Elizabeth Murchison: Fighting a contagious cancer

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Christel Foncke

Everyone's familiar with cancer,

Iedereen is vertrouwd met kanker.

but we don't normally think of cancer

Meestal zien we kanker niet

as being a contagious disease.

als een besmettelijke ziekte.

The Tasmanian devil has shown us

De Tasmaanse duivel heeft ons laten zien

that, not only can cancer be a contagious disease,

dat kanker een besmettelijke ziekte kan worden.

but it can also threaten

Zelfs een hele soort

an entire species with extinction.

met uitsterven kan bedreigen.

So first of all, what is a Tasmanian devil?

Maar eerst: Wat is een Tasmaanse duivel?

Many of you might be familiar with Taz, the cartoon character,

Misschien kennen jullie Taz, de stripfiguur

the one that spins around and around and around.

die ronddraait als een wervelwind.

But not many people know

Maar niet veel mensen weten

that there actually is a real animal called the Tasmanian devil,

dat er echt een dier met de naam Tasmaanse duivel bestaat.

and it's the world's largest carnivorous marsupial.

Het is 's werelds grootste vleesetende buideldier.

A marsupial is a mammal with a pouch

Een buideldier is een zoogdier met een buidel

like a kangaroo.

zoals een kangoeroe.

The Tasmanian devil got its name

De Tasmaanse duivel kreeg zijn naam

from the terrifying nocturnal scream that it makes.

door zijn angstaanjagende nachtelijke schreeuwen.

(Screaming)

(Geschreeuw)

(Laughter)

(Gelach)

The Tasmanian devil is predominantly a scavenger,

De Tasmaanse duivel is voornamelijk een aaseter.

and it uses its powerful jaws

Hij maakt gebruik van zijn krachtige kaken

and its sharp teeth

en scherpe tanden

to chomp on the bones of rotting dead animals.

om op de beenderen van rottende dode dieren te kauwen.

[The] Tasmanian devil is found only on the island of Tasmania,

De Tasmaanse duivel is alleen te vinden op het eiland Tasmanië,

which is that small island

een klein eilandje

just to the south of the mainland of Australia.

net ten zuiden van het vasteland van Australië.

And despite their ferocious appearance,

Ondanks hun woeste uiterlijk

Tasmanian devils are actually

zijn Tasmaanse duivels

quite adorable little animals.

heel schattige kleine dieren.

In fact, growing up in Tasmania,

Tijdens onze jeugd in Tasmanië

it always was incredibly exciting

was het altijd ongelooflijk spannend

when we got a chance to see

als we een Tasmaanse duivel

a Tasmanian devil in the wild.

in het wild te zien kregen.

But the Tasmanian devil population

Maar de populatie van de Tasmaanse duivel

has been undergoing a really extremely fast decline.

ondergaat een extreem snelle achteruitgang.

And in fact, there's concern

Men maakt zich zorgen

that the species could go extinct in the wild

dat de soort in het wild

within 20 to 30 years.

binnen 20 tot 30 jaar zou kunnen uitsterven.

And the reason for that

De reden daarvoor

is the emergence of a new disease,

is de opkomst van een nieuwe ziekte,

a contagious cancer.

een besmettelijke kanker.

The story begins in 1996

Het verhaal begint in 1996

when a wildlife photographer took this photograph here

toen een natuurfotograaf deze foto nam

of a Tasmanian devil

van een Tasmaanse duivel

with a large tumor on its face.

met een grote tumor op zijn gezicht.

At the time, this was thought to be a one-off.

Toen werd dit als een uitzondering beschouwd.

Animals, just like humans,

Dieren krijgen net als mensen

sometimes get strange tumors.

soms rare tumoren.

However, we now believe

Nu geloven we

that this is the first sighting of a new disease,

dat dit de eerste waarneming was van een nieuwe ziekte

which is now an epidemic spreading through Tasmania.

die zich nu epidemisch over Tasmanië verspreidt.

The disease was first sighted

De ziekte werd voor het eerst in 1996 waargenomen

in the northeast of Tasmania in 1996

in het noordoosten van Tasmanië

and has spread across Tasmania like a huge wave.

en heeft zich in een enorme golf over Tasmanië verspreid.

Now there's only a small part of the population,

Nu is er slechts een klein deel van de populatie

which remains unaffected.

nog onaangetast.

This disease appears first as tumors,

Deze ziekte verschijnt eerst onder de vorm van tumoren,

usually on the face or inside the mouth

meestal op het gezicht of in de mond

of affected Tasmanian devils.

van de getroffen Tasmaanse duivels.

These tumors inevitably grow into larger tumors,

Deze tumoren groeien onvermijdelijk uit tot grotere tumoren.

such as these ones here.

Zoals deze hier.

And the next image I'm going to show

De volgende afbeelding die ik ga laten zien

is quite gruesome.

is nogal gruwelijk.

But inevitably, these tumors progress

Maar onvermijdelijk groeien deze tumoren uit

towards being enormous, ulcerating tumors like this one here.

tot enorme, zwerende tumoren zoals deze hier.

This one in particular sticks in my mind,

Vooral deze is me bijgebleven.

because this is the first case of this disease

Het is het eerste geval van deze ziekte

that I saw myself.

dat ik zelf zag.

And I remember the horror of seeing this little female devil

Ik herinner me de gruwel bij het zien van deze kleine vrouwelijke duivel

with this huge ulcerating, foul-smelling tumor

met deze enorme zwerende, stinkende tumor

inside her mouth

in haar mond

that had actually cracked off her entire lower jaw.

die haar hele onderkaak had doen afbreken.

She hadn't eaten for days.

Ze had al dagen niet meer gegeten.

Her guts were swimming with parasitic worms.

Haar ingewanden zaten vol parasitaire wormen.

Her body was riddled with secondary tumors.

Haar lichaam was bezaaid met secundaire tumoren.

And yet, she was feeding three little baby Tasmanian devils

Toch voedde ze nog drie jongen

in her pouch.

in haar buidel.

Of course, they died along with the mother.

Natuurlijk stierven zij samen met de moeder.

They were too young to survive without their mother.

Ze waren te jong om te kunnen overleven zonder hun moeder.

In fact, in the area where she comes from,

In het gebied waar ze vandaan komt,

more than 90 percent of the Tasmanian devil population

is meer dan 90 procent van de Tasmaanse-duivelpopulatie

has already died of this disease.

al overleden aan deze ziekte.

Scientists around the world

Wetenschappers over de hele wereld

were intrigued by this cancer,

waren geïntrigeerd door

this infectious cancer,

deze besmettelijke vorm van kanker

that was spreading through the Tasmanian devil population.

die zich verspreidde in de Tasmaanse-duivelpopulatie.

And our minds immediately turned to cervical cancer in women,

Onze gedachten gingen onmiddellijk naar baarmoederhalskanker bij vrouwen.

which is spread by a virus,

Die wordt ook verspreid door een virus.

and to the AIDS epidemic,

Ook naar de aidsepidemie

which is associated with a number of different types of cancer.

die wordt geassocieerd met verschillende vormen van kanker.

All the evidence suggested that this devil cancer

Alles wees erop dat deze duivelkanker

was spread by a virus.

verspreid werd door een virus.

However, we now know -- and I'll tell you right now --

Maar nu weten we

that we know that this cancer is not spread by a virus.

dat deze kanker niet door een virus wordt verspreid.

In fact, the infectious agent of disease in this cancer

In feite is het besmettelijke agens van de ziekte bij deze vorm van kanker

is something altogether more sinister,

iets veel sinisters,

and something that we hadn't really thought of before.

iets waar we echt niet aan hadden gedacht.

But in order for me to explain what that is,

Maar om dit uit te leggen,

I need to spend just a couple of minutes

moet ik het even

talking more about cancer itself.

over kanker zelf hebben.

Cancer is a disease

Kanker is een ziekte

that affects millions of people around the world every year.

die elk jaar miljoenen mensen over de hele wereld treft.

One in three people in this room

Een op de drie mensen in deze zaal

will develop cancer at some stage in their lives.

zal op een bepaald moment in zijn leven kanker ontwikkelen.

I myself had a tumor removed from my large intestine

Bij mij werd een tumor verwijderd uit mijn dikke darm

when I was only 14.

toen ik nog maar 14 was.

Cancer occurs

Kanker ontstaat

when a single cell in your body

als één enkele cel in je lichaam

acquires a set of random mutations in important genes

een reeks van willekeurige mutaties in belangrijke genen ondergaat.

that cause that cell to start to produce

Daardoor gaat die cel

more and more and more copies of itself.

meer en meer en meer kopieën van zichzelf produceren.

Paradoxically, once established,

Paradoxaal genoeg: eenmaal tot stand gekomen

natural selection actually favors

begunstigt natuurlijke selectie

the continued growth of cancer.

de verdere groei van kanker.

Natural selection is survival of the fittest.

Natuurlijke selectie is het overleven van de best aangepaste.

And when you have a population of fast-dividing cancer cells,

Als je met een populatie van snel delende kankercellen zit

if one of them acquires new mutations,

en een ervan krijgt nieuwe mutaties,

which allow them to grow more quickly,

die ze in staat stelt om sneller te groeien,

acquire nutrients more successfully,

met meer succes voedingsstoffen te verwerven,

invade the body,

het lichaam binnen te dringen,

they'll be selected for by evolution.

dan wordt ze uitgeselecteerd door de evolutie.

That's why cancer is such a difficult disease to treat.

Dat is waarom kanker zo'n moeilijk te behandelen ziekte is.

It evolves.

Ze evolueert.

Throw a drug at it,

Test er een geneesmiddel op uit

and resistant cells will grow back.

en resistente cellen zullen overblijven en teruggroeien.

An amazing fact is that,

Een verbazingwekkend feit is dat

given the right environment and the right nutrients,

gegeven de juiste omgeving en de juiste voedingsstoffen,

a cancer cell has the potential

een kankercel

to go on growing forever.

altijd kan blijven groeien.

However cancer is constrained

Maar kanker is beperkt

by living inside our bodies,

door in ons lichaam te leven.

and its continued growth,

Zijn gestage groei,

its spreading through our bodies

de verspreiding ervan door onze lichamen

and eating away at our tissues,

en het aantasten van onze weefsels

leads to the death of the cancer patient

leidt tot de dood van de kankerpatiënt

and also to the death of the cancer itself.

en ook tot de dood van de kanker zelf.

So cancer could be thought of

Je zou kanker kunnen zien

as a strange, short-lived, self-destructive life form --

als een vreemde, kortstondige, zelfdestructieve levensvorm -

an evolutionary dead end.

een evolutionair dood spoor.

But that is where the Tasmanian devil cancer

Daartegen heeft de Tasmaanse-duivelkanker

has acquired an absolutely amazing

een absoluut verbazingwekkende

evolutionary adaptation.

evolutionaire aanpassing verworven.

And the answer came from studying

Het antwoord kwam van het bestuderen van het DNA

the Tasmanian devil cancer's DNA.

van de Tasmaanse-duivelkanker.

This was work from many people,

Dit was het werk van veel mensen

but I'm going to explain it through a confirmatory experiment

maar ik ga het uitleggen aan de hand van een bevestigend experiment

that I did a few years ago.

dat ik een paar jaar geleden heb uitgevoerd.

The next slide is going to be gruesome.

De volgende dia is gruwelijk.

This is Jonas.

Dit is Jonas.

He's a Tasmanian devil that we found

Hij is een Tasmaanse duivel die we hebben gevonden

with a large tumor on his face.

met een grote tumor op zijn gezicht.

And being a geneticist,

Als geneticus

I'm always interested to look at DNA and mutations.

ben ik altijd geïnteresseerd geweest in DNA en mutaties.

So I took this opportunity

Dus ik nam deze gelegenheid te baat

to collect some samples from Jonas' tumor

om enkele stalen te verzamelen van de tumor van Jonas

and also some samples from other parts of his body.

en ook een aantal stalen uit andere delen van zijn lichaam.

I took these back to the lab.

Ik bracht deze naar het lab.

I extracted DNA from them.

Ik extraheerde er DNA uit.

And when I looked at the sequence of the DNA,

Toen keek ik naar de sequentie van het DNA.

and compared the sequence of Jonas' tumor

Ik vergeleek de sequentie van de tumor van Jonas

to that of the rest of his body,

met die van de rest van zijn lichaam.

I discovered that they had a completely different genetic profile.

Ik ontdekte dat die een heel ander genetisch profiel had.

In fact, Jonas and his tumor

Jonas en zijn tumor

were as different from each other

verschilden net zozeer van elkaar

as you and the person sitting next to you.

als jij en de persoon die naast je zit.

What this told us was that Jonas' tumor

Dit vertelde ons dat de tumor van Jonas

did not arise from cells of his own body.

niet afkomstig was van de cellen van zijn eigen lichaam.

In fact, more genetic profiling

Meer genetische profilering

told us that this tumor in Jonas

vertelde ons dat deze tumor in Jonas

actually probably first arose

waarschijnlijk voor het eerst ontstond

from the cells of a female Tasmanian devil --

uit de cellen van een vrouwelijke Tasmaanse duivel.

and Jonas was clearly a male.

Jonas was duidelijk een mannetje.

So how come

Hoe kon een tumor,

a tumor that arose from the cells of another individual

ontstaan uit de cellen van een ander individu,

is growing on Jonas' face?

op het gezicht van Jonas groeien?

Well the next breakthrough

De volgende doorbraak

came from studying hundreds of Tasmanian devil cancers

kwam uit het bestuderen van honderden Tasmaanse-duivelkankers

from all around Tasmania.

uit heel Tasmanië.

We found that all of these cancers

We vonden dat al deze vormen van kanker

shared the same DNA.

hetzelfde DNA deelden.

Think about that for a minute.

Denk daar eens even over na.

That means that all of these cancers

Dat betekent dat al deze vormen van kanker

actually are the same cancer

eigenlijk dezelfde kanker zijn

that arose once from one individual devil,

ooit ontstaan bij één enkele duivel.

that have broken free of that first devil's body

Deze kwam vrij van het lichaam van die eerste duivel

and spread through the entire Tasmanian devil population.

en verspreidde zich doorheen de gehele populatie van Tasmaanse duivels.

But how can a cancer spread in a population?

Maar hoe kan een kanker zich verspreiden in een populatie?

Well the final piece of the puzzle came

Het laatste stukje van de puzzel vonden we

when we remember how devils behave when they meet each other in the wild.

toen we ons herinnerden hoe duivels zich gedragen als ze elkaar ontmoeten in het wild.

They tend to bite each other,

Ze hebben de neiging om elkaar te bijten.

often quite ferociously and usually on the face.

Vaak vrij woest en meestal in het gezicht.

We think that cancer cells

Wij denken dat kankercellen

actually come off the tumor, get into the saliva.

loskomen van de tumor en in het speeksel terechtkomen.

When the devil bites another devil,

Als de duivel een andere duivel bijt,

it actually physically implants living cancer cells into the next devil,

implanteert hij levende kankercellen fysiek in de volgende duivel

so the tumor continues to grow.

zodat de tumor blijft groeien.

So this Tasmanian devil cancer

Deze kanker van de Tasmaanse duivel

is perhaps the ultimate cancer.

is misschien wel de ultieme kanker.

It's not constrained by living within the body that gave rise to it.

Hij is niet beperkt om te leven in het lichaam waarin hij ontstond.

It spreads through the population,

Hij verspreidt zich doorheen de populatie

has mutations that allow it to evade the immune system,

en heeft mutaties die toelaten om het immuunsysteem te omzeilen.

and it's the only cancer that we know of

Het is de enige kanker waarvan we weten

that's threatening an entire species with extinction.

dat hij een hele soort met uitsterven bedreigt.

But if this can happen in Tasmanian devils,

Maar als dit kan gebeuren bij Tasmaanse duivels

why hasn't it happened in other animals

waarom gebeurde het dan niet bij andere dieren

or even humans?

of zelfs bij mensen?

Well the answer is, it has.

Het antwoord is dat het al gebeurd is.

This is Kimbo.

Dit is Kimbo.

He's a dog that belongs to a family in Mombasa in Kenya.

Hij is een hond van een familie in Mombasa in Kenia.

Last year, his owner noticed some blood

Vorig jaar zag zijn baasje wat bloed

trickling from his genital region.

druppelen uit zijn genitale streek.

She took him to the vet

Ze nam hem mee naar de dierenarts

and the vet discovered something quite disgusting.

en de dierenarts ontdekte iets heel walgelijks.

And if you're squeamish, please look away now.

Mocht je preuts zijn, kijk dan nu maar even weg.

He discovered this,

Hij ontdekte

a huge bleeding tumor

een enorme bloedende tumor

at the base of Kimbo's penis.

aan de basis van de penis van Kimbo.

The vet diagnosed this as transmissible venereal tumor,

De dierenarts diagnosticeerde dit als een overdraagbare venerische tumor,

a sexually transmitted cancer

een seksueel overdraagbare kanker

that affects dogs.

die honden aantast.

And just as the Tasmanian devil cancer is contagious

Net zoals de Tasmaanse-duivelkanker besmettelijk is

through the spread of living cancer cells,

door de verspreiding van levende kankercellen,

so is this dog cancer.

is dat ook zo voor de kanker van deze hond.

But this dog cancer is quite remarkable,

Maar deze hondkanker is zeer opmerkelijk

because it spread all around the world.

omdat hij over de hele wereld verspreid is.

And in fact, these same cells

Dezelfde cellen

that are affecting Kimbo here

als bij Kimbo hier

are also found affecting dogs

zijn ook gevonden bij honden

in New York City,

in New York City,

in mountain villages in the Himalayas

in de bergdorpen van de Himalaya

and in Outback Australia.

en in de Outback van Australië.

We also believe this cancer might be very old.

We geloven ook dat deze vorm van kanker

In fact, genetic profiling tells

heel oud kan zijn. Genetische profilering vertelt

that it may be tens of thousands of years old,

dat hij tienduizenden jaren oud kan zijn.

which means that this cancer

Dit betekent dat deze kanker

may have first arisen

voor het eerst zou kunnen zijn ontstaan

from the cells of a wolf

uit de cellen van een wolf

that lived alongside the Neanderthals.

die samenleefde met de Neanderthalers.

This cancer is remarkable.

Deze vorm van kanker is opmerkelijk.

It's the oldest mammalian-derived life form that we know of.

Het is de oudste levensvorm afkomstig van zoogdieren die we kennen.

It's a living relic

Het is een levend overblijfsel

of the distant past.

uit een ver verleden.

So we've seen that this can happen in animals.

We hebben gezien dat dit kan gebeuren bij dieren.

Could cancers be contagious between people?

Kunnen vormen van kanker besmettelijk zijn voor mensen?

Well this is a question

Dit is een vraag

which fascinated Chester Southam,

die Chester Southam,

a cancer doctor in the 1950s.

een kankerarts uit de jaren ’50, fascineerde.

Ad he decided to put this to the test

Hij besloot om dit op de proef te stellen

by actually deliberately inoculating people

door daadwerkelijk mensen

with cancer from somebody else.

met kanker van iemand anders in te enten.

And this is a photograph of Dr. Southam in 1957

Dit is een foto waar Dr. Southam in 1957

injecting cancer into a volunteer,

kanker injecteert bij een vrijwilliger.

who in this case was an inmate

In dit geval een gevangene

in Ohio State Penitentiary.

van de staatsgevangenis van Ohio.

Most of the people that Dr. Southam injected

Het merendeel van de mensen die Dr. Southam inspoot,

did not go on to develop cancer

ontwikkelden geen kanker

from the injected cells.

door de geïnjecteerde cellen.

But a small number of them did,

Maar een klein aantal wel.

and they were mostly people who were otherwise ill --

Het waren meestal mensen die al ziek waren -

whose immune systems were probably compromised.

van wie het immuunsysteem waarschijnlijk aangetast was.

What this tells us,

Wat ons dit vertelt,

ethical issues aside,

ethische kwesties terzijde gelaten,

is that ...

is dat ...

(Laughter)

(Gelach)

it's probably extremely rare

het waarschijnlijk uiterst zeldzaam is

for cancers to be transferred between people.

dat kanker wordt overgedragen tussen mensen.

However, under some circumstances,

Maar dat het onder bepaalde omstandigheden

it can happen.

kan gebeuren.

And I think that this is something

Ik denk dat

that oncologists and epidemiologists

de oncologen en epidemiologen

should be aware of in the future.

zich daarvan bewust moeten zijn in de toekomst.

So just finally,

Ten slotte,

cancer is an inevitable outcome

kanker is een onvermijdelijk resultaat

of the ability of our cells

van het vermogen van onze cellen

to divide

om te delen

and to adapt to their environments.

en zich aan te passen aan hun omgeving.

But that does not mean that we should give up hope

Maar dat betekent niet dat we de hoop opgeven

in the fight against cancer.

in de strijd tegen kanker.

In fact, I believe, given more knowledge

Sterker nog, ik geloof dat door het verkrijgen van

of the complex evolutionary processes that drive cancer's growth,

meer kennis van de complexe evolutionaire processen die

we can defeat cancer.

de groei van kanker sturen, we kanker kunnen verslaan.

My personal aim

Mijn persoonlijke doel

is to defeat the Tasmanian devil cancer.

is de nederlaag van de Tasmaanse-duivelkanker.

Let's prevent the Tasmanian devil

Laten we voorkomen dat de Tasmaanse duivel

from being the first animal

het eerste dier wordt

to go extinct from cancer.

dat door kanker gaat uitsterven.

Thank you.

Dank u.

(Applause)

(Applaus)