Jennifer Lin: Improvising on piano, aged 14

Translator: Tuya Bat Reviewer: Sundari Enkhtugs

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Алга ташилт)

Thank you!

Баярлалаа.

(Applause continues)

Маш их баярлалаа.

Thank you very much.

Like the speaker before me -- I am a TED virgin, I guess.

Өмнөх илтгэгчийн адил энэ миний анхны TED.

I'm also the first time here, and ...

Би анх удаагаа энд ирж байна. Юу хэлэхээ мэдэхгүй байна.

(Laughter)

I don't know what to say!

(Applause)

(Алга ташилт)

Ноён Андерсон намайг урьсанд маш их баяртай байна.

I'm really happy that Mr. Anderson invited me.

I'm really grateful that I get a chance to play for everyone.

Та бүхэнд тоглож үзүүлэх болсондоо их баяртай байна.

And the song that I just played was by Josef Hofmann.

Миний сая тоглосон ая бол Жозеф Хофманны зохиол.

It's called "Kaleidoscope."

"Калейдоскоп" гэдэг.

And Hofmann is a Polish pianist and composer of the late 19th century,

Хофманн бол Польшийн 19 дүгээр зууны сүүл үеийн төгөлдөр хуурч, хөгжмийн зохиолч.

Түүнийг бүх цаг үеийн агуу төгөлдөр хуурч гэж хүлээн зөвшөөрдөг.

and he's widely considered one of the greatest pianists of all time.

I have another piece that I'd like to play for you.

Би бас нэг өөр бүтээл тоглож үзүүлье.

It's called "Abegg Variations," by Robert Schumann,

"Абегг вариаци" хэмээх Германы 19 дүгээр зууны

a German 19th-century composer.

хөгжмийн зохиолч Роберт Шуманны ая.

The name "Abegg" is actually A-B-E-G-G,

"Абегг" буюу А-Б-Е-Г-Г гэдэг нэр

and that's the main theme in the melody.

энэ аяны гол сэдэв.

(Plays the notes A, B, E, G and G)

That comes from the last name of one of Schumann's female friends.

Шуманны нэгэн эмэгтэй найзын овгоор нэрлэсэн.

(Laughter)

(Инээд)

But he wrote that for his wife.

Уг нь эхнэртээ зориулж бичсэн.

(Laughter)

(Инээд)

So actually, if you listen carefully,

Хэрвээ анхааралтай сонсвол

there are supposed to be five variations on this Abegg theme.

Абеггт таван вариаци байх ёстой.

It's written around 1834,

Аль 1834 оны үед бичигдсэн ч гэсэн

so even though it's old, I hope you'll like it.

та нарт таалагдана гэж найдаж байна.

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Алга ташилт)

Энэ миний дургүй хэсэг.

Now comes the part that I hate.

Ноён Андерсон надад энэ үйл ажиллагааг

Well, because Mr. Anderson told me

that this session is called "Sync and Flow,"

"Тохиргоо ба урсгал" гэдэг нэртэй гэсэн болохоор би

I was wondering, "What do I know that these geniuses don't?"

"Тэр мундаг хүмүүсийн мэдэхгүй, миний мэддэг юу байдаг билээ?" гэж бодсон.

(Laughter)

Иймээс би хөгжмийн зохиолын тухай ярья.

So, I'll talk about musical composition,

even though I don't know where to start.

Гэхдээ би юунаас эхлэхээ мэдэхгүй байна л даа.

How do I compose?

Би яаж хөгжим зохиодог вэ?

I think Yamaha does a really good job of teaching us how to compose.

"Ямаха" компани хөгжим яаж зохиохыг заахдаа сайн гэж би боддог.

What I do first is, I make a lot of little musical ideas

Би эхлээд хөгжмийн маш олон жижиг санаанууд гаргаад,

you can just improvise here at the piano --

зүгээр л төгөлдөр хууран дээрээ тоглож үздэг.

and I choose one of those to become my main theme, my main melody,

Тэгээд тэдгээрийн нэгийг гол аяаа болгодог.

Сая тоглосон Абегг шиг гэсэн үг.

like the Abegg that you just heard.

And once I choose my main theme, I have to decide:

Гол аяыг сонгосныхоо дараа

Out of all the styles in music, what kind of style do I want?

хөгжмийн бүх төрлөөс аль нэгийг нь сонгох хэрэгтэй.

And this year, I composed a Romantic style.

Энэ жил уянгын төрлийг зохиосон.

So for inspiration, I listened to Liszt and Tchaikovsky

Онгод оруулах гэж Лист, Чайковский гэх мэт

and all the great Romantic composers.

уянгын хөгжмийн зохиолчдыг сонссон.

Next, I make the structure of the entire piece with my teachers.

Дараа нь бүтэн зохиолынхоо бүтцийг багш нартайгаа хамт хийнэ.

They help me plan out the whole piece.

Тэд надад бүрэн зохиолоо төлөвлөхөд минь тусалдаг.

And then the hard part is filling it in with musical ideas,

Хамгийн хэцүү нь хөгжмийн санаагаар тэдгээрийг дүүргэх.

because then you have to think.

Учир нь сайн бодох хэрэгтэй. (Инээд)

(Laughter)

And then, when the piece takes somewhat of a solified form --

Зохиол маань бүхэл болоод ирэх үед-

solidified, excuse me -- solidified form,

бүрэн, уучлаарай- бүрэн болох үед

you're supposed to actually polish the piece, polish the details,

өө, нарийн хэсгүүдийг нь засдаг.

and then polish the overall performance of the composition.

Тэгээд зохиолынхоо ерөнхий гүйцэтгэлийг янзална.

And another thing that I enjoy doing is drawing.

Миний бас нэг дуртай зүйл бол зурах.

Drawing, because I like to draw, you know, Japanese anime art.

Учир нь би Японы комик зураг зурах дуртай.

I think that's a craze among teens right now.

Энэ өсвөр настнуудын дунд жинхэнэ од болж байгаа.

Мөн би удалгүй

And once I realized it,

there's a parallel between creating music and creating art,

хөгжим зохиох болон урлаг бүтээх хоёр ижил юм байна гэдгийг анзаарсан.

because for your motive, or your little initial idea for your drawing,

Учир нь эхлээд сэдэл буюу зургийн анхны санаа,

зурагны баатар хэн байхыг шийдэх хэрэгтэй.

it's your character -- you want to decide who you want to draw,

or if you want to draw an original character.

Эсвэл өөрөө шинэ баатар зохиосон ч болно.

And then you want to decide: How are you going to draw the character?

Дараа нь яаж тэр баатрыг зурахаа шийднэ.

Like, am I going to use one page? Am I going to draw it on the computer?

Жишээ нь, би нэг л хуудас зураг зурах уу?

Компьютер дээр зурах уу?

Эсвэл илүү сайн болгохын тулд

Am I going to use a two-page spread like a comic book?

ном шиг хоёр хуудас ашиглах уу?

For a more grandiose effect, I guess.

And then you have to do the initial sketch of the character,

Дараа нь зохиолынхоо баатрын анхны загварыг буулгана.

which is like your structure of a piece,

Жишээ нь зохиолын бүтэц.

and then you add pen and pencil, and whatever details that you need --

Дараа нь үзэг, харандаа зэрэг нарийн зүйлсийг нэмж,

that's polishing the drawing.

зургаа янзална.

And another thing that both of these have in common is your state of mind,

Бас нэг адил төстэй зүйл нь

сэтгэл санааны байдал.

because I know I'm one of those teenagers that are really easily distracted.

Би хувьдаа маш амархан сатаардаг өсвөр настнуудын нэг.

So if I'm trying to do homework and I don't feel like it,

Хэрвээ гэрийн даалгавраа хийх гэж байхдаа, (Инээд)

Даалгавраа хийх гэсэн боловч нэг л болж өгөхгүй байвал

I'll try to draw or, you know, waste my time.

би зураг зурах эсвэл өөр ямар нэг аргаар цагаа нөхцөөнө.

And then what happens is, sometimes I absolutely can't draw

Заримдаа би ерөөсөө зурж чадахгүй эсвэл

or I can't compose at all,

хөгжим зохиож чадахгүй бол

and then it's like there's too much on your mind.

хэтэрхий их юм бодсоных байдаг.

Хийх ёстой зүйл дээрээ төвлөрч чаддаггүй.

You can't focus on what you're supposed to do.

And sometimes, if you manage to use your time wisely and work on it,

Заримдаа цагаа зөв ашиглаад ажлаа хийж чадвал

you'll get something out of it, but it doesn't come naturally.

бүтээмжтэй байдаг ч ингэх тийм амархан биш.

What happens is, if something magical happens,

Хэрвээ ямар нэг гайхамшигтай зүйл болж

if something natural happens to you,

цаанаасаа бүтээгдсэн бол

you're able to produce all this beautiful stuff instantly,

тэр дор сайхан зүйлсийг бий болгодог.

Үүнийг би "урсгал" гэж боддог.

and then that's what I consider "flow,"

because that's when everything clicks and you're able to do anything.

Учир нь бүх зүйл таарч, юу ч хийхэд бэлэн байдаг.

You feel like you're on top of your game and you can do anything you want.

Яг л хамгийн сайн тоглолтоо гаргаж

хүссэн бүхнээ хийж чадах мэт санагддаг.

I'm not going to play my own composition today because,

Өнөөдөр би өөрийнхөө зохиосон хөгжмийг тоглохгүй.

although I did finish it, it's way too long.

Би бичээд дууссан ч, тэр хэтэрхий урт.

Оронд нь би "сэтгэмж" гэдэг зүйл хийхийг оролдъё.

Instead, I'd like to try something called "improvisation."

I have here seven note cards,

Надад энд долоон ноттой картнууд байна.

one with each note of the musical alphabet.

Түс бүр дээр хөгжмийн цагаан толгой бий.

And I'd like someone to come up here and choose five --

Би хэн нэгнийг энд гарч ирээд тавыг сонгохыг хүсч байна.

anyone to come up here and choose five --

Хэн ч хамаагүй гарч ирээд тавыг сонгоно.

and then I can make it into some sort of melody,

Тэдгээрээр би сэтгэмжээрээ ая зохионо.

and I'll improvise it.

Wow. A volunteer, yay!

Хөөх, сайн дурын хүн!

(Laughter)

(Алга ташилт)

(Applause)

Jennifer Lin: Nice to meet you.

Танилцахад таатай байна.

Goldie Hawn: Thank you. Choose five?

Голди Хоун: Баярлалаа. Тавыг сонгох уу?

JL: Yes, five cards. Any five cards.

Женнифер Лин: Таван карт. Аль хүссэнээ сонгоорой.

GH: OK, one. JL: OK.

Голди: За. Нэг, хоёр, гурав...

GH: Two. JL: Yes.

GH: Three.

Өө, D ба F. Дэндүү танил юм байна.

GH: Oh, D and F -- too familiar.

(Laughter)

(Инээд)

JL: One more. GH: OK. "E" for "effort."

Женнифер: Дахиад нэг.

Голди: За, Е-- хичээл зүтгэл гэдэг шиг.

JL: Would you mind reading them out in the order that you chose them?

Женнифер: Та сонгосон дарааллаараа уншаад өгөхгүй юу?

GH: OK -- C, G, B, A and E.

Голди: За тэгье. C, G, B, A ба E.

JL: Thank you very much!

Женнифер: Маш их баярлалаа.

GH: You're welcome. And what about these?

Голди: Зүгээр дээ. Эднийг яах билээ?

JL: I won't use them. Thank you!

Женнифер: Эднийг ашиглахгүй. Баярлалаа.

(Алга ташилт)

(Applause)

Now, she chose C, G, B, A, E.

C, G, B, A, E нотуудыг сонгосон байна.

I'm going to try to put that in some sort of order.

Би эдгээрийг нэг дэс дараанд оруулъя.

(Plays notes)

OK, that's nice.

За, энэ болж байна.

Надад хэсэг бодох хугацаа хэрэгтэй.

So, I'm going to have a moment to think,

and I'll try to make something out of it.

Би ямар нэг зүйл бүтээхийг хичээе. (Хөгжим)

(Plays the five notes)

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Алга ташилт)

The next song, or the encore that I'm going to play

Дараагийн миний тоглох хөгжим бол

is called "Bumble Boogie," by Jack Fina.

Жек Финагийн "Зөгийн бүжиг".

(Applause)

(Алга ташилт)

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Алга ташилт)