A journey through the mind of an artist | Dustin Yellin

Tłumaczenie: Magdalena Pająk Korekta: Rysia Wand

I was raised by lesbians in the mountains,

Wychowały mnie lesbijki w górach

and I sort of came like a forest gnome to New York City a while back.

i jakiś czas temu dotarłem do Nowego Jorku niczym leśny gnom.

(Laughter)

(Śmiech)

Really messed with my head, but I'll get into that later.

Miałem mętlik w głowie, ale o tym za chwilę.

I'll start with when I was eight years old.

Wszystko zaczęło się w wieku ośmiu lat.

I took a wood box,

W Kolorado wziąłem drewnianą skrzynkę

and I buried a dollar bill, a pen and a fork inside this box in Colorado.

i zakopałem pudełko z dolarem, długopisem i widelcem.

Myślałem, że za jakieś 500 lat androidy czy kosmici znajdą to pudełko

And I thought some strange humanoids or aliens in 500 years would find this box

and learn about the way our species exchanged ideas,

i dowiedzą się nieco o zwyczajach naszego gatunku,

maybe how we ate our spaghetti.

na przykład jak jemy spaghetti.

I really didn't know.

Albo i czegoś innego.

Anyway, this is kind of funny,

W każdym razie, to o tyle zabawne,

because here I am, 30 years later, and I'm still making boxes.

że 30 lat później nadal robię skrzynki.

Now, at some point I was in Hawaii --

Kiedyś byłem na Hawajach.

I like to hike and surf and do all that weird stuff,

Lubię wspinaczkę, surfing i inne takie dziwne rzeczy.

and I was making a collage for my ma.

Robiłem kolaż dla mamy.

And I took a dictionary and I ripped it up,

Wziąłem słownik i go podarłem,

and I made it into a sort of Agnes Martin grid,

wyszło mi coś w stylu kratek Agnes Martin.

and I poured resin all over it and a bee got stuck.

Wylałem na to żywicę i przylepiła się pszczoła.

Now, she's afraid of bees and she's allergic to them,

Mama boi się pszczół, ma na nie alergię,

so I poured more resin on the canvas, thinking I could hide it or something.

więc wylałem więcej żywicy na płótno, próbując to zakryć.

Instead, the opposite happened:

Stało się dokładnie na odwrót.

It sort of created a magnification,

Wszystko wyszło w powiększeniu,

jak lupa na tekście ze słownika.

like a magnifying glass, on the dictionary text.

So what did I do? I built more boxes.

Więc co zrobiłem? Zbudowałem kolejne pudełka.

This time, I started putting electronics, frogs,

Zacząłem wkładać elektronikę, żaby,

strange bottles I'd find in the street -- anything I could find --

dziwne butelki z ulicy, wszystko, co znalazłem,

because I was always finding things my whole life,

bo przez całe życie znajduję rzeczy

and trying to make relationships and tell stories between these objects.

i próbuję stwarzać związki i snuć wokół nich opowieści.

So I started drawing around the objects,

Zacząłem rysować wokół nich

and I realized: Holy moly, I can draw in space!

i zorientowałem się, że mogę rysować w przestrzeni!

I can make free-floating lines,

Mogę stworzyć unoszące się linie,

like the way you would draw around a dead body at a crime scene.

takie jak wokół denata na miejscu zbrodni.

So I took the objects out,

Wyjąłem te rzeczy

and I created my own taxonomy of invented specimens.

i stworzyłem własną systematykę wymyślonych okazów.

First, botanical -- which you can kind of get a sense of.

Najpierw botanika - każdy jakoś jest w stanie to zrozumieć.

Then I made some weird insects and creatures.

Następnie dziwne owady i inne stworzenia.

It was really fun; I was just drawing on the layers of resin.

To super zabawa. Zwykłe rysowanie na warstwach żywicy.

And it was cool, because I was actually starting to have shows and stuff,

Było super, bo naglę zacząłem mieć własne pokazy i w ogóle,

I was making some money, I could take my girlfriend for dinner,

zacząłem zarabiać, mogłem zabrać dziewczynę na kolację

and like, go to Sizzler.

i iść do Sizzlera.

It was some good shit, man.

Pychota, mówię wam.

(Laughter)

(Śmiech)

At some point, I got up to the human form,

W pewnym momencie, zacząłem tworzyć człowieka,

life-size resin sculptures with drawings of humans inside the layers.

naturalnej wielkości rzeźby z żywicy z rysunkiem człowieka między warstwami.

This was great, except for one thing:

Wszystko super, poza jednym:

I was going to die.

Umierałem.

I didn't know what to do, because the resin was going to kill me.

Nie wiedziałem, co robić, gdyż żywica mnie zabijała.

And I went to bed every night thinking about it.

Codziennie kładłem się spać z tą myślą.

So I tried using glass.

Spróbowałem ze szkłem.

I started drawing on the layers of glass,

Zacząłem malować na warstwach szkła,

almost like if you drew on a window, then you put another window,

tak jak się rysuje na oknie, następnie dokłada się kolejne okno

and another window, and you had all these windows together

i kolejne, i w końcu wszystkie okna razem

that made a three-dimensional composition.

tworzą trójwymiarową kompozycję.

And this really worked, because I could stop using the resin.

Dało radę, mogłem przestać używać żywicy.

So I did this for years,

Robiłem to latami,

which culminated in a very large work, which I call "The Triptych."

aż skończyłem ogromną pracę, którą nazwałem "Tryptyk".

"The Triptych" was largely inspired

"Tryptyk" był mocno zainspirowany

by Hieronymus Bosch's "[The] Garden of Earthly Delights,"

"Ogrodem rozkoszy ziemskich" Hieronima Boscha,

który jest teraz w Muzeum Prado w Hiszpanii.

which is a painting in the [Museo del] Prado in Spain.

Do you guys know this painting?

Znacie ten obraz?

Good, it's a cool painting.

Dobrze, to świetne dzieło.

It's kind of ahead of its time, they say.

Mówią, że wyprzedziło swoje czasy.

So, "The Triptych." I'll walk you through this piece.

Opowiem Wam o "Tryptyku".

It weighs 24,000 pounds.

Waży prawie 11 tysięcy kilogramów.

It's 18 feet long.

Ma 5,5 metra długości.

It's double-sided, so it's 36 feet of composition.

Jest obustronny, więc to 11 metrów kompozycji.

It's kind of weird.

To trochę dziwne.

Well, that's the blood fountain.

To fontanna krwi.

(Laughter)

(Śmiech)

To the left, you have Jesus and the locusts.

Po lewej jest Jezus i szarańcza.

There's a cave

To jaskinia, przez którą stworzenia

where all these animal-headed creatures travel between two worlds.

ze zwierzęcymi głowami podróżują między dwoma światami.

They go from the representational world,

Przechodzą ze świata przedstawionego

to this analog-mesh underworld, where they're hiding.

do kryjówek w analogicznym podziemiu.

This is where the animal-headed creatures are by the lighthouse,

Tu stworzenia są przy latarni morskiej

and they're all about to commit mass suicide into the ocean.

i zaraz popełnią zbiorowe samobójstwo w oceanie.

The ocean is made up of thousands of elements.

Ocean składa się z tysięcy elementów.

This is a bird god tied up to a battleship.

Oto bóg-ptak przywiązany do okrętu wojennego.

(Laughter)

(Śmiech)

Billy Graham is in the ocean;

Billy Graham jest w wodzie;

the Horizon from the oil spill; Waldo; Osama Bin Laden's shelter --

pokład po wycieku ropy; Wally; kryjówka Osamy Bin Ladena.

there's all kinds of weird stuff that you can find

Właśnie takie dziwne rzeczy znajdziecie w oceanie,

if you look really hard, in the ocean.

jeśli dobrze popatrzeć.

Anyway, this is a lady creature.

W każdym razie oto figura kobieca.

She's coming out of the ocean, and she's spitting oil into one hand

Wychodzi z oceanu i pluje ropą w jedną dłoń,

and she has clouds coming out of her other hand.

a z drugiej wylatują jej chmury.

Her hands are like scales,

Jej ręce są jak waga,

and she has the mythological reference of the Earth and cosmos in balance.

jest mitologicznym nawiązaniem do równowagi Ziemi i kosmosu.

So that's one side of "The Triptych."

To jedna część "Tryptyku".

It's a little narrative thing.

Trochę jak opowieść.

That's her hand that she's spitting into.

A to jej ręka, do której pluje.

And then, when you go to the other side,

Natomiast z drugiej strony

she has like a trunk, like a bird's beak,

ma trąbę, trochę jak dziób ptaka,

and she's spitting clouds out of her trunk.

i z tej trąby wypluwa chmury.

Then she has an 18-foot-long serpent's tail that connects "The Triptych."

Tutaj ma ponad 5-metrowy ogon węża, który łączy cały "Tryptyk".

Anyway, her tail catches on fire from the back of the volcano.

W każdym razie, ogon zapala się od wulkanu.

(Laughter)

(Śmiech)

I don't know why that happened.

Nie wiem, czemu tak się stało.

(Laughter)

(Śmiech)

That happens, you know.

No cóż, tak się zdarza.

Her tail terminates in a cycloptic eyeball,

Ogon kończy się okiem cyklopa,

made out of 1986 terrorist cards.

złożonych z kart z terrorystami z 1986 roku.

Have you guys seen those?

Widzieliście takie?

They were made in the 1980's, they're like baseball cards of terrorists.

Są z lat osiemdziesiątych, jak karty baseballowe,

ale z terrorystami.

Naprawdę wyprzedziły swoje czasy.

Way ahead of their time.

(Laughter)

(Śmiech)

That will bring you to my latest project.

Teraz mój ostatni projekt.

I'm in the middle of two projects:

Jestem w trakcie dwóch:

One's called "Psychogeographies."

jeden nosi nazwę "Psychogeografia".

It's about a six-year project to make 100 of these humans.

To 6-letni projekt wykonania 100 takich sylwetek.

Each one is an archive of our culture,

Każda to archiwum naszej kultury,

through our ripped-up media and matter,

z rozerwanej materii i mediów,

whether it's encyclopedias or dictionaries or magazines.

encyklopedii, słowników czy czasopism.

But each one acts as a sort of an archive in the shape of a human,

Ale każde archiwum ma kształt człowieka,

and they travel in groups of 20, 4, or 12 at a time.

podróżują grupami, po 20, 4 czy 12 naraz.

They're like cells -- they come together, they divide.

Jak komórki - zaczynają razem, a potem się dzielą.

And you kind of walk through them. It's taking me years.

Widz przez nich przechodzi. Wiele lat pracy.

Each one is basically a 3,000-pound microscope slide

Każda to właściwie 1300-kilogramowe przeźrocze do mikroskopu

with a human stuck inside.

z człowiekiem w środku.

This one has a little cave in his chest.

Ten ma małą dziurę w klatce piersiowej.

That's his head; there's the chest, you can kind of see the beginning.

To jego głowa, tu klatka - widać początek.

I'm going to go down the body for you:

Teraz pójdziemy wzdłuż ciała:

To wodospad wyciekający z jego piersi,

There's a waterfall coming out of his chest,

zasłania penisa - albo nie-penisa, jak go zwał, tak go zwał,

covering his penis -- or not-penis, or whatever it is,

a kind of androgynous thing.

coś bezpłciowego.

I'll take you quickly through these works,

Pokażę wam krótko te prace,

because I can't explain them for too long.

bo nie mam czasu na ich omawianie.

There are the layers, you can kind of see it.

To są warstwy, raczej je widzicie.

That's a body getting split in half.

To przepołowione ciało.

This one has two heads,

To ma dwie głowy,

and it's communicating between the two heads.

które się między sobą porozumiewają.

You can see the pills coming out,

Tu widać wypadające pigułki,

going into one head from this weird statue.

z jednej głowy tej dziwnej postaci.

There's a little forest scene inside the chest cavity.

Tu mamy scenkę z lasu w środku wyrwy w piersi.

Can you see that?

Widzicie?

Anyway, this talk's all about these boxes,

Chodzi mi o te wszystkie pudełka,

like the boxes we're in.

skrzynki, w których się znajdujemy.

This box we're in, the solar system is a box.

Układ słoneczny jest skrzynką.

This brings you to my latest box.

Teraz czas na moją ostatnią skrzynkę.

It's a brick box. It's called Pioneer Works.

To pudełko z cegły. Nazywa się Pioneer Works.

(Cheers)

(Okrzyki)

Inside of this box is a physicist,

W tym pudełku jest fizyk,

a neuroscientist, a painter, a musician,

neurobiolog, malarz, muzyk,

a writer, a radio station, a museum, a school,

pisarz, rozgłośnia radiowa, muzeum, szkoła, wydawnictwo,

a publishing arm to disseminate all the content we make there into the world;

które szerzy naszą pracę na całym świecie,

a garden.

ogród.

We shake this box up,

Trzęsiemy skrzynką,

and all these people kind of start hitting each other like particles.

a ludzie zaczynają na siebie wpadać, jak cząsteczki.

And I think that's the way you change the world.

Myślę, że w ten sposób zmieniamy świat.

You redefine your insides and the box that you're living in.

Określamy na nowo siebie i nasze pudełko,

And you come together to realize that we're all in this together,

Zdajemy sobie sprawę, że tkwimy w tym razem,

that this delusion of difference --

a złudzenie odmienności,

this idea of countries, of borders, of religion -- doesn't work.

idea krajów, granic, religii - nie działa.

We're all really made up of the same stuff, in the same box.

Wszyscy składamy się z tego samego, w tym samym pudełku.

And if we don't start exchanging that stuff sweetly and nicely,

Jeśli nie zaczniemy wymieniać się ładnie i grzecznie doświadczeniem,

we're all going to die real soon.

niedługo wszyscy zginiemy.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Brawa)

(Applause)