Jennifer Lin: Improvising on piano, aged 14

Tłumaczenie: Piotr Ożga Korekta: Kinga Skorupska

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Brawa)

Thank you!

Dziękuję.

(Applause continues)

Dziękuję bardzo.

Thank you very much.

Like the speaker before me -- I am a TED virgin, I guess.

Tak jak osoba przede mną, jestem TEDową dziewicą.

I'm also the first time here, and ...

Jestem tu pierwszy raz i brak mi słów.

(Laughter)

I don't know what to say!

(Applause)

(Brawa)

Cieszę się, że pan Anderson mnie zaprosił.

I'm really happy that Mr. Anderson invited me.

I'm really grateful that I get a chance to play for everyone.

Jestem wdzięczna za możliwość grania dla was.

And the song that I just played was by Josef Hofmann.

Utwór, który zagrałam został napisany przez Józefa Hofmanna.

It's called "Kaleidoscope."

Nazywa się Kalejdoskop.

And Hofmann is a Polish pianist and composer of the late 19th century,

Hofmann to polski pianista i kompozytor z końca 19-tego wieku,

uważany za jednego z najlepszych pianistów wszech czasów.

and he's widely considered one of the greatest pianists of all time.

I have another piece that I'd like to play for you.

Mam dla was kolejny utwór:

It's called "Abegg Variations," by Robert Schumann,

"Wariacje Abegg" Roberta Schumanna,

a German 19th-century composer.

niemieckiego kompozytora z 19-tego wieku.

The name "Abegg" is actually A-B-E-G-G,

Nazwa Abegg, to dźwięki A-B-E-G-G,

and that's the main theme in the melody.

główny temat tej melodii.

(Plays the notes A, B, E, G and G)

That comes from the last name of one of Schumann's female friends.

Nazwa pochodzi od nazwiska "przyjaciółki" Schumanna. (Śmiech)

(Laughter)

Nazwa pochodzi od nazwiska "przyjaciółki" Schumanna. (Śmiech)

But he wrote that for his wife.

Ale napisał ten utwór dla swojej żony. (Śmiech)

(Laughter)

Ale napisał ten utwór dla swojej żony. (Śmiech)

So actually, if you listen carefully,

Więc, jeśli się wsłuchacie,

there are supposed to be five variations on this Abegg theme.

usłyszycie pięć wariacji na temat Abegg.

It's written around 1834,

Utwór powstał około 1834 roku, mimo tego mam nadzieję,

so even though it's old, I hope you'll like it.

że wam się spodoba.

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Brawa)

Teraz czas na mniej przyjemną część.

Now comes the part that I hate.

Gdy Pan Anderson powiedział,

Well, because Mr. Anderson told me

that this session is called "Sync and Flow,"

że to jest sesja "Sync and Flow",

I was wondering, "What do I know that these geniuses don't?"

zastanawiałam się co mogę przekazać geniuszom?

(Laughter)

Więc opowiem o tworzeniu muzyki,

So, I'll talk about musical composition,

even though I don't know where to start.

choć nie wiem od czego zacząć.

How do I compose?

Jak komponuję muzykę?

I think Yamaha does a really good job of teaching us how to compose.

Yamaha sprawdza się w uczeniu nas jak komponować.

What I do first is, I make a lot of little musical ideas

Najpierw wymyślam wiele małych muzycznych wątków...

you can just improvise here at the piano --

Można improwizować na pianinie...

and I choose one of those to become my main theme, my main melody,

Wybieram jeden na motyw przewodni,

tak jak Abegg, który właśnie słyszeliście.

like the Abegg that you just heard.

And once I choose my main theme, I have to decide:

Po wybraniu tematu

Out of all the styles in music, what kind of style do I want?

decyduję jaki styl chcę uzyskać.

And this year, I composed a Romantic style.

W tym roku to był styl romantyczny.

So for inspiration, I listened to Liszt and Tchaikovsky

Dla inspiracji słuchałam Liszta, Czajkowskiego

and all the great Romantic composers.

i innych kompozytorów romantyzmu.

Next, I make the structure of the entire piece with my teachers.

Następnie sporządzam strukturę całego dzieła z nauczycielami.

They help me plan out the whole piece.

Pomagają mi zaplanować cały utwór,

And then the hard part is filling it in with musical ideas,

potem trudna część - wypełnianie utworu pomysłami,

because then you have to think.

ponieważ trzeba myśleć.

(Laughter)

And then, when the piece takes somewhat of a solified form --

Gdy utwór zaczyna wyglądać jak zbyta forma...

solidified, excuse me -- solidified form,

Przepraszam, zbita... zbita forma,

you're supposed to actually polish the piece, polish the details,

trzeba go wyszlifować, dopracować detale,

and then polish the overall performance of the composition.

a później całość utworu.

And another thing that I enjoy doing is drawing.

Kolejną rzeczą, którą lubię robić jest rysowanie...

Drawing, because I like to draw, you know, Japanese anime art.

Lubię rysować w stylu japońskich anime.

I think that's a craze among teens right now.

Nastolatki mają bzika na tym punkcie.

Zdałam sobie sprawę,

And once I realized it,

there's a parallel between creating music and creating art,

że tworzenie muzyki i rysunków jest podobne.

because for your motive, or your little initial idea for your drawing,

Twój motyw albo malutki pomysł na rysunek

jest odzwierciedleniem twojego charakteru...

it's your character -- you want to decide who you want to draw,

or if you want to draw an original character.

Sam decydujesz co rysujesz.

And then you want to decide: How are you going to draw the character?

W jaki sposób narysować postać?

Like, am I going to use one page? Am I going to draw it on the computer?

Czy jedna kartka wystarczy? Czy użyć komputera?

Czy jedna kartka wystarczy? Czy użyć komputera?

Czy wykorzystać dwie strony, jak w komiksach,

Am I going to use a two-page spread like a comic book?

For a more grandiose effect, I guess.

by było bardziej spektakularnie?

And then you have to do the initial sketch of the character,

Wtedy robi się wstępny szkic postaci,

which is like your structure of a piece,

tak jak ze strukturą utworu,

and then you add pen and pencil, and whatever details that you need --

dodaje się parę linii ołówkiem i innych detali...

that's polishing the drawing.

Tak wygląda szlifowanie rysunku.

And another thing that both of these have in common is your state of mind,

Jest jeszcze jedno podobieństwo.

To stan umysłu.

because I know I'm one of those teenagers that are really easily distracted.

Jako nastolatka łatwo się rozpraszam,

So if I'm trying to do homework and I don't feel like it,

próbując odrobić zadanie domowe,

gdy nie mam na to ochoty,

I'll try to draw or, you know, waste my time.

będę rysować, żeby zmarnować trochę czasu.

And then what happens is, sometimes I absolutely can't draw

Ale czasami nie potrafię rysować czy komponować,

or I can't compose at all,

czuję wtedy, że mam za dużo myśli w głowie.

and then it's like there's too much on your mind.

czuję wtedy, że mam za dużo myśli w głowie.

Nie da się wtedy skupić na obowiązkach.

You can't focus on what you're supposed to do.

And sometimes, if you manage to use your time wisely and work on it,

Przy dobrej organizacji czasu i wysiłku,

you'll get something out of it, but it doesn't come naturally.

da się coś osiągnąć, ale to nie przychodzi bez pracy.

What happens is, if something magical happens,

Jeżeli dzieje się coś magicznego,

if something natural happens to you,

jeżeli dzieje się coś naturalnego,

you're able to produce all this beautiful stuff instantly,

jest się w stanie tworzyć piękne rzeczy,

to jest właśnie 'przepływ',

and then that's what I consider "flow,"

because that's when everything clicks and you're able to do anything.

moment kiedy wszystko pasuje i nic nie jest niemożliwe.

You feel like you're on top of your game and you can do anything you want.

Jest się panem świata,

można robić, co tylko się chce.

I'm not going to play my own composition today because,

Nie zagram dzisiaj swojego utworu,

although I did finish it, it's way too long.

jest gotowy, ale za długi.

W zamian spróbuję coś zaimprowizować.

Instead, I'd like to try something called "improvisation."

I have here seven note cards,

Mam tutaj siedem kart z nutami,

one with each note of the musical alphabet.

na każdej jest litera z muzycznego alfabetu,

And I'd like someone to come up here and choose five --

chciałabym, żeby ktoś tu podszedł i wybrał pięć.

anyone to come up here and choose five --

Czy ktoś chciałby to zrobić?

and then I can make it into some sort of melody,

Potem ułożę jakąś melodię i zaimprowizuję.

and I'll improvise it.

Wow. A volunteer, yay!

Wow, mamy ochotnika, yay!

(Laughter)

(Brawa)

(Applause)

Jennifer Lin: Nice to meet you.

Bardzo mi miło.

Goldie Hawn: Thank you. Choose five?

Goldie Hawn: Dziękuję. Wybrać pięć, tak?

JL: Yes, five cards. Any five cards.

Jennifer Lin: Tak, pięć kart. Obojętnie które.

GH: OK, one. JL: OK.

GH: OK. Jedna. Druga. Trzecia.

GH: Two. JL: Yes.

GH: Three.

O, D i F...podejrzanie podobne.

GH: Oh, D and F -- too familiar.

(Laughter)

(Śmiech) JL: Jeszcze jedna.

JL: One more. GH: OK. "E" for "effort."

(Śmiech) JL: Jeszcze jedna.

GH: OK, E jak trud (effort).

JL: Would you mind reading them out in the order that you chose them?

JL: Możesz odczytać je w kolejności wyboru?

GH: OK -- C, G, B, A and E.

- GH: OK. C, G, B, A i E. - JL: Dziękuję.

JL: Thank you very much!

- GH: OK. C, G, B, A i E. - JL: Dziękuję.

GH: You're welcome. And what about these?

- GH: Nie ma za co. A co z tymi? - JL: Nie będą mi potrzebne. Dziękuję.

JL: I won't use them. Thank you!

- GH: Nie ma za co. A co z tymi? - JL: Nie będą mi potrzebne. Dziękuję.

(Brawa)

(Applause)

Mamy C, G, B, A, E.

Now, she chose C, G, B, A, E.

I'm going to try to put that in some sort of order.

Spróbuję je w jakiś sposób uporządkować.

(Plays notes)

OK, that's nice.

OK, ładnie.

Potrzebuję chwili na zastanowienie

So, I'm going to have a moment to think,

and I'll try to make something out of it.

i zaraz coś z tym zrobię.

(Plays the five notes)

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Brawa)

Kolejny utwór, albo bis, który zagram

The next song, or the encore that I'm going to play

is called "Bumble Boogie," by Jack Fina.

nazywa się "Bumble Boogie" autorstwa Jacka Fina.

(Applause)

(Brawa)

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Brawa)