Joy Sun: Should you donate differently?

114,659 views ・ 2014-10-22

TED


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

Translator: Marla Munkh-Achit Reviewer: Tuya Bat
00:12
I suspect that
0
12914
1409
Би боддог л доо.
00:14
every aid worker in Africa
1
14323
1757
Африкт байгаа тусламжийн ажилтан бүр
00:16
comes to a time in her career
2
16080
1593
ажил дээрээ нэг л өдөр
00:17
when she wants to take all the money for her project —
3
17673
3316
сургууль эсвэл сургалтын ч юм уу
00:20
maybe it's a school or a training program —
4
20989
3102
төслийн мөнгөө бүгдийг нь
00:24
pack it in a suitcase,
5
24091
1889
чемодандаа баглаж хийгээд
00:25
get on a plane flying over the poorest villages in the country,
6
25980
3984
онгоцонд суугаад хамгийн тарчиг ядуу тосгоны дээгүүр нисч,
00:29
and start throwing that money out the window.
7
29964
3184
цонхоор нь мөнгөө цацах хүсэл төрдөг байх.
00:33
Because to a veteran aid worker,
8
33148
2316
Учир нь туршлагатай тусламжийн ажилтанд
00:35
the idea of putting cold, hard cash
9
35464
2707
бэлэн мөнгийг шууд
00:38
into the hands of the poorest people on Earth
10
38171
3039
дэлхийн хамгийн ядуу хүмүүст тараах нь
00:41
doesn't sound crazy,
11
41210
1655
тийм ч галзуу сонсогддоггүй.
00:42
it sounds really satisfying.
12
42865
4076
Харин ч сэтгэл ханах мэдрэмж төрнө.
00:46
I had that moment right about the 10-year mark,
13
46941
2902
Ажиллаад 10 жил болох үед надад ийм зүйл тохиолдсон,
00:49
and luckily, that's also when I learned
14
49843
2467
азаар энэ үед би
00:52
that this idea actually exists,
15
52310
3664
энэ санаа үнэхээр байдгийг мэдсэн ба
00:55
and it might be just what the aid system needs.
16
55974
3843
энэ нь ч тусламжийн системд яг хэрэгтэй зүйл байсан.
00:59
Economists call it an unconditional cash transfer,
17
59817
2703
Эдийн засагчид үүнийг болзолгүй бэлэн мөнгөний шилжүүлэг гэдэг нь
01:02
and it's exactly that: It's cash given
18
62520
2160
бэлэн мөнгийг ямар ч
01:04
with no strings attached.
19
64680
2272
болзолгүйгээр өгөхийг хэлдэг.
01:06
Governments in developing countries
20
66952
1564
Хөгжиж буй орнуудын засгийн газрууд
01:08
have been doing this for decades,
21
68516
1676
үүнийг олон арван жил хийсээр ирсэн ч
01:10
and it's only now, with more evidence
22
70192
2532
одоо л илүү их баримт,
01:12
and new technology that it's possible
23
72724
3191
шинэ технологийн ачаар
01:15
to make this a model for delivering aid.
24
75915
4319
үүнийг тусламж хүргэх загвар бий болгох боломжтой болсон.
01:20
It's a pretty simple idea, right?
25
80234
2914
Маш энгийн санаа байгаа биз?
01:23
Well, why did I spend a decade doing other stuff
26
83148
4106
Яагаад би бүхэл бүтэн арван жилийг
ядуусын төлөө өөр зүйл хийхэд зарцуулсан юм бэ?
01:27
for the poor?
27
87254
2138
01:29
Honestly, I believed that I could do more good
28
89392
3543
Үнэндээ би тэр мөнгөөр ядууст зориулан
01:32
with money for the poor
29
92935
1946
өөрсдөөс нь илүүг хийж чадна
01:34
than the poor could do for themselves.
30
94881
2610
гэж итгэсэн хэрэг.
01:37
I held two assumptions:
31
97491
1033
Надад хоёр таамаглал байсан.
01:38
One, that poor people are poor in part
32
98524
2589
Нэг нь хүмүүсийн ядуу байгаа нь
01:41
because they're uneducated and
33
101113
2002
боловсрол эзэмшээгүйгээсээ болж
01:43
don't make good choices;
34
103115
2160
буруу сонголт хийдэгтэй холбоотой.
01:45
two is that we then need people like me
35
105275
2711
Хоёр дах нь тэдэнд юу хэрэгтэйг өмнөөс нь шийдэх
01:47
to figure out what they need and get it to them.
36
107986
3738
над шиг хүмүүс байх ёстой.
01:51
It turns out, the evidence says otherwise.
37
111724
4222
Гэтэл мэдээ баримтууд эсрэгээрээ байдаг.
01:55
In recent years, researchers have been studying
38
115946
2849
Сүүлийн жилүүдэд судлаачид
01:58
what happens when we give poor people cash.
39
118795
3405
ядууст бэлэн мөнгө өгөхөд юу болдгийг судалсан байна.
02:02
Dozens of studies show across the board
40
122200
2671
Маш олон судалгааны үр дүн
02:04
that people use cash transfers
41
124871
2756
хүмүүс бэлэн мөнгийг өөрсдийн
02:07
to improve their own lives.
42
127627
2168
амжиргааг сайжруулахад зарцуулдаг гэж гарсан.
02:09
Pregnant women in Uruguay buy better food
43
129795
2848
Уругвайн жирэмсэн эхчүүд илүү чанартай хүнс худалдан авч
02:12
and give birth to healthier babies.
44
132643
2234
илүү эрүүл хүүхэд төрүүлэх болсон.
02:14
Sri Lankan men invest in their businesses.
45
134877
3094
Шри Ланкийн эрчүүд бизнестээ хөрөнгө оруулсан.
02:17
Researchers who studied our work in Kenya
46
137971
2698
Кенид бидний ажлыг судалсан судлаачид
02:20
found that people invested in a range of assets,
47
140669
2917
хүмүүс мал, тоног төхөөрөмж, гэр ахуйн хэрэгсэл гэх мэт
02:23
from livestock to equipment to home improvements,
48
143586
4350
олон төрлийн зүйлд зарцуулж,
02:27
and they saw increases in income
49
147936
2122
нэг жилийн дараа
02:30
from business and farming
50
150058
2383
өөрсдийнх нь бизнес болон тариалангийн
02:32
one year after the cash was sent.
51
152441
3690
орлогоо нэмэгдүүлсэнийг мэдсэн.
02:36
None of these studies found that people
52
156131
2564
Эдгээр судалгаанаас харахад
02:38
spend more on drinking or smoking
53
158695
2409
хэн ч мөнгөө архи, тамхинд зарцуулаагүй
02:41
or that people work less.
54
161104
2505
эсвэл илүү бага ажиллаагүй.
02:43
In fact, they work more.
55
163609
4108
Харин ч илүү их ажиллах болсон.
02:47
Now, these are all material needs.
56
167717
3263
Эдгээр нь бүгд материаллаг хэрэгцээ.
02:50
In Vietnam, elderly recipients used
57
170980
3171
Вьетнамд хөгшчүүл авсан мөнгөө
02:54
their cash transfers to pay for coffins.
58
174151
4511
өөрсдийн авсыг авахад зарцуулсан.
02:58
As someone who wonders if Maslow got it wrong,
59
178662
4011
Масловын онолын зөв эсэхэд эргэлздэг хүний хувьд
03:02
I find this choice to prioritize spiritual needs
60
182673
4727
сүсэг бишрэлийн хэрэгцээгээ ийм дээгүүр тавьж буй нь
03:07
deeply humbling.
61
187400
2267
үнэхээр юм бодогдуулам байсан.
03:09
I don't know if I would have chosen to give food
62
189667
2213
Хэрвээ би байсан бол хоол,
03:11
or equipment or coffins,
63
191880
3611
тоног төхөөрөмж эсвэл авс авч өгөх байсандаа эргэлзэж байна.
03:15
which begs the question:
64
195491
2290
Үүнээс харахад "Ядуусын өмнөөс бид эх үүсвэрийг
03:17
How good are we at allocating resources
65
197781
2996
хэр сайн хувааж байна вэ?"
03:20
on behalf of the poor?
66
200777
1845
гэсэн асуулт гарч байна.
03:22
Are we worth the cost?
67
202622
2895
Өртөг нь үнэ цэнэтэй юу?
03:25
Again, we can look at empirical evidence
68
205517
1943
Дараа нь бид хүмүүст
03:27
on what happens when we give people stuff
69
207460
2790
өөрсдийн сонгосон эд зүйлсээс өгөхөд
03:30
of our choosing.
70
210250
2676
юу болдог жишээг харж болно.
03:32
One very telling study looked at a program in India
71
212926
2869
Нэгэн судалгаанаас харахад
03:35
that gives livestock to the so-called ultra-poor,
72
215795
3307
Энэтхэгийн нэн ядуучуудад мал өгөхөд
03:39
and they found that 30 percent of recipients
73
219102
3921
30 хувь нь эргүүлээд
03:43
had turned around and sold the livestock they had been given
74
223023
4153
авсан малаа зарж,
03:47
for cash.
75
227176
3353
мөнгийг нь авсан байна.
03:50
The real irony is,
76
230529
1558
Хамгийн гайхмаар нь
03:52
for every 100 dollars worth of assets
77
232087
2581
олгогдож буй 100 доллартай тэнцэх
03:54
this program gave someone,
78
234668
2152
тусламж өгөх бүрт
03:56
they spent another 99 dollars to do it.
79
236820
4686
нэмэлт 99 долларыг зарцуулдаг байна.
04:01
What if, instead, we use technology to put cash,
80
241506
3646
Харин оронд нь бид технологийг ашиглан
04:05
whether from aid agencies or from any one of us
81
245152
4587
тусламжийн байгууллага болон
04:09
directly into a poor person's hands.
82
249739
3770
бусдын өгсөн мөнгийг шууд ядуусын гарт өгвөл яах вэ?
04:13
Today, three in four Kenyans use mobile money,
83
253509
2870
Өнөөдөр Кенид дөрвөн хүний гурав нь мобайл банк ашигладаг ба
04:16
which is basically a bank account that can run
84
256379
2823
ямар ч утсан дээр ажиллах
04:19
on any cell phone.
85
259202
1498
банк гэсэн үг.
04:20
A sender can pay a 1.6 percent fee
86
260700
3466
Илгээгч нь 1.6% төлбөр төлөөд
04:24
and with the click of a button
87
264166
2038
товч дараад л
04:26
send money directly to a recipient's account
88
266204
2951
хүлээн авагчид мөнгө илгээх боломжтой ба
04:29
with no intermediaries.
89
269155
2730
ямар ч дундын зохицуулагчид байхгүй.
04:31
Like the technologies that are disrupting industries
90
271885
2863
Технологи бидний амьдралын салбаруудыг
04:34
in our own lives,
91
274748
1799
тасалдуулж байгаатай адил,
04:36
payments technology in poor countries
92
276547
2563
ядуу орны төлбөр төлөх технологи нь
04:39
could disrupt aid.
93
279110
3107
тусламжийг мөн зогсоох чадалтай.
04:42
It's spreading so quickly that it's possible
94
282217
2312
Энэ нь маш хурдан тархаж буй бөгөөд
04:44
to imagine reaching billions
95
284529
2532
дэлхийн хэдэн тэрбум ядууст
04:47
of the world's poor this way.
96
287061
2799
ингэж хүрэх боломжтой болжээ.
04:49
That's what we've started to do at GiveDirectly.
97
289860
2621
Иймээс ч бид "Шууд Өг" хөтөлбөрийг эхлүүлсэн.
04:52
We're the first organization
98
292481
1665
Бид ядуус руу бэлэн мөнгө
04:54
dedicated to providing cash transfers to the poor.
99
294146
3173
гуйвуулдаг анхны байгууллага юм.
04:57
We've sent cash to 35,000 people across rural Kenya
100
297319
4668
Бид Кени болон Угандад 35,000 гаруй хүнд
05:01
and Uganda
101
301987
1167
мөнгө шилжүүлэхдээ
05:03
in one-time payments of 1,000 dollars
102
303154
3178
нэг дор 1,000 долларыг
05:06
per family.
103
306332
2585
гэр бүлд нь өгсөн.
05:08
So far, we've looked for the poorest people
104
308917
2260
Бид дэлхийн энэ хэсгийн хамгийн ядуу тосгоны,
05:11
in the poorest villages, and in this part of the world,
105
311177
3303
хамгийн ядуу хүмүүсийг олсон.
Дэлхийн бөмбөрцгийн энэ хэсэгт тэд цемент, төмөр биш,
05:14
they're the ones living in homes
106
314480
1444
05:15
made of mud and thatch,
107
315924
1178
харин шавар, сүрлээр хийсэн
05:17
not cement and iron.
108
317102
2460
гэрт амьдардаг.
05:19
So let's say that's your family.
109
319562
2222
Энэ чиний гэр бүл гээд төсөөлье.
05:21
We show up at your door with an Android phone.
110
321784
2452
Бид үүдэнд чинь Андройд утастай очлоо.
05:24
We'll get your name, take your photo
111
324236
2327
Нэрийг чинь тэмдэглэж, чиний болон гэрийн чинь
05:26
and a photo of your hut
112
326563
1416
зургийг авч,
05:27
and grab the GPS coordinates.
113
327979
2475
GPS дээр байршлыг тогтооно.
05:30
That night, we send all the data to the cloud,
114
330454
2100
Тэр шөнөдөө үүлэн системээр мэдээллээ дамжуулж
05:32
and each piece gets checked
115
332554
2280
биеэ даасан багийнхан үүнийг
05:34
by an independent team
116
334834
1878
хиймэл дагуулын зураг ашиглан
05:36
using, for one example, satellite images.
117
336712
3391
нэг бүрчлэн шалгадаг.
05:40
Then, we'll come back,
118
340103
1996
Бид буцаж ирээд
05:42
we'll sell you a basic cell phone
119
342099
2391
энгийн гар утас байхгүй бол
05:44
if you don't have one already,
120
344490
2267
та нарт хямдаар зараад
05:46
and a few weeks later,
121
346757
2321
хэдэн долоо хоногийн дараа
05:49
we send money to it.
122
349078
2291
мөнгөө гуйвуулдаг.
05:51
Something that five years ago
123
351369
1561
Таван жилийн өмнө энэ нь
05:52
would have seemed impossible
124
352930
1528
боломжгүй мэт байсан ч
05:54
we can now do efficiently
125
354458
2885
одоо бид үүнийг үр дүнтэйгээр,
05:57
and free of corruption.
126
357343
2138
авилгагүй хийж чадна.
05:59
The more cash we give to the poor,
127
359481
2316
Ядууст их мөнгө өгөх тусам
06:01
and the more evidence we have that it works,
128
361797
3656
энэ нь үнэхээр нөлөөлдгийг мэдэж
06:05
the more we have to reconsider
129
365453
2408
бусад өгдөг зүйлсээ ч мөн
06:07
everything else we give.
130
367861
2489
бодох ёстой болж байгаа юм.
06:10
Today, the logic behind aid is too often,
131
370350
3588
Өнөөдөр тусламжийн гол санаа нь
06:13
well, we do at least some good.
132
373938
3112
бага ч болов сайн зүйл хийхэд байдаг.
06:17
When we're complacent
133
377050
1416
Үүнийг өөрсдийн жишиг болгож
06:18
with that as our bar,
134
378466
2370
бага ч болов юм өгөх нь
06:20
when we tell ourselves that giving aid
135
380836
2592
юу ч өгөхгүй байснаас дээр
06:23
is better than no aid at all,
136
383428
2914
хэмээн итгэснээр
06:26
we tend to invest inefficiently,
137
386342
2272
бид өөрсдийн шинэлэг гэж бодсон санаагаараа
06:28
in our own ideas that strike us as innovative,
138
388614
3982
тайлан бичих,
06:32
on writing reports,
139
392596
2154
онгоцны билет, суудлын машин авах зэргээр
06:34
on plane tickets and SUVs.
140
394750
3846
үр ашиггүй зарцуулахад хүргэдэг.
06:38
What if the logic was,
141
398596
2324
Харин зөв санаа нь бэлэн мөнгө өгөх нь
06:40
will we do better than cash given directly?
142
400920
5271
илүү үр дүнтэй байвал яах вэ?
06:46
Organizations would have to prove
143
406191
1510
Байгууллагууд ядуусын өөрсөддөө
06:47
that they're doing more good for the poor
144
407701
2229
туслахаас илүүтэй тэдэнд тусалж
06:49
than the poor can do for themselves.
145
409930
2756
байгаа гэдгээ батлах хэрэгтэй болно.
06:52
Of course, giving cash won't create public goods
146
412686
2948
Мэдээж бэлэн мөнгө өгөх нь нийтийн сайн сайханд үр дүнгүй.
06:55
like eradicating disease or building strong institutions,
147
415634
5318
Жишээ нь өвчнийг арилгах, сайн сургууль барих гэх мэт.
07:00
but it could set a higher bar
148
420952
2226
Гэхдээ энэ нь
07:03
for how we help individual families
149
423178
2962
гэр бүл бүхэн өөрсдийн амьдралаа сайжруулахад туслахад
07:06
improve their lives.
150
426140
3026
шинэ жишиг тогтоож болно.
07:09
I believe in aid.
151
429166
1563
Би тусламжинд итгэдэг.
07:10
I believe most aid is better than just
152
430729
3099
Би ихэнх нь онгоцноос мөнгө цацахаас
07:13
throwing money out of a plane.
153
433828
1912
илүү гэдэгт итгэдэг.
07:15
I am also absolutely certain
154
435740
2548
Мөн ихэнх тусламж нь
07:18
that a lot of aid today
155
438288
2233
ядууст шууд мөнгө тараахаас
07:20
isn't better than giving directly to the poor.
156
440521
3525
илүү үр дүнтэй байж чадахгүй гэдгийг мэднэ.
07:24
I hope that one day, it will be.
157
444046
3876
Гэхдээ нэг өдөр ийм болоосой гэж найдаж байна.
07:27
Thank you.
158
447922
2056
Баярлалаа.
07:29
(Applause)
159
449978
3967
(Алга ташилт)
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7