Mick Ebeling: The invention that unlocked a locked-in artist

Tłumaczenie: Sebastian Misiewicz Korekta: Marek Kasiak

I have had the distinct blessing in my life

Miałem wybitne błogosławieństwo by

to have worked on a bunch of amazing projects.

pracować nad kilkoma niesamowitymi projektami.

But the coolest I ever worked on

Najfajniejszym, nad którym pracowałem

was around this guy.

krążył wokół jednego gościa.

This guy's name is TEMPT.

Nazywa się TEMPT,

TEMPT was one of the foremost graffiti artists in the 80s.

był jedym z najlepszych artystów graffiti w latach 80.

And he came up home from a run one day

Pewnego dnia wrócił z biegania

and said, "Dad, my legs are tingling."

i powiedział: "Tato, mrowi mi w nogach".

And that was the onset of ALS.

To był początek ALS.

So TEMPT is now completely paralyzed.

Teraz TEMPT jest całkowicie sparaliżowany.

He only has use of his eyes.

Ma władzę tylko w oczach.

I was exposed to him.

Spotkałem się z nim.

I have a company that does design and animation,

Mam firmę, która wykonuje animacje i design,

so obviously graffiti is definitely an intricate part

więc graffiti jest związane z tym,

of what we admire and respect in the art world.

co podziwiamy i szanujemy w świecie sztuki.

And so we decided that we were going to sponsor

Zdecydowaliśmy, że będziemy sponsorować

Tony, TEMPT, and his cause.

Tony'ego i jego sprawę.

So I went and met with his brother and father

Spotkałem się z jego bratem i ojcem

and said, "We're going to give you this money.

i powiedziałem: "Damy wam te pieniądze.

What are you going to do with it?"

Co z nimi zrobicie?"

And his brother said, "I just want to be able to talk to Tony again.

Jego brat powiedział: "Chciałbym znów rozmawiać z Tonym,

I just want to be able to communicate with him

komunikować się z nim,

and him to be able to communicate with me."

a on ze mną."

And I said, "Wait a second, isn't that -- I've seen Stephen Hawking --

Powiedziałem: "To nie tak jak Stephen Hawking,

don't all paralyzed people have the ability to communicate

nie każdy sparaliżowany ma możliwość

via these devices?"

komunikacji przez te urządzenia?"

And he said, "No, unless you're in the upper echelon and

Odpowiedział: "Nie, chyba, że należysz do śmietanki,

you've got really amazing insurance,

masz niesamowite ubezpieczenie,

you can't actually do that.

wtedy możesz tak zrobić.

These devices aren't accessible to people."

Te urządzenia nie są dostępne dla ludzi."

And I said, "Well, how do you actually communicate?"

Zapytałem: "Jak właściwie się komunikujecie?"

Has everyone seen the movie "The Diving Bell and the Butterfly?"

Wszyscy widzieli film "Motyl i skafander"?

That's how they communicate --

Tak się komunikują,

so run their finger along.

przez pokazywanie palcem.

I said, "That's archaic. How can that be?"

Powiedziałem: "To archaiczne. Jak tak może być?"

So I showed up with the desire to just write a check,

Pokazałem się z zamiarem wystawienia czeku,

and instead, I wrote a check

a zamiast tego napisałem czek,

that I had no freaking idea how I was going to cash.

którego nie wiedziałem jak pokryję.

I committed to his brother and his father right then and there --

Zobowiązałem się przez nimi wtedy,

I'm like, "All right, here's the deal:

że: "Sprawa ma się tak:

Tony's going to speak, we're going to get him a machine,

Tony będzie mówił, załatwimy mu maszynę,

and we're going to figure out a way for him to do his art again.

znajdziemy sposób by dalej tworzył sztukę.

Because it's a travesty that someone who still has all of that in him

Parodią jest, że ktoś mając to wszystko w sobie

isn't able to communicate it."

nie może tego przekazać."

So I spoke at a conference a couple months after that.

Byłem prelegentem na konferencji parę miesięcy później.

I met these guys called GRL,

Spotkałem ludzi z GRL,

Graffiti Research Lab,

Graffiti Research Lab,

and they have a technology

którzy mają technologię

that allows them to project a light onto any surface

pozwalającą, za pomocą światła rzucanego

and then, with a laser pointer, draw on it,

na powierzchnię i lasera, na malowanie

and it just registers the negative space.

i rejestruje tylko negatywną przestrzeń.

So they go around and do art installations like this.

Przedstawiają instalacje takie, jak ta,

All the things that go up there, they said there's a life cycle.

które mają w sobie cykl życia.

First it starts with the sexual organs,

Zaczyna się od narządów płciowych,

then it starts with cuss words,

potem od przekleństw,

then it was Bush slanders

potem oszczerstwa Bush'a

and then people actually got to art.

następnie ludzie otrzymywali sztukę.

But there was always a life cycle to their presentations.

Zawsze w nich był cykl życia.

So I went home and was having dinner with my wife

Wróciłem do domu i jadłem obiad z żoną

and was telling her about this,

i opowiadałem jej o tym,

and we were like, "Well wait a second. If we know that this technology exists

zastanawialiśmy się: "Znając tą technologię,

where you can use your eyes to control things,

dzięki której kontrolujemy rzeczy oczami,

why don't we figure out a way for TEMPT to control a laser

dlaczego nie wymyślimy by TEMPT kontrolował laser

and he could do graf again? Well that would be awesome."

wtedy mógłby robić graffiti, byłoby super."

So that started the journey.

To rozpoczęło podróż.

And about two years later, about a year later,

Po roku,

after a bunch of organization

po lekkiej organizacji,

and a bunch of moving things around,

przestawianiu rzeczy tu i ówdzie,

we'd accomplished a couple things.

doszliśmy do paru rzeczy.

One, we battered down the doors of the insurance companies,

Po pierwsze, dotarliśmy do firm ubezpieczeniowych

and we actually got TEMPT a machine

i załatwiliśmy maszynę do komunikacji

that let him communicate -- a Stephen Hawking machine.

dla TEMPT'a (taką jak ma Stephen Hawking).

(Applause)

(Oklaski)

Which was awesome.

To było niesamowite.

And he's seriously one of the funniest -- I call him Yoda,

Nazywam go Yoda, jest na prawdę śmieszny,

because you talk to the guy, you get an email from him,

ponieważ rozmawiasz z nim, dostajesz od niego maila,

and you're like, "I'm not worthy. This guy's so amazing."

zastanawiasz się: "Nie jestem godzien, on jest niesamowity".

The other thing we did

Inną rzeczą, którą zrobiliśmy

is we flew seven programmers from all over the world --

było zebranie siedmiu programistów z całego świata,

literally every corner of the world --

z dosłownie każdego jego zakątka,

into our house.

do naszego domu.

My wife and kids and I moved to our back garage,

Wraz z żoną i dziećmi przenieśliśmy się do garażu,

and these hackers and programmers

a ci hakerzy i programiści,

and conspiracy theorists and anarchists took over our house.

teoretycy spiskowy i anarchiści opanowali nasz dom.

A lot of our friends thought we were absolutely stupid to do that

Wielu przyjaciół sądziło, że jesteśmy głupi.

and that we were going to come back

Po powrocie zobaczymy, że

and all the pictures on the wall would be removed and graf on the walls.

wszystkie obrazy zostaną zastąpione graffiti.

But for over two weeks,

Jednak przez ponad dwa tygodnie,

we programmed,

programowaliśmy,

we went to the Venice boardwalk,

poszliśmy na wenecką promenadę,

my kids got involved,

moje dzieci się zaangażowały,

my dog got involved,

jak i mój pies

and we created this.

i stworzyliśmy to.

This is called the EyeWriter,

Nazywa się to PisarzOko (ang. EyeWriter),

and you can see the description.

widzicie opis.

This is a cheap pair of sunglasses

To tanie okulary przeciwsłoneczne,

that we bought at the Venice Beach boardwalk,

które kupiliśmy na promenadzie,

some copper wire

trochę drutu miedzianego,

and some stuff from Home Depot and Radio Shack.

oraz rzeczy z Home Depot i Radio Shack.

We took a PS3 camera, hacked it open,

Wzięliśmy kamerę z PS3, rozebraliśmy ją,

mounted it to an LED light,

zamontowaliśmy na latarce LED

and now there's a device that is free --

i mamy darmowe urządzenie,

you build this yourself, we publish the code for free,

które samemu zbudujesz, opublikowaliśmy kod,

you download the software for free.

ściągniesz software za darmo.

And now we've created a device

Stworzyliśmy urządzenie, które

that has absolutely no limitations.

nie ma żadnych ograniczeń.

There's no insurance company that can say "No."

Nie ma firmy ubezpieczeniowej, które odmówi.

There's no hospital that can say "No."

Nie ma szpitalu, który odmówi.

Anybody who's paralyzed now has access

Każdy sparaliżowany ma dostęp

to actually draw or communicate using only their eyes.

by rysować, czy komunikować się za pomocą oczu.

(Applause)

(Oklaski)

Thank you.

Dziękuję.

Thank you guys very much. That was awesome.

Dziękuję wam. To było niesamowite.

So at the end of the two weeks,

Pod koniec tych dwóch tygodni,

we went back to TEMPT's room.

wróciliśmy do pokoju TEMPT'a.

I love this picture, because this is someone else's room

Kocham to zdjęcie, bo to jest czyjś pokój,

and that's his room.

a to jego.

So there's all this hustle and bustle going on for the big unveiling.

Jest cały zgiełk na wielkie odkrycie.

And after over a year of planning,

Po roku planowania,

two weeks of programming,

dwóch tygodniach programowania,

carb-fest and all-night sessions,

makaronowym jedzeniu i sesjach nocnych,

Tony drew again for the first time in seven years.

Tony po siedmiu latach znów narysował.

And this is an amazing picture,

To jest niesamowite zdjęcie,

because this is his life support system,

bo to jest jego system podtrzymywania życia,

and he's looking over his life support system.

a on przez niego spogląda.

We kicked his bed so that he could see out.

Przesunęliśmy jego łóżko by widział na zewnątrz.

And we set up a projector

Ustawiliśmy projektor

on a wall out in the parking lot outside of his hospital.

na ścianie parkingu przed szpitalem.

And he drew again for the first time,

Znów rysował przed

in front of his family and friends --

rodziną i przyjaciółmi

and you can only imagine

i tylko możecie wyobrażać sobie

what the feeling in the parking lot was.

jakie uczucie było na tym parkingu.

The funny thing was, we had to break into the parking lot too,

Śmiesznie, że musieliśmy się włamać na parking,

so we totally felt like we were legit in the whole graf scene too.

czuliśmy się jakbyśmy byli częścią graffiti.

(Laughter)

(Śmiech)

So at the end of this, he sent us an email,

Po tym przysłał nam maila,

and this is what the email said:

a w nim napisał:

"That was the first time I've drawn anything for seven years.

"Wtedy pierwszy raz od siedmiu lat rysowałem.

I feel like I had been held underwater,

Czułem się jakby trzymany pod wodą

and someone finally reached down

i ktoś w końcu sięgnął i wyciągnął

and pulled my head up so I could breathe."

moja głowę bym mógł oddychać."

Isn't that awesome?

Czyż nie jest to niesamowite?

(Applause)

(Oklaski)

So that's kind of our battle cry.

To jest taki nasz okrzyk bojowy,

That's what keeps us going and keeps us developing.

który utrzymuje nas w ruchu, w rozwijaniu się.

And we've got such a long way to go with this.

Przemierzyliśmy długą drogę z tym.

This is an amazing device,

To niesamowite urządzenie,

but it's the equivalent of an Etch A Sketch.

ale jest ekwiwalentem Etch-A-Sketch.

And someone who has that kind of artistic potential deserves so much more.

Ktoś kto ma taki artystyczny potencjał zasługuje na więcej.

So we're in the process of trying to figure out

Staramy się teraz go polepszyć,

how to make it better, faster, stronger.

uczynić lepszym, szybszym, mocniejszym.

Since that time, we've had all kinds of acknowledgment.

Otrzymaliśmy wiele dowodów uznania.

We've won a bunch of awards.

Wygraliśmy kilka nagród.

Remember, it's free; none of us are making any money on this thing.

Pamiętajcie, jest to darmowe. Nikt z nas na tym nie zarabia.

It's all coming out of our own pockets.

Pochodzi to z naszych kieszeń.

So the awards were like, "Oh, this is fantastic."

Nagradzali nas: "O, to niesamowite."

Armstrong Twittered about us,

Armstrong napisał na Tweetrze o nas,

and then in December, Time magazine honored us

a potem w grudniu, Time uhonorował nas, jako

as one of the top 50 inventions of 2010, which was really cool.

jedno z 50 wynalazków 2010, co było fajne.

(Applause)

(Oklaski)

The coolest thing about this --

Najfajniejszą rzeczą jest

and this is what's completing the whole circle --

zatoczenie całego koła.

is that in April of this year,

W kwietniu tego roku

at the Geffen MOCA in downtown Los Angeles,

w muzeum sztuki współczesnej Geffen w Los Angeles,

there's going to be an exhibition called "Art of the Streets."

będzie wystawa nazwana "Sztuka ulicy".

And "Art of the Streets" is going to have

Na tej wystawie będą niesamowici

pretty much the bad-asses of the street art scene --

ludzie sceny ulicznej, czyli

Banksy, Shepard Fairey, KAWS --

Banksy, Shepard Fairey, CAWs,

all of these guys will be there.

ci wszyscy tam będą,

TEMPT's going to be in the show,

także TEMPT będzie na przedstawieniu,

which is pretty awesome.

co jest niesamowite.

(Applause)

(Oklaski)

So basically this is my point:

To jest właściwie moje zdanie:

If you see something that's not possible,

Jeżeli widzisz coś niemożliwego

make it possible.

uczyń to możliwym.

Everything in this room wasn't possible --

Wszystko w tym pokoju nie było możliwe

this stage, this computer, this mic, the EyeWriter --

ta scena, komputer, mikrofon, PisarzOko,

wasn't possible at one point.

nie były możliwe kiedyś.

Make it possible, everyone in this room.

Uczyń to możliwym, każdy w tym pomieszczeniu.

I'm not a programmer,

Nie jestem programistą,

never done anything with ocular recognition technology,

nie pracowałem przy technologii rozpoznawania oczu,

but I just recognized something and associated myself with amazing people

ale odkryłem coś i połączyłem się z niesamowitymi ludźmi

so that we could make something happen.

by móc razem coś zrobić.

And this is the question I want everyone to ask yourself

To jest pytanie, które chciałbym, żebyście sobie zadali

every single day

każdego dnia

when you come up with something you feel that needs to be done:

kiedy wiecie, że coś musi zostać zrobione.

if not now, then when? And if not me, then who?

Jeżeli nie teraz, to kiedy? Jeżeli nie ja, to kto?

Thank you guys.

Dziękuję wam.

(Applause)

(Oklaski)