How to design a library that makes kids want to read | Michael Bierut

480,619 views ・ 2017-06-23

TED


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: moldir yelibay Редактор: Laura Baitokayeva
00:12
So there's this thing called the law of unintended consequences.
0
12740
4456
Байқаусыздық салдары деген заң бар.
Мен оны жай ғана қанатты сөз деп ойладым,
00:17
I thought it was just like a saying,
1
17220
1736
00:18
but it actually exists, I guess.
2
18980
1576
бірақ, менің ойымша, ол шын мәнінде бар заң.
00:20
There's, like, academic papers about it.
3
20580
1920
Тіпті, ол туралы ғылыми жұмыстар жазылған.
00:22
And I'm a designer.
4
22940
1256
Мен – дизайнермін.
00:24
I don't like unintended consequences.
5
24220
2856
Мен байқаусыздық салдарын ұнатпаймын.
00:27
People hire me because they have consequences that they really intend,
6
27100
4576
Адамдардың мені жалдау себебі - олар сол салдарға қол жеткізгісі келеді,
00:31
and what they intend is for me to help them achieve those consequences.
7
31700
3856
және менің жұмысым адамдарға сол салдарға қол жеткізуге көмек беру.
00:35
So I live in fear of unintended consequences.
8
35580
3016
Алайда мен абайсыздық салдарынан қорқып өмір сүремін.
00:38
And so this is a story about consequences intended and unintended.
9
38620
4680
Бұл әдейі және әдейі емес жасалған байқаусыздық салдары туралы әңгіме.
00:43
I got called by an organization called Robin Hood
10
43900
3136
Маған Робин Гуд деп аталатын бір мекеме қоңырау шалып,
00:47
to do a favor for them.
11
47060
1576
оларға көмек көрсетуімді өтінді.
00:48
Robin Hood is based in New York, a wonderful philanthropic organization
12
48660
3416
Робин Гуд, атынан белгілі боп тұрғандай,
Нью Йорктағы керемет бір филантропиялық ұйым.
00:52
that does what it says in the name.
13
52100
1736
00:53
They take from rich people, give it to poor people.
14
53860
2776
Олар бай адамдардан алып, кедей адамдарға береді.
00:56
In this case, what they wanted to benefit was the New York City school system,
15
56660
4896
Олардың шаруасы Нью Йорк қаласындағы мектептер желісіне қатысты еді,
01:01
a huge enterprise that educates more than a million students at a time,
16
61580
5336
бұл үлкен мектептер желісі миллионнан астам оқушыға білім береді,
01:06
and in buildings that are like this one,
17
66940
2336
олардың ғимараттары осы ғимарат сияқты,
01:09
old buildings, big buildings,
18
69300
1896
ескі ғимараттар, үлкен ғимараттар,
01:11
drafty buildings, sometimes buildings that are in disrepair,
19
71220
3136
жөндеу жұмысын қажет ететін ғимараттар,
01:14
certainly buildings that could use a renovation.
20
74380
2536
жаңаруға мұқтаж ғимараттар.
01:16
Robin Hood had this ambition to improve these buildings in some way,
21
76940
3256
Робин Гуд сол ғимараттарды жақсартқысы келді,
01:20
but what they realized was
22
80220
1456
бірақ олардың бір нәрсеге көзі жетті,
01:21
to fix the buildings would be too expensive and impractical.
23
81700
4536
ғимараттарды жөндеу көп қаражатты қажет ететін еді.
Сөйтіп олар әрбір осындай ғимаратта,
01:26
So instead they tried to figure out what one room they could go into
24
86260
4376
шамалары келгенше көбірек ғимараттарда,
01:30
in each of these buildings, in as many buildings that they could,
25
90660
3056
балалар сабақ оқитын
бір бөлмені анықтап, сол бөлмені жөндеп,
01:33
and fix that one room
26
93740
2656
балалардың өмірлерін жақсартқысы келді.
01:36
so that they could improve the lives of the children inside
27
96420
2816
Олар мектеп кітапханасын көздеді,
01:39
as they were studying.
28
99260
1216
01:40
And what they came up with was the school library,
29
100500
2416
және Кітапхана Бастамасы идеясын ойлап тапты.
01:42
and they came up with this idea called the Library Initiative.
30
102940
2936
Барлық оқушылар кітапханаға барады.
01:45
All the students have to pass through the library.
31
105900
2376
Ол жақта кітаптар бар.
01:48
That's where the books are.
32
108300
1336
Бұл жерде мектептің жаны мен жүрегі бар.
01:49
That's where the heart and soul of the school is.
33
109660
2336
Сол себепті кітапханаларды жөндейік.
01:52
So let's fix these libraries.
34
112020
1416
01:53
So they did this wonderful thing where they brought in
35
113460
2536
Олар керемет жұмыс жасады.
01:56
first 10, then 20, then more architects,
36
116020
3096
Басында 10, кейін 20 сәулетші шақырылып,
01:59
each one of whom was assigned a library to rethink what a library was.
37
119140
3736
әрқайсысына кітапхананы жандандыру тапсырылды.
02:02
They trained special librarians.
38
122900
2056
Олар арнаулы кітапханашыларды дайындады.
02:04
So they started this mighty enterprise
39
124980
2056
Сөйтіп олар кітапханаларды жақсарту арқылы
02:07
to reform public schools by improving these libraries.
40
127060
3016
мемлекеттік мектептерді реформалап, құдыретті іс бастады.
02:10
Then they called me up and they said, "Could you make a little contribution?"
41
130100
3656
Олар маған қоңырау шалып, "Бізге көмек бере аласыз ба?"-деп сұрады.
02:13
I said, "Sure, what do you want me to do?"
42
133780
2016
"Әрине, қандай көмегім қажет?" деп сұрадым.
02:15
And they said, "Well, we want you to be the graphic designer
43
135820
2856
Олар: "Бізге графикалық дизайнер қажет.
02:18
in charge of the whole thing."
44
138700
1456
Осы істі сіз алыңыз"-деді.
02:20
And so I thought, I know what that means. That means I get to design a logo.
45
140180
3576
Ол жұмыстың қандай екенін білдім деп ойладым. Яғни, мен логотип жасаймын.
02:23
I know how to design that. I design logos.
46
143780
2016
Мен логотип жасауды білемін.
02:25
That's what people come to me for.
47
145820
1656
Адамдар маған сол үшін келеді.
02:27
So OK, let's design a logo for this thing.
48
147500
2096
Ал жарайды, логотип жасайын.
02:29
Easy to do, actually, compared with architecture
49
149620
2256
Шын мәнінде, бұл іс құрылысшы мен
02:31
and being a librarian.
50
151900
1256
кітапханашы болудан оңай.
02:33
Just do a logo, make a contribution, and then you're out,
51
153180
2736
Логотип жасап көмектес, сонымен іс те бітеді,
02:35
and you feel really good about yourself.
52
155940
1936
оған қоса өз-өзіңе риза боласың.
02:37
And I'm a great guy and I like to feel good about myself when I do these favors.
53
157900
3776
Мен жақсы жігітпін және осылай көмек беріп, өз-өзіме риза болғанды ұнатамын.
02:41
So I thought, let's overdeliver.
54
161700
1576
Асыра жасап берейін деп ойладым.
02:43
I'm going to give you three logos, all based on this one idea.
55
163300
2936
Мен осы бір идеяға байланысты үш логотип жасап беремін.
02:46
So you have three options, pick any of the three.
56
166260
2336
Сонда сендер осы үшеуінің біреуін таңдаңдар.
02:48
They're all great, I said.
57
168620
1296
Үшеуі де керемет дедім.
02:49
So the basic idea was these would be new school libraries
58
169940
3216
Негізінде, бұл шараның түп идеясы жаңа кітапханалар жасау еді
02:53
for New York schools,
59
173180
1536
Нью Йорк мектептеріне,
02:54
and so the idea is that it's a new thing, a new idea that needs a new name.
60
174740
3856
ал бұл жаңа идея болғандықтан, оған жаңа атау қажет.
02:58
What I wanted to do was dispel the idea that these were musty old libraries,
61
178620
5016
Мен адамдардың кітапхана туралы ойын өзгерткім келді, яғни бұл кітапхана ескі,
03:03
the kind of places that everyone is bored with,
62
183660
3616
адамды жалықтырып жіберетін,
03:07
you know, not your grandparents' library.
63
187300
1976
бұрынғы кездегі кітапханадай емес.
03:09
Don't worry about that at all.
64
189300
1456
Ол туралы уайымдамаңдар.
03:10
This is going to this new, exciting thing,
65
190780
2016
Бұл жаңа әрі қызықты кітапхана,
03:12
not a boring library.
66
192820
1256
қызықсыз кітапхана емес.
03:14
So option number one:
67
194100
1656
Бірінші таңдау:
03:15
so instead of thinking of it as a library,
68
195780
2016
осы орынды кітапхана емес,
03:17
think of it as a place where it is like: do talk, do make loud noises.
69
197820
4176
көп сөйлейтін, шулауға болатын орын деп елестетіңіз.
03:22
Right? So no shushing, it's like a shush-free zone.
70
202020
4016
Дұрыс па? Онда тыныштық сақтаудың еш қажеті жоқ.
03:26
We're going to call it the Reading Room.
71
206060
2176
Біз оны Оқу Бөлмесі деп атаймыз.
03:28
That was option number one. OK, option number two.
72
208260
3376
Бұл бірінші таңдау еді. Енді екіншісі.
03:31
Option number two was, wait for it,
73
211660
3416
Екінші таңдау
03:35
OWL.
74
215100
1256
ол – ҮКІ.
03:36
I'll meet you at OWL.
75
216380
1336
Үкіде кездесейік.
03:37
I'm getting my book from the OWL. Meet you after school down at OWL.
76
217740
3296
Мен ҮКІ-ден кітабымды алып жатырмын. Сабақтан кейін ҮКІ-де кездесейік.
03:41
I like that, right? Now, what does OWL stand for?
77
221060
2336
Маған осы атау ұнайды. Ал ҮКІ сөзі нені білдіреді?
03:43
Well, it could be One World Library,
78
223420
1896
Бұл Үлгілі Кітаптарды Іздеу бола алады,
03:45
or it could be Open. Wonder. Learn.
79
225340
2616
немесе Үлгілі. Киелі. Ізгілікті. бола алады.
03:47
Or it could be -- and I figure librarians could figure out other things it could be
80
227980
4496
Кітапханашылар басқа да сөз орамын тауып берер, себебі
03:52
because they know about words.
81
232500
1456
олар сөздер туралы көп біледі.
03:53
So other things, right?
82
233980
1216
Басқа да сөз орамдары.
03:55
And then look at this. It's like the eye of the owl.
83
235220
2456
Енді мынаған қараңызшы. Үкінің көзі сияқты.
03:57
This is irresistible in my opinion.
84
237700
1696
Менің ойымша, керемет тәрізді.
03:59
But there's even another idea.
85
239420
1456
Бірақ әлі де басқа идея бар.
04:00
Option number three.
86
240900
1216
Үшінші таңдау.
04:02
Option number three was based actually on language.
87
242140
2616
Үшінші таңдау тіл мәселесіне негізделген еді.
04:04
It's the idea that "read" is the past tense of "read,"
88
244780
3296
Ағылшын тіліндегі "оқу" етістігі өткен шақта сол күйінше қалады,
04:08
and they're both spelled the same way.
89
248100
1856
және "қызыл" сөзімен бірдей айтылады.
04:09
So why don't we call this place The Red Zone?
90
249980
2936
Сонда осы жерді неге Қызыл Аймақ деп атамасқа?
04:12
I'll meet you at the Red Zone.
91
252940
1429
Қызыл Аймақта кездесейік.
04:14
Are you Red? Get Red.
92
254393
2560
Сіз оқыдыңыз ба? Оқыңыз.
04:17
I'm well Red.
93
257700
1216
Мен оқыдым.
04:18
(Laughter)
94
258940
1216
(Күлкі)
04:20
I really loved this idea,
95
260180
1336
Маған бұл идея қатты ұнады,
04:21
and I somehow was not focused on the idea
96
261540
2336
және кітапханашыларды емле ережелеріне
04:23
that librarians as a class are sort of interested in spelling and I don't know.
97
263900
5896
қызығатын адамдар деп ойламаппын.
04:29
(Laughter)
98
269820
1935
(Күлкі)
04:31
But sometimes cleverness is more important than spelling,
99
271779
3497
Кей жағдайда сөзтапқыштық емле ережелерінен маңыздырақ болады,
04:35
and I thought this would be one of those instances.
100
275300
2416
мен оны сондай жағдайлардың бірі деп ойладым.
04:37
So usually when I make these presentations
101
277740
2016
Әдетте мен өз жұмысымды ұсынғанда
04:39
I say there's just one question and the question should be,
102
279780
2776
адамдарда бір сұрақ туындауы қажет, ол:
04:42
"How can I thank you, Mike?"
103
282580
1376
"Қалай алғыс білдірейік?"
04:43
But in this case, the question was more like,
104
283980
2616
Бірақ олар мынаған ұқсас бір сұрақ қояды:
04:46
"Um, are you kidding?"
105
286620
2416
"Бұл қалжың ба?"
04:49
Because, they said,
106
289060
1696
Олар осы сұрағын былай түсіндіреді.
04:50
the premise of all this work
107
290780
1376
Бұл жұмыстың алғышарты-
04:52
was that kids were bored with old libraries, musty old libraries.
108
292180
4136
балалардың ескі, көнерген кітапханалардан жалыққаны.
04:56
They were tired of them.
109
296340
1216
Балалар жалықты.
04:57
And instead, they said, these kids have never really seen a library.
110
297580
3336
Олар балалар шынайы кітапхананы ешқашан көрген жоқ деп айтты.
05:00
The school libraries in these schools
111
300940
1816
Мектептердегі кітапханалардың жағдайы
05:02
are really so dilapidated, if they're there at all,
112
302780
3416
шын мәнінде сондай нашар,
05:06
that they haven't bored anyone.
113
306220
1936
олар ешкімді жалықтырған да жоқ.
05:08
They haven't even been there to bore anyone at all.
114
308180
2976
Кітапханалар шын мәнінде жоқ, олар ешкімді жалықтыра алмайды.
05:11
So the idea was, just forget about giving it a new name.
115
311180
3416
Сонда бұл жұмыстың идеясы жай ғана жаңа атау беру емес.
05:14
Just call it, one last try, a library.
116
314620
4056
Оны жай ғана кітапхана деп атай салу керек еді.
05:18
Right? OK.
117
318700
1216
Жақсы ма? Жарайды.
05:19
So I thought, OK, give it a little oomph?
118
319940
2856
Сөйтіп мен оны әдемілеу қажет деп ойладым.
05:22
Exclamation point?
119
322820
1216
Леп белгісін қоссақ?
05:24
Then -- this is because I'm clever --
120
324060
1976
Мен тапқырмын ғой,
05:26
move that into the "i,"
121
326060
2536
"і" әріпін алып,
05:28
make it red,
122
328620
1256
қызылмен бояп қойдым.
05:29
and there you have it, the Library Initiative.
123
329900
2176
Мінекей, "Кітапхана Бастамасы" пайда болды.
05:32
So I thought, mission accomplished, there's your logo.
124
332100
2536
Логотип дайын, менің жұмысым аяқталды деп ойладым.
05:34
So what's interesting about this logo, an unintended consequence,
125
334660
3056
Сонда осы оқиғаның қызығы - бұл байқаусыздық салдары болып шықты.
05:37
was that it turned out that they didn't really even need my design
126
337740
3136
Шындығында, оларға менің жасаған дизайным керек те емес екен,
05:40
because you could type it any font, you could write it by hand,
127
340900
2976
себебі олар өздері-ақ түрлі қаріппен немесе қолдан жазып алады.
05:43
and when they started sending emails around,
128
343900
2096
Олар электронды хаттар жібере бастағанда,
05:46
they just would use Shift and 1,
129
346020
1576
жазуда Shift және 1-ді қолданып,
05:47
they'd get their own logo just right out of the thing.
130
347620
2576
өз логотиптерін жасап алды.
05:50
And I thought, well, that's fine.
131
350220
1736
Солай-ақ болсын деп ойладым.
05:51
Feel free to use that logo.
132
351980
1776
Сол логотипті қолдана беріңдер.
05:53
And then I embarked on the real rollout of this thing --
133
353780
2896
Содан кейін келесі негізгі іске кірістік,
05:56
working with every one of the architects
134
356700
1936
яғни әр сәулетшімен бірлесе жұмыс жасап,
05:58
to put this logo on the front door of their own library. Right?
135
358660
3000
осы логотипті алдыңғы есіктің жоғары жағына ілдік.
06:02
So here's the big rollout.
136
362180
1376
Ол үлкен іс болатын.
06:03
Basically I'd work with different architects.
137
363580
2256
Маған түрлі сәулетшімен жұмыс істеу қажет болды.
06:05
First Robin Hood was my client. Now these architects were my client.
138
365860
3216
Робин Гуд менің клиентім еді, енді сәулетшілер клиентіме айналды.
06:09
I'd say, "Here's your logo. Put it on the door."
139
369100
2239
"Міне сенің логотипің, оны есікке іл",- деймін.
06:11
"Here's your logo. Put it on both doors."
140
371363
1953
"Міне сенің логотипің. Екі есікке де іл."
06:13
"Here's your logo. Put it off to the side."
141
373340
2016
"Міне сенің логотипің, Шетке қарай іл."
06:15
"Here's your logo repeated all over to the top."
142
375380
2256
"Мына логотипті осы жерден жоғарыға қарай іл."
06:17
So everything was going swimmingly.
143
377660
1696
Бәрі ойдағыдай орындалып жатты.
06:19
I just was saying, "Here's your logo. Here's your logo."
144
379380
2656
Мен барлығына "Міне сенің логотипің" деп айтып отырдым.
06:22
Then I got a call from one of the architects,
145
382060
2136
Сосын маған бір сәулетші қоңырау шалып,
06:24
a guy named Richard Lewis, and he says, "I've got a problem.
146
384220
2856
есімі Ричард Льюис еді, "Менде бір мәселе бар" деді.
06:27
You're the graphics guy. Can you solve it?"
147
387100
2016
"Графика маманысың. Көмектесесің бе?" деді.
06:29
And I said, OK, sure."
148
389140
1216
Мен "иә, әрине" дедім.
06:30
And he said, "The problem is that there's a space
149
390380
2576
"Мәселе мынада-сөре мен төбенің арасында
06:32
between the shelf and the ceiling."
150
392980
1816
бос орын қалып еді" деді ол.
06:34
So that sounds like an architectural issue to me,
151
394820
2336
Бұл графика дизайнері емес, сәулетшінің жұмысы,
06:37
not a graphic design issue, so I'm, "Go on."
152
397180
2096
алайда мен "жалғастыра бер" дедім.
06:39
And Richard says, "Well, the top shelf has to be low enough
153
399300
3656
"Балалардың қолдары жету үшін сөрелер төменде орналасуы қажет,
06:42
for the kid to reach it,
154
402980
1216
бірақ ескі ғимарат үлкен
06:44
but I'm in a big old building, and the ceilings are really high,
155
404220
3000
және бөлмелердің төбелері өте биік.
06:47
so actually I've got all this space up there
156
407244
2072
Содан көп бос орын қалып тұр, сол жерге
06:49
and I need something like a mural."
157
409340
1696
бір сурет керек" деді.
06:51
And I'm like, "Whoa, you know, I'm a logo designer.
158
411060
2936
"Ойбай, мен логотип дизайнерімін ғой,
06:54
I'm not Diego Rivera or something.
159
414020
2136
Диего Ривьера сияқты суретші емеспін.
06:56
I'm not a muralist."
160
416180
1616
Қабырғаға сурет салмаймын" дедім.
06:57
And so he said, "But can't you think of anything?"
161
417820
2376
"Бірнәрсе ойлап таба алмайсың ба?" деп сұрады ол.
07:00
So I said, "OK, what if we just took pictures of the kids in the school
162
420220
5376
"Былай істесек қайтеді. Мектептегі балаларды суретке түсіріп,
07:05
and just put them around the top of the thing,
163
425620
2456
сол суреттерді қабырғаға іліп қояйық,
07:08
and maybe that could work."
164
428100
1336
сонда мәселе шешіледі.
07:09
And my wife is a photographer,
165
429460
1856
Менің әйелім суретке түсіруші,
07:11
and I said, "Dorothy, there's no budget,
166
431340
1936
мен оған "Дороти, ақшалары жоқ екен,
07:13
can you come to this school in east New York, take these pictures?"
167
433300
3176
Нью Йорктегі мектептегі балаларды суретке түсіресің бе?" дедім.
07:16
And she did,
168
436500
1216
Ол суретке түсіріп берді.
07:17
and if you go in Richard's library,
169
437740
1976
Алғашқы боп ашылған кітапханалардың бірі,
07:19
which is one of the first that opened,
170
439740
1856
Ричардтың кітапханасына барсаңыздар,
07:21
it has this glorious frieze of, like, the heroes of the school,
171
441620
3096
мектептің батырлары, оқушылардың үлкейтілген суреттері
07:24
oversized, looking down
172
444740
1696
кітапхананың қабырғасынан
07:26
into the little dollhouse of the real library, right?
173
446460
3016
қуыршақтың үйіне қарап тұрғандай. Керемет архитектуралық фриз.
07:29
And the kids were great, hand-selected by the principals
174
449500
2816
Бұл керемет балаларды мектеп директоры
07:32
and the librarian.
175
452340
1776
мен кітапханашы таңдады.
07:34
It just kind of created this heroic atmosphere in this library,
176
454140
3256
Суреттер кітапхананың ішінде сондай бір ерлік атмосферасын тудырды.
07:37
this very dignified setting below and the joy of the children above.
177
457420
3496
Төбеде балалардың қуанышы, ал төменде кітаптардың айбынды қалпы.
07:40
So naturally all the other librarians in the other schools see this
178
460940
4336
Әрине, басқа мектеп кітапханашылары да осыны көріп, өз кітапханаларында
07:45
and they said, well, we want murals too.
179
465300
1936
осындай суреттердің болғанын қалады.
07:47
And I'm like, OK.
180
467260
1296
"Жарайды" дедім мен.
07:48
So then I think, well, it can't be the same mural every time,
181
468580
2896
Бірақ әр жолы бірдей суреттер бола алмайды ғой,
07:51
so Dorothy did another one, and then she did another one,
182
471500
3056
сөйтіп Дороти басқа суреттер түсірді. Сонан соң тағы да түсірді.
07:54
but then we needed more help,
183
474580
1616
Кейін бізге көмек қажет болды.
07:56
so I called an illustrator I knew named Lynn Pauley,
184
476220
2856
Сонда мен өзім білетін иллюстратор Линн Паулиді шақырдым.
07:59
and Lynn did these beautiful paintings of the kids.
185
479100
2936
Линн балалардың суреттерін тамаша етіп салып берді.
08:02
Then I called a guy named Charles Wilkin at a place called Automatic Design.
186
482060
4336
Сосын Автоматикалық Дизайн деген жерден Чарльз Уилкинді шақырдым.
08:06
He did these amazing collages.
187
486420
1800
Ол таңғаларлық коллаждар жасады.
08:08
We had Rafael Esquer
188
488780
2336
Ал осы ғажайып силуэттерді
08:11
do these great silhouettes.
189
491140
1856
бізге Рафаэль Эскуер жасап берді.
08:13
He would work with the kids, asking for words,
190
493020
2176
Ол балалардан кітаптарда жазылған
08:15
and then based on those prompts,
191
495220
1576
нәрселер туралы сұрап,
08:16
come up with this little, delirious kind of constellation
192
496820
2696
олардың айтқан сөздерінен кітаптағы заттардың
08:19
of silhouettes of things that are in books.
193
499540
2056
силуэттерін жасайтын еді.
08:21
Peter Arkle interviewed the kids
194
501620
1576
Питер Аркл балалармен олардың
08:23
and had them talk about their favorite books
195
503220
2096
ұнататын кітаптары туралы сұхбаттасып,
08:25
and he put their testimony as a frieze up there.
196
505340
2256
ондағы оқиғаларды салып, қабырғаға іліп қойды.
08:27
Stefan Sagmeister worked with Yuko Shimizu
197
507620
2256
Стефан Сагмейстер мен Юко Шимизу
08:29
and they did this amazing manga-style statement,
198
509900
2296
манга стилінде керемет графика жасады.
08:32
"Everyone who is honest is interesting,"
199
512220
2456
Олар "Шындық айтатын әр адам тартымды"
08:34
that goes all the way around.
200
514700
1856
деген жазу жазды.
08:36
Christoph Niemann, brilliant illustrator,
201
516580
2376
Кристоф Ниманн деген тамаша иллюстратор
08:38
did a whole series of things
202
518980
1376
суреттер тізбегін жасады.
08:40
where he embedded books into the faces and characters
203
520380
3016
Ол кітаптардағы кейіпкерлерді,
08:43
and images and places that you find in the books.
204
523420
3136
көріністер мен пейзажды салды.
08:46
And then even Maira Kalman
205
526580
2039
Сол кезде Майра Калман да
08:48
did this amazing cryptic installation of objects and words
206
528660
3815
заттар мен сөздерден таңғажайып көрініс жасады.
08:52
that kind of go all around and will fascinate students
207
532499
3177
Барлық қабырғаларға жасалған осы көрініс
08:55
for as long as it's up there.
208
535700
1576
оқушыларды еліктіріп әкетеді.
08:57
So this was really satisfying,
209
537300
1656
Бұл шын мәнінде әсерлі еді.
08:58
and basically my role here was reading a series of dimensions to these artists,
210
538980
5896
Ал негізі менің жұмысым сол суретшілерге қабырғалардың параметрлерін айту еді,
09:04
and I would say,
211
544900
1256
мәселен,
09:06
"Three feet by 15 feet, whatever you want.
212
546180
2696
"3-ке 15 фут, қалағаныңды сал,
09:08
Let me know if you have any problem with that."
213
548900
2216
қалай да бір мәселе туындаса маған айт".
09:11
And they would go and install these. It just was the greatest thing.
214
551140
3216
Олар барлығын өздері жасап орнататын. Бұл керемет еді.
09:14
But the greatest thing, actually, was --
215
554380
2296
Шыны керек, бұл жұмыстың ең керемет нәрсесі -
09:16
Every once in a while,
216
556700
1216
анда-санда
09:17
I'd get, like, an invitation in the mail made of construction paper,
217
557940
3216
электронды поштама шақыру қағазы келетін, онда былай жазылатын:
09:21
and it would say, "You are invited to the opening of our new library."
218
561180
3296
"Сізді жаңа кітапханамыздың салтанатты ашылу рәсіміне шақырамыз".
09:24
So you'd go to the library, say, you'd go to PS10,
219
564500
2376
Сонда сіз кітапханаға барасыз, мысалы PS10-ға,
09:26
and you'd go inside.
220
566900
1216
ішіне кіресіз.
09:28
There'd be balloons, there'd be a student ambassador,
221
568140
2776
Іші шарлармен безендірілген, оқушылардың өкілі қарсы алып,
09:30
there'd be speeches that were read,
222
570940
2136
ашылу рәсіміне байланысты сөз сөйлеп,
09:33
poetry that was written specifically for the opening,
223
573100
2896
тіпті өлең де арнап оқылатын еді.
09:36
dignitaries would present people with certificates,
224
576020
2936
Жоғары қызметтегі адамдар дипломдармен марапаттап,
09:38
and the whole thing was just a delirious, fun party.
225
578980
2616
арты қызықты сауық кешіне ұласатын.
09:41
So I loved going to these things.
226
581620
1616
Осы кештерге баруды ұнататынмын.
09:43
I would stand there dressed like this, obviously not belonging,
227
583260
2976
Мен үстімдегі киімімді киіп барып, өзгешеленіп тұратынмын.
09:46
and someone would say, "What are you doing here, mister?"
228
586260
2667
Кейде біреу: "Бұл жерде не істеп жүрсіз?" деп сұрайтын.
09:48
And I'd say, "Well, I'm part of the team that designed this place."
229
588951
3165
"Мен осы жердің дизайнын жасаған топтың мүшесімін" дейтінмін. Олар
09:52
And they'd said, "You do these shelves?"
230
592140
1905
"Сөрелерді сіз жасадыңыз ба?" дейтін.
09:54
And I said, "No." "You took the pictures up above."
231
594069
2407
"Жоқ" деймін мен. "Төбедегі суреттер сіздікі ме?"
09:56
"No."
232
596500
1216
"Жоқ".
09:57
"Well, what did you do?"
233
597740
1216
"Сонда Сіз не жасадыңыз?"
09:58
"You know when you came in? The sign over the door?"
234
598980
2456
"Сіз кіреберістегі жазуды көрдіңіз бе?"
10:01
"The sign that says library?"
235
601460
1416
"Кітапхана деген жазуды ма?"
10:02
(Laughter)
236
602900
1016
10:03
"Yeah, I did that!"
237
603940
1216
(Күлкі)
"Иә, мен соны жасадым!"
10:05
And then they'd sort of go, "OK. Nice work if you can get it."
238
605180
4120
Сонда олар "Жақсы жұмыс жасапсыз!" деп кететін.
10:10
So it was so satisfying going to these little openings
239
610020
4096
Адамдар мені онша елемесе де немесе маған күліп кетсе де,
10:14
despite the fact that I was kind of largely ignored or humiliated,
240
614140
3736
сондай шағын ашылу рәсімдеріне бару
10:17
but it was actually fun going to the openings,
241
617900
2176
маған қатты ұнайтын еді.
10:20
so I decided that I wanted to get the people in my office
242
620100
2696
Мен осы жобаларда жұмыс жасаған адамдарды,
10:22
who had worked on these projects, get the illustrators and photographers,
243
622820
3456
иллюстраторлар мен суретке түсірушілерді өз кеңсемде жинадым да,
10:26
and I said, why don't we rent a van
244
626300
1696
фургон жалдап алып,
10:28
and drive around the five boroughs of New York
245
628020
2376
Нью Йорктің бес ауданында орналасқан біраз
10:30
and see how many we could hit at one time.
246
630420
2016
кітапханаларды аралауды ұсындым.
10:32
And eventually there were going to be 60 of these libraries,
247
632460
2856
Барлығын санағанда, 60 кітапхана болып шықты.
10:35
so we probably got to see maybe half a dozen in one long day.
248
635340
3776
Сонда біз күніне шамамен алтауына барып келеміз.
10:39
And the best thing of all was meeting these librarians
249
639140
2936
Ең кереметі, бұл кітапханашылармен кездесу еді.
10:42
who kind of were running these, took possession of these places
250
642100
3576
Олар сол жер мен ондағы бүкіл байлықтың қожайыны еді.
10:45
like their private stage upon which they were invited
251
645700
2576
Олар балаларға кітаптар әлемінің қыр-сырын ашып,
10:48
to mesmerize their students and bring the books to life,
252
648300
3936
кітаптарға жаңа бір өмір әкелетін кісілер еді.
10:52
and it was just this really exciting experience
253
652260
2536
Біз бастаған жұмысты әрі қарай
10:54
for all of us to actually see these things in action.
254
654820
2816
қолданыста көру сондай бір әсерлі сезім еді.
10:57
So we spent a long day doing this
255
657660
2536
Біз кітапханаларды аралаумен ұзақ уақыт өткізіп,
11:00
and we were in the very last library.
256
660220
1816
ең соңғы бір кітапханаға келдік.
11:02
It was still winter, because it got dark early,
257
662060
2816
Бұл әлі де қыстың күні еді, сол себептен күн ерте бататын.
11:04
and the librarian says,
258
664900
1216
"Жабылатын уақыт келді.
11:06
"I'm about to close down. So really nice having you here.
259
666140
2696
Келгендеріңізге рахмет. Айтпақшы,
11:08
Hey, wait a second, do you want to see how I turn off the lights?"
260
668860
3136
жарықты қалай сөндіретінімді көресіздер ме?" деді кітапханашы.
11:12
I'm like, "OK."
261
672020
1296
Мен "иә, жарайды" дедім.
11:13
And she said, "I have this special way that I do it."
262
673340
2496
"Мен жарықты арнайы бір тәсілмен сөндіремін" деді.
11:15
And then she showed me.
263
675860
1256
Ол маған көрсете бастады.
11:17
What she did was she turned out every light one by one by one by one,
264
677140
3456
Әр шамды бірінен соң бірін сөндіріп,
11:20
and the last light she left on
265
680620
2056
ең соңғысын қалдырды.
11:22
was the light that illuminated the kids' faces,
266
682700
2896
Ол балалардың суреттеріне жарық түсіретін шам еді.
11:25
and she said, "That's the last light I turn off every night,
267
685620
2856
"Мен осы шамды әрдайым ең соңғы сөндіремін, себебі осылай
11:28
because I like to remind myself why I come to work."
268
688500
2576
жұмысқа не үшін келетінімді есіме саламын."
11:31
So when I started this whole thing,
269
691100
2856
Есіңізде ме, мен осы жұмысты бастағанда,
11:33
remember, it was just about designing that logo
270
693980
2191
менің мақсатым тек логотипті жасап,
11:36
and being clever, come up with a new name?
271
696195
2001
жаңа атау қойып, ақылды болып көріну еді.
11:38
The unintended consequence here,
272
698220
1576
Бірақ байқаусыздық салдарын
11:39
which I would like to take credit for
273
699820
1816
мен өз еңбегім деп атар едім,
11:41
and like to think I can think through the experience to that extent,
274
701660
3216
тәжірибемді солай бағалар едім,
11:44
but I can't.
275
704900
1216
бірақ олай ете алмаймын.
11:46
I was just focused on a foot ahead of me, as far as I could reach with my own hands.
276
706140
3976
Мен тек мақсатыма қол жеткізу үшін бір қадам алға ойладым.
11:50
Instead, way off in the distance
277
710140
2576
Ал бір шалғай жерлерде
11:52
was a librarian
278
712740
1256
кітапханашылар бар еді.
11:54
who was going to find the chain of consequences
279
714020
2936
Олар біз бастаған жұмыстың салдарының
11:56
that we had set in motion,
280
716980
1416
тізбегін құрастыратын.
11:58
a source of inspiration
281
718420
1496
Шабыттың арқасында
11:59
so that she in this case could do her work really well.
282
719940
3376
олар өз жұмысын өте жақсы орындайтын еді.
12:03
40,000 kids a year are affected by these libraries.
283
723340
3376
Осы кітапханалар жылына 40 000-нан астам балаға қызмет етеді.
12:06
They've been happening for more than 10 years now,
284
726740
2456
Олар 10 жылдам астам уақыт жұмыс жасауда.
12:09
so those librarians have kind of turned on a generation of children to books
285
729220
4536
Осы кітапханашылар жаңа балаларды кітаптарға қызықтырды,
12:13
and so it's been a thrill to find out
286
733780
2496
ал менің жүрегімді тебіренткен сезім
12:16
that sometimes unintended consequences are the best consequences.
287
736300
3736
байқаусыздық салдарының ең керемет салдар екенін түсіну болды.
12:20
Thank you very much.
288
740060
1216
Сіздерге үлкен рахмет.
12:21
(Applause)
289
741300
3880
(Шапалақтау)
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7