How the mysterious dark net is going mainstream | Jamie Bartlett

Vertaald door: Jeroen Berkhout Nagekeken door: Axel Saffran

If you want to buy high-quality, low-price cocaine,

Als je kwalitatief goede cocaïne wilt kopen voor een lage prijs,

there really is only one place to go,

kun je eigenlijk maar naar één plek:

and that is the dark net anonymous markets.

de anonieme markten op het darknet.

Now, you can't get to these sites

Je kunt deze sites niet bezoeken

with a normal browser -- Chrome or Firefox --

met een normale browser -- via Chrome of Firefox --

because they're on this hidden part of the Internet,

omdat ze op een verborgen gedeelte van het internet zitten,

known as Tor hidden services,

ook wel bekend als 'Tor hidden services'.

where URLs are a string of meaningless numbers and letters that end in .onion,

Hier bestaan URLs uit een reeks willekeurige cijfers en letters,

eindigend op .onion,

and which you access with a special browser

en je bezoekt ze met een speciale browser:

called the Tor browser.

de Tor browser.

Now, the Tor browser was originally a U.S. Naval intelligence project.

De Tor browser is oorspronkelijk een project van de Amerikaanse marine.

It then became open source,

Daarna werd het open source

and it allows anybody to browse the net

en kon iedereen het net op

without giving away their location.

zonder hun locatie openbaar te maken.

And it does this by encrypting your IP address

Dit is mogelijk door je IP-adres te versleutelen

and then routing it via several other computers around the world

en het via diverse andere computers over de hele wereld te sturen,

that use the same software.

die dezelfde software gebruiken.

You can use it on the normal Internet,

Je kunt dit gebruiken op het normale internet,

but it's also your key to the dark net.

maar het is tevens je sleutel naar het darknet.

And because of this fiendishly clever encryption system,

Als gevolg van dit duivels slimme versleutelingsysteem

the 20 or 30 -- we don't know exactly -- thousand sites that operate there

zijn de 20 tot 30 - niet precies bekend - duizend sites die daar in de lucht zijn

are incredibly difficult to shut down.

enorm moeilijk af te sluiten.

It is a censorship-free world visited by anonymous users.

Het is een wereld zonder censuur die door anonieme gebruikers bezocht wordt.

Little wonder, then, that it's a natural place to go

Het is dan ook geen toeval, dat dit de perfecte plek is

for anybody with something to hide,

voor ieder die iets te verbergen heeft;

and that something, of course, need not be illegal.

en dat 'iets' hoeft echter niet per sé illegaal te zijn.

On the dark net, you will find

Op het darknet vind je

whistle-blower sites, The New Yorker.

klokkenluider-sites, The New Yorker.

You will find political activism blogs.

Je zult er blogs vinden van politieke activisten.

You will find libraries of pirated books.

Je zult er bibliotheken vinden, vol illegale kopieën van boeken.

But you'll also find the drugs markets,

Maar je zult er ook drugshandel vinden,

illegal pornography, commercial hacking services,

illegale pornografie, commerciële hack-diensten

and much more besides.

en nog veel meer.

Now, the dark net is one of the most interesting, exciting places

Het darknet is één van de meest interessante, opwindende plekken

anywhere on the net.

van het hele net.

And the reason is, because although innovation, of course,

En dat komt doordat innovatie, hoewel dat natuurlijk ook

takes place in big businesses,

plaatsvindt in grote bedrijven,

takes place in world-class universities,

of in universiteiten van wereldformaat,

it also takes place in the fringes,

ook plaatsvindt in de marges,

because those on the fringes -- the pariahs, the outcasts --

want mensen in de marges -- de paria's, de buitenbeentjes --

they're often the most creative, because they have to be.

zijn vaak het meest creatief, omdat ze dat wel moeten zijn.

In this part of the Internet,

In dit gedeelte van het internet,

you will not find a single lolcat,

vind je geen enkele lolcat

a single pop-up advert anywhere.

en nergens een pop-up advertentie.

And that's one of the reasons why I think

Dat is één van de redenen waarom ik denk

many of you here will be on the dark net fairly soon.

dat velen van jullie redelijk snel op het darknet zullen zitten.

(Laughter)

(Gelach)

Not that I'm suggesting anyone in this audience would use it

Ik suggereer niet dat iemand in dit publiek het zou gebruiken

to go and procure high-quality narcotics.

om drugs van hoge kwaliteit aan te schaffen.

But let's say for a moment that you were.

Maar stel nou dat je dat wel wilt.

(Laughter)

(Gelach)

Bear with me.

Heb geduld.

The first thing you will notice on signing up to one of these sites

Het eerste dat je zal merken als je je op één van deze sites aanmeldt,

is how familiar it looks.

is hoe vertrouwd het uitziet.

Every single product --

Elk product heeft --

thousands of products --

duizenden producten --

has a glossy, high-res image,

een glanzende afbeelding met hoge resolutie,

a detailed product description, a price.

een gedetailleerde beschrijving van het product, een prijs.

There's a "Proceed to checkout" icon.

Er is een 'Verder naar bestellen'-knop.

There is even, most beautifully of all,

Er is zelfs, dat is nog het mooiste,

a "Report this item" button.

een 'rapporteer dit product'-knop.

(Laughter)

(Gelach)

Incredible.

Ongelofelijk.

You browse through the site, you make your choice,

Je surft over de site, je maakt je keuze,

you pay with the crypto-currency bitcoin,

je betaalt met het cryptogeld bitcoin,

you enter an address -- preferably not your home address --

je geeft een adres op -- liefst niet je eigen adres --

and you wait for your product to arrive in the post,

en je wacht tot het product door de post bezorgd wordt,

which it nearly always does.

wat vrijwel altijd gebeurt.

And the reason it does is not because of the clever encryption.

En de reden dat het daadwerkelijk gebeurt, komt niet door de slimme versleuteling --

That's important.

dat is belangrijk --

Something far simpler than that.

maar iets veel simpelers.

Het zijn de gebruikersbeoordelingen.

It's the user reviews.

(Laughter)

(Gelach)

You see, every single vendor on these sites

Iedere verkoper op deze sites

gebruikt uiteraard een schuilnaam,

uses a pseudonym, naturally enough,

but they keep the same pseudonym to build up a reputation.

maar ze houden die naam aan om een reputatie op te bouwen.

And because it's easy for the buyer to change allegiance whenever they want,

Omdat het voor de koper makkelijk is om van verkoper te wisselen,

the only way of trusting a vendor

kun je de verkoper alleen vertrouwen

is if they have a good history of positive feedback

als je ziet dat ze veel positieve feedback gekregen hebben

from other users of the site.

van andere gebruikers op de site.

And this introduction of competition and choice

Deze introductie van strijd en keuze

does exactly what the economists would predict.

doet precies wat economen erover zouden voorspellen.

Prices tend to go down, product quality tends to go up,

De prijzen neigen te dalen, de kwaliteit gaat omhoog,

and the vendors are attentive,

En verkopers zijn attent,

they're polite, they're consumer-centric,

vriendelijk, stellen de klant centraal,

offering you all manner of special deals, one-offs,

bieden allerlei speciale acties aan: eenmalige aanbiedingen,

buy-one-get-one-frees, free delivery,

1+1 gratis-acties, gratis bezorging --

to keep you happy.

om je tevreden te houden.

I spoke to Drugsheaven.

Ik heb gesproken met Drugsheaven.

Drugsheaven was offering excellent and consistent marijuana

Drugsheaven bood altijd uitstekende marihuana aan

at a reasonable price.

tegen een redelijke prijs.

He had a very generous refund policy,

Hij had een coulant retourbeleid,

detailed T's and C's,

uitgebreide bepalingen en voorwaarden

and good shipping times.

en snelle bezorgtijden.

"Dear Drugsheaven," I wrote,

Ik schreef 'Beste Drugsheaven'

via the internal emailing system that's also encrypted, of course.

via het interne mailsysteem dat, uiteraard, ook versleuteld is.

"I'm new here. Do you mind if I buy just one gram of marijuana?"

'Ik ben nieuw hier. Vind je het erg als ik liever maar één gram marihuana koop?'

A couple of hours later, I get a reply.

Een paar uur later kreeg ik antwoord.

They always reply.

Ze antwoorden altijd.

"Hi there, thanks for your email.

'Hallo daar, bedankt voor je mail.

Starting small is a wise thing to do. I would, too, if I were you."

Het is verstandig om klein te beginnen. Als ik jou was, zou ik dat ook doen.'

(Laughter)

(Gelach)

"So no problem if you'd like to start with just one gram.

'Het is dus geen probleem als je wilt beginnen met één gram.

I do hope we can do business together.

Ik hoop dat we zaken kunnen doen.

Best wishes, Drugsheaven."

Beste wensen, Drugsheaven.'

(Laughter)

(Gelach)

I don't know why he had a posh English accent, but I assume he did.

Geen idee waarom, maar ik neem aan dat hij een bekakt Engels accent had.

Now, this kind of consumer-centric attitude

Deze opvatting van 'de klant is koning'

is the reason why, when I reviewed 120,000 pieces of feedback

zorgt ervoor dat, toen ik 120.000 reacties bekeek

that had been left on one of these sites over a three-month period,

die op één van die sites waren achtergelaten in drie maanden tijd,

95 percent of them were five out of five.

95 procent ervan de maximale score hadden.

The customer, you see, is king.

De klant is koning.

But what does that mean?

Maar wat houdt dat in?

Well, on the one hand,

Aan de ene kant

that means there are more drugs, more available, more easily,

houdt dat in dat er meer drugs zijn, meer beschikbaar en makkelijker,

to more people.

voor meer mensen.

And by my reckoning, that is not a good thing.

In mijn ogen is dat niet iets goeds.

But, on the other hand, if you are going to take drugs,

Maar aan de andere kant, als je dan toch drugs gebruikt,

you have a reasonably good way

heb je nu een redelijk goede manier

of guaranteeing a certain level of purity and quality,

om zeker te weten dat de drugs zuiver is en een goede kwaliteit heeft,

which is incredibly important if you're taking drugs.

wat ontzettend belangrijk is als je drugs gebruikt.

And you can do so from the comfort of your own home,

En je kunt het veilig in je eigen huis kopen

without the risks associated with buying on the streets.

zonder de risico's die horen bij het kopen van drugs op straat.

Now, as I said,

Zoals ik al zei,

you've got to be creative and innovative to survive in this marketplace.

moet je creatief en innovatief zijn om op deze marktplaats te overleven.

And the 20 or so sites that are currently in operation --

En de ongeveer 20 sites die nu in gebruik zijn --

by the way, they don't always work, they're not always perfect;

ze werken trouwens niet altijd, ze zijn niet altijd perfect;

the site that I showed you was shut down 18 months ago,

de site die ik liet zien, is 18 maanden terug gesloten.

but not before it had turned over a billion dollars' worth of trade.

toen was er overigens wel al voor méér dan een miljard verhandeld.

But these markets,

Maar deze markten zijn,

because of the difficult conditions in which they are operating,

als gevolg van de moeilijke omstandigheden waarin ze actief zijn,

the inhospitable conditions,

de ongastvrije omstandigheden,

are always innovating, always thinking of ways of getting smarter,

altijd vernieuwend, bedenken steeds manieren om slimmer te worden,

more decentralized, harder to censor,

meer gedecentraliseerd, moeilijker te censureren

and more customer-friendly.

en klantvriendelijker.

Let's take the payment system.

Neem nou het betaalsysteem.

You don't pay with your credit card,

Je betaalt niet met je creditcard,

of course -- that would lead directly back to you.

dat zou meteen naar jou terug te leiden zijn.

So you use the crypto-currency bitcoin,

Dus gebruik je het cryptogeld bitcoin,

which is easily exchanged for real-world currencies

dat makkelijk ingewisseld kan worden voor valuta uit de echte wereld

and gives quite a high degree of anonymity to its users.

en dat een bijzonder hoge mate van anonimiteit aan de gebruikers geeft.

But at the beginning of these sites, people noticed a flaw.

Tijdens het begin van die sites merkte men echter een fout op:

Some of the unscrupulous dealers were running away with peoples' bitcoin

sommige gewetenloze handelaren liepen weg met de bitcoins,

before they'd mailed the drugs out.

zonder de drugs te versturen.

The community came up with a solution, called multi-signature escrow payments.

De gemeenschap bedacht een oplossing:

borgbetalingen die meerdere handtekeningen vereisen.

So on purchasing my item,

Als ik mijn product koop,

I would send my bitcoin

stuur ik mijn bitcoin

to a neutral, secure third digital wallet.

naar een neutrale, veilige, digitale portemonnee van een derde partij.

The vendor, who would see that I'd sent it,

De verkoper ziet dat ik het verstuurd heb

would be confident that they could then send the product to me,

en vertrouwt erop dat hij het product naar mij kan versturen.

and then when I received it,

Als ik het ontvangen heb,

at least two of the three people engaged in the transaction --

moeten minstens 2 van de 3 actieve mensen in de transactie --

vendor, buyer, site administrator --

verkoper, koper, sitebeheerder --

would have to sign the transaction off

de transactie ondertekenen

with a unique digital signature,

met een unieke digitale handtekening,

and then the money would be transferred.

waardoor het geld overgeschreven wordt.

Brilliant!

Briljant!

Elegant.

Elegant.

It works.

Het werkt.

But then they realized there was a problem with bitcoin,

Maar toen ontdekten ze een probleem met de bitcoin,

because every bitcoin transaction

omdat iedere bitcointransactie

is actually recorded publicly in a public ledger.

wordt opgeslagen in een openbaar grootboek.

So if you're clever, you can try and work out who's behind them.

Als je slim bent, kun je proberen om uit te vinden wie erachter zit.

So they came up with a tumbling service.

Dus bedachten ze roulatiedienst.

Hundreds of people send their bitcoin into one address,

Honderden mensen sturen hun bitcoin naar één adres,

they're tumbled and jumbled up,

waar ze door elkaar gemengd worden

and then the right amount is sent on to the right recipients,

en vervolgens wordt het juiste bedrag naar de juiste ontvangers gestuurd,

but they're different bitcoins:

maar het zijn andere bitcoins;

micro-laundering systems.

een micro witwas-mechanisme.

(Laughter)

(Gelach)

It's incredible.

Het is onvoorstelbaar.

Interested in what drugs are trending right now on the dark net markets?

Wil je weten welke drugs op dit moment populair is op de darknet-markten?

Check Grams, the search engine.

Kijk het na op Grams, de zoekmachine.

You can even buy some advertising space.

Je kunt zelfs advertentieruimte kopen.

(Laughter)

(Gelach)

Are you an ethical consumer worried about what the drugs industry is doing?

Ben je een ethische consument, die bezorgd is om het handelen van de drugsindustrie?

Yeah.

Ja.

One vendor will offer you fair trade organic cocaine.

Één verkoper kan je fair-trade organische cocaïne aanbieden.

(Laughter)

(Gelach)

That's not being sourced from Colombian druglords,

Die komt dus niet van Colombiaanse drugsbaronnen

but Guatemalan farmers.

maar van Guatemalaanse boeren.

They even promised to reinvest 20 percent of any profits

Ze beloven zelfs om 20 procent van hun winst te herinvesteren

into local education programs.

in locale educatieprogramma's.

(Laughter)

(Gelach)

There's even a mystery shopper.

Er is zelfs een mystery shopper.

Now, whatever you think about the morality of these sites --

Wat je ook vindt van de moraliteit van deze sites --

and I submit that it's not actually an easy question --

en ik geef toe dat dat geen makkelijke vraag is --

the creation of functioning, competitive, anonymous markets,

het creëren van werkende, concurrerende, anonieme markten,

waar niemand weet wie de ander is,

where nobody knows who anybody else is,

constantly at risk of being shut down by the authorities,

die continu risico lopen om afgesloten te worden door de autoriteiten,

is a staggering achievement,

is een duizelingwekkende prestatie,

a phenomenal achievement.

een fenomenale prestatie.

And it's that kind of innovation

Juist die soort innovatie

that's why those on the fringes

is de reden dat degenen in de marges

are often the harbingers of what is to come.

vaak de voorbodes zijn van wat er komen gaat.

It's easy to forget

Het is makkelijk om te vergeten dat,

that because of its short life,

in de korte tijd dat het bestaat,

the Internet has actually changed many times

het internet al vaak veranderde

over the last 30 years or so.

gedurende de afgelopen 30 jaar.

It started in the '70s as a military project,

Het startte in de jaren 70, als een militair project,

morphed in the 1980s to an academic network,

veranderde in de jaren 80 in een academisch netwerk,

co-opted by commercial companies in the '90s,

in de jaren 90 namen commerciële bedrijven het in,

and then invaded by all of us via social media in the noughties,

en daarna een sociale media-invasie door ons allemaal in de jaren 00.

but I think it's going to change again.

Ik denk dat het nog eens zal veranderen.

And I think things like the dark net markets --

Dingen als de markten op het darknet --

creative, secure, difficult to censor --

creatief, veilig, moeilijk te censureren --

I think that's the future.

dat is volgens mij de toekomst.

And the reason it's the future

Het is de toekomst

is because we're all worried about our privacy.

omdat we ons allemaal zorgen maken om onze privacy.

Surveys consistently show concerns about privacy.

Onderzoeken laten continu bezorgdheid om privacy zien.

The more time we spend online, the more we worry about them,

Hoe meer tijd we online doorbrengen, hoe meer zorgen we ons maken

and those surveys show our worries are growing.

en onderzoek laat zien dat onze zorgen toenemen.

We're worried about what happens to our data.

Bezorgd om wat er met onze data gebeurt.

We're worried about who might be watching us.

Bezorgd om wie er met ons mee kan kijken.

Since the revelations from Edward Snowden,

Sinds de onthullingen van Edward Snowden

there's been a huge increase in the number of people

is er een toename in het aantal mensen

using various privacy-enhancing tools.

dat privacy-bevorderende hulpmiddelen gebruikt.

There are now between two and three million daily users

Tussen 2 en 3 miljoen mensen gebruiken de Tor browser dagelijks;

of the Tor browser,

the majority of which use is perfectly legitimate,

de meerderheid van het gebruik is overigens volledig legitiem,

sometimes even mundane.

soms zelfs onbeduidend.

And there are hundreds of activists around the world

Er zijn honderden activisten verspreid over de hele wereld,

working on techniques and tools to keep you private online --

die werken aan technologie en tools om jou online privé te laten blijven --

default encrypted messaging services.

standaard versleutelde berichtendiensten.

Ethereum, which is a project which tries to link up

Ethereum, een project dat probeert om ongebruikte harde schijven

the connected but unused hard drives of millions of computers around the world,

van miljoenen computers wereldwijd met elkaar te verbinden,

to create a sort of distributed Internet that no one really controls.

om een soort verspreid internet te maken dat door niemand beheerd wordt.

Now, we've had distributed computing before, of course.

We hebben al eerder verspreid computergebruik gehad.

We use it for everything from Skype to the search for extraterrestrial life.

We gebruiken het van Skype tot aan de zoektocht naar buitenaards leven.

But you add distributed computing and powerful encryption --

Maar als je verspreid computergebruik en krachtige versleuteling optelt ...

that's very, very hard to censor and control.

... dat is enorm moeilijk om te censureren en controleren.

Another called MaidSafe works on similar principles.

Een ander project, MaidSafe, werkt aan dezelfde principes.

Another called Twister, and so on and so on.

Weer een ander, genaamd Twister, enzovoorts, enzovoorts...

And here's the thing --

Het zit zo --

the more of us join,

hoe meer we ons aansluiten,

the more interesting those sites become,

hoe interessanter die sites worden,

and then the more of us join, and so on.

waardoor meer mensen zich aansluiten en zo verder.

And I think that's what's going to happen.

Ik denk dat dat zal gebeuren.

In fact, it's already happening.

Eigenlijk gebeurt het al.

The dark net is no longer a den for dealers

Het darknet is niet meer uitsluitend een hol voor dealers

and a hideout for whistle-blowers.

en een schuilplaats voor klokkenluiders.

It's already going mainstream.

Het wordt al mainstream.

Just recently, the musician Aphex Twin released his album as a dark net site.

Onlangs bracht de muzikant Aphex Twin zijn album uit als een darknet-site.

Facebook has started a dark net site.

Facebook heeft een darknet-site opgericht.

A group of London architects have opened a dark net site

Een groep Londense architecten heeft een darknet-site geopend

for people worried about regeneration projects.

voor mensen die bezorgd zijn om renovatieprojecten.

Yes, the dark net is going mainstream,

Het darknet wordt mainstream

and I predict that fairly soon, every social media company,

en ik voorspel dat binnenkort ieder sociale media-bedrijf,

every major news outlet,

ieder grote nieuwszender,

and therefore most of you in this audience,

en daarom de meesten in dit publiek,

will be using the dark net, too.

ook het darknet zullen gaan gebruiken.

So the Internet is about to get more interesting,

Het internet staat op het punt om interessanter te worden,

more exciting, more innovative,

opwindender, innovatiever,

more terrible,

verschrikkelijker,

more destructive.

destructiever.

That's good news if you care about liberty.

Dat is goed nieuws als je bezorgd bent om vrijheid.

It's good news if you care about freedom.

It's good news if you care about democracy.

Het is goed nieuws als je geeft om democratie.

It's also good news

Het is ook goed nieuws

if you want to browse for illegal pornography

als je op zoek bent naar illegale pornografie

and if you want to buy and sell drugs

en als je drugs wilt kopen of verkopen,

with impunity.

ongestraft.

Neither entirely dark, nor entirely light.

Het wordt niet helemaal legaal, het wordt niet volledig illegaal.

It's not one side or the other that's going to win out, but both.

Niet de ene of de andere kant zal winnen, maar beide.

Thank you very much, indeed.

Heel erg bedankt.

(Applaus)

(Applause)