How yarn bombing grew into a worldwide movement | Magda Sayeg

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

I'm a textile artist

ကျွန်မက အထည်အလိပ် အနုပညာရှင်ပါ၊

most widely known for starting the yarn bombing movement.

ချည်ခင်အလှဆင် လှုပ်ရှားမှုကြောင့် အကျယ်ပြန့်ဆုံး သိလာခဲ့ကြတာ။

Yarn bombing is when you take knitted or crocheted material

ချည်ခင်အလှဆင်ခြင်းဟာ သိုးမွှေးထိုး(သို့)ကြိုးထိုး အထည်ကို

out into the urban environment, graffiti-style --

ထုတ်ယူပြီး မြို့ပြဝန်းကျင်မှာ ထည့်တာပါ၊ နံရံရေး

or, more specifically,

ပုံတွေ (သို့) ပိုတိကျရရင်

without permission and unsanctioned.

ခွင့်ပြုချက်၊ ခွင့်ပြုမိန့် မပါတာပေါ့။

But when I started this over 10 years ago,

ဒါပေမဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်က ဒါကို စခဲ့တော့

I didn't have a word for it,

စကားလုံး တစ်လုံးမှ မရှိခဲ့ဘူး၊

I didn't have any ambitious notions about it,

ဒီအကြောင်း ကျယ်ပြန့်တဲ့ သဘောထား မရှိခဲ့ဘူး။

I had no visions of grandeur.

ကြီးမားတဲ့ အမြင်တွေ မရှိခဲ့ဘူး။

All I wanted to see was something warm and fuzzy and human-like

ကျွန်မ မြင်ချင်တာဆိုလို့ ကိုယ်နေ့တိုင်း မြင်ရတဲ့ အေးစက်တဲ့ သံမဏိ

on the cold, steel, gray facade that I looked at everyday.

မျက်နှာစာမှာ နွေးထွေးတဲ့ အမွေးပွပွ လူသားလိုဟာ တစ်ခုခုပါ။

So I wrapped the door handle.

တံခါးလက်ကိုင်ကို ထွေးပတ်တယ်။

I call this the Alpha Piece.

ဒါကို Alpha Piece လို့ခေါ်ပါတယ်။

Little did I know that this tiny piece would change the course of my life.

ဒီပေါက်စနလေးက ကိုယ့်ဘဝလမ်းကြောင်းကို ပြောင်းပစ်မှာကို မသိသလောက်ပါ။

So clearly the reaction was interesting.

ဒီတော့ တုံ့ပြန်မှုကို စိတ်ဝင်စားခဲ့တယ်။

It intrigued me and I thought, "What else could I do?"

စိတ်ဝင်စားပြီး တွေးမိတာက "ငါ ဘာထပ်လုပ်နိုင်သေးလဲ။"

Could I do something in the public domain that would get the same reaction?

"အလားတူ တုံ့ပြန်မှုရမယ့် အများ ပိုင်နက်မှာ တစ်ခုခု လုပ်နိုင်လား။"

So I wrapped the stop sign pole near my house.

ဒါနဲ့ အိမ်နားက ယာဉ်ရပ်တဲ့ တိုင်တွေမှာ ပတ်ခဲ့တယ်။

The reaction was wild.

တုံ့ပြန်မှုက ပြင်းထန်ခဲ့တယ်။

People would park their cars

လူတွေက သူတို့ကားတွေကို ရပ်၊

and get out of their cars and stare at it,

ကားတွေထဲက ထွက်ကာ ငေးကြည့်ကြတယ်၊

and scratch their heads and stare at it,

ခေါင်းတွေ ကုပ်ပြီး ငေးကြည့်ကြတယ်၊

and take pictures of it and take pictures next to it,

ပုံကို ဓာတ်ပုံရိုက်ကြ၊ ဘေးနားမှာ ဓာတ်ပုံရိုက်ကြ၊

and all of that was really exciting to me

ဒါအားလုံးက စိတ်လှုပ်ရှားစရာဖြစ်ပြီး

and I wanted to do every stop sign pole in the neighborhood.

အနီးဝန်းကျင်က တိုင်တိုင်းကို လုပ်ချင်စိတ်ပေါက်ခဲ့တယ်။

And the more that I did, the stronger the reaction.

ပိုလုပ်လေ တုံ့ပြန်မှုက ပိုပြင်းထန်လာလေပါ။

So at this point I'm smitten.

ဒီအချက်မှာတော့ ခိုက်သွားတယ်၊

I'm hooked.

ကျွန်မ စွဲသွားတယ်။

This was all seductive.

ဒါက စွဲမက်စရာပဲပေါ့။

I found my new passion

စွဲလမ်းမှု အသစ်တစ်ခုတွေ့လိုက်ပြီး

and the urban environment was my playground.

မြို့ပြဝန်းကျင်ဟာ ကျွန်မရဲ့ကစားကွင်းပေါ့။

So this is some of my early work.

ဒါက အစောပိုင်းလက်ရာ တစ်ချို့ပါ။

I was very curious about this idea of enhancing the ordinary,

သာမန်၊ သူလိုငါလို၊ အကြည့်ရ ဆိုးတာတာင်မှ မြှင့်တင်ခြင်း၊

the mundane, even the ugly,

သဘောကို အရမ်းသိချင်ခဲ့တယ်။

and not taking away its identity or its functionality

၎င်းရဲ့ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာ၊ အသုံးဝင်မှုကို မဖယ်ရှားပဲ၊

but just giving it a well-tailored suit out of knitting.

သိုးမွှေးထိုးခြင်းနဲ့ ကောင်းမွန်စွာ ချုပ်ထားတာကို ပေးရင်းနဲ့ပေါ့။

And this was fun for me.

ဒါက ကျွန်မအတွက် ပျော်စရာပါ။

It was really fun to take inanimate objects

သက်မဲ့ အရာဝတ္ထုတွေကို ယူပြီး အသက်ဝင်အောင်

and have them come to life.

လုပ်ရတာ တကယ့် ပျော်စရာကြီးပါ။

So ...

ဒီတော့...

I think we all see the humor in this,

ဒီထဲမှာ ရယ်စရာ မြင်ရတယ်လို့ ထင်မိတယ်။

but --

ဒါပေမဲ့...

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

I was at a point where I wanted to take it seriously.

ဒီအခိုက်မှာတော့ ဒါကို အလေးအနက် လုပ်ချင်စိတ် ဖြစ်ခဲ့တယ်။

I wanted to analyze it.

သရုပ်ခွဲ ကြည့်ချင်တယ်။

I wanted to know why I was letting this take over my life,

သိချင်ခဲ့တာက ဘာလို့ ကိုယ့်ဘဝကို လွှမ်းမို့းခွင့်ပြုပြီး

why I was passionate about it,

ဘာလို့ စိတ်ထက်သန်တယ်ဆိုတာ၊

why were other people reacting so strongly to it.

ဘာလို့ အခြားသူတွေက ဒီလောက် အပြင်းအထန်တုံ့ပြန်တာကိုပါ။

And I realized something.

တစ်ခုခု သဘောပေါက်လိုက်တယ်။

We all live in this fast-paced, digital world,

အားလုံးဟာ အဟုန်ပြင်းတဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ် ကမ္ဘာမှာ နေထိုင်ကြပေမဲ့

but we still crave and desire something that's relatable.

ဆက်စပ်လို့ရတဲ့ တစ်ခုခုကို အငမ်းမရ၊ တောင့်တဆဲပါ။

I think we've all become desensitized

အားလုံဟာ ကိုယ်နေထိုင်တဲ့ တရားလွန် ဖွံ့ဖြိုးနေတဲ့

by our overdeveloped cities that we live in,

မြို့ကြီးတွေကြောင့် ခံစာချက်ကင်းမဲ့ လာနေတယ် ထင်တယ်။

and billboards and advertisements,

လမ်းဘေးဆိုင်းဘုတ်တွေ၊ ကြော်ငြာတွေ၊

and giant parking lots,

ဧရာမ ကားရပ်တဲ့နေရာတွေ၊

and we don't even complain about that stuff anymore.

ပြီးတော့ ဒီဟာတွေကို ညည်းတောင် မညည်းကြတော့ဘူးလေ။

So when you stumble upon

သိုးမွှေးထိုး ပတ်ထားတဲ့

a stop sign pole that's wrapped in knitting

ကားရပ်တဲ့တိုင်ကို ကြုံတဲ့အခါ

and it seems so out of place

ဒါက နေရာလွဲနေပုံရတော့

and then gradually -- weirdly --

ဒီနောက် တဖြည်းဖြည်း ဘာမှန်းမသိပဲ

you find a connection to it,

ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုကို တွေ့လိုက်တယ်၊

that is the moment.

အဲဒီအခိုက်မှာပါ။

That is the moment I love

ဒါ ကျွန်မချစ်တဲ့ တဒင်္ဂ၊

and that is the moment I love to share with others.

အခြားသူတွေနဲ့ မျှဝေချင်တဲ့ ကာလပါ။

So at this point, my curiosity grew.

ဒီနေရာမှာ သိလိုစိတ်က ကြီးထွားလာခဲ့တယ်။

It went from the fire hydrants and the stop sign poles

မီးသတ်ပိုက်ခေါင်းကနေ၊ ကားရပ်တဲ့ အမှတ်အသားတိုင်တွေကနေ

to what else can I do with this material.

အခြား လုပ်လို့ရတဲ့ ပစ္စည်းတွေအထိပေါ့။

Can I do something big and large-scale and insurmountable?

အကြီးစား မကျော်လွားနိုင်တဲ့ တစ်ခုခု ကျွန်မလုပ်နိုင်လား။

So that's when the bus happened.

ဒါနဲ့ ဒါက ဘတ်စ်ကား ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အချိန်ပါ။

This was a real game changer for me.

ဒါက ကျွန်မအတွက် တကယ့် အပြောင်းအလဲကိရိယာပါ။

I'll always have a soft spot in my heart for this one.

ဒါအတွက် နှလုံးသားမှာ အမြဲတမ်း စွဲမက်စရာ ရှိနေမှာပါ။

At this point, people were recognizing my work

ဒီအခိုက်မှာ ကျွန်မလက်ရာကို လူတွေလက်ခံနေပေမဲ့

but there wasn't much out there

သိပ်အများကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။

that was wrapped in knitting that was large-scale,

ဒါက သိုးမွှေးထိုးနဲ့ ပတ်ထားတဲ့ အကြီးစားဖြစ်ပြီး

and this definitely was the first city bus to be wrapped in knitting.

ပထမဆုံး သိုးမွှေးပတ်ထားမယ့် မြို့တော် ဘတ်စ်ကား ဆိုတာ ကျိန်းသေပေါ့။

So at this point, I'm experiencing,

ဒီအခိုက်မှာ စိတ်ဝင်စားစရာ တစ်ခုခုကို

or I'm witnessing something interesting.

တွေ့ကြုံနေတယ် (သို့) မျက်မြင်တွေ့နေပါတယ်။

I may have started yarn bombing but I certainly don't own it anymore.

ချည်ခင်အလှဆင်တာကို စခဲ့တာဖြစ်နိုင်ပေမဲ့ ကိုယ် မပိုင်တော့တာ ကျိန်းသေပါ။

It had reached global status.

ဒါက ကမ္ဘာအနှံ့ အဆင့် ရောက်ပါပြီ။

People from all over the world were doing this.

ဒါကို တစ်ကမ္ဘာလုံးက လူတွေ လုပ်နေပါတယ်။

And I know this because I would travel to certain parts of the world

သိတဲ့ အကြောင်းက ကိုယ်တစ်ခါမှ မရောက်ဖူးတဲ့ ကမ္ဘာ့နေရာ

that I'd never been to,

အချို့ကို သွားခဲ့ပြီး

and I'd stumble upon a stop sign pole and I knew I didn't wrap it.

ကားရပ်တဲ့တိုင်ကိုတွေ့ကာ ဒါကို ကိုယ် မပတ်ခဲ့တာ သိခဲ့လို့ပါ။

So as I pursued my own goals with my art --

ကျွန်မရဲ့ အနုပညာပါတဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေ နောက်ကိုလိုက်နေသလို

this is a lot of my recent work --

ဒါက မကြာသေးခင်က လက်ရာတွေပါ၊

so was yarn bombing.

ချည်ခင်အလှဆင်ခြင်းရောပါ။

Yarn bombing was also growing.

ဒါဟာလည်း တိုးပွားနေပါတယ်။

And that experience showed me the hidden power of this craft

ဒါက ကျွန်မကို ဒီလက်မှုပညာရဲ့ ပုန်းကွယ်နေတဲ့ စွမ်းအားကို ပြသခဲ့ပြီး

and showed me

ပြသေးတာက

that there was this common language I had with the rest of the world.

ကျန်တဲ့ ကမ္ဘာနဲ့အတူ ကိုယ့်မှာရှိခဲ့တဲ့ ဘုံ ဘာသာစကားတစ်ခု ရှိတာကိုပါ။

It was through this granny hobby --

ဒါက ဒီကြိုးထိုး ဝါသနာကနေ

this unassuming hobby --

ဒီမထင်မရှား ဝါသနာကနေ၊

that I found commonality with people

ဆက်သွယ်မှုရှိမယ်လို့ ကိုယ် ဘယ်တုန်းကမှ မထင်ထားမိတဲ့

that I never thought I'd have a connection with.

လူတွေနဲ့ တူညီတဲ့အင်္ဂါရပ် တစ်ခုကို တွေ့ခဲ့ပါတယ်။

So as I tell my story today,

ဒီတော့ ဒီနေ့ ကျွန်မရဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ပြောစဉ်မှာ

I'd also like to convey to you

ရှင်တို့ကို ပေးသိချင်တာက

that hidden power can be found in the most unassuming places,

ဖုံးကွယ်နေတဲ့ စွမ်းအားကို မထင်ရှားဆုံး နေရာတွေမှာ တွေ့ရှိနိုင်ပြီး

and we all possess skills that are just waiting to be discovered.

ဖော်ထုတ်ခံရဖို့ စောင့်နေတဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုတွေ အားလုံးမှာရှိတာကိုပါ။

If you think about our hands, these tools that are connected to us,

လက်တွေကို တွေးမိရင် ဒါတွေဟာ ကျွန်မတို့ကို ဆက်ထားတဲ့ ကိရိယာတွေပါ၊

and what they're capable of doing --

ဒါတွေက လုပ်နိုင်စွမ်းရှိတာတွေက

building houses and furniture,

အိမ်တွေနဲ့ ပရိဘောဂ ဆောက်ခြင်း၊

and painting giant murals --

ဧရာမ နံရဆေးရေးပန်းချီတွေဆွဲခြင်း၊

and most of the time we hold a controller or a cell phone.

အချိန်အများစုမှာတော့ ထိန်းချုပ်ရေး ကိရိယာနဲ့ ဆဲလ်ဖုန်းကို ကိုင်ကြတာပေါ့။

And I'm totally guilty of this as well.

ဒါကို ကျွန်မရော လုံးဝကို လိပ်ပြာမလုံဖြစ်မိပါတယ်။

But if you think about it,

ဒါပေမဲ့ ဒါကိုတွေးမိရင်

what would happen if you put those things down?

ဒါတွေကို လွှတ်ချလိုက်ရင် ဘာများဖြစ်လိမ့်လဲ။

What would you make? What would you create with your own hands?

ရှင်တို့ ဘာလုပ်မိမလဲ။ ကိုယ့်လက်တွေနဲ့ ဘာကို ဖန်တီးလိမ့်မလဲ။

A lot of people think that I am a master knitter

ကျွန်မကို သိုးမွှေးထိုး ဆရာမကြီးလို့ ထင်ကြပေမဲ့

but I actually couldn't knit a sweater to save my life.

တကယ်က ကိုယ့်အသက်ကယ်ဖို့ ဆွယ်တာတစ်ထည် မထိုးတတ်ပါဘူး။

But I did something interesting with knitting

ဒါပေမဲ့ သိုးမွှေးထိုးတာနဲ့ အရင်ကမလုပ်ဖူးတဲ့

that had never been done before.

စိတ်ဝင်စားစရာတစ်ခုခု လုပ်ခဲ့တယ်။

I also wasn't "supposed to be" an artist

ဒါလုပ်ဖို့ စနစ်တကျ မသင်ယူခဲ့တဲ့ သဘောအတိုင်းဆို

in the sense that I wasn't formally trained to do this --

ကျွန်မဟာ အနုပညာရှင်လည်း မဖြစ်သင့်ပါဘူး။

I'm a math major actually.

တကယ်က ကျွန်မဟာ သင်္ချာအဓိကပါ။

So I didn't think this was in the cards for me,

ဒီတော့ ဒါက ကျွန်မအတွက် ဖြစ်နိုင်ချေမရှိဘူး လို့ထင်တယ်။

but I also know that I didn't stumble upon this.

ဒါပေမဲ့ ဒါကို မကြုံကြိုက်ခဲ့ဘူး ဆိုတာလည်း သိပါတယ်။

And when this happened to me, I held on tight,

ဒါ ဖြစ်ခွင့်ကြုံလာတဲ့အခါမှာ မိမိရရ ဆုပ်ကိုင်ခဲ့တယ်။

I fought for it and I'm proud to say that I am a working artist today.

ဒါအတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့ပြီး ယနေ့မှာ အလုပ် လုပ်နေတဲ့ အနုပညာရှင်လို့ ဂုဏ်ယူမိပါတယ်။

So as we ponder the future,

ဒီတော့ ကျွန်မတို့ အနာဂတ်ကို တွေးဆစဉ် ကိုယ့်အနာဂတ်ဟာ

know that your future might not be so seamless.

ဒီလောက် ချုပ်ရိုးမဲ့ မဖြစ်နိုင်တာ သိလိုက်ပါ။

And one day, you might be as bored as I was

တစ်နေ့မှာ ရှင်တို့လည်း ကျွန်မလို ငြီးငွေ့ပြီး ကိုယ့်ကမ္ဘာကို

and knit a door handle to change your world forever.

ထာဝရပြောင်းလဲဖို့ တံခါးလက်ကိုင်ကို သိုးမွှေးထိုးဖြစ်နိုင်တာပေါ့။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)