A journey through the mind of an artist | Dustin Yellin

Translator: Marla Munkh-Achit Reviewer: Indra Ganzorig

I was raised by lesbians in the mountains,

Намайг лесби нар ууланд өсгөсөн ба

and I sort of came like a forest gnome to New York City a while back.

дээр үед Нью Йоркт ойн амьтан шиг л юм ирсэн.

(Laughter)

(Инээд)

Really messed with my head, but I'll get into that later.

Толгой минь их эргэсэн гэхдээ үүнийг дараа ярья.

I'll start with when I was eight years old.

Найман настай байх үеэс эхлэе.

I took a wood box,

Би Kолорадод модон хайрцаг аваад

and I buried a dollar bill, a pen and a fork inside this box in Colorado.

дотор нь долларын дэвсгэрт, бал, сэрээ хийсэн.

And I thought some strange humanoids or aliens in 500 years would find this box

Би хүн төрхтнүүд эсвэл харь гарагийнхан 500 жилийн дараа үүнийг олоод,

and learn about the way our species exchanged ideas,

бид бодол санаагаа хэрхэн солилцдог,

магадгүй шпагеттиг яаж иддэг байсан талаар мэднэ гэж бодсон.

maybe how we ate our spaghetti.

I really didn't know.

Би үнэндээ мэдээгүй.

Anyway, this is kind of funny,

Энэ бага зэрэг инээдтэй л дээ.

because here I am, 30 years later, and I'm still making boxes.

Учир 30 жилийн дараахь би одоо ч хайрцаг хийсээр л байна.

Now, at some point I was in Hawaii --

Хавайд байх үедээ би

ууланд авирах, сурфинг гэх мэт хачин зүйлст дуртай байсан.

I like to hike and surf and do all that weird stuff,

and I was making a collage for my ma.

Бас ээждээ зориулж эвлүүлэг хийж байлаа.

And I took a dictionary and I ripped it up,

Толь бичгийг ураад

and I made it into a sort of Agnes Martin grid,

Агнес Мартиных шиг сүлжээс хийсэн.

and I poured resin all over it and a bee got stuck.

Дээр нь давирхай асгатал, зөгий наалдчихсан.

Now, she's afraid of bees and she's allergic to them,

Ээж маань зөгийнөөс айдаг мөн харшилтай учраас

so I poured more resin on the canvas, thinking I could hide it or something.

дээр нь дахин давирхай асгаж, зөгийг нуух гэж оролдсон.

Instead, the opposite happened:

Гэтэл эсрэгээрээ болсон.

It sort of created a magnification,

Нэгэн төрлийн томруулалт болж,

like a magnifying glass, on the dictionary text.

толь бичгийн үгсийг томруулах шилээр харж байгаа мэт болсон.

So what did I do? I built more boxes.

Ингээд би яасан бэ гэж үү? Би илүү олон хайрцаг хийсэн.

This time, I started putting electronics, frogs,

Ингэхдээ би электрон бараа, мэлхий,

strange bottles I'd find in the street -- anything I could find --

гудамжнаас олсон сонирхолтой шил гээд олсон бүхнээрээ хийж эхэлсэн.

because I was always finding things my whole life,

Учир нь би амьдралын туршид ямар нэгэн юм олсоор байсан ба

and trying to make relationships and tell stories between these objects.

үүнээс харилцаа үүсгэж, түүхийг нь өгүүлэхийг хичээсэн.

So I started drawing around the objects,

Ингээд би эдгээр обьектуудийг тойруулан зурж эхэлсэн.

and I realized: Holy moly, I can draw in space!

"Хөөх, би агаарт зурж чадаж байна" гэдгээ ойлгосон.

I can make free-floating lines,

Би агаарт хөвөх зураас зурсан,

like the way you would draw around a dead body at a crime scene.

яг л гэмт хэргийн газар цогцсыг тойруулан зурдаг шиг.

So I took the objects out,

Ингээд би обьектуудийг авч

and I created my own taxonomy of invented specimens.

зохиомол биесийн системчлэл бүтээсэн.

First, botanical -- which you can kind of get a sense of.

Нэгт, ургамлын. Та нар бараг ойлгох байх.

Then I made some weird insects and creatures.

Дараа нь би сонирхолтой шавьж, амьтдаар бүтээсэн.

It was really fun; I was just drawing on the layers of resin.

Маш хөгжилтэй байсан. Би давирхааны давхраан дээр л зурсан.

And it was cool, because I was actually starting to have shows and stuff,

Энэ их дажгүй байсан учир нь би өөрийн үзэсгэлэнг гаргаж,

I was making some money, I could take my girlfriend for dinner,

мөнгө олж эхэлсэн юм.

Найз охиноо хоолонд оруулж, Сизлер лүү явдаг болсон.

and like, go to Sizzler.

It was some good shit, man.

Энэ үнэхээр давгүй байсан шүү.

(Laughter)

(Инээд)

At some point, I got up to the human form,

Ингээд би хүний хэлбэр лүү орж,

life-size resin sculptures with drawings of humans inside the layers.

биеийн хэмжээтэй баримлыг давхрага дотор зурж эхэлсэн.

This was great, except for one thing:

Энэ гайхалтай байсан ч нэг л зүйл асуудал болж байлаа:

I was going to die.

Би үхээд өгнө.

I didn't know what to do, because the resin was going to kill me.

Би яахаа мэдээгүй. Учир нь давирхай намайг хордуулах аюултай.

And I went to bed every night thinking about it.

Би унтах бүртээ үүний талаар бодсон.

So I tried using glass.

Ингээд би шил хэрэглэхээр оролдсон.

I started drawing on the layers of glass,

Би шилний давхарга дээр зурж эхэлсэн ба

almost like if you drew on a window, then you put another window,

яг л цонхон дээр зурж буй мэт дээр нь дахин нэг цонх тавиад,

and another window, and you had all these windows together

дахин нэг цонх тавиад, энэ олон давхарга нь

that made a three-dimensional composition.

гурван хэмжээст зохиомжийг бүтээсэн.

And this really worked, because I could stop using the resin.

Энэ арга бүтсэн, ингээд би давирхай хэрэглэхээ болисон.

So I did this for years,

Үүнийг олон жил хийж,

which culminated in a very large work, which I call "The Triptych."

маш том бүтээл болох "Триптек"-ийг бүтээсэн.

"The Triptych" was largely inspired

"Триптек" нь Иеронимус Бошийн

by Hieronymus Bosch's "[The] Garden of Earthly Delights,"

"Хорвоогийн жаргалыг эдлэхүй" хэмээх

which is a painting in the [Museo del] Prado in Spain.

Испаний Прадо дох зургаас санаа авсан.

Do you guys know this painting?

Та нар энэ зургийг мэдэх үү?

Good, it's a cool painting.

Сайн байна. Энэ их гоё зураг.

It's kind of ahead of its time, they say.

Цаг үеэсээ түрүүлсэн гэлцдэг юм билээ.

So, "The Triptych." I'll walk you through this piece.

Тэгэхээр "Триптек"-ээр аялцгаая.

It weighs 24,000 pounds.

Энэ нь 10880 кг жинтэй.

It's 18 feet long.

5,5 метр урттай.

It's double-sided, so it's 36 feet of composition.

Хоёр талтай учир 11 метр зохиомж юм.

It's kind of weird.

Энэ бага зэрэг хачирхалтай.

Well, that's the blood fountain.

Энд цусан оргилуур байна.

(Laughter)

(Инээд)

To the left, you have Jesus and the locusts.

Зүүн талд Eсүс болон царцаанууд.

There's a cave

Энэ агуй дотор

where all these animal-headed creatures travel between two worlds.

амьтан толгойтнууд хоёр ертөнцийн хооронд аялдаг юм.

They go from the representational world,

Дүрслэлийн ертөнцөөс явж

to this analog-mesh underworld, where they're hiding.

өөрсдийн нуугддаг аналог газар доорхи ертөнц рүү очдог.

This is where the animal-headed creatures are by the lighthouse,

Амьтан толгойтнууд гэрэлт цамхагын хажууд байна.

and they're all about to commit mass suicide into the ocean.

Тэд далай руу үсрэн бүгдээрээ амиа егүүтгэх гэж байна.

The ocean is made up of thousands of elements.

Далай нь маш олон элемэнтээс бүтдэг.

This is a bird god tied up to a battleship.

Энэ шувуу байлдааны усан онгоцонд орооцолдчихож.

(Laughter)

(Инээд)

Billy Graham is in the ocean;

Билли Грахам далайд байна.

the Horizon from the oil spill; Waldo; Osama Bin Laden's shelter --

тосны асгаралтаас үүссэн хаяа, Валдо, Осама Бин Ладены оромж

there's all kinds of weird stuff that you can find

гээд л маш олон хачирхалтай зүйлсийг сайн харвал

if you look really hard, in the ocean.

та далайгаас олж болно.

Anyway, this is a lady creature.

Энэ нь эм амьтан байна.

She's coming out of the ocean, and she's spitting oil into one hand

Тэр далайгаас гарч ирж байгаа бөгөөд нэг гар луу гаа тос нулиман,

and she has clouds coming out of her other hand.

нөгөө гараасаа үүл гаргаж байна.

Her hands are like scales,

Гар нь хайрстай мэт бөгөөд

and she has the mythological reference of the Earth and cosmos in balance.

дэлхий болон огторгуйн домгийг өөртөө тэнцүү шингээсэн юм.

So that's one side of "The Triptych."

Энэ бол "Триптек"-ийн нэг тал.

It's a little narrative thing.

Жоохон хүүрнэх зохиол маягийн.

That's her hand that she's spitting into.

Энэ бол нулимж байгаа гар нь.

And then, when you go to the other side,

Харин нөгөө тал руу нь гарвал

she has like a trunk, like a bird's beak,

шувууных шиг хошуу байгааг харна.

and she's spitting clouds out of her trunk.

Хошуунаасаа үүл гаргаж байна.

Then she has an 18-foot-long serpent's tail that connects "The Triptych."

Мөн тэр 5 метр гаран могойн сүүлтэй ба энэ нь Триптекийг холбодог.

Anyway, her tail catches on fire from the back of the volcano.

Мөн түүний сүүл нь галт уулын хойноос гал авдаг.

(Laughter)

(Инээд)

I don't know why that happened.

Яагаад гэдгийг нь би мэдэхгүй.

(Laughter)

(Инээд)

That happens, you know.

Байдаг л явдал шүү дээ.

Her tail terminates in a cycloptic eyeball,

Түүний сүүл нь ганц нүдтний нүдэн дотор төгсдөг ба

made out of 1986 terrorist cards.

1986 оны террорист картаас бүтсэн.

Have you guys seen those?

Та нар үүнийг харсан уу?

They were made in the 1980's, they're like baseball cards of terrorists.

1980-аад оны бейсболийн карт шиг, гэхдээ террористуудын зурагтай.

Way ahead of their time.

Цаг үеэсээ маш түрүүлсэн.

(Laughter)

(Инээд)

That will bring you to my latest project.

За ингээд миний хамгийн сүүлийн бүтээл.

I'm in the middle of two projects:

Би хоёр төсөл гүйцэтгэж байгаа.

One's called "Psychogeographies."

Нэг нь "Психогазарзүй".

It's about a six-year project to make 100 of these humans.

ийм 100 хүн бүтээх 6 жилийн төсөл.

Each one is an archive of our culture,

Нэг бүр нь бидний соёлын архив бөгөөд

through our ripped-up media and matter,

бидний урсан хэвлэл болон эдээр дамждаг

whether it's encyclopedias or dictionaries or magazines.

нэвтэрхий толь эсвэл сэтгүүл ч бай.

But each one acts as a sort of an archive in the shape of a human,

Гэхдээ бүтээл бүгд хүний хэлбэртэй архив болох бөгөөд

and they travel in groups of 20, 4, or 12 at a time.

нэг дор 20, 4, 12-уулаа бүлгээрээ аялдаг.

They're like cells -- they come together, they divide.

Тэд яг л эс шиг хамтдаа нийлээд, хуваагддаг.

And you kind of walk through them. It's taking me years.

Нэг ёсондоо үүнийг судалж байгаа юм. Би олон жил зарцуулж байна.

Each one is basically a 3,000-pound microscope slide

Нэг бүр нь микроскопын

with a human stuck inside.

1500 кг шилэн дотор хүн гацчихсан мэт.

This one has a little cave in his chest.

Үүний цээжинд жижиг агуй бий.

That's his head; there's the chest, you can kind of see the beginning.

Энд толгой, тэнд цээж нь байна. Эхнээс нь харж болно.

I'm going to go down the body for you:

Биеийг доош нь үзүүлье.

There's a waterfall coming out of his chest,

Цээжнээс нь хүрхрээ гарч байна.

covering his penis -- or not-penis, or whatever it is,

Түүний бэлэг эрхтэнг халхлаад эсвэл эрэгтэй биш ч юм уу,

a kind of androgynous thing.

энэ саармаг зүйл.

I'll take you quickly through these works,

Би та нарт зүгээр харуулъя.

because I can't explain them for too long.

Учир нь би удаан тайлбарлаж чадахгүй.

There are the layers, you can kind of see it.

Энд олон давхраа байгааг харж болно.

That's a body getting split in half.

Энэ хоёр хуваагдаж буй бие байна.

This one has two heads,

Энэ хоёр толгойтой ба

and it's communicating between the two heads.

хоёр толгой нь хоорондоо харилцаж байна.

You can see the pills coming out,

Эм гарч ирж байгаа бөгөөд

going into one head from this weird statue.

нэг толгой руу энэ сонин хөшөөнөөс орж байна.

There's a little forest scene inside the chest cavity.

Цээжний хөндийд нь жижигхэн ой байна.

Can you see that?

Та нарт харагдаж байна уу?

Anyway, this talk's all about these boxes,

Юутай ч энэ илтгэл хайрцагнуудын тухай

like the boxes we're in.

яг л бидний амьдардаг хайрцаг шиг.

This box we're in, the solar system is a box.

Бидний байгаа хайрцаг нь сансар огторгуй юм.

This brings you to my latest box.

Энэ нь миний ярих сүүлийн хайрцаг.

It's a brick box. It's called Pioneer Works.

Энэ бол тоосгон хайрцаг. Анхдагчдын Бүтээл нэртэй.

(Cheers)

(Уухай)

Inside of this box is a physicist,

Дотор нь эмч,

a neuroscientist, a painter, a musician,

тархи судлаач, зураач, хөгжимчин,

a writer, a radio station, a museum, a school,

зохиолч, радио, музей, сургууль,

a publishing arm to disseminate all the content we make there into the world;

бидний бүтээлийг дэлхийд түгээх хэвлэгч гар,

a garden.

цэцэрлэг байна.

We shake this box up,

Энэ хайрцгыг сэгсэрвэл

and all these people kind of start hitting each other like particles.

энэ хүмүүс бие биенээ мөргөж эхэлнэ.

And I think that's the way you change the world.

Би үүнийг дэлхийг өөрчлөх арга гэж боддог.

You redefine your insides and the box that you're living in.

Та нар өөрсдийн амьдардаг хайрцгыг дахин дахин тодорхойлдог.

And you come together to realize that we're all in this together,

Бид энэ бүхэнд хамтдаа юм гэдгийг та нар ойлгож,

that this delusion of difference --

ялгаатай гэх төөрөгдлөө орхиж,

this idea of countries, of borders, of religion -- doesn't work.

улс орнууд, хил хязгаар, шашны тусгаарлалт бүтдэггүйг ойлгоно.

We're all really made up of the same stuff, in the same box.

Бид бүгд нэг л зүйлээс, нэг л хайрцганд бүтдэг.

And if we don't start exchanging that stuff sweetly and nicely,

Бид энэ зүйлсээ сайхнаар солилцож эхлэхгүй юм бол

we're all going to die real soon.

тун удахгүй мөхөх болно.

Thank you very much.

Маш их баярлалаа.

(Applause)

(Алга ташилт)