Jessica Jackley: Poverty, money -- and love

Tłumaczenie: Karina Wieczorek Korekta: Marcin Kasiak

The stories we tell about each other

Historie, które o sobie opowiadamy,

matter very much.

mają bardzo duże znaczenie.

The stories we tell ourselves about our own lives matter.

Historie, które sobie opowiadamy o własnym życiu bardzo wiele znaczą.

And most of all,

Myślę, że przede wszystkim

I think the way that we participate in each other's stories

sposób, w jaki bierzemy udział we wzajemnych historiach

is of deep importance.

ma wielkie znaczenie.

I was six years old

Miałam sześć lat,

when I first heard stories about the poor.

gdy po raz pierwszy usłyszałam historie o ubogich.

Now I didn't hear those stories from the poor themselves,

Nie usłyszałam tych historii bezpośrednio od biednych ludzi,

I heard them from my Sunday school teacher

tylko od nauczyciela ze szkółki niedzielnej

and Jesus, kind of via my Sunday school teacher.

oraz Jezusa, w pewien sposób poprzez mojego niedzielnego nauczyciela.

I remember learning that people who were poor

Ucząc się o ubogich ludziach, zapamiętałam,

needed something material --

że potrzebują oni czegoś materialnego --

food, clothing, shelter -- that they didn't have.

żywności, odzieży, schronienia -- czegoś, czego nie posiadali.

And I also was taught, coupled with that,

Nauczono mnie również,

that it was my job -- this classroom full of five and six year-old children --

że moim obowiązkiem jest

it was our job, apparently, to help.

że naszym obowiązkiem jest pomagać.

This is what Jesus asked of us.

To jest to, o co poprosił nas Jezus.

And then he said, "What you do for the least of these, you do for me."

I wtedy powiedział, "Wszystko, co uczynicie jednemu z tych braci moich najmniejszych, mi uczynicie”.

Now I was pretty psyched.

Bardzo mnie to poruszyło

I was very eager to be useful in the world --

Chciałam być przydatna w świecie.

I think we all have that feeling.

Myślę, że wszyscy mamy taką potrzebę.

And also, it was kind of interesting that God needed help.

Poza tym to było interesujące, że Bóg potrzebuje pomocy.

That was news to me,

To była dla mnie nowość

and it felt like it was a very important thing to get to participate in.

i czułam, że to bardzo ważne, by w czymś takim uczestniczyć.

But I also learned very soon thereafter

Ale szybko nauczyłam się również,

that Jesus also said, and I'm paraphrasing,

że Jezus powiedział, tutaj parafrazując,

the poor would always be with us.

że biedni zawsze będą wśród nas.

This frustrated and confused me;

To mnie sfrustrowało i zdezorientowało.

I felt like I had been just given a homework assignment

Czułam się tak, jakbym otrzymała zadanie domowe,

that I had to do, and I was excited to do,

które musiałam i bardzo chciałam zrobić

but no matter what I would do, I would fail.

ale bez względu na to, co bym zrobiła, skończyłoby się to niepowodzeniem.

So I felt confused, a little bit frustrated and angry,

Poczułam się zagubiona, nieco sfrustrowana i zła,

like maybe I'd misunderstood something here.

jakbym czegoś tutaj nie zrozumiała.

And I felt overwhelmed.

Czułam się przytłoczona.

And for the first time,

Pierwszy raz w życiu

I began to fear this group of people

zaczęłam się bać tej grupy ludzi

and to feel negative emotion towards a whole group of people.

i mieć negatywne uczucia w stosunku do całej grupy ludzi.

I imagined in my head, a kind of long line of individuals

Wyobrażałam sobie coś w rodzaju długiej kolejki osób,

that were never going away, that would always be with us.

które nigdy nie odchodziły, które zawsze byłyby wśród nas.

They were always going to ask me to help them and give them things,

Zawsze prosiliby, by im pomóc i dawać im rzeczy,

which I was excited to do,

co bardzo chciałam robić,

but I didn't know how it was going to work.

ale nie wiedziałam jak

And I didn't know what would happen when I ran out of things to give,

Nie wiedziałam również, co by było, gdyby zabrakło mi rzeczy do darowania,

especially if the problem was never going away.

szczególnie, gdy problem ten miał nigdy nie zniknąć.

In the years following,

W kolejnych latach,

the other stories I heard about the poor growing up

nowe historie na temat ubogich

were no more positive.

nie napawały optymizmem.

For example, I saw pictures and images

I tak na przykład, widziałam zdjęcia i obrazki

frequently of sadness and suffering.

przedstawiające smutek i cierpienie.

I heard about things that were going wrong in the lives of the poor.

Słyszałam o rzeczach, które się nie udawały w życiu ubogich.

I heard about disease, I heard about war --

Słyszałam o chorobach. Słyszałam o wojnie.

they always seemed to be kind of related.

Zjawiska te zdawały się być w pewien sposób powiązane ze sobą.

And in general,

Ogólnie rzecz biorąc,

I got this sort of idea

przyszło mi do głowy,

that the poor in the world lived lives

że ubodzy tego świata wiodą życie

that were wrought with suffering and sadness,

przepełnione cierpieniem i smutkiem,

devastation, hopelessness.

wyniszczeniem, beznadzieją.

And after a while, I developed what I think many of us do,

Po jakimś czasie wykształciłam coś co myślę, że wielu z nas ma,

is this predictable response,

przewidywalną reakcję

where I started to feel bad every time I heard about them.

zaczęłam czuć się źle, za każdym razem gdy o nich słyszałam.

I started to feel guilty for my own relative wealth,

Czułam się winna, bo jestem relatywnie zamożna

because I wasn't doing more, apparently, to make things better.

i ponieważ nie robiłam nic więcej, by czynić rzeczy lepszymi.

And I even felt a sense of shame because of that.

Czułam nawet pewnego rodzaju wstyd z tego powodu.

And so naturally,

I oczywiście

I started to distance myself.

zaczęłam się dystansować.

I stopped listening to their stories

Przestałam słuchać ich historii

quite as closely as I had before.

równie uważnie, jak kiedyś.

And I stopped expecting things to really change.

Przestałam oczekiwać, że coś się może zmienić.

Now I still gave -- on the outside it looked like I was still quite involved.

Ale nadal dawałam. Na zewnątrz nadal wyglądało to tak, jakbym była zaangażowana.

I gave of my time and my money,

Poświęcałam swój czas i dawałam pieniądze.

I gave when solutions were on sale.

Dawałam, gdy można było kupić rozwiązanie.

The cost of a cup of coffee can save a child's life, right.

Koszt filiżanki kawy może uratować życie dziecka.

I mean who can argue with that?

Kto może z tym polemizować?

I gave when I was cornered, when it was difficult to avoid

Dawałam, gdy byłam osaczona, gdy trudno było tego uniknąć,

and I gave, in general, when the negative emotions built up enough

i dawałam, gdy negatywne emocje urastały do tego stopnia,

that I gave to relieve my own suffering,

że dawałam by ulżyć własnemu cierpieniu,

not someone else's.

a nie drugiej osoby.

The truth be told, I was giving out of that place,

Mówiąc szczerze, dawałam z tych powodów,

not out of a genuine place of hope

nie z rzeczywistej nadziei

and excitement to help and of generosity.

i radości, że mogę pomóc, czy też z hojności.

It became a transaction for me,

Stało się to dla mnie transakcją,

became sort of a trade.

rodzajem handlu.

I was purchasing something --

Kupowałam coś.

I was buying my right to go on with my day

Kupowałam prawo, by kontynuować swój dzień,

and not necessarily be bothered by this bad news.

niekoniecznie troszcząc się o te złe wiadomości.

And I think the way that we go through that sometimes

Myślę, że sposób w jaki czasami przez to przechodzimy

can, first of all,

przede wszystkim może

disembody a group of people, individuals out there in the world.

oddziela od reszty grupę ludzi, jednostek tam gdzieś na świecie.

And it can also turn into a commodity,

Może się to również przekształcić w pewien rodzaj towaru,

which is a very scary thing.

i to jest przerażające.

So as I did this, and as I think many of us do this,

Robiłam to, jak pewnie wiele osób

we kind of buy our distance,

żeby kupić sobie dystans,

we kind of buy our right to go on with our day.

w pewien sposób kupujemy nasze prawo do kontynuowania naszego dnia.

I think that exchange can actually get in the way of the very thing that we want most.

Myślę, że ta wymiana może stanąć na drodze tego, czego tak naprawdę chcemy.

It can get in the way of our desire

Może stanąć na drodze naszemu pragnieniu

to really be meaningful and useful in another person's life

bycia naprawdę ważnym i potrzebnym w życiu drugiej osoby

and, in short to love.

i, w skrócie, miłości.

Thankfully, a few years ago, things shifted for me

Na szczęście, kilka lat temu, coś się zmieniło

because I heard this gentleman speak, Dr. Muhammad Yunus.

ponieważ usłyszałam wystąpienie doktora Muhammada Yunusa.

I know many in the room probably know exactly who he is,

Wiem, że wielu na sali prawdopodobnie dobrze wie kim on jest,

but to give the shorthand version

ale w skróconej wersji

for any who have not heard him speak,

dla tych, którzy go nie słyszeli,

Dr. Yunus won the Nobel Peace Prize a few years ago

Dr Yunus otrzymał nagrodę Nobla kilka lat temu

for his work pioneering modern microfinance.

za zapoczątkowanie systemu mikrofinansowania.

When I heard him speak, it was three years before that.

Gdy usłyszałam jego przemówienie 3 lata temu

But basically, microfinance -- if this is new to you as well --

a mikrofinansowanie, jeśli nie wiecie o co chodzi

think of that as financial services for the poor.

należy rozumieć jako usługi finansowe dla ubogich.

Think of all the things you get at your bank

Pomyślcie o wszystkich tych rzeczach, które dostajecie w banku

and imagine those products and services

i wyobraźcie sobie te produkty i usługi

tailored to the needs of someone living on a few dollars a day.

skrojone na potrzeby kogoś żyjącego za kilka dolarów dziennie.

Dr. Yunus shared his story,

Dr Yunus podzielił się swoją historią,

explaining what that was,

tłumacząc co to jest,

and what he had done with his Grameen Bank.

i co robi w ramach Grameen Banku.

He also talked about, in particular, microlending,

Mówił również konkretnie na temat mikropożyczek,

which is a tiny loan

czyli o drobnych kredytach,

that could help someone start or grow a business.

które mogą pomóc komuś rozpocząć lub rozwinąć interes.

Now, when I heard him speak, it was exciting for a number of reasons.

poruszyło mnie to z wielu powodów.

First and foremost, I learned about this new method of change in the world

Przede wszystkim poznałam nową metodę zmiany świata,

that, for once, showed me, maybe,

dzięki której, po raz pierwszy w życiu zapewniła mi

a way to interact with someone

sposób wchodzenia z kimś w interakcję

and to give, to share of a resource in a way that wasn't weird

i dania, podzielenia się. I to nie prowadziło do zakłopotania

and didn't make me feel bad --

ani nie sprawiło, że czułam się źle.

that was exciting.

To było ekscytujące.

But more importantly, he told stories about the poor

Ale przede wszystkim opowiadał historie o ubogich,

that were different than any stories I had heard before.

które różniły się od tych, które do tej pory słyszałam.

In fact, those individuals he talked about who were poor was sort of a side note.

Ubodzy, o których mówił, byli jakby na marginesie.

He was talking about strong, smart,

Mówił o silnych, mądrych,

hardworking entrepreneurs who woke up every day

ciężko pracujących przedsiębiorcach, którzy budzili się każdego dnia

and were doing things to make their lives and their family's lives better.

i robili coś, co przyczyniało się do poprawy ich życia.

All they needed to do that more quickly and to do it better

Wszystko czego potrzebowali, by czynić to szybciej i lepiej

was a little bit of capital.

to niewielki kapitał.

It was an amazing sort of insight for me.

Był to dla mnie nadzwyczajny pomysł

And I, in fact, was so deeply moved by this --

I tak bardzo mnie to poruszyło

it's hard to express now how much that affected me --

trudno opisać, jak bardzo to na mnie wpłynęło,

but I was so moved that I actually quit my job a few weeks later,

ale byłam tak bardzo poruszona, że kilka tygodni później rzuciłam pracę

and I moved to East Africa

i ruszyłam do Afryki Wschodniej,

to try to see for myself what this was about.

by na własne oczy zobaczyć, o co w tym wszystkim chodzi.

For the first time, actually, in a long time

Pierwszy raz od długiego czasu

I wanted to meet those individuals, I wanted to meet these entrepreneurs,

chciałam poznać tych ludzi, chciałam poznać tych przedsiębiorców

and see for myself what their lives were actually about.

i przekonać się jak naprawdę wygląda ich życie.

So I spent three months in Kenya, Uganda and Tanzania

Tak więc spędziłam trzy miesiące w Kenii, Ugandzie i Tanzanii

interviewing entrepreneurs that had received 100 dollars

przeprowadzając wywiady z przedsiębiorcami, którzy otrzymali 100 dolarów

to start or grow a business.

na start lub rozwój biznesu.

And in fact, through those interactions,

I faktycznie, przez te interakcje,

for the first time, I was starting to get to be friends

pierwszy raz zaczęłam zawierać przyjaźnie,

with some of those people in that big amorphous group out there

z niektórymi z tych ludzi w tej wielkiej bezkształtnej grupie gdzieś tam,

that was supposed to be far away.

która miała być bardzo daleko.

I was starting to be friends and get to know their personal stories.

Zaczęłam się z nimi przyjaźnić i poznawać ich historie.

And over and over again,

Za każdym razem

as I interviewed them and spent my days with them,

przeprowadzając wywiady i spędzając z nimi czas,

I did hear stories of life change

słyszałam opowieści o zmianie losu

and amazing little details of change.

i jak niewiele trzeba, by dokonać zmian.

So I would hear from goat herders

Słyszałam od pasterzy

who had used that money that they had received to buy a few more goats.

że wykorzystali otrzymane pieniądze na zakup kilku kolejnych kóz.

Their business trajectory would change.

Kierunek ich przedsięwzięć zmieniał się.

They would make a little bit more money;

Zarabiali trochę więcej.

their standard of living

Poziom ich życia

would shift and would get better.

ulegał zmianie i polepszał się.

And they would make really interesting little adjustments in their lives,

Wprowadzali niewielkie ulepszenia w ich życiu,

like they would start to send their children to school.

jak na przykład wysyłając po raz pierwszy dzieci do szkoły.

They might be able to buy mosquito nets.

Byli w stanie kupić moskitiery.

Maybe they could afford a lock for the door and feel secure.

Niektórzy mogli pozwolić sobie na zamek w drzwiach i czuć się bezpiecznie.

Maybe it was just that they could put sugar in their tea

A inni mogli sobie wreszcie pozwolić na posłodzenie herbaty

and offer that to me when I came as their guest

i poczęstować mnie, gdy przychodziłam w odwiedziny

and that made them feel proud.

co napawało ich dumą.

But there were these beautiful details, even if I talked to 20 goat herders in a row,

I nawet gdy rozmawiałam z 20 pasterzami pod rząd

and some days that's what happened --

a czasami właśnie tak się działo --

these beautiful details of life change

to ich opowieści różniły się, bo każdy dokonywał niewielkiej zmiany

that were meaningful to them.

która miała dla niego znaczenie.

That was another thing that really touched me.

To była kolejna rzecz, która mnie urzekła.

It was really humbling to see for the first time,

Spokorniałam, widząc po raz pierwszy,

to really understand

naprawdę rozumiejąc,

that even if I could have taken a magic wand and fixed everything,

że nawet gdybym mogla wziąć do ręki magiczną różdżkę i naprawić wszystko,

I probably would have gotten a lot wrong.

prawdopodobnie popełniłabym wiele błędów.

Because the best way for people to change their lives

Najlepszym sposobem, by ludzie odmienili swój los,

is for them to have control and to do that in a way that they believe is best for them.

to danie im kontroli aby robili to tak, jak sami chcą.

So I saw that and it was very humbling.

Zrozumiałam to i spokorniałam.

Anyway, another interesting thing happened while I was there.

W każdym bądź razie, wydarzyła się jeszcze inna interesująca rzecz.

I never once was asked for a donation,

Ani razu nie zostałam poproszona o datek,

which had kind of been my mode, right.

co było wcześniej moim sposobem pomocy.

There's poverty, you give money to help --

Gdy widzisz biedę dajesz pieniądze, by pomóc.

no one asked me for a donation.

Nikt mnie nie poprosił o datek.

In fact, no one wanted me to feel bad for them at all.

Nikt nie chciał, abym mu współczuła.

If anything, they just wanted to be able to do more of what they were doing already

Chcieli jedynie robić więcej, niż robili dotychczas

and to build on their own capabilities.

rozwijając własny potencjał.

So what I did hear, once in a while,

Raz na jakiś czas

was that people wanted a loan --

ludzie ci chcieli pożyczki --

I thought that sounded very reasonable and really exciting.

i pomyślałam, że jest to bardzo rozsądne i ekscytujące.

And by the way, I was a philosophy and poetry major in school,

I tak na marginesie to studiowałam filozofię i poezję

so I didn't know the difference between profit and revenue when I went to East Africa.

nie znałam więc różnicy pomiędzy przychodem a zyskiem, gdy wyruszyłam do Afryki Wschodniej.

I just got this impression that the money would work.

Miałam tylko wrażenie, że pieniądze wszystko załatwią.

And my introduction to business

Wstępem do przedsiębiorczości

was in these $100 little infuses of capital.

było tych 100 dolarów kapitału.

And I learned about profit and revenue, about leverage, all sorts of things,

Nauczyłam się na temat przychodów i zysku, dźwigni (finansowej), wszystkich tych rzeczach,

from farmers, from seamstresses, from goat herders.

od farmerów, szwaczek, pasterzy

So this idea

Myśl, że można by

that these new stories of business and hope

opowiedzieć te historie o biznesie i nadziei

might be shared with my friends and family,

przyjaciołom i rodzinie

and through that, maybe we could get some of the money that they needed

i przez to moglibyśmy zdobyć część pieniędzy, których oni potrzebowali,

to be able to continue their businesses as loans,

aby mogli kontynuować swój biznes dzięki pożyczkom

that's this little idea that turned into Kiva.

ta myśl zapoczątkowała fundację Kiva.

A few months later, I went back to Uganda

Kilka miesięcy później, wróciłam do Ugandy

with a digital camera and a basic website

z kamerą cyfrową i prostą stroną internetową,

that my partner, Matthew, and I had kind of built,

którą mój partner, Matthew, i ja stworzyliśmy,

and took pictures of seven of my new friends,

i zrobiłam zdjęcia moich siedmiu nowych przyjaciół,

posted their stories, these stories of entrepreneurship, up on the website,

opublikowałam historie ich biznesów na stronie internetowej,

spammed friends and family and said, "We think this is legal.

zaspammowałam przyjaciół i rodzinę mówiąc, "To chyba jest legalne.

Haven't heard back yet from SEC on all the details,

Nie słyszałam jeszcze nic z Komisji Papierów Wartościowych w tej sprawie,

but do you say, do you want to help participate in this,

ale powiedzcie, czy chcecie się przyłączyć,

provide the money that they need?"

zorganizować potrzebne im pieniądze?"

The money came in basically overnight.

Pieniądze pojawiły się praktycznie w ciągu jednego dnia.

We sent it over to Uganda.

Przesłałam je do Ugandy.

And over the next six months, a beautiful thing happened;

I po sześciu miesiącach stała się piękna rzecz;

the entrepreneurs received the money,

przedsiębiorcy otrzymali pieniądze,

they were paid, and their businesses, in fact, grew,

wypłacono im je, a ich interesy zaczęły się rozwijać,

and they were able to support themselves

byli w stanie pomóc sobie

and change the trajectory of their lives.

i zmienić bieg swojego życia.

In October of '05,

W październiku 2005 roku,

after those first seven loans were paid,

po spłacie tych siedmiu pożyczek,

Matt and I took the word beta off of the site.

Matt i ja pozbyliśmy się słowa "beta" ze strony internetowej.

We said, "Our little experiment has been a success.

Powiedzieliśmy sobie, "Nasz mały eksperyment okazał się sukcesem.

Let's start for real." That was our official launch.

Zacznijmy na poważnie". To był nasz oficjalny start.

And then that first year, October '05 through '06,

Pierwszy rok, od października 2005 poprzez rok 2006,

Kiva facilitated $500,000 in loans.

Kiva udostępniła 500.000 dolarów w formie pożyczek.

The second year, it was a total of 15 million.

W drugim roku, udało się zebrać 15 milionów.

The third year, the total was up to around 40.

W trzecim roku, dobiliśmy do 40.

The fourth year, we were just short of 100.

W czwartym roku, zabrakło nieco do 100.

And today, less than five years in,

Dzisiaj natomiast, w mniej niż 5 lat,

Kiva's facilitated

Kiva udostępniła

more than 150 million dollars, in little 25-dollar bits,

ponad 150 milionów dolarów, w małych 25-dolarowych jednostkach,

from lenders and entrepreneurs --

od pożyczkodawców i przedsiębiorców --

more than a million of those, collectively in 200 countries.

od ponad miliona osób z 200 krajów.

So that's where Kiva is today, just to bring you right up to the present.

Abyście byli na bieżąco, na tym etapie znajduję się dzisiaj Kiva.

And while those numbers and those statistics

Podczas gdy liczby i statystyki te

are really fun to talk about and they're interesting,

są interesujące i jest wielką frajdą opowiadanie o nich,

to me, Kiva's really about stories.

Kiva jest dla mnie naprawdę opowiadaniem historii.

It's about retelling

Jest zmianą narracji

the story of the poor,

o biednych,

and it's about giving ourselves

jest daniem nam samym

an opportunity to engage

możliwości zaangażowania się,

that validates their dignity,

które potwierdza ich godność,

validates a partnership relationship,

potwierdza partnerskie relacje,

not a relationship that's based

a nie relacje bazujące

on the traditional sort of donor beneficiary

na tradycyjnym schemacie darczyńca-beneficjent,

weirdness that can happen.

i zakłopotaniu, które za tym idzie.

But instead a relationship that can promote respect

Jest to relacja, która jest w stanie promować szacunek

and hope

i nadzieję

and this optimism

i ten optymizm,

that together we can move forward.

że razem możemy iść do przodu.

So what I hope is that,

Mam więc nadzieję,

not only can the money keep flowing forth through Kiva --

że nie tylko pieniądze mogą płynąc za pośrednictwem Kiva --

that's a very positive and meaningful thing --

to bardzo pozytywna i znacząca rzecz --

but I hope Kiva can blur those lines, like I said,

mam nadzieję, że Kiva jest w stanie rozmyć te linie, jak już mówiłam,

between the traditional rich and poor categories

pomiędzy tradycyjnymi kategoriami bogatych i biednych,

that we're taught to see in the world,

poprzez które nauczono nas postrzegać świat,

this false dichotomy of us and them, have and have not.

tą nieprawidłową dychotomię nas i ich, mieć i nie mieć,

I hope that Kiva can blur those lines.

mam nadzieję, że Kiva jest w stanie znieść podział.

Because as that happens,

Bo gdy tak się dzieje

I think we can feel free to interact

czujemy się wolni do wchodzenia w interakcje

in a way that's more open, more just and more creative,

które są bardziej otwarte i twórcze

to engage with each other and to help each other.

zaangażować się w czyjeś życie i pomagać sobie nawzajem

Imagine how you feel

Jak się czujecie

when you see somebody on street who is begging

gdy widzicie na ulicy żebraka

and you're about to approach them.

i chcecie do niego podejść.

Imagine how you feel;

Wyobraźcie sobie jak to jest.

and then imagine the difference when you might see somebody

A teraz pomyślcie jak się poczujecie

who has a story of entrepreneurship and hard work

gdy spotkacie kogoś, kto jest ciężko pracującym przedsiębiorcą

who wants to tell you about their business.

i chce wam opowiedzieć o swoim biznesie.

Maybe they're smiling, and they want to talk to you about what they've done.

Może się uśmiecha i chce opowiedzieć o swoich dokonaniach.

Imagine if you're speaking with somebody

Wyobraźcie sobie, że rozmawiacie z kimś

who's growing things and making them flourish,

kto coś uprawia, sprawia że coś rozkwita

somebody who's using their talents

z kimś, kto wykorzystuje swoje talenty

to do something productive,

aby zrobić coś produktywnego

somebody who's built their own business from scratch,

z kimś, kto zbudował swój biznes z niczego

someone who is surrounded by abundance,

z kimś, kogo otaczają możliwości

not scarcity,

a nie bieda

who's in fact creating abundance,

z kimś, kto w rzeczywistości tworzy możliwości

somebody with full hands with something to offer,

z kimś kto ma pełne ręce czegoś do zaoferowania

not empty hands

a nie puste wyciągnięte w geście

asking for you to give them something.

proszącym o jałmużnę

Imagine if you could hear a story you didn't expect

Wyobraźcie sobie, że moglibyście usłyszeć nieoczekiwaną historię

of somebody who wakes up every day

o kimś, kto budzi się codzień

and works very, very hard to make their life better.

i pracuje bardzo, bardzo ciężko żeby poprawić swoje życie

These stories can really change the way that we think about each other.

te historie mogą zasadniczo zmienić nasze wzajemne wyobrażenia

And if we can catalyze

i jeśli możemy stworzyć

a supportive community to come around these individuals

przyjazne otoczenie wspierające owych ludzi

and to participate in their story

które współtworzy ich historię

by lending a little bit of money,

pożyczając odrobinę pieniędzy

I think that can change the way we believe in each other

to myślę, że możemy zacząć wierzyć w siebie nawzajem

and each other's potential.

i potencjał innych ludzi.

Now for me, Kiva is just the beginning.

Dla mnie Kiva to tylko początek

And as I look forward to what is next,

I wybiegając w przyszłość

it's been helpful to reflect on the things I've learned so far.

przydało mi się zastanowić się nad tym, czego się nauczyłam.

The first one is, as I mentioned, entrepreneurship was a new idea to me.

Po pierwsze, jak wspominałam przedsiębiorczość to było coś zupełnie nowego.

Kiva borrowers, as I interviewed them and got to know them over the last few years,

Kredytobiorcy Kiva, gdy ich poznałam

have taught me what entrepreneurship is.

nauczyli mnie czym jest przedsiębiorczość

And I think, at its core, it's deciding that you want your life to be better.

I dla mnie, w gruncie rzeczy jest to chęć poprawienia swojego życia

You see an opportunity

ktoś widzi okazję

and you decide what you're going to do to try to seize that.

i decyduje się spróbować ją wykorzystać

In short, it's deciding that tomorrow can better than today

W skrócie, to jest decyzja, że jutro może być lepsze od dziś

and going after that.

i pójście tą drogą

Second thing that I've learned is that loans are a very interesting tool for connectivity.

Druga rzecz, której się nauczyłam to że pożyczki to jest świetne narzędzie łączące ludzi

So they're not a donation.

Tak, żeby nie były datkiem

Yeah, maybe it doesn't sound that much different.

I może to nie brzmi jakby się mocno różniło

But in fact, when you give something to someone

ale w rzeczywistości, gdy coś komuś dajesz

and they say, "Thanks," and let you know how things go,

a on mówi "Dzięki" i informuje cię, jak mu poszło

that's one thing.

to jest jeden scenariusz

When you lend them money, and they slowly pay you back over time,

Ale jeśli pożyczasz komuś pieniądze, które on powoli ci zwraca

you have this excuse to have an ongoing dialogue.

to masz pretekst to długotrwałego dialogu

This continued attention -- this ongoing attention --

Owo długotrwałe poświęcanie uwagi

is a really big deal

to naprawdę ważna rzecz

to build different kinds of relationships among us.

gdyż buduje innego rodzaju relacje

And then third, from what I've heard from the entrepreneurs I've gotten to know,

I trzecia rzecz, którą usłyszałam od poznanych przedsiębiorców

when all else is equal,

to gdy w tej samej sytuacji

given the option to have just money to do what you need to do,

gdy mają do wyboru tylko pieniądze

or money plus the support and encouragement

lub pieniądze, wsparcie i zachętę

of a global community,

międzynarodowej społeczności

people choose the community plus the money.

każdy wybierze pieniądze i społeczność

That's a much more meaningful combination, a more powerful combination.

to jest połączenie dużo ważniejsze i silniejsze

So with that in mind, this particular incident

więc mając to na uwadze

has led to the things that I'm working on now.

pewne wydarzenie doprowadziło mnie do nowego projektu nad którym pracuję

I see entrepreneurs everywhere now, now that I'm tuned into this.

Teraz wszędzie widzę przedsiębiorców

And one thing that I've seen

i coś, co zauważyłam

is there are a lot of supportive communities that already exist in the world.

to mnogość wspierających społeczności które już istnieją

With social networks,

Sieci społeczne

it's an amazing way, growing the number of people that we all have around us

to niesamowity sposób, który nagle zwiększa ilość osób które nas otaczają

in our own supportive communities, rapidly.

w naszych społecznościach

And so, as I have been thinking about this,

Więc jak sobie o tym myślałam

I've been wondering: how can we engage these supportive communities

to zaczęłam się zastanawiać: jak możemy zaangażować te społeczności

to catalyze even more entrepreneurial ideas

w powstanie jeszcze większej przedsiębiorczości

and to catalyze all of us

i jak zaangażować nas wszystkich

to make tomorrow better than today?

w budowanie lepszego jutra?

As I've researched what's going on in the United States,

Badając co się dzieje w Stanach

a few interesting little insights have come up.

zauważyłam kilka ciekawych rzeczy

So one is that, of course, as we all might expect,

Po pierwsze, jak można się było spodziewać

many small businesses in the U.S. and all over the world

wiele małych biznesów w Stanach i na świecie

still need money to grow and to do more of what they want to do

wciąż potrzebuje pieniędzy aby się rozwijać i więcej działać

or they might need money during a hard month.

lub mogą potrzebować kapitału po ciężkim okresie

But there's always a need for resources close by.

ale wciąż czai się potrzeba zasobów

Another thing is, it turns out,

Kolejna rzecz, jak się okazuje

those resources don't usually come from the places you might expect --

owe zasoby zazwyczaj nie pochodzą z miejsc, których moglibyśmy oczekiwać

banks, venture capitalists,

od banków, inwestorów

other organizations and support structures --

i innych organizacji

they come from friends and family.

lecz pochodzą od przyjaciół i rodziny

Some statistics say 85 percent or more of funding for small businesses

Niektóre statystyki mówią o 85% i więcej inwestycji w małe biznesy

comes from friends and family.

pochodzi od przyjaciół i rodziny

That's around 130 billion dollars a year --

To około 130 miliardów dolarów rocznie.

it's a lot.

To dużo.

And third, so as people are doing this friends and family fundraising process,

I trzecia rzecz: zbieranie pieniądze od przyjaciół i rodziny

it's very awkward, people don't know exactly what to ask for,

wiąże się z zakłopotaniem, bo nie zawsze wiadomo o co poprosić

how to ask, what to promise in return,

jak poprosić i co obiecać w zamian

even though they have the best of intentions

nawet jeśli wszyscy mają dobre intencje

and want to thank those people that are supporting them.

i chcą podziękować ludziom, którzy ich wspierają

So to harness the power of these supportive communities in a new way

Tak więc aby zebrać siłę owych społeczności wsparcia

and to allow entrepreneurs to decide for themselves

i pozwolić przedsiębiorcom decydować

exactly what that financial exchange should look like,

jak ma wyglądać wymiana finansowa

exactly what fits them and the people around them,

co pasuje im i ludziom w otoczeniu

this week actually,

w tym tygodniu

we're quietly doing a launch of Profounder,

nieśmiało uruchamiamy serwis Profounder

which is a crowd funding platform for small businesses to raise what they need

czyli platformę dla małych firm, pozwalającą uzyskać co potrzebują

through investments from their friends and family.

na zasadzie inwestycji od przyjaciół i rodziny

And it's investments, not donations, not loans,

I to są inwestycje, nie datki, nie pożyczki

but investments that have a dynamic return.

lecz inwestycje o dynamicznym wzroście

So the mapping of participating in the story,

tak więc udział w danej historii

it actually flows with the up and down.

to sinusoida upadków i wzlotów

So in short, it's a do-it-yourself tool

w skrócie, jest to narzędzie "zrób to sam"

for small businesses to raise these funds.

do pozyskiwania kapitału przez małe firmy

And what you can do is go onto the site, create a profile,

wchodzi się na stronę, tworzy profil

create investment terms in a really easy way.

i warunki inwestycji. Wszystko bardzo proste.

We make it really, really simple for me

Jest to proste dla mnie

as well as anyone else who wants to use the site.

więc będzie to proste dla wszystkich

And we allow entrepreneurs to share a percentage of their revenues.

przedsiębiorcy mogą się dzielić zyskami

They can raise up to a million dollars

i zbierać do miliona dolarów kapitału

from an unlimited number of unaccredited, unsophisticated investors --

od nieograniczonej ilości inwestorów - amatorów

everyday people, heaven forbid --

zwykłych ludzi

and they can share those returns over time --

a zyskami dzielą się po czasie

again, whatever terms they set.

na warunkach, jakie uzgodnią

As investors choose to become involved

Inwestorzy, którzy zdecydują się wesprzeć jakieś przedsięwzięcie

based on those terms,

na podanych warunkach

they can either take their rewards back as cash,

mogą albo odebrać dywidendę w gotówce

or they can decide in advance

albo od razu zadecydować

to give those returns away to a non-profit.

że zyski idą na cel charytatywny

So they can be a cash, or a cause, investor.

tak więc mogą być inwestorem gotówkowym, albo dobroczynnym

It's my hope that this kind of tool can show anybody who has an idea

Mam nadzieję, że to narzędzie wskaże każdemu, kto ma pomysł

a path to go do what they want to do in the world

drogę do tego, aby robić to, czego pragnie

and to gather the people around them that they already have,

i zebrać ludzi, których ma wokół

the people that know them best

ludzi, którzy znają go najlepiej

and that love them and want to support them,

kochają i chcą wspierać

to gather them to make this happen.

aby zrealizować cel

So that's what I'm working on now.

Nad tym teraz pracuję

And to close, I just want to say, look these are tools.

kończąc, chciałam tylko powiedzieć, że to są narzędzia

Right now, Profounder's right at the very beginning,

Teraz Profounder dopiero startuje

and it's very palpable; it's very clear to me, that it's just a vessel, it's just a tool.

i dla mnie jest jasne, że to jest tylko naczynie, czy narzędzie

What we need are for people to care, to actually go use it,

bo to, czego naprawdę potrzebujemy, to żeby ludziom zaczęło zależeć

just like they've cared enough to use Kiva

wtedy zaczną go używać, tak jak zaczęli używać Kiva

to make those connections.

aby nawiązać kontakt

But the good news is I don't think I need to stand here and convince you to care --

Najlepsze jest to, że wcale nie muszę was namawiać, żeby zaczęło wam zależeć

I'm not even going to try.

nawet nie będę próbować

I don't think, even though we often hear,

Nie sądzę, mimo że często słyszymy

you know, hear the ethical and moral reasons,

o powodach etycznych, moralnych

the religious reasons,

czy religijnych

"Here's why caring and giving will make you happier."

"Oto dlaczego troska i dobroczynność sprawią, że będziesz szczęśliwszy"

I don't think we need to be convinced of that. I think we know;

Nie trzeba nas przekonywać. Przecież o tym wiemy

in fact, I think we know so much,

Więcej, myślę że wiemy tak wiele

and it's such a reality

i to jest tak prawdziwe

that we care so deeply,

że zależy nam tak bardzo

that in fact, what usually stops us

że to nas blokuje

is that we're afraid to try and to mess up,

i boimy się spróbować i namieszać

because we care so very much about helping each other

bo tak bardzo nam zależy, żeby sobie pomagać

and being meaningful in each other's lives.

i zacząć coś znaczyć w życiu drugiego człowieka

So what I think I can do today,

Więc to co mogę dzisiaj zrobić

that best thing I can give you --

najlepsze, co mogę wam dać

I've given you my story, which is the best I can do.

to opowiedzieć swoją historię

And I think I can remind us that we do care.

I przypomnieć, że wszystkim nam zależy

I think we all already know that.

i że wszyscy już o tym wiemy

And I think we know that love is resilient enough

I wiemy, że miłość jest wystarczająco wytrzymała

for us to get out there and try.

aby zaryzykować i spróbować

Just a sec.

Sekundka.

(Applause)

(Oklaski)

Thanks.

Dzięki.

(Applause)

(Oklaski)

Thanks.

Dzięki.

(Applause)

(Oklaski)

For me, the best way to be inspired to try

Dla mnie najlepszą inspiracją by spróbować

is to stop and to listen

to zatrzymać się,

to someone else's story.

i usłyszeć czyjąś opowieść

And I'm grateful that I've gotten to do that here at TED.

I jestem wdzięczna, że mogę to zrobić tu, na TED-zie

And I'm grateful that whenever I do that,

I jestem wdzięczna, że za każdym razem

guaranteed, I am inspired --

kiedy słyszę czyjąś opowieść,

I am inspired by the person I am listening to.

osoba, której słucham mnie zainspiruje

And I believe more and more every time I listen

i z każdą opowieścią wierzę coraz bardziej

in that that person's potential to do great things in the world

w potencjał opowiadającego, aby zmienić świat

and in my own potential to maybe help.

i mój własny, aby może pomóc

And that --

i to -

forget the tools, forget the moving around of resources --

nieważne są narzędzia, zapomnijmy o przepływie zasobów

that stuff's easy.

bo to jest łatwe

Believing in each other,

Wiara w siebie nawzajem

really being sure when push comes to shove

prawdziwa pewność, gdy przyjdzie co do czego

that each one of us can do amazing things in the world,

że każdy z nas może dokonać czegoś wielkiego

that is what can make our stories into love stories

i to zmienia zwykłe opowieści, w opowieści o miłości

and our collective story

i naszą wspólną opowieść

into one that continually perpetuates hope

w historię, która nieustannie podtrzymuje nadzieję

and good things for all of us.

i dobro dla nas wszystkich

So that, this belief in each other,

I ta wzajemna wiara w siebie

knowing that without a doubt

i pewność

and practicing that every day in whatever you do,

i stosowanie tego zawsze i wszędzie

that's what I believe will change the world and make tomorrow better than today.

to właśnie zmieni świat i sprawi, że jutro będzie lepsze niż dziś.

Thank you.

Dziękuję

(Applause)

(Oklaski)