe indyjskie odznaczenie cywilne, Padmashri

for my contribution to art.

za mój wkład w sztukę.

(Applause)

(Brawa)

But nothing, nothing prepared me

Ale nic, nic nie przygotowało mnie

for what I was to hear

na to co miałam usłyszeć

on the first of July 2008.

pierwszego lipca 2008r.

I heard the word "carcinoma."

Usłyszałam słowo "rak".

Yes, breast cancer.

Tak, rak piersi.

As I sat dumbstruck in my doctor's office,

Kiedy siedziałam oniemiała w gabinecie lekarskim,

I heard other words:

Usłyszałam te słowa,

"cancer," "stage," "grade."

"rak", "stadium(też:scena)", "stopień".

Until then, Cancer was the zodiac

Do tej pory rak był dla mnie znakiem

sign of my friend,

zodiaku mojego kolegi

stage was what I performed on,

scena to miejsce, na którym występowałam,

and grades were what I got in school.

a stopnie dostawałam w szkole.

That day, I realized

Tego dnia zrozumiałam

I had an unwelcome, uninvited,

że mam niechcianego, nieproszonego,

new life partner.

nowego partnera.

As a dancer,

Jako tancerka,

I know the nine rasas or the navarasas:

Znam dziewięć rasas (stanów ducha) i navarasas

anger, valor,

gniew, waleczność,

disgust, humor

odraza, nastrój

and fear.

i strach.

I thought I knew what fear was.

Myślałam, że wiem co to strach.

That day, I learned what fear was.

Tego dnia nauczyłam się czym jest.

Overcome with the enormity of it all

Owładnięta jego ogromem

and the complete feeling of loss of control,

i uczuciem całkowitej utraty kontroli,

I shed copious tears

zalewałam się łzami

and asked my dear husband, Jayant.

i pytałam ukochanego męża, Jayanta

I said, "Is this it? Is this the end of the road?

"To koniec? Czy to kres mojej drogi?

Is this the end of my dance?"

Koniec z tańcem?"

And he, the positive soul that he is,

Wtedy on ze swoim optymizmem

said, "No, this is just a hiatus,

powiedział, "Nie to tylko pauza,

a hiatus during the treatment,

przerwa na leczenie,

and you'll get back to doing what you do best."

później wrócisz do tego co robisz najlepiej"

I realized then

Zdałam sobie sprawę

that I, who thought I had complete control of my life,

że ja, która myślałam, że panuję nad swoim życiem,

had control of only three things:

panuję tylko nad trzema rzeczami:

My thought, my mind --

Myślami, umysłem

the images that these thoughts created --

obrazami tworzonymi przez te myśli

and the action that derived from it.

oraz działaniami pochodzącymi od nich.

So here I was wallowing

Znajdowałam się

in a vortex of emotions

w wirze emocji

and depression and what have you,

i depresji skąd ktoś,

with the enormity of the situation,

z natłokiem problemów,

wanting to go to a place of healing, health and happiness.

chciałby przenieść się do kojącej krainy zdrowia i szczęścia.

I wanted to go from where I was

Chciałam się przenieść

to where I wanted to be,

tam, gdzie chciałam być,

for which I needed something.

dlatego potrzebowałam czegoś.

I needed something that would pull me out of all this.

Czegoś co wyciągnęłoby mnie z tego wszystkiego.

So I dried my tears,

Więc osuszyłam łzy,

and I declared to the world at large ...

i zadeklarowałam światu

I said, "Cancer's only one page in my life,

mówiąc: "Rak to tylko jedna strona biografii

and I will not allow this page to impact the rest of my life."

i nie pozwolę aby miała wpływ na resztę mojego życia."

I also declared to the world at large

Zobowiązałam się także światu,

that I would ride it out,

że stawie temu czoło

and I would not allow cancer to ride me.

i nie pozwolę aby to rak mnie pokonał.

But to go from where I was

Jednak aby wyjść z tego

to where I wanted to be,

i znaleźć się tam gdzie chciałam być

I needed something.

potrzebowałam czegoś.

I needed an anchor, an image,

Potrzebowałam kotwicy, wzoru,

a peg

uchwytu

to peg this process on,

o który mogę się zaczepić

so that I could go from there.

abym mogła się wydostać.

And I found that in my dance,

Odnalazłam to w tańcu

my dance, my strength, my energy, my passion,

moim tańcu, w sile, energii, pasji,

my very life breath.

moim oddechu życia.

But it wasn't easy.

Nie było to łatwe.

Believe me, it definitely wasn't easy.

Uwierzcie, z pewnością nie było.

How do you keep cheer

Jak zachować entuzjazm

when you go from beautiful

kiedy z pięknej kobiety

to bald in three days?

w 3 dni zmieniasz się w łysą?

How do you not despair

Jak nie zwątpić

when, with the body ravaged by chemotherapy,

kiedy ciało wykańcza chemioterapia,

climbing a mere flight of stairs was sheer torture,

gdy wchodzenie po schodach staje się torturą,

that to someone like me who could dance for three hours?

dla kogoś kto mógł tańczyć przez 3 godziny?

How do you not get overwhelmed

Jak nie zostać przytłoczonym

by the despair and the misery of it all?

przez cierpienie i rozpacz?

All I wanted to do was curl up and weep.

Chciałam tylko zwinąć się i płakać.

But I kept telling myself fear and tears

Ale mówiłam sobie, że o strachu i łzach

are options I did not have.

nie może być mowy.

So I would drag myself into my dance studio --

Więc będę zapędzać do mojego studia,

body, mind and spirit -- every day into my dance studio,

moje ciało, umysł i ducha, co dzień do studia,

and learn everything I learned

i uczyć się tego czego uczyłam się

when I was four, all over again,

kiedy miałam 4 lata, od nowa,

reworked, relearned, regrouped.

odmieniona, nauczona, przemieniona.

It was excruciatingly painful, but I did it.

To było bardzo bolesne, ale udało mi się.

Difficult.

Trudne.

I focused on my mudras,

Skupiłam się na moich mudrach,

on the imagery of my dance,

na symbolice tańca,

on the poetry and the metaphor

na poetyckości i metaforze

and the philosophy of the dance itself.

oraz filozofii samego tańca.

And slowly, I moved out

I powoli ruszyłam

of that miserable state of mind.

z nieszczęśliwego stanu umysłu.

But I needed something else.

Ale potrzebowałam czegoś innego.

I needed something to go that extra mile,

Aby móc pokonać olbrzymi dystans.

and I found it in that metaphor

I odnalazłam to w metaforze

which I had learned from my mother when I was four.

której nauczyła mnie mama gdy miałam 4 lata.

The metaphor of Mahishasura Mardhini,

Metafora Mahishasura Mardhini,

of Durga.

Durgi.

Durga, the mother goddess, the fearless one,

Durga to bogini matka, nieustraszona,

created by the pantheon of Hindu gods.

powstała przez zjednoczenie hinduskich bogów.

Durga, resplendent, bedecked, beautiful,

Durga, wspaniała, barwna, piękna,

her 18 arms

jej 18 ramion

ready for warfare,

gotowych do walki,

as she rode astride her lion

pędząca na lwie

into the battlefield to destroy Mahishasur.

aby zniszczyć w walce Mahishasura.

Durga, the epitome

Durga to przykład

of creative feminine energy,

kreatywnej kobiecej energii,

or shakti.

lub shakti.

Durga, the fearless one.

Niezwyciężona Durga.

I made that image of Durga

Uczyniłam z obrazu Durgi

and her every attribute, her every nuance,

z każdej cechy, każdego odcienia,

my very own.

obraz siebie.

Powered by the symbology of a myth

Umocniona symboliką tego mitu

and the passion of my training,

oraz pasją czerpaną z treningu,

I brought laser-sharp focus into my dance,

Skupiłam intensywną uwagę na tańcu.

laser-sharp focus to such an extent

Wyostrzoną do tego stopnia

that I danced a few weeks after surgery.

że tańczyłam parę tygodni po operacji.

I danced through chemo and radiation cycles,

Tańczyłam przez chemio i radioterapie,

much to the dismay of my oncologist.

ku przerażeniu mojego onkologa.

I danced between chemo and radiation cycles

Tańczyłam między chemio i radioterapią

and badgered him to fit it

i dręczyłam aby przystał

to my performing dance schedule.

na terminarz moich występów.

What I had done

To co zrobiłam

is I had tuned out of cancer

to odwróciłam się od choroby

and tuned into my dance.

w stronę tańca.

Yes, cancer has just been one page in my life.

Owszem, rak jest jedną stroną mojego życia.

My story

Moja opowieść

is a story of overcoming setbacks,

to historia o pokonaniu trudności,

obstacles and challenges

przeszkód i wyzwań

that life throws at you.

które niesie życie.

My story is the power of thought.

Moja historia to siła myśli

My story is the power of choice.

Siła wyboru

It's the power of focus.

Siła skupienia.

It's the power of bringing ourselves

To siła przeniesienia swojej

to the attention of something that so animates you,

uwagi na rzecz, która tak cię ożywia,

so moves you,

tak pobudza,

that something even like cancer becomes insignificant.

że nawet takie coś jak rak staje się nieistotne.

My story is the power of a metaphor.

Moja historia to siła metafory.

It's the power of an image.

Siła obrazu.

Mine was that of Durga,

Moim była Durga,

Durga the fearless one.

Niezwyciężona Durga.

She was also called Simhanandini,

Była także nazywana Simhanandini,

the one who rode the lion.

ta, która jeździła na lwie.

As I ride out,

Jak jak jeździłam,

as I ride my own inner strength,

pokonując wewnętrzną siłą,

my own inner resilience,

moją wewnętrzną przemianą,

armed as I am with what medication can provide

uzbrojona tak jak ja w lekarstwa, dzięki którym

and continue treatment,

kontynuowałam leczenie,

as I ride out into the battlefield of cancer,

przetrwałam moją walkę z rakiem,

asking my rogue cells to behave,

prosząc buntownicze komórki o spokój,

I want to be known not as a cancer survivor,

Chcę być uważana nie za ocalałą z choroby,

but as a cancer conqueror.

ale za jej pogromcę.

I present to you an excerpt of that work

Przedstawię wam fragment tej pracy

"Simhanandini."

"Simhanandini."

(Applause)

Brawa

(Music)

Muzyka

(Applause)

Brawa