Two Nameless Bodies Washed Up on the Beach. Here Are Their Stories | Anders Fjellberg | TED Talks

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Axel Saffran

So this right here

Dit hier

is the tiny village of Elle, close to Lista.

is het kleine dorpje Elle, bij Lista.

It's right at the southernmost tip of Norway.

Het ligt op het meest zuidelijke uiteinde van Noorwegen.

And on January 2 this year,

Op 2 januari van dit jaar

an elderly guy who lives in the village,

ging een oude man die in dit dorpje woont,

he went out to see what was cast ashore

naar buiten om te zien wat er was aangespoeld

during a recent storm.

tijdens een recente storm.

And on a patch of grass right next to the water's edge,

Op een grasveldje bij de rand van het water

he found a wetsuit.

vond hij een duikerspak.

It was grey and black, and he thought it looked cheap.

Het was grijs en zwart en zag er goedkoop uit.

Out of each leg of the wetsuit

Uit elk been van het duikerspak

there were sticking two white bones.

staken twee witte beenderen.

It was clearly the remains of a human being.

Het was duidelijk het stoffelijk overschot van een mens.

And usually, in Norway, dead people are identified quickly.

Dode mensen worden in Noorwegen meestal snel geïdentificeerd.

So the police started searching

De politie ging dus op zoek

through missing reports from the local area,

in de verslagen over vermisten uit de buurt,

national missing reports,

en uit het hele land.

and looked for accidents with a possible connection.

Ze zochten naar ongelukken met een mogelijk verband.

They found nothing.

Ze vonden niets.

So they ran a DNA profile,

Dus stelden ze een DNA-profiel op

and they started searching internationally through Interpol.

en begonnen ze internationaal te zoeken via Interpol.

Nothing.

Niets.

This was a person that nobody seemed to be missing.

Dit was een persoon die niemand scheen te missen.

It was an invisible life heading for a nameless grave.

Het was een onzichtbaar leven dat op een naamloos graf afstevende.

But then, after a month,

Maar toen, na een maand,

the police in Norway got a message from the police in the Netherlands.

kreeg de politie in Noorwegen een bericht van de Nederlandse politie.

A couple of months earlier, they had found a body,

Enkele maanden eerder hadden ze een lichaam gevonden

in an identical wetsuit, and they had no idea who this person was.

in een identiek duikerspak en ze hadden geen idee wie het was.

But the police in the Netherlands managed to trace the wetsuit

Maar de politie in Nederland wist het duikerspak te traceren

by an RFID chip that was sewn in the suit.

via de RFID-chip die erin genaaid was.

So they were then able to tell

Zij wisten daarom te vertellen

that both wetsuits were bought by the same customer at the same time,

dat beide duikerspakken tegelijk waren gekocht door dezelfde klant,

October 7, 2014,

op 7 oktober 2014,

in the French city of Calais by the English Channel.

in de Franse stad Calais, nabij het Kanaal.

But this was all they were able to figure out.

Maar dat was alles wat ze hadden kunnen uitvissen.

The customer paid cash.

De klant had cash betaald.

There was no surveillance footage from the shop.

Er waren geen beelden van bewakingscamera's in de winkel.

So it became a cold case.

De zaak bleef onopgelost.

We heard this story,

We hoorden dit verhaal.

and it triggered me and my colleague, photographer Tomm Christiansen,

Het sprak mijzelf en mijn collega aan, fotograaf Tomm Christiansen,

and we of course had the obvious question: who were these people?

want wij vroegen ons natuurlijk af: wie zijn die mensen?

At the time, I'd barely heard about Calais,

Ik had destijds nauwelijks van Calais gehoord.

but it took about two or three seconds to figure out

Ik kwam er al heel snel achter

Calais is basically known for two things.

dat Calais om twee dingen bekend staat:

It's the spot in continental Europe closest to Britain,

het is de plek op het continent die het dichtst bij Engeland is

and a lot of migrants and refugees are staying in this camp

en vele migranten en vluchtelingen verblijven in dit kamp

and are trying desperately to cross over to Britain.

en proberen wanhopig om naar Engeland over te steken.

And right there was a plausible theory about the identity of the two people,

Daarin zat een plausibele theorie over de identiteit van de twee mensen.

and the police made this theory as well.

De politie had dezelfde theorie.

Because if you or I or anybody else with a firm connection to Europe

Want als jij, of ik of iemand anders met nauwe banden met Europa

goes missing off the coast of France, people would just know.

vermist werd vanuit de Franse kust, dan zou men dat weten.

Your friends or family would report you missing,

Je vrienden of je familie zouden je als vermist opgeven,

the police would come search for you, the media would know,

de politie zou je zoeken, de media zouden het weten,

and there would be pictures of you on lampposts.

je foto zou overal hangen.

It's difficult to disappear without a trace.

Het is moeilijk om spoorloos te verdwijnen.

But if you just fled the war in Syria,

Maar als je net uit de oorlog in Syrië komt

and your family, if you have any family left,

en je familie, als je die nog hebt,

don't necessarily know where you are,

weet niet noodzakelijk waar je bent,

and you're staying here illegally

en je bent hier illegaal

amongst thousands of others who come and go every day.

tussen duizenden anderen die elke dag komen en gaan,

Well, if you disappear one day, nobody will notice.

als je dan verdwijnt, merkt niemand het.

The police won't come search for you because nobody knows you're gone.

De politie komt je niet zoeken omdat niemand weet dat je weg bent.

And this is what happened to Shadi Omar Kataf

Dat gebeurde met Shadi Omar Kataf

and Mouaz Al Balkhi from Syria.

en Mouaz Al Balkhi uit Syrië.

Me and Tomm went to Calais for the first time in April this year,

Tomm en ik gingen voor het eerst naar Calais in april dit jaar.

and after three months of investigation, we were able to tell the story

Na drie maanden onderzoek konden we het verhaal vertellen:

about how these two young men fled the war in Syria,

hoe deze twee jonge mannen de oorlog in Syrië ontvluchtten,

ended up stuck in Calais,

in Calais vast kwamen te zitten,

bought wetsuits and drowned in what seems to have been an attempt

duikerspakken kochten en verdronken in een klaarblijkelijke poging

to swim across the English Channel in order to reach England.

om het Kanaal over te zwemmen om Engeland te bereiken.

It is a story about the fact that everybody has a name,

Het is een verhaal over het feit dat iedereen een naam heeft,

everybody has a story, everybody is someone.

iedereen een verhaal heeft, iedereen iemand is.

But it is also a story about what it's like to be a refugee in Europe today.

Maar het gaat ook over wat het betekent om vandaag vluchteling te zijn in Europa.

So this is where we started our search.

Hier begonnen we onze zoektocht.

This is in Calais.

Dit is in Calais.

Right now, between 3,500 and 5,000 people are living here

Hier leven momenteel tussen 3.500 en 5.000 mensen,

under horrible conditions.

in vreselijke omstandigheden.

It has been dubbed the worst refugee camp in Europe.

Het kreeg de bijnaam 'ergste vluchtelingenkamp van Europa'.

Limited access to food, limited access to water,

Beperkte toegang tot voeding, beperkte toegang tot water,

limited access to health care.

beperkte toegang tot zorg.

Disease and infections are widespread.

Ziekte en infecties zijn wijd verspreid.

And they're all stuck here because they're trying to get to England

Ze zitten hier allemaal vast omdat ze naar Engeland proberen te gaan

in order to claim asylum.

om asiel aan te vragen.

And they do that by hiding in the back of trucks headed for the ferry,

Dat doen ze door zich te verstoppen in vrachtwagens die de ferry nemen

or the Eurotunnel,

of de Eurotunnel,

or they sneak inside the tunnel terminal at night

of ze sluipen 's nachts de tunnel in

to try to hide on the trains.

om zich op de treinen te verstoppen.

Most want to go to Britain because they know the language,

De meesten willen naar Engeland omdat ze de taal kennen

and so they figure it would be easier to restart their lives from there.

en denken dat ze daar dus gemakkelijker een nieuwe start kunnen nemen.

They want to work, they want to study,

Ze willen werken en studeren,

they want to be able to continue their lives.

ze willen hun leven verderzetten.

A lot of these people are highly educated and skilled workers.

Velen onder hen zijn hooggeschoolde vaklui.

If you go to Calais and talk to refugees, you'll meet lawyers, politicians,

Als je in Calais met vluchtelingen praat, ontmoet je advocaten, politici,

engineers, graphic designers, farmers, soldiers.

ingenieurs, grafici, boeren, soldaten.

You've got the whole spectrum.

Je krijgt het hele spectrum.

But who all of these people are

Maar wie die mensen zijn,

usually gets lost in the way we talk about refugees and migrants,

dat komt niet aan bod als we spreken over vluchtelingen en migranten,

because we usually do that in statistics.

want dat doen we meestal in statistieken.

So you have 60 million refugees globally.

Er zijn wereldwijd 60 miljoen vluchtelingen.

About half a million have made the crossing

Ongeveer een half miljoen zijn dit jaar al

over the Mediterranean into Europe so far this year,

de Middellandse Zee overgestoken,

and roughly 4,000 are staying in Calais.

en ongeveer 4.000 verblijven in Calais.

But these are numbers,

Maar dat zijn cijfers,

and the numbers don't say anything about who these people are,

en die zeggen niets over wie die mensen zijn,

where they came from, or why they're here.

waar ze vandaan komen of waarom ze hier zijn.

And first, I want to tell you about one of them.

Daarom wil ik eerst over één van hen vertellen.

This is 22-year-old Mouaz Al Balkhi from Syria.

Dit is Mouaz Al Balkhi, 22 jaar, uit Syrië.

We first heard about him after being in Calais the first time

We hoorden over hem toen we voor het eerst in Calais waren

looking for answers to the theory of the two dead bodies.

op zoek naar antwoorden over de theorie van de 2 lijken.

And after a while, we heard this story

Na een tijdje hoorden we een verhaal

about a Syrian man who was living in Bradford in England,

over een Syrische man in Bradford, Engeland

and had been desperately searching for his nephew Mouaz for months.

die al maanden hopeloos op zoek was naar zijn neef Mouaz.

And it turned out the last time anybody had heard anything from Mouaz

Bleek dat de laatste keer dat iemand van Mouaz gehoord had,

was October 7, 2014.

op 7 oktober 2014 was.

That was the same date the wetsuits were bought.

Dat was de dag waarop de duikerpakken gekocht waren.

So we flew over there and we met the uncle

We vlogen erheen en ontmoetten de oom.

and we did DNA samples of him,

We namen DNA-stalen van hem

and later on got additional DNA samples from Mouaz's closest relative

en kregen daarna bijkomend DNA van de dichtste verwant van Mouaz,

who now lives in Jordan.

die nu in Jordanië woont.

The analysis concluded

Uit de analyse bleek

the body who was found in a wetsuit on a beach in the Netherlands

dat het lijk in een duikerspak op een strand in Nederland

was actually Mouaz Al Balkhi.

Mouaz Al Balkhi was.

And while we were doing all this investigation,

Tijdens dit onderzoek

vernamen we het verhaal van Mouaz.

we got to know Mouaz's story.

He was born in the Syrian capital of Damascus in 1991.

Hij was geboren in de Syrische hoofdstad Damascus in 1991.

Hij groeide op in een middenklasse-gezin.

He was raised in a middle class family,

and his father in the middle there is a chemical engineer

Zijn vader, in het midden daar, is scheikundig ingenieur.

who spent 11 years in prison for belonging to the political opposition in Syria.

Hij zat 11 jaar in de gevangenis omdat hij in de Syrische oppositie zat.

While his father was in prison,

Terwijl zijn vader gevangen zat,

Mouaz took responsibility and he cared for his three sisters.

nam Mouaz de verantwoordelijkheid op voor zijn drie zussen.

They said he was that kind of guy.

Ze zeiden dat hij dat soort kerel was.

Mouaz studied to become an electrical engineer

Mouaz studeerde voor elektrisch ingenieur

at the University of Damascus.

aan de universiteit van Damascus.

So a couple of years into the Syrian war,

Toen de oorlog in Syrië een paar jaar bezig was,

the family fled Damascus and went to the neighboring country, Jordan.

vluchtte de familie uit Damascus naar buurland Jordanië.

Their father had problems finding work in Jordan,

Hun vader vond moeilijk werk in Jordanië

and Mouaz could not continue his studies,

en Mouaz kon zijn studie niet voortzetten.

so he figured, "OK, the best thing I can do to help my family

Dus dacht hij: "Ik kan mijn familie het beste helpen

would be to go somewhere where I can finish my studies

door ergens heen te gaan waar ik kan afstuderen

and find work."

en werk vinden."

So he goes to Turkey.

Dus ging hij naar Turkije.

In Turkey, he's not accepted at a university,

Daar werd hij geweigerd aan de universiteit.

and once he had left Jordan as a refugee, he was not allowed to reenter.

Zodra hij Jordanië als vluchteling had verlaten, mocht hij er niet weer in.

So then he decides to head for the UK,

Hij beslist daarom om naar Groot-Brittannië te gaan,

where his uncle lives.

waar zijn oom woont.

He makes it into Algeria, walks into Libya,

Hij raakt tot in Algerije, loopt tot in Libië,

pays a people smuggler to help him with the crossing into Italy by boat,

betaalt een mensensmokkelaar om hem te helpen bij de overtocht naar Italië

and from there on he heads to Dunkirk,

en vandaar gaat hij naar Duinkerke,

the city right next to Calais by the English Channel.

de stad naast Calais, bij het Kanaal.

We know he made at least 12 failed attempts to cross the English Channel

We weten dat hij minstens 12 keer het Kanaal probeerde over te steken

by hiding in a truck.

als verstekeling in een vrachtwagen.

But at some point, he must have given up all hope.

Maar op een bepaald moment moet hij alle hoop hebben opgegeven.

The last night we know he was alive,

De laatste nacht dat we weten dat hij nog leefde,

he spent at a cheap hotel close to the train station in Dunkirk.

zat hij in een goedkoop hotel vlakbij het station van Duinkerke.

We found his name in the records, and he seems to have stayed there alone.

We vonden zijn naam in het register. Hij logeerde er blijkbaar alleen.

The day after, he went into Calais, entered a sports shop

De volgende dag ging hij naar Calais, ging een sportwinkel binnen,

a couple of minutes before 8 o'clock in the evening,

enkele minuten voor 8 uur 's avonds,

along with Shadi Kataf.

samen met Shadi Kataf.

They both bought wetsuits,

Ze kochten allebei een duikerspak.

and the woman in the shop

De vrouw in de winkel

was the last person we know of to have seen them alive.

was de laatste gekende persoon die hen in leven zag.

We have tried to figure out where Shadi met Mouaz,

We probeerden uit te zoeken waar Shadi Mouaz had ontmoet,

but we weren't able to do that.

maar dat lukte niet.

But they do have a similar story.

Maar hun verhaal loopt gelijk.

We first heard about Shadi after a cousin of his, living in Germany,

We hoorden voor het eerst van Shadi nadat een neef die in Duitsland woont,

had read an Arabic translation of the story made of Mouaz on Facebook.

een Arabische vertaling had gelezen van het verhaal van Mouaz op Facebook.

So we got in touch with him.

We contacteerden hem.

Shadi, a couple of years older than Mouaz,

Shadi was een paar jaar ouder dan Mouaz

was also raised in Damascus.

en groeide ook in Damascus op.

He was a working kind of guy.

Hij was van het werkende type.

He ran a tire repair shop and later worked in a printing company.

Hij had een bandenreparatie-atelier en werkte later voor een drukkerij.

He lived with his extended family,

Hij woonde samen met zijn ruime familie

but their house got bombed early in the war.

maar hun huis werd al vroeg in de oorlog gebombardeerd.

So the family fled to an area of Damascus known as Camp Yarmouk.

De familie vluchtte naar een deel van Damascus dat het Yarmouk-kamp heet.

Yarmouk is being described as the worst place to live

Yarmouk geldt als de vreselijkste plek om te leven

on planet Earth.

op de hele Aarde.

They've been bombed by the military, they've been besieged,

Ze zijn gebombardeerd door de militairen, belegerd,

they've been stormed by ISIS

bestormd door ISIS

and they've been cut off from supplies for years.

en ze zitten al jaren zonder bevoorrading.

There was a UN official who visited last year,

Vorig jaar was er een VN-ambtenaar op bezoek

and he said, "They ate all the grass so there was no grass left."

die zei dat ze al het gras hadden opgegeten tot er geen gras meer was.

Out of a population of 150,000,

Van een bevolking van 150.000

only 18,000 are believed to still be left in Yarmouk.

denkt men dat er maar 18.000 nog in Yarmouk wonen.

Shadi and his sisters got out.

Shadi en zijn zussen ontsnapten.

The parents are still stuck inside.

De ouders zitten er nog vast.

So Shadi and one of his sisters, they fled to Libya.

Shadi en één van zijn zussen vluchtten naar Libië.

This was after the fall of Gaddafi,

Dit was na de val van Kadhafi,

but before Libya turned into full-blown civil war.

maar voor de algehele burgeroorlog uitbrak in Libië.

And in this last remaining sort of stability in Libya,

Tijdens deze laatste oprisping van stabiliteit in Libië

Shadi took up scuba diving, and he seemed to spend most of his time underwater.

leerde Shadi duiken en leek hij bijna al zijn tijd onder water door te brengen.

He fell completely in love with the ocean,

Hij werd verliefd op de oceaan.

so when he finally decided that he could no longer be in Libya,

Dus toen hij besloot dat hij niet in Libië kon blijven,

late August 2014,

eind augustus 2014,

he hoped to find work as a diver when he reached Italy.

hoopte hij te kunnen werken als duiker als hij in Italië was.

Reality was not that easy.

De werkelijkheid was lastiger.

We don't know much about his travels

We weten niet veel over zijn tocht

because he had a hard time communicating with his family,

omdat hij moeilijk kon communiceren met zijn familie,

but we do know that he struggled.

maar we weten dat hij het moeilijk had.

And by the end of September,

Tegen eind september

he was living on the streets somewhere in France.

leefde hij ergens in Frankrijk op straat.

On October 7, he calls his cousin in Belgium,

Op 7 oktober belde hij zijn neef in België

and explains his situation.

om zijn situatie uit te leggen.

He said, "I'm in Calais. I need you to come get my backpack and my laptop.

"Ik ben in Calais, je moet mijn rugzak en mijn laptop komen halen.

I can't afford to pay the people smugglers to help me with the crossing to Britain,

Ik kan me geen mensensmokkelaars veroorloven voor de oversteek,

but I will go buy a wetsuit and I will swim."

maar ik ga een duikerspak kopen en zwemmen."

His cousin, of course, tried to warn him not to,

Zijn neef probeerde het hem uit het hoofd te praten,

but Shadi's battery on the phone went flat,

maar de batterij van Shadi's gsm raakte leeg

and his phone was never switched on again.

en zijn gsm werd nooit meer aangezet.

What was left of Shadi was found nearly three months later,

De resten van Shadi werden drie maanden later gevonden,

800 kilometers away

800 km ver,

in a wetsuit on a beach in Norway.

in een duikerspak op een strand in Noorwegen.

He's still waiting for his funeral in Norway,

Hij wacht nog op zijn begrafenis in Noorwegen,

and none of his family will be able to attend.

en niemand van zijn familie zal erbij kunnen zijn.

Many may think that the story about Shadi and Mouaz

Velen denken dat het verhaal van Shadi en Mouaz

is a story about death,

over de dood gaat,

but I don't agree.

maar ik vind van niet.

To me, this is a story about two questions that I think we all share:

Voor mij gaat dit over twee vragen die ons allen aangaan:

what is a better life,

wat is een beter leven,

and what am I willing to do to achieve it?

en wat ben ik bereid te doen om het te bereiken?

And to me, and probably a lot of you,

Voor mij, en allicht voor velen van jullie

a better life would mean

zou een beter leven zijn:

being able to do more of what we think of as meaningful,

meer dingen doen die we zinvol vinden,

whether that be spending more time with your family and friends,

wat dat ook is: tijd doorbrengen met familie en vrienden,

travel to an exotic place,

reizen naar een exotische plek,

or just getting money to buy that cool new device

of gewoon meer geld verdienen voor dat hebbeding

or a pair of new sneakers.

of voor een nieuw paar sneakers.

And this is all within our reach pretty easily.

Dat ligt allemaal binnen handbereik voor ons.

But if you are fleeing a war zone,

Maar als je een oorlogszone ontvlucht,

the answers to those two questions are dramatically different.

zijn de antwoorden op die 2 vragen dramatisch anders.

A better life is a life in safety.

Een beter leven is een veilig leven.

It's a life in dignity.

Het is een waardig leven,

A better life means not having your house bombed,

zonder dat je huis gebombardeerd wordt,

zonder angst voor ontvoering.

not fearing being kidnapped.

It means being able to send your children to school,

Je kinderen naar school kunnen sturen,

go to university,

kunnen studeren,

or just find work to be able to provide for yourself and the ones you love.

of gewoon werk vinden om te kunnen zorgen voor jezelf en je naasten.

A better life would be a future of some possibilities

Een beter leven zou een toekomst zijn met een paar mogelijkheden,

compared to nearly none,

in plaats van bijna geen,

and that's a strong motivation.

en dat is een sterke motivatie.

And I have no trouble imagining

Ik kan me makkelijk voorstellen

that after spending weeks or even months

dat als je weken- of maandenlang

as a second-grade citizen,

tweederangsburger bent geweest,

living on the streets or in a horrible makeshift camp

die op straat woont of in een vreselijk geïmproviseerd kamp

with a stupid, racist name like "The Jungle,"

met een dwaze, racistische naam als 'de Jungle',

most of us would be willing to do just about anything.

de meesten van ons bereid zouden zijn om het even wat te doen.

If I could ask Shadi and Mouaz

Als ik dat aan Shadi en Mouaz kon vragen

the second they stepped into the freezing waters of the English Channel,

zodra ze in het ijskoude water van het Kanaal waren gestapt,

they would probably say, "This is worth the risk,"

zouden ze allicht zeggen: "Dit is het risico waard",

because they could no longer see any other option.

omdat ze geen andere opties meer zagen.

And that's desperation,

Dat heet wanhoop,

but that's the reality of living as a refugee in Western Europe in 2015.

maar het is de realiteit van een leven als vluchteling in West-Europa in 2015.

Thank you.

Dankjewel.

(Applause)

(Applaus)

Bruno Giussani: Thank you, Anders.

Bruno Giussani: Dankjewel, Andres.

This is Tomm Christiansen,

Dit is Tomm Christiansen,

who took most of the pictures you have seen and they've done reporting together.

die de meeste foto's nam die je zag, zijn collega-verslaggever. (Applaus)

Tomm, you two have been back to Calais recently.

Tomm, jullie zijn recent teruggekeerd naar Calais.

This was the third trip.

Dit was de derde trip.

It was after the publication of the article.

Het was na de publicatie van het artikel.

What has changed? What have you seen there?

Wat was er veranderd? Wat zag je daar?

Tomm Christiansen: The first time we were in Calais,

Tomm Christiansen: De eerste keer in Calais

it was about 1,500 refugees there.

waren er ongeveer 1.500 vluchtelingen.

They had a difficult time, but they were positive, they had hope.

Ze hadden het moeilijk, maar ze waren optimistisch en hoopvol.

The last time, the camp has grown, maybe four or five thousand people.

De laatste keer was het kamp gegroeid tot vier- of vijfduizend mensen.

It seemed more permanent, NGOs have arrived,

Het leek meer permanent, er zijn ngo's neergestreken,

a small school has opened.

er is een kleine school opgestart.

But the thing is that the refugees have stayed for a longer time,

Maar het punt is dat de vluchtelingen langer zijn gebleven

and the French government has managed to seal off the borders better,

en dat de Franse overheid erin is geslaagd om de grenzen beter af te sluiten,

so now The Jungle is growing,

zodat de Jungle nu groeit,

along with the despair and hopelessness among the refugees.

net als de ontreddering en de wanhoop van de vluchtelingen.

BG: Are you planning to go back? And continue the reporting?

BG: Zijn jullie van plan terug te gaan en verder verslag te geven?

TC: Yes.

TC: Ja.

BG: Anders, I'm a former journalist,

BG: Anders, ik was vroeger journalist.

and to me, it's amazing that in the current climate

Ik vind het verbluffend dat, in het huidige klimaat

of slashing budgets and publishers in crisis,

van budgettaire beperkingen en uitgevers in crisis,

Dagbladet has consented so many resources for this story,

Dagbladet zoveel middelen heeft vrijgemaakt voor dit verhaal.

which tells a lot about newspapers taking the responsibility,

Dat zegt veel over kranten die hun verantwoordelijkheid nemen,

but how did you sell it to your editors?

maar hoe heb je je baas zover gekregen?

Anders Fjellberg: It wasn't easy at first,

Anders Fjellberg: Eerst was het moeilijk,

because we weren't able to know what we actually could figure out.

omdat we niet konden weten wat we zouden kunnen uitvissen.

As soon as it became clear

Zodra het duidelijk werd

that we actually could be able to identify who the first one was,

dat we de eerste man zouden kunnen identificeren,

we basically got the message that we could do whatever we wanted,

kregen we de boodschap dat we onze zin mochten doen:

just travel wherever you need to go, do whatever you need to do,

reis waar je naartoe moet, doe wat je moet doen,

just get this done.

maak dit gewoon af.

BG: That's an editor taking responsibility.

BG: Dat is een uitgever met verantwoordelijkheidszin.

The story, by the way, has been translated and published

Het verhaal is vertaald en gepubliceerd in verschillende Europese landen

across several European countries, and certainly will continue to do.

en dat zal zeker nog verder gaan.

And we want to read the updates from you. Thank you Anders. Thank you Tomm.

We zijn benieuwd naar jullie updates. Bedankt, Anders en Tomm.

(Applause)

(Applaus)