Caroline Casey: Looking past limits

451,537 views ・ 2011-04-08

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Urszula Kawa Korekta: Marcin Kasiak
00:15
Can any of you
0
15260
2000
Czy pamiętacie
00:17
remember what you wanted to be
1
17260
2000
kim chcieliście zostać
00:19
when you were 17?
2
19260
2000
mając 17 lat?
00:21
Do you know what I wanted to be?
3
21260
2000
Wiecie kim ja chciałam być?
00:23
I wanted to be a biker chick.
4
23260
2000
Motocyklistką.
00:25
(Laughter)
5
25260
2000
(Śmiech)
00:27
I wanted to race cars,
6
27260
2000
Chciałam ścigać się samochodami,
00:29
and I wanted to be a cowgirl,
7
29260
3000
chciałam być kowbojką,
00:32
and I wanted to be Mowgli from "The Jungle Book."
8
32260
3000
chciałam być Mowglim z "Księgi Dżungli".
00:35
Because they were all about being free,
9
35260
4000
Głównie ponieważ oni wszyscy są wolni -
00:39
the wind in your hair -- just to be free.
10
39260
3000
wiatr we włosach - wolność.
00:42
And on my seventeenth birthday,
11
42260
2000
Na 17-ste urodziny
00:44
my parents, knowing how much I loved speed,
12
44260
3000
moi rodzice, wiedząc jak bardzo kocham szybkość,
00:47
gave me one driving lesson
13
47260
2000
ofiarowali mi jedną lekcję jazdy
00:49
for my seventeenth birthday.
14
49260
2000
w dniu moich urodzin.
00:51
Not that we could have afforded I drive,
15
51260
2000
Nie dlatego, że było nas stać na to, prowadziła samochód,
00:53
but to give me the dream of driving.
16
53260
3000
ale aby spełnić moje marzenie.
00:57
And on my seventeenth birthday,
17
57260
2000
W 17-ste urodziny
00:59
I accompanied my little sister
18
59260
2000
towarzyszyłam mojej siostrze -
01:01
in complete innocence,
19
61260
2000
w całkowitej naiwności,
01:03
as I always had all my life --
20
63260
3000
która zawsze mi towarzyszyła -
01:06
my visually impaired sister --
21
66260
2000
mojej niewidomej siostrze
01:08
to go to see an eye specialist.
22
68260
2000
podczas wizyty u okulisty.
01:10
Because big sisters
23
70260
2000
Ponieważ starsze siostry
01:12
are always supposed to support their little sisters.
24
72260
3000
zawsze powinny pomagać młodszym siostrom.
01:15
And my little sister wanted to be a pilot --
25
75260
2000
Moja młodsza siostra chciała być pilotem -
01:17
God help her.
26
77260
2000
niech Bóg ma ją w opiece.
01:19
So I used to get my eyes tested
27
79260
2000
Stąd często bywałam na badaniu wzroku
01:21
just for fun.
28
81260
2000
dla zabawy.
01:23
And on my seventeenth birthday,
29
83260
2000
I w 17-ste urodziny,
01:25
after my fake eye exam,
30
85260
3000
po fałszywym badaniu wzroku,
01:28
the eye specialist just noticed it happened to be my birthday.
31
88260
3000
doktor zauważył, że mam urodziny.
01:31
And he said, "So what are you going to do to celebrate?"
32
91260
4000
Zapytał: "Co specjalnego planujesz w urodziny?"
01:35
And I took that driving lesson,
33
95260
2000
Pokazałam mu lekcje jazdy
01:37
and I said, "I'm going to learn how to drive."
34
97260
4000
i powiedziałam: "Nauczę się jeździć samochodem".
01:43
And then there was a silence --
35
103260
3000
Nastąpiła cisza,
01:46
one of those awful silences
36
106260
2000
ta okropna cisza
01:48
when you know something's wrong.
37
108260
2000
kiedy wiesz, że coś jest nie w porządku.
01:50
And he turned to my mother,
38
110260
2000
Doktor zwrócił się so mojej mamy
01:52
and he said, "You haven't told her yet?"
39
112260
4000
i zapytał: "Ona wciąż nie wie?"
01:58
On my seventeenth birthday,
40
118260
3000
W 17 urodziny,
02:01
as Janis Ian would best say,
41
121260
3000
jak powiedziałaby Janis Ian,
02:04
I learned the truth at 17.
42
124260
3000
poznałam prawdę mając lat 17:
02:07
I am, and have been since birth,
43
127260
4000
Jestem i byłam od urodzenia
02:11
legally blind.
44
131260
3000
niewidoma.
02:14
And you know,
45
134260
2000
Zastanawiacie się
02:16
how on earth did I get to 17
46
136260
2000
jakim cudem ukończyłam 17 lat
02:18
and not know that?
47
138260
2000
nie mając o tym pojęcia?
02:20
Well, if anybody says country music isn't powerful,
48
140260
3000
Jeśli ktoś twierdzi, że country nie jest potęgą,
02:23
let me tell you this:
49
143260
3000
posłuchajcie tego:
02:26
I got there
50
146260
2000
To pasja
02:28
because my father's passion for Johnny Cash
51
148260
3000
mojego ojca dla piosenki Johny'ego Casha pt.
02:31
and a song, "A Boy Named Sue."
52
151260
3000
"A Boy Named Sue". ["Chłopiec o dziewczęcym imieniu"]
02:35
I'm the eldest of three. I was born in 1971.
53
155260
3000
Jestem najstarszą z trójki. Urodzona w 1971 r.
02:38
And very shortly after my birth,
54
158260
2000
Zaraz po urodzeniu,
02:40
my parents found out I had a condition called ocular albinism.
55
160260
3000
moi rodzice odkryli, że mam albinizm oczny.
02:43
And what the hell does that mean to you?
56
163260
2000
Co to oznacza dla Was?
02:45
So let me just tell you, the great part of all of this?
57
165260
2000
Najwspanialszą nowiną jest to,
02:47
I can't see this clock and I can't see the timing,
58
167260
3000
że nie widzę tego zegara i nie widzę licznika czasu,
02:50
so holy God, woohoo! (Laughter)
59
170260
2000
Tak jest!
02:52
I might buy some more time.
60
172260
2000
Dzięki temu mogę mieć zdobyć trochę więcej czasu.
02:54
But more importantly, let me tell you --
61
174260
3000
Ale co ważniejsze -
02:57
I'm going to come up really close here. Don't freak out, Pat.
62
177260
3000
pozwólcie, że podejdę bliżej. Pat, nie świruj.
03:00
Hey.
63
180260
2000
Hej.
03:02
See this hand?
64
182260
2000
Widzicie tą rękę?
03:04
Beyond this hand is a world of Vaseline.
65
184260
3000
Poza nią znajduje się świat z wazeliny.
03:07
Every man in this room, even you, Steve,
66
187260
3000
Każdy mężczyzna, nawet Ty Steve,
03:10
is George Clooney.
67
190260
2000
jest George'em Clooney.
03:12
(Laughter)
68
192260
2000
(Śmiech)
03:14
And every woman, you are so beautiful.
69
194260
3000
Każda kobieta jest piękna.
03:17
And when I want to look beautiful, I step three feet away from the mirror,
70
197260
3000
Kiedy chcę wyglądać pięknie, oddalam się na metr od lustra
03:20
and I don't have to see these lines etched in my face
71
200260
2000
i nie muszę więcej widzieć tych linii wyrytych na mojej twarzy
03:22
from all the squinting I've done all my life
72
202260
2000
od mrużenia oczu przez całe życie,
03:24
from all the dark lights.
73
204260
3000
od ciemnych świateł.
03:27
The really strange part is
74
207260
2000
Najdziwniejszą rzeczą jest
03:29
that, at three and a half, just before I was going to school,
75
209260
3000
fakt, że w wieku 3 i pół lat, tuż przed pójściem do szkoły,
03:32
my parents made a bizarre, unusual
76
212260
2000
moi rodzice podjęli dziwną, niezwykłą,
03:34
and incredibly brave decision.
77
214260
4000
i bardzo odważna decyzję.
03:38
No special needs schools.
78
218260
3000
Żadnych szkół specjalnych potrzeb.
03:41
No labels.
79
221260
2000
Żadnego szufladkowania.
03:43
No limitations.
80
223260
3000
Brak ograniczeń.
03:46
My ability and my potential.
81
226260
2000
Moje zdolności i mój potencjał.
03:48
And they decided to tell me
82
228260
3000
Zdecydowali powiedzieć mi,
03:51
that I could see.
83
231260
2000
że widzę.
03:54
So just like Johnny Cash's Sue,
84
234260
4000
I tak jak Sue Johnny'ego Chasha,
03:58
a boy given a girl's name,
85
238260
3000
chłopiec z imieniem dziewczynki,
04:01
I would grow up and learn from experience
86
241260
3000
dorastałam i uczyłam się na doświadczeniu
04:04
how to be tough and how to survive,
87
244260
3000
jak być twarda i jak przetrwać,
04:07
when they were no longer there to protect me,
88
247260
2000
gdy moi rodzice nie bedą mogli mnie chronić,
04:09
or just take it all away.
89
249260
2000
i sprawić, że kłopoty znikną.
04:11
But more significantly,
90
251260
2000
Najistotniejszy jest fakt,
04:13
they gave me the ability
91
253260
2000
że dali mi
04:15
to believe,
92
255260
2000
wiarę,
04:17
totally, to believe that I could.
93
257260
3000
całkowitą wiarę, że ja potrafię.
04:20
And so when I heard that eye specialist
94
260260
2000
Więc kiedy doktor
04:22
tell me all the things, a big fat "no,"
95
262260
4000
powiedział NIE,
04:26
everybody imagines I was devastated.
96
266260
2000
może się wszystkim wydawać, że byłam zdewastowana.
04:28
And don't get me wrong, because when I first heard it --
97
268260
3000
Nie zrozumcie mnie źle, kiedy się dowiedziałam,
04:31
aside from the fact that I thought he was insane --
98
271260
2000
poza myślą, że uważałam go za szalonego,
04:33
I got that thump in my chest,
99
273260
2000
poczułam uścisk w klatce piersiowej.
04:35
just that "huh?"
100
275260
3000
To niemożliwe!
04:38
But very quickly I recovered. It was like that.
101
278260
3000
Szybko jednak wróciłam do siebie. Jest jak jest.
04:41
The first thing I thought about was my mom,
102
281260
2000
Najpierw pomyślałam o mojej mamie,
04:43
who was crying over beside me.
103
283260
2000
która płakała obok mnie.
04:45
And I swear to God, I walked out of his office,
104
285260
2000
I wybiegłam z gabinetu.
04:47
"I will drive. I will drive.
105
287260
3000
"Będę jeździć, będę jeździć.
04:50
You're mad. I'll drive. I know I can drive."
106
290260
3000
Jesteś szalony. Będę jeździć. Wiem, że mogę prowadzić samochód".
04:53
And with the same dogged determination
107
293260
2000
Z tą samą zaciętą determinacją,
04:55
that my father had bred into me since I was such a child --
108
295260
3000
którą wpoił we mnie mój ojciec,
04:58
he taught me how to sail,
109
298260
2000
nauczył mnie on również żeglować,
05:00
knowing I could never see where I was going, I could never see the shore,
110
300260
3000
wiedząc, że nigdy nie będę wiedzieć dokąd zmierzam, nigdy nie zobaczę brzegu,
05:03
and I couldn't see the sails, and I couldn't see the destination.
111
303260
3000
żagli lub celu podróży.
05:06
But he told me to believe
112
306260
3000
Ale on nauczył mnie wierzyć
05:09
and feel the wind in my face.
113
309260
2000
i czuć wiatr na twarzy.
05:11
And that wind in my face made me believe
114
311260
3000
I ten wiatr na twarzy kazał mi wierzyć,
05:14
that he was mad and I would drive.
115
314260
2000
że doktor zwariował, i że ja będę prowadzić samochód.
05:16
And for the next 11 years,
116
316260
2000
Przez następne 11 lat
05:18
I swore nobody would ever find out that I couldn't see,
117
318260
2000
nikt nie dowiedział się, że niedowidzę,
05:20
because I didn't want to be a failure,
118
320260
2000
ponieważ nie chciałam być porażką
05:22
and I didn't want to be weak.
119
322260
2000
lub wydać się słaba.
05:24
And I believed I could do it.
120
324260
2000
Wierzyłam, że mogę to osiągnąć.
05:26
So I rammed through life as only a Casey can do.
121
326260
3000
Biegłam przez życie jak na Casey'ego przystało.
05:29
And I was an archeologist, and then I broke things.
122
329260
3000
Byłam archeologiem, zniszczyłam kilka rzeczy.
05:32
And then I managed a restaurant, and then I slipped on things.
123
332260
2000
Następnie zarządzałam restauracją, upuściłam kilka rzeczy.
05:34
And then I was a masseuse. And then I was a landscape gardener.
124
334260
2000
Potem byłam masażystką. Ogrodnikiem.
05:36
And then I went to business school.
125
336260
2000
W końcu poszłam do szkoły biznesu.
05:38
And you know, disabled people are hugely educated.
126
338260
2000
Niepełnosprawni ludzie są bardzo wyedukowani.
05:40
And then I went in and I got a global consulting job with Accenture.
127
340260
3000
Następnie dostałam posadę konsultanta w Accenture.
05:43
And they didn't even know.
128
343260
3000
Oni nawet nie wiedzieli.
05:46
And it's extraordinary
129
346260
2000
To niezwykłe
05:48
how far belief can take you.
130
348260
3000
jak daleko wiara może Cię zaprowadzić.
05:51
In 1999,
131
351260
2000
W 1999 roku,
05:53
two and a half years into that job,
132
353260
3000
2 i pół roku po podjęciu tej pracy
05:56
something happened.
133
356260
2000
coś się wydarzyło -
05:58
Wonderfully, my eyes decided, enough.
134
358260
3000
niezwykle, moje oczy zdecydowały, koniec
06:02
And temporarily,
135
362260
2000
i tymczasowo,
06:04
very unexpectedly,
136
364260
2000
bardzo niespodziewanie,
06:06
they dropped.
137
366260
2000
mój wzrok pogorszył się.
06:08
And I'm in one of the most competitive environments in the world,
138
368260
3000
A ja znajduję się w jednym z najbardziej konkurencyjnych miejsc na świecie
06:11
where you work hard, play hard, you gotta be the best, you gotta be the best.
139
371260
3000
gdzie pracuje się ciężko, gra się ostro, trzeba być najlepszym.
06:14
And two years in,
140
374260
2000
I po dwóch latach
06:16
I really could see very little.
141
376260
3000
naprawdę widziałam bardzo niewiele.
06:19
And I found myself in front of an HR manager
142
379260
3000
Znalazłam się w pokoju z Dyrektorem Zasobów Ludzkich
06:22
in 1999,
143
382260
2000
w 1999 roku
06:24
saying something I never imagined that I would say.
144
384260
3000
mówiąc coś czego nigdy nie spodziewałam się wyjawić.
06:27
I was 28 years old.
145
387260
2000
Miałam 28 lat.
06:29
I had built a persona all around what I could and couldn't do.
146
389260
4000
Zbudowałam postać wokół moich możliwości i ograniczeń.
06:33
And I simply said,
147
393260
3000
Poprostu wyznałam:
06:36
"I'm sorry.
148
396260
3000
"Przykro mi.
06:39
I can't see, and I need help."
149
399260
4000
Nie widzę i potrzebuję pomocy."
06:44
Asking for help can be incredibly difficult.
150
404260
3000
Prośba o pomoc może być bardzo trudna.
06:47
And you all know what it is. You don't need to have a disability to know that.
151
407260
3000
I każdy z Was zdaje sobie z tego sprawę; nie trzeba być niepełnosprawnym, aby to wiedzieć.
06:50
We all know how hard it is
152
410260
2000
Wszyscy wiemy jak trudno jest
06:52
to admit weakness and failure.
153
412260
2000
przyznać się do słabości i porażki.
06:54
And it's frightening, isn't it?
154
414260
2000
To przerażające, prawda?
06:56
But all that belief had fueled me so long.
155
416260
2000
Ale to właśnie wiara pozwoliła mi dojść tak daleko.
06:58
And can I tell you, operating in the sighted world when you can't see,
156
418260
4000
Uwierzcie mi, funkcjonowanie w świecie dla widzących kiedy niedowidzisz
07:02
it's kind of difficult -- it really is.
157
422260
3000
jest trudne, bardzo trudne.
07:05
Can I tell you, airports are a disaster.
158
425260
2000
Lotniska to katastrofa.
07:07
Oh, for the love of God.
159
427260
2000
Na miłość boską.
07:09
And please, any designers out there?
160
429260
2000
Proszę wszystkich projektantów na widowni,
07:11
OK, designers, please put up your hands, even though I can't even see you.
161
431260
3000
proszę podnieście ręce pomimo, że i tak Was nie zobaczę.
07:14
I always end up in the gents' toilets.
162
434260
3000
Zawsze ląduję w męskiej toalecie.
07:17
And there's nothing wrong with my sense of smell.
163
437260
2000
A mój zmysł węchu wcale nie jest upośledzony.
07:19
But can I just tell you,
164
439260
2000
Ale powiem Wam tylko,
07:21
the little sign for a gents' toilet or a ladies' toilet
165
441260
3000
że mały symbol na męskiej lub żeńskiej toalecie
07:24
is determined by a triangle.
166
444260
2000
jest określony trójkątem.
07:26
Have you ever tried to see that
167
446260
2000
Czy kiedykolwiek próbowaliście go dostrzec
07:28
if you have Vaseline in front of your eyes?
168
448260
4000
mając wazelinę przed oczami?
07:32
It's such a small thing, right?
169
452260
3000
To taka mała rzecz, prawda?
07:35
And you know how exhausting it can be
170
455260
2000
Wiecie jak wyczerpujące może być
07:37
to try to be perfect when you're not,
171
457260
2000
staranie się być idealnym kiedy się nie jest
07:39
or to be somebody that you aren't?
172
459260
2000
lub bycie kimś kim się nie jest?
07:41
And so after admitting I couldn't see to HR,
173
461260
2000
Więc, po wyznaniu dyrektorowi HR, że nie widzę,
07:43
they sent me off to an eye specialist.
174
463260
2000
wysłali mnie do okulisty.
07:45
And I had no idea that this man was going to change my life.
175
465260
3000
Nie miałam pojęcia, że ten człowiek zmieni moje życie.
07:48
But before I got to him, I was so lost.
176
468260
3000
Zanim dotarłam do niego byłam zagubiona.
07:51
I had no idea who I was anymore.
177
471260
2000
Nie miałam pojęcia kim jestem.
07:53
And that eye specialist, he didn't bother testing my eyes.
178
473260
2000
Okulista nawet nie zbadał mojego wzroku.
07:55
God no, it was therapy.
179
475260
2000
To była terapia.
07:57
And he asked me several questions,
180
477260
2000
Zadał mi kilka pytań.
07:59
of which many were, "Why?
181
479260
2000
Wiele z nich zaczynało się od "Dlaczego?
08:01
Why are you fighting so hard
182
481260
3000
Dlaczego tak bardzo walczysz,
08:04
not to be yourself?
183
484260
2000
aby nie być sobą?
08:06
And do you love what you do, Caroline?"
184
486260
3000
Czy kochasz to co robisz, Caroline?"
08:09
And you know, when you go to a global consulting firm,
185
489260
2000
Wiecie, jeżeli jesteś w międzynarodowej firmie konsultingowej,
08:11
they put a chip in your head, and you're like,
186
491260
2000
wszczepiają Ci chip do głowy i jesteś jak robot:
08:13
"I love Accenture. I love Accenture. I love my job. I love Accenture.
187
493260
2000
"Kocham Accenture. Kocham moją pracę. Kocham Accenture.
08:15
I love Accenture. I love Accenture. I love my job. I love Accenture." (Laughter)
188
495260
3000
Kocham Accenture. Kocham moją pracę. Kocham Accenture."
08:18
To leave would be failure.
189
498260
2000
Odejść byłoby porażką.
08:20
And he said, "Do you love it?"
190
500260
2000
A on zapytał: "Czy kochasz to co robisz?"
08:22
I couldn't even speak I was so choked up.
191
502260
2000
Nie mogłam wykrztusić z siebie ani słowa.
08:24
I just was so -- how do I tell him?
192
504260
3000
Jak mam mu to powiedzieć?
08:27
And then he said to me, "What did you want to be when you were little?"
193
507260
3000
On dodał: " Kim chciałaś zostać jak byłaś mała?"
08:30
Now listen, I wasn't going to say to him, "Well, I wanted to race cars and motorbikes."
194
510260
3000
Posłuchajcie, nie mogłam powiedzieć: "Chciałam być kierowcą rajdowym."
08:33
Hardly appropriate at this moment in time.
195
513260
2000
Byłoby to nie na miejscu w tamtym czasie.
08:35
He thought I was mad enough anyway.
196
515260
2000
On i tak już myślał, że jestem szalona.
08:37
And as I left his office,
197
517260
2000
Kiedy opuściłam gabinet
08:39
he called me back
198
519260
2000
zadzwonił do mnie
08:41
and he said, "I think it's time.
199
521260
3000
i powiedział: "Myślę, że nadszedł czas.
08:44
I think it's time
200
524260
2000
Nadszedł czas,
08:46
to stop fighting and do something different."
201
526260
2000
aby przestać walczyć i zrobić coś innego."
08:48
And that door closed.
202
528260
2000
Drzwi się zamknęły.
08:50
And that silence just outside a doctor's office,
203
530260
2000
Nastała cisza, cisza,
08:52
that many of us know.
204
532260
3000
którą wielu z nas doświadczyło.
08:55
And my chest ached.
205
535260
2000
Ból ściskał mi klatkę piersiową.
08:57
And I had no idea where I was going. I had no idea.
206
537260
2000
Nie miałam pojęcia gdzie idę. Żadnego pojęcia.
08:59
But I did know the game was up.
207
539260
2000
Ale wiedziałam, że to koniec.
09:01
And I went home, and, because the pain in my chest ached so much,
208
541260
2000
Udałam się do domu, ponieważ ból w klatce piersiowej bardzo mi doskwierał
09:03
I thought, "I'll go out for a run."
209
543260
2000
pomyślałam: "Wybiorę się pobiegać."
09:05
Really not a very sensible thing to do.
210
545260
2000
Naprawdę mało rozsądna decyzja.
09:07
And I went on a run that I know so well.
211
547260
2000
Wybrałam się pobiegać w miejscu, które bardzo dobrze znam.
09:09
I know this run so well, by the back of my hand.
212
549260
3000
Znam tą trasę doskonale.
09:12
I always run it perfectly fine.
213
552260
2000
Zawsze przebiegam ją bez problemu.
09:14
I count the steps and the lampposts and all those things
214
554260
2000
Liczę schody i latarnie. Wszystkie te rzeczy,
09:16
that visually impaired people have a tendency to have a lot of meetings with.
215
556260
3000
które niedowidzący ludzie mają skłonność napotkać na drodze.
09:19
And there was a rock that I always missed.
216
559260
2000
Był tam kamień który zawsze omijałam.
09:21
And I'd never fallen on it, never.
217
561260
2000
Nigdy na niego nie upadłam, nigdy.
09:23
And there I was crying away,
218
563260
2000
I oto ja, we łzach
09:25
and smash, bash on my rock.
219
565260
2000
uderzyłam w kamień i upadłam.
09:27
Broken, fallen over
220
567260
3000
Rozbita, leżąca
09:30
on this rock
221
570260
2000
na tym kamieniu
09:32
in the middle of March in 2000,
222
572260
2000
w połowie marca 2000 roku,
09:34
typical Irish weather on a Wednesday --
223
574260
2000
typowa irlandzka pogoda, w środę,
09:36
gray, snot, tears everywhere,
224
576260
2000
szaro, smarki, łzy wszędzie,
09:38
ridiculously self-pitying.
225
578260
2000
śmiesznie użalająca się nad sobą.
09:40
And I was floored, and I was broken,
226
580260
2000
Zostałam powalona, rozbita
09:42
and I was angry.
227
582260
2000
i zła.
09:44
And I didn't know what to do.
228
584260
2000
I nie wiedziałam co zrobić.
09:46
And I sat there for quite some time going,
229
586260
2000
Siedziałam tak przez pewien czas myśląc:
09:48
"How am I going to get off this rock and go home?
230
588260
2000
"Jak zdołam wstać i pójść do domu?
09:50
Because who am I going to be?
231
590260
2000
Kim ja mam być?
09:52
What am I going to be?"
232
592260
2000
Czym będę?"
09:54
And I thought about my dad,
233
594260
2000
Pomyślałam o moim tacie,
09:56
and I thought, "Good God, I'm so not Sue now."
234
596260
3000
i pomyślałam: "Dobry Boże, nie jestem Sue."
09:59
And I kept thinking over and over in my mind,
235
599260
2000
I ciągle powtarzałam sobie w głowie:
10:01
what had happened? Where did it go wrong? Why didn't I understand?
236
601260
3000
Co się stało? Gdzie popełniłam błąd? Dlaczego nie zrozumiałam?
10:04
And you know, the extraordinary part of it
237
604260
2000
Najbardziej niesamowite w tym wszystkim
10:06
is I just simply had no answers.
238
606260
2000
jest to, że nie miałam żadnych odpowiedzi.
10:08
I had lost my belief.
239
608260
2000
Straciłam wiarę.
10:10
Look where my belief had brought me to.
240
610260
2000
Zobaczcie gdzie moja wiara mnie doprowadziła.
10:12
And now I had lost it. And now I really couldn't see.
241
612260
2000
A teraz ją straciłam. I teraz naprawdę nie widziałam.
10:14
I was crumpled.
242
614260
2000
Byłam załamana.
10:16
And then I remember thinking about that eye specialist
243
616260
3000
Pamiętam, że pomyślałam o okuliście, który
10:19
asking me, "What do you want to be? What do you want to be?
244
619260
3000
zapytał mnie: "Kim chcesz być? Kim chcesz być?
10:22
What did you want to be when you were little? Do you love what you do?
245
622260
2000
Kim chciałaś zostać będąc dzieckiem? Czy kochasz to co robisz?
10:24
Do something different. What do you want to be?
246
624260
2000
Zrób coś innego. Kim chcesz być?
10:26
Do something different. What do you want to be?"
247
626260
3000
Zrób coś innego. Kim chcesz być?"
10:29
And really slowly, slowly, slowly,
248
629260
3000
I powoli, powoli, powoli
10:32
it happened.
249
632260
2000
stało się.
10:34
And it did happen this way.
250
634260
3000
I to stało się właśnie w ten sposób.
10:37
And then the minute it came,
251
637260
2000
I w momencie, w którym nadeszło
10:39
it blew up in my head
252
639260
2000
wybuchło w mojej głowie
10:41
and bashed in my heart --
253
641260
2000
i uderzyło w moje serce,
10:43
something different.
254
643260
3000
coś innego,
10:46
"Well, how about Mowgli from 'The Jungle Book'?
255
646260
4000
"Może Mowgli z 'Księgi Dżungli'?
10:50
You don't get more different than that."
256
650260
3000
Nie można być bardziej innym niż to".
10:53
And the moment, and I mean the moment,
257
653260
2000
I ten moment,
10:55
the moment that hit me,
258
655260
2000
w którym dotarło to do mnie,
10:57
I swear to God,
259
657260
2000
przysięgam,
10:59
it was like woo hoo! You know -- something to believe in.
260
659260
3000
był wspaniały. Coś co daje mi wiarę.
11:02
And nobody can tell me no.
261
662260
2000
I nikt nie może powiedzieć nie.
11:04
Yes, you can say I can't be an archeologist.
262
664260
2000
Zgadza się. Mogę nie być archeologiem.
11:06
But you can't tell me, no, I can't be Mowgli, because guess what?
263
666260
2000
Ale nikt nie powie mi, że nie mogę być Mowglim, i zgadnijcie co?
11:08
Nobody's ever done it before, so I'm going to go do it.
264
668260
2000
NIkt wcześniej tego nie dokonał, więc ja zamierzam to zrobić.
11:10
And it doesn't matter whether I'm a boy or a girl, I'm just going to scoot.
265
670260
3000
I nieważne czy jestem chłopcem czy dziewczynką. Zrobię to.
11:13
And so I got off that rock, and, oh my God, did I run home.
266
673260
2000
Więc podniosłam się z kamienia i popędziłam do domu.
11:15
And I sprinted home, and I didn't fall, and I didn't crash.
267
675260
3000
Pędziłam do domu i nie upadłam, nie zderzyłam się z niczym.
11:18
And I ran up the stairs, and there was one of my favorite books of all time,
268
678260
3000
Wbiegłam po schodach i odnalazłam jedną z moich ulubionych książek:
11:21
"Travels on My Elephant" by Mark Shand -- I don't know if any of you know it.
269
681260
3000
"Podróże na moim słoniu" Marka Shanda - może ktoś z Was ją przeczytał.
11:24
And I grabbed this book off, and I'm sitting on the couch
270
684260
2000
Złapałam tą książkę, usiadłam na kanapie
11:26
going, "I know what I'm going to do.
271
686260
2000
i powiedziałam do siebie: "Wiem kim bedę.
11:28
I know how to be Mowgli.
272
688260
2000
Wiem jak być Mowglim.
11:30
I'm going to go across India
273
690260
2000
Przemierzę Indie
11:32
on the back of an elephant.
274
692260
2000
na grzbiecie słonia.
11:34
I'm going to be an elephant handler."
275
694260
3000
Będę treserem słoni".
11:38
And I had no idea
276
698260
2000
Nie miałam pojęcia
11:40
how I was going to be an elephant handler.
277
700260
3000
jak zostać treserem słoni.
11:43
From global management consultant to elephant handler.
278
703260
3000
Z międzynarodowej firmy konsultingowej do tresury słoni.
11:46
I had no idea how. I had no idea how you hire an elephant, get an elephant.
279
706260
3000
Nie miałam pojęcia jak. Nie wiedziałam jak wynająć słonia, zdobyć słonia.
11:49
I didn't speak Hindi. I'd never been to India. Hadn't a clue.
280
709260
3000
Nie znałam Hindi. Nigdy nie byłam w Indiach - nie miałam pojęcia.
11:52
But I knew I would.
281
712260
2000
Ale wiedziałam, że to się stanie.
11:54
Because, when you make a decision at the right time and the right place,
282
714260
3000
Jeżeli podejmiesz decyzję we właściwym momencie, we właściwym miejscu,
11:57
God, that universe makes it happen for you.
283
717260
2000
świat staje przed Tobą otworem.
11:59
Nine months later, after that day on snot rock,
284
719260
3000
9 miesięcy od tego momentu na kamieniu
12:02
I had the only blind date in my life
285
722260
2000
byłam na jedynej randce w ciemno w życiu
12:04
with a seven and a half foot elephant called Kanchi.
286
724260
4000
z ponad 2-metrowym słoniem Kanchi.
12:08
And together we would trek a thousand kilometers
287
728260
2000
Razem przemierzyliśmy tysiące kilemetrów
12:10
across India.
288
730260
2000
w Indiach.
12:12
(Applause)
289
732260
2000
(Oklaski)
12:14
The most powerful thing of all,
290
734260
2000
Najważniejszą rzeczą ze wszystkich
12:16
it's not that I didn't achieve before then. Oh my God, I did.
291
736260
2000
nie jest to, że nie odniosłam wcześniej sukcesu - wprost przeciwnie.
12:18
But you know, I was believing in the wrong thing.
292
738260
3000
Ale wierzyłam w nie to co trzeba.
12:21
Because I wasn't believing in me,
293
741260
2000
Nie wierzyłam w siebie,
12:23
really me, all the bits of me --
294
743260
2000
prawdziwą siebie, we wszystkie części siebie,
12:25
all the bits of all of us.
295
745260
2000
wszystkie części nas wszystkich.
12:27
Do you know how much of us all pretend to be somebody we're not?
296
747260
3000
Czy wiecie ilu z nas próbuje być kimś kim nie jesteśmy?
12:30
And you know what, when you really believe in yourself and everything about you,
297
750260
3000
I wierzcie mi, jeżeli naprawdę wierzysz w siebie i wszystko w Tobie
12:33
it's extraordinary what happens.
298
753260
2000
to niesamowite co może się zdarzyć.
12:35
And you know what, that trip, that thousand kilometers,
299
755260
2000
I wiecie co? Ta podróż, te 1000 km,
12:37
it raised enough money for 6,000 cataract eye operations.
300
757260
3000
pozwoliło zebrać fundusze na 6000 operacji katarakty.
12:40
Six thousand people got to see because of that.
301
760260
2000
6000 osób widzi dzięki temu.
12:42
When I came home off that elephant,
302
762260
2000
Kiedy zeszłam ze słonia,
12:44
do you know what the most amazing part was?
303
764260
2000
wiecie co było najwspanialsze?
12:46
I chucked in my job at Accenture.
304
766260
2000
Rzuciłam pracę w Accenture.
12:48
I left, and I became a social entrepreneur,
305
768260
2000
Odeszłam i zostałam przedsiębiorcą socjalnym.
12:50
and I set up an organization with Mark Shand called Elephant Family,
306
770260
3000
Założyłam organizację z Markiem Shandem o nazwie Rodzina Słoni,
12:53
which deals with Asian elephant conservation.
307
773260
2000
która zajmuje się ochroną słoni azjatyckich.
12:55
And I set up Kanchi,
308
775260
2000
Założyłam Kanchi
12:57
because my organization was always going to be named after my elephant,
309
777260
3000
ponieważ moja organizacja zawsze miała nosić nazwę mojego słonia,
13:00
because disability is like the elephant in the room.
310
780260
2000
ponieważ niepełnosprawność jest jak słoń w pokoju.
13:02
And I wanted to make you see it in a positive way --
311
782260
3000
Chcę, abyście postrzegali to w pozytywny sposób,
13:05
no charity, no pity.
312
785260
2000
bez współczucia, bez litości.
13:07
But I wanted to work only and truly
313
787260
2000
Chciałam pracować tylko i wyłącznie
13:09
with business and media leadership
314
789260
2000
w dziedzinie zarządzania biznesem i mediami,
13:11
to totally reframe disability
315
791260
2000
aby kompletnie przekształcić niepełnosprawność
13:13
in a way that was exciting and possible.
316
793260
3000
w coś ekscytującego i możliwego.
13:16
It was extraordinary.
317
796260
3000
To było niesamowite.
13:19
That's what I wanted to do.
318
799260
2000
To jest to co chciałam robić.
13:21
And I never thought about noes anymore, or not seeing,
319
801260
2000
I nigdy więcej nie myślałam o niedowidzeniu,
13:23
or any of that kind of nothing.
320
803260
2000
lub o niczym podobnym.
13:25
It just seemed that it was possible.
321
805260
3000
To po prostu wydawało się możliwe.
13:28
And you know, the oddest part is,
322
808260
3000
Najdziwniejszą rzeczą jest że,
13:31
when I was on my way traveling here to TED,
323
811260
2000
w drodze tutaj,
13:33
I'll be honest, I was petrified.
324
813260
3000
będę szczera, byłam przerażona.
13:36
And I speak,
325
816260
2000
Przemawiam
13:38
but this is an amazing audience,
326
818260
2000
do wspaniałej publiczności.
13:40
and what am I doing here?
327
820260
3000
Co ja tu robię?
13:43
But as I was traveling here,
328
823260
2000
W drodze tutaj,
13:45
you'll be very happy to know,
329
825260
2000
będziecie z tego zadowoleni,
13:47
I did use my white symbol stick cane,
330
827260
2000
skorzystałam w mojej laski dla niewidomych
13:49
because it's really good to skip queues in the airport.
331
829260
2000
ponieważ jest to świetny sposób na pominięcie kolejek na lotnisku.
13:51
And I got my way here
332
831260
2000
I dotarłam tutaj
13:53
being happily proud that I couldn't see.
333
833260
3000
będąc szczęśliwie dumną z faktu, że nie widzę.
13:56
And the one thing is that a really good friend of mine,
334
836260
2000
Mój bardzo dobry przyjaciel
13:58
he texted me on the way over, knowing I was scared.
335
838260
3000
napisał mi SMSa wiedząc, że jestem przestraszona.
14:01
Even though I present confident, I was scared.
336
841260
2000
Pomimo, że sprawiam wrażenie pewnej siebie, boję się.
14:03
He said, "Be you."
337
843260
3000
Napisał: "Bądź sobą."
14:06
And so here I am.
338
846260
2000
I oto jestem.
14:08
This is me, all of me.
339
848260
3000
Oto cała ja.
14:11
(Applause)
340
851260
8000
(Oklaski)
14:19
And I have learned, you know what,
341
859260
2000
Nauczyłam się,
14:21
cars and motorbikes and elephants,
342
861260
3000
że samochody, motocykle i słonie
14:24
that's not freedom.
343
864260
2000
to nie jest wolność.
14:26
Being absolutely true to yourself is freedom.
344
866260
3000
Bycie zupełnie szczerym ze sobą - to jest wolność.
14:29
And I never needed eyes to see -- never.
345
869260
3000
Nidy nie potrzebowałam oczu, żeby widzieć, nigdy.
14:32
I simply needed vision and belief.
346
872260
2000
Potrzebowałam wizji i wiary.
14:34
And if you truly believe --
347
874260
2000
Jeżeli szczerze wierzysz,
14:36
and I mean believe from the bottom of your heart --
348
876260
2000
mam na myśli wiarę z głębi serca,
14:38
you can make change happen.
349
878260
2000
możesz przekuć zmianę w rzeczywistość.
14:40
And we need to make it happen,
350
880260
2000
Musimy sprawić, aby to się stało
14:42
because every single one of us --
351
882260
2000
ponieważ każdy z nas -
14:44
woman, man, gay, straight,
352
884260
3000
kobieta, mężczyzna, gej, hetero,
14:47
disabled, perfect,
353
887260
2000
niepełnosprawny, doskonały,
14:49
normal, whatever --
354
889260
2000
normalny, jakikolwiek -
14:51
everyone of us
355
891260
2000
każdy z nas
14:53
must be the very best of ourselves.
356
893260
3000
powinien być najlepszą częścią siebie.
14:56
I no longer want anybody to be invisible.
357
896260
3000
Nie chcę, aby ktokolwiek był niewidoczny.
14:59
We all have to be included.
358
899260
2000
Wszyscy musimy być częścią.
15:01
And stop with the labels, the limiting.
359
901260
2000
Zaprzestać szufladkowania, ograniczania,
15:03
Losing of labels,
360
903260
2000
zrzucić etykiety.
15:05
because we are not jam jars.
361
905260
2000
Nie jesteśmy słoikami na dżem.
15:07
We are extraordinary, different, wonderful people.
362
907260
3000
Jesteśmy wspaniałymi, różnymi, cudownymi ludźmi.
15:10
Thank you.
363
910260
2000
Dziękuję.
15:12
(Applause)
364
912260
15000
(Oklaski)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7