How to design a library that makes kids want to read | Michael Bierut

Translator: Lam Nguyen Reviewer: Thao Phan

So there's this thing called the law of unintended consequences.

Có một định luật nói về các kết quả không dự tính trước,

I thought it was just like a saying,

tôi nghĩ nó giống một câu nói hơn,

but it actually exists, I guess.

nhưng định luật đó thực sự tồn tại.

There's, like, academic papers about it.

Sẽ có những nghiên cứu khoa học về nó.

And I'm a designer.

Tôi là một nhà thiết kế.

I don't like unintended consequences.

Tôi không thích những kết quả không dự tính trước.

People hire me because they have consequences that they really intend,

Người ta thuê tôi bởi họ muốn đạt được những kết quả có mục đích rõ ràng,

and what they intend is for me to help them achieve those consequences.

và mục đích đó là để tôi giúp họ đạt được những kết quả đó.

So I live in fear of unintended consequences.

Tôi sống trong sự lo sợ về các kết quả không dự tính trước.

And so this is a story about consequences intended and unintended.

Và đây là một câu chuyện về các kết quả được trông đợi cũng như không trông đợi,

I got called by an organization called Robin Hood

Tôi được liên hệ bởi một tổ chức có tên "Robin Hood,"

to do a favor for them.

họ nhờ tôi một việc.

Robin Hood is based in New York, a wonderful philanthropic organization

Robin có trụ sở ở New York, đó là một tổ chức từ thiện rất tuyệt vời,

that does what it says in the name.

đúng với tên gọi của mình.

They take from rich people, give it to poor people.

Họ lấy từ người giàu và chia cho người nghèo.

In this case, what they wanted to benefit was the New York City school system,

Ở đây, đối tượng họ muốn giúp đỡ là hệ thống trường học ở New York,

a huge enterprise that educates more than a million students at a time,

một hệ thống khổng lồ đang đào tạo cùng lúc hơn một triệu học sinh,

and in buildings that are like this one,

trong những toà nhà kiểu thế này:

old buildings, big buildings,

cũ kỹ, đồ sộ,

drafty buildings, sometimes buildings that are in disrepair,

bí bách, và đôi khi từ lâu đã không được sửa chữa,

certainly buildings that could use a renovation.

vài toà nhà như vậy cần một đợt đại tu.

Robin Hood had this ambition to improve these buildings in some way,

Robin Hood có tham vọng sửa chữa những toà nhà này bằng cách nào đó,

but what they realized was

nhưng điều họ nhận ra là

to fix the buildings would be too expensive and impractical.

việc sửa chữa chúng quá đắt đỏ và phi thực tế.

So instead they tried to figure out what one room they could go into

Thay vào đó, họ cố gắng tìm kiếm một căn phòng khả dĩ

in each of these buildings, in as many buildings that they could,

trong mỗi toà nhà, và trong nhiều toà nhà nhất có thể,

and fix that one room

và sửa chữa đúng căn phòng đó,

so that they could improve the lives of the children inside

mục đích để cải thiện năng suất của những đứa trẻ trong đó

as they were studying.

khi chúng đang học bài.

And what they came up with was the school library,

Căn phòng họ nghĩ tới chính là thư viện trường,

and they came up with this idea called the Library Initiative.

và họ nghĩ tới ý tưởng mang tên The Library Initiative.

All the students have to pass through the library.

Tất cả học sinh có lẽ đều từng tới thư viện.

That's where the books are.

Đó là nơi có mọi loại sách.

That's where the heart and soul of the school is.

Đó là trái tim và linh hồn của toàn trường.

So let's fix these libraries.

Hãy sửa những thư viện này!

So they did this wonderful thing where they brought in

Họ đã làm điều tuyệt vời này bằng cách gọi đến

first 10, then 20, then more architects,

10, 20, và nhiều kiến trúc sư hơn nữa,

each one of whom was assigned a library to rethink what a library was.

mỗi người đảm nhận một thư viện và suy nghĩ về nó.

They trained special librarians.

Họ đào tạo các thủ thư đặc biệt.

So they started this mighty enterprise

Họ bắt đầu dự án tuyệt vời này

to reform public schools by improving these libraries.

để cải cách trường công bằng việc nâng cao chất lượng thư viện.

Then they called me up and they said, "Could you make a little contribution?"

Họ gọi tôi đến và nói, "Chúng tôi rất mong sự trợ giúp của ngài."

I said, "Sure, what do you want me to do?"

Tôi nói: "Hẳn rồi, vậy tôi cần làm gì?"

And they said, "Well, we want you to be the graphic designer

Họ nói, "Chúng tôi mong ngài là thiết kế chính

in charge of the whole thing."

chỉ đạo toàn bộ công việc."

And so I thought, I know what that means. That means I get to design a logo.

Tôi nghĩ mình hiểu điều này. Nó có nghĩa tôi cần thiết kế chiếc logo.

I know how to design that. I design logos.

Tôi biết cách thiết kế logo.

That's what people come to me for.

Người ta tìm đến tôi vì điều đó.

So OK, let's design a logo for this thing.

Được thôi, hãy thiết kế một chiếc logo nào.

Easy to do, actually, compared with architecture

Việc đó khá dễ khi so với việc của kiến trúc sư

and being a librarian.

hay công việc thủ thư.

Just do a logo, make a contribution, and then you're out,

Chỉ cần đóng góp một chiếc logo, sau đó bạn sẽ rút lui,

and you feel really good about yourself.

và bạn sẽ cảm thấy tự hào vì bản thân.

And I'm a great guy and I like to feel good about myself when I do these favors.

Tôi là một người tốt và tôi thích cảm giác tự hào đó sau khi làm việc.

So I thought, let's overdeliver.

Tôi nghĩ tôi sẽ giúp thêm họ.

I'm going to give you three logos, all based on this one idea.

Tôi sẽ cho bạn ba chiếc logo, chúng đều dựa trên một ý tưởng.

So you have three options, pick any of the three.

Bạn có ba lựa chọn, hãy chọn một trong số đó.

They're all great, I said.

Tôi nói chúng đều rất tốt.

So the basic idea was these would be new school libraries

Ý tưởng chung đó là sẽ có những thư viện mới trong trường học

for New York schools,

cho các ngôi trường ở New York,

and so the idea is that it's a new thing, a new idea that needs a new name.

ý tưởng đó là một thứ hoàn toàn mới, nó cần một cái tên tương xứng.

What I wanted to do was dispel the idea that these were musty old libraries,

Điều tôi muốn làm là phá bỏ quan điểm cũ về những thư viện cũ kỹ ẩm mốc này,

the kind of places that everyone is bored with,

những nơi mà người ta nghe thấy đã chán,

you know, not your grandparents' library.

nhưng trừ thư viện của ông bạn ra nhé.

Don't worry about that at all.

Đừng lo gì về điều đó.

This is going to this new, exciting thing,

Đây sẽ là một thứ mới mẻ và hấp dẫn,

not a boring library.

không như cái thư viện cũ.

So option number one:

Lựa chọn thứ nhất:

so instead of thinking of it as a library,

thay vì nghĩ đó là một thư viện,

think of it as a place where it is like: do talk, do make loud noises.

hãy nghĩ nó như một nơi thế này: bạn nói chuyện, làm ồn cũng được.

Right? So no shushing, it's like a shush-free zone.

Đúng không? Bạn không cần cố gắng giữ im lặng nữa.

We're going to call it the Reading Room.

Ta sẽ gọi đó là phòng đọc.

That was option number one. OK, option number two.

Đó là lựa chọn thứ nhất. Đây là lựa chọn thứ hai.

Option number two was, wait for it,

Lựa chọn thứ hai, hãy chờ nhé,

OWL.

"OWL."

I'll meet you at OWL.

Tôi sẽ gặp bạn ở "OWL."

I'm getting my book from the OWL. Meet you after school down at OWL.

Tôi mượn sách ở "OWL." Tôi gặp bạn sau giờ học ở "OWL."

I like that, right? Now, what does OWL stand for?

Tôi thích điều đó, nhỉ? Vậy "OWL" là cái gì vậy?

Well, it could be One World Library,

Có thể đó là "One World Library,"

or it could be Open. Wonder. Learn.

hoặc đó là "Open. Wonder. Learn."

Or it could be -- and I figure librarians could figure out other things it could be

Hay cũng có thể là -- Tôi biết các thủ thư có thể nghĩ đến nhiều tên viết tắt khác

because they know about words.

vì họ đọc rất nhiều.

So other things, right?

Những thứ khác, nhỉ?

And then look at this. It's like the eye of the owl.

Nhìn đây. Nó rất giống con mắt của loài cú vọ - owl.

This is irresistible in my opinion.

Tôi nghĩ đó là thứ cực kỳ mê hoặc.

But there's even another idea.

Thậm chí ta còn ý tưởng khác.

Option number three.

Lựa chọn thứ ba.

Option number three was based actually on language.

Lựa chọn thứ ba có liên quan đến ngôn ngữ.

It's the idea that "read" is the past tense of "read,"

Ý tưởng đó dựa vào việc "read" cũng có thì quá khứ là "read,"

and they're both spelled the same way.

chúng có cách viết giống nhau.

So why don't we call this place The Red Zone?

Vậy "Read" đọc giống "Red," sao ta không gọi nơi đó là "The Red Zone?"

I'll meet you at the Red Zone.

Tôi sẽ gặp cậu ở "Red Zone."

Are you Red? Get Red.

Bạn đã "Red" chưa? Cùng đi "Red" nào.

I'm well Red.

Tôi rất thích "Red."

(Laughter)

(Cười)

I really loved this idea,

Tôi rất thích ý tưởng này,

and I somehow was not focused on the idea

và tôi nghĩ tôi đã không tập trung vào ý tưởng

that librarians as a class are sort of interested in spelling and I don't know.

cho rằng thư viện là một lớp học dành cho những chú mọt sách.

(Laughter)

(Cười)

But sometimes cleverness is more important than spelling,

Nhưng đôi khi sự thông thái lại quan trọng hơn sự chăm chỉ,

and I thought this would be one of those instances.

và tôi nghĩ đây là một ví dụ chứng tỏ điều đó.

So usually when I make these presentations

Khi đứng diễn thuyết thế này,

I say there's just one question and the question should be,

người ta chỉ hỏi tôi đúng một câu hỏi, câu đó là,

"How can I thank you, Mike?"

"Tôi phải cảm ơn anh ra sao đây Mike?"

But in this case, the question was more like,

Nhưng trong tình huống này, câu hỏi đó có thể là,

"Um, are you kidding?"

"Ờm... Cậu đùa tôi đấy à?"

Because, they said,

Bởi lẽ họ cho rằng

the premise of all this work

căn cứ của toàn bộ việc này

was that kids were bored with old libraries, musty old libraries.

chính là việc trẻ em đã phát chán với những thư viện cũ kỹ và đơn điệu.

They were tired of them.

Chúng phát chán rồi.

And instead, they said, these kids have never really seen a library.

Nhưng thay vào đó, họ lại nói những đứa trẻ này chưa từng tới thư viện.

The school libraries in these schools

Thư viện trong những trường học này

are really so dilapidated, if they're there at all,

đã xuống cấp trầm trọng, đó là nếu chúng đã từng tới đó,

that they haven't bored anyone.

vì vậy chúng không thể chán.

They haven't even been there to bore anyone at all.

Chúng chẳng lên đó bao giờ để mà chán được.

So the idea was, just forget about giving it a new name.

Vì vậy ý tưởng là, đừng nghĩ ra cái tên mới nào nữa.

Just call it, one last try, a library.

Lần cuối cùng, hãy gọi nó là cái thư viện.

Right? OK.

Đúng không? Được rồi.

So I thought, OK, give it a little oomph?

Tôi nghĩ rằng, có nên tạo cho nó một dấu ấn riêng không nhỉ?

Exclamation point?

Thêm dấu chấm than?

Then -- this is because I'm clever --

Sau đó -- bởi vì tôi khá thông minh --

move that into the "i,"

thay chữ "i" bằng dấu chấm than,

make it red,

biến nó thành màu đỏ,

and there you have it, the Library Initiative.

Và đây rồi, bạn đã có The Library Initiative.

So I thought, mission accomplished, there's your logo.

Tôi nghĩ rằng mình xong việc rồi, logo của họ đây.

So what's interesting about this logo, an unintended consequence,

Điều thú vị ở chiếc logo này là một kết quả không dự định trước,

was that it turned out that they didn't really even need my design

đó là việc họ chẳng cần đến cái thiết kế logo của tôi

because you could type it any font, you could write it by hand,

vì thực ra bạn chỉ cần gõ chữ bằng máy, thậm chí viết tay,

and when they started sending emails around,

và khi họ gửi email đi đâu đó,

they just would use Shift and 1,

họ chỉ cần nhấn phím Shift và 1,

they'd get their own logo just right out of the thing.

họ sẽ có ngay một chiếc logo ngay lập tức.

And I thought, well, that's fine.

Tôi nghĩ rằng, vậy được thôi.

Feel free to use that logo.

Cứ thoải mái dùng logo kiểu đó đi.

And then I embarked on the real rollout of this thing --

Và tôi bắt đầu làm công việc thực sự của phi vụ này,

working with every one of the architects

hợp tác với từng người kiến trúc sư một

to put this logo on the front door of their own library. Right?

để đặt chiếc logo này trước cửa mỗi thư viện của họ. Phải không?

So here's the big rollout.

Công việc chính đây.

Basically I'd work with different architects.

Cơ bản, tôi sẽ làm việc với nhiều kiến trúc sư.

First Robin Hood was my client. Now these architects were my client.

Ban đầu, "Robin Hood" là khách hàng của tôi, giờ là các kiến trúc sư.

I'd say, "Here's your logo. Put it on the door."

Tôi sẽ nói, "Đây logo đây. Đóng nó trên cửa đi."

"Here's your logo. Put it on both doors."

"Đây logo đây. Đóng lên cả hai cửa nhé."

"Here's your logo. Put it off to the side."

"Đây logo đây. Gắn nó sang cạnh cửa đi."

"Here's your logo repeated all over to the top."

"Đây logo đây. Làm thêm để gắn bên trên cửa đi."

So everything was going swimmingly.

Mọi thứ tiến triển tốt đẹp.

I just was saying, "Here's your logo. Here's your logo."

Tôi chỉ chỉ đạo, "Đây logo đây. Đây logo đây."

Và một trong số các kỹ sư gọi cho tôi,

Then I got a call from one of the architects,

a guy named Richard Lewis, and he says, "I've got a problem.

anh ta tên Richard Lewis, anh ta nói, "Tôi có một thắc mắc.

You're the graphics guy. Can you solve it?"

Ông là nhà thiết kế. Ông xử lý được chứ?"

And I said, OK, sure."

Tôi nói, "Hẳn rồi."

And he said, "The problem is that there's a space

Anh ta nói, "Vấn đề là tồn tại những khoảng trống

between the shelf and the ceiling."

giữa các giá sách và trần nhà."

So that sounds like an architectural issue to me,

Với tôi, đó có vẻ là vấn đề về kiến trúc,

không hẳn là vấn đề thiết kế, tôi đã nói, "Tiếp tục đi."

not a graphic design issue, so I'm, "Go on."

And Richard says, "Well, the top shelf has to be low enough

Và Richard nói, "Giá sách trên cùng cần thấp hơn một chút

for the kid to reach it,

để vừa tầm với trẻ em,

but I'm in a big old building, and the ceilings are really high,

đó là một toà nhà to lớn và cũ kỹ, trần nhà rất cao,

thực sự có rất nhiều khoảng trống,

so actually I've got all this space up there

and I need something like a mural."

thứ như tranh tường sẽ rất hợp."

And I'm like, "Whoa, you know, I'm a logo designer.

Tôi nói, "Anh biết đấy, tôi là nhà thiết kế logo,

I'm not Diego Rivera or something.

tôi chẳng phải hoạ sĩ Diego Rivera.

I'm not a muralist."

Tôi chẳng biết vẽ tranh tường."

And so he said, "But can't you think of anything?"

Anh ta nói, "Vậy anh không nghĩ ra cách nào à?"

So I said, "OK, what if we just took pictures of the kids in the school

Tôi nói, "Ta nên chụp ảnh những đứa trẻ trong trường đó

and just put them around the top of the thing,

và treo chúng phía trên các giá sách,

and maybe that could work."

tôi nghĩ cách đó hiệu quả."

And my wife is a photographer,

Vợ tôi là một nhiếp ảnh gia,

and I said, "Dorothy, there's no budget,

tôi bảo cô, "Dorothy, sẽ không có tiền công,

can you come to this school in east New York, take these pictures?"

nhưng em sẽ chụp vài bức ở ngôi trường phía đông New York này nhé?

And she did,

Cô ấy đã làm thế.

and if you go in Richard's library,

Nếu bạn tới thư viện của Richard,

which is one of the first that opened,

nó nằm trong số được mở cửa đầu tiên,

it has this glorious frieze of, like, the heroes of the school,

nó có một hàng ảnh tuyệt vời, chụp những "anh hùng" trong trường,

oversized, looking down

ảnh cỡ lớn, và họ đang nhìn xuống

into the little dollhouse of the real library, right?

căn phòng đọc nhỏ nhắn.

And the kids were great, hand-selected by the principals

Những đứa trẻ tuyệt vời được lựa chọn bởi chính hiệu trưởng

and the librarian.

và các thủ thư.

It just kind of created this heroic atmosphere in this library,

Điều đó đã tạo ra bầu không khí "hào hùng" trong thư viện,

this very dignified setting below and the joy of the children above.

một không khí nghiêm túc phía dưới và những đứa trẻ hạnh phúc phía trên.

So naturally all the other librarians in the other schools see this

Một cách tự nhiên, những thủ thư ở các trường khác thấy điều này

and they said, well, we want murals too.

và họ cũng muốn tranh trang trí như vậy.

And I'm like, OK.

Tốt thôi.

So then I think, well, it can't be the same mural every time,

Tôi nghĩ rằng ta không thể lặp lại cách làm đó được,

so Dorothy did another one, and then she did another one,

nên Dorothy đã làm cách khác, và cách khác nữa,

but then we needed more help,

nhưng chúng tôi cần giúp đỡ,

so I called an illustrator I knew named Lynn Pauley,

và tôi đã gọi một hoạ sĩ chuyên vẽ minh hoạ tên Lynn Pauley,

and Lynn did these beautiful paintings of the kids.

Lynn đã vẽ nên những bức tranh tuyệt vời cho chúng.

Then I called a guy named Charles Wilkin at a place called Automatic Design.

Tôi gọi một người tên Charles Wilkin từ một chỗ tên Automatic Design.

He did these amazing collages.

Anh đã ghép bức tranh tuyệt vời này.

We had Rafael Esquer

Chúng tôi nhờ Rafael Esquer

do these great silhouettes.

vẽ các bức tranh thế này.

He would work with the kids, asking for words,

Anh ta làm việc với bọn trẻ, hỏi ý kiến chúng,

and then based on those prompts,

và dựa vào đó

come up with this little, delirious kind of constellation

tạo nên những hình người nhỏ nhắn

of silhouettes of things that are in books.

giống những hoạ tiết trang trí trong sách.

Peter Arkle interviewed the kids

Peter Arkle đã hỏi bọn trẻ

và bảo chúng nói về những cuốn sách chúng thích,

and had them talk about their favorite books

and he put their testimony as a frieze up there.

và tập hợp tất cả lại thành bức tranh tường này.

Stefan Sagmeister worked with Yuko Shimizu

Stefan Sagmeister cùng với Yuko Shimizu

and they did this amazing manga-style statement,

đã tạo nên dòng chữ tuyệt đẹp mang phong cách manga,

"Everyone who is honest is interesting,"

"Những ai trung thực đều đáng khen,"

that goes all the way around.

dòng chữ cỡ lớn ai cũng nhìn thấy.

Christoph Niemann, brilliant illustrator,

Christoph Niemann, một hoạ sĩ tài năng,

did a whole series of things

đã vẽ rất nhiều bức tranh

where he embedded books into the faces and characters

trong đó ông đã minh hoạ các khuôn mặt, nhân vật,

and images and places that you find in the books.

tranh vẽ, địa điểm thành hình những cuốn sách.

And then even Maira Kalman

Maira Kalman

did this amazing cryptic installation of objects and words

thậm chí đã sắp xếp đồ vật và chữ cái thành một bức tranh kỳ bí

that kind of go all around and will fascinate students

xung quanh thư viện, điều đó làm các học sinh thích thú

for as long as it's up there.

khi chúng được treo trên đó.

So this was really satisfying,

Điều đó thực sự làm ta vui vẻ,

and basically my role here was reading a series of dimensions to these artists,

nhiệm vụ của tôi về cơ bản là đọc các thông số cho các hoạ sĩ,

and I would say,

tôi sẽ nói rằng,

"Three feet by 15 feet, whatever you want.

"Kích thước khoảng ba feet và 15 feet, tầm đó.

Let me know if you have any problem with that."

Hãy bảo tôi nếu cậu gặp vấn đề."

Họ sẽ đến và làm việc. Đó là điều tuyệt vời nhất.

And they would go and install these. It just was the greatest thing.

But the greatest thing, actually, was --

Nhưng thực ra, điều tuyệt nhất là...

Every once in a while,

Thi thoảng,

I'd get, like, an invitation in the mail made of construction paper,

tôi nhận được lời mời qua thư được làm bằng giấy thủ công,

viết, "Bạn được mời đến lễ khai trương thư viện mới của chúng tôi."

and it would say, "You are invited to the opening of our new library."

So you'd go to the library, say, you'd go to PS10,

Bạn sẽ tới thư viện, ví dụ tới PS10,

and you'd go inside.

và bạn vào trong.

There'd be balloons, there'd be a student ambassador,

Sẽ có bóng bay, sẽ có đại sứ học sinh,

there'd be speeches that were read,

sẽ có ai đó đọc bài phát biểu,

poetry that was written specifically for the opening,

những bài phát biểu được viết riêng cho lễ khai trương,

dignitaries would present people with certificates,

cán bộ trường tặng các bạn giấy khen,

and the whole thing was just a delirious, fun party.

và sau đó sẽ là một bữa liên hoan rất vui vẻ.

So I loved going to these things.

Tôi thích đến những nơi đó.

I would stand there dressed like this, obviously not belonging,

Tôi sẽ mặc những bộ đồ này, rõ ràng chúng không phải của tôi,

and someone would say, "What are you doing here, mister?"

ai đó sẽ hỏi tôi, "Ngài đang làm gì ở đây vậy?"

And I'd say, "Well, I'm part of the team that designed this place."

Tôi sẽ trả lời, "Tôi là thành viên trong đội thiết kế nơi này."

Họ sẽ hỏi, "Ngài thiết kế giá sách à?"

And they'd said, "You do these shelves?"

And I said, "No." "You took the pictures up above."

Tôi sẽ nói "Không." "Ngài chụp các bức ảnh trên kia à?"

"No."

"Không phải."

"Well, what did you do?"

"Vậy ngài đã làm gì?"

"You know when you came in? The sign over the door?"

"Cậu có thấy cái biển trước cửa không?"

"The sign that says library?"

"Cái biển ghi "Thư viện" ấy?"

(Laughter)

(Cười)

"Yeah, I did that!"

"Tôi đã làm nó đấy!"

And then they'd sort of go, "OK. Nice work if you can get it."

Họ sẽ nói kiểu, "Việc đó không khó quá nhỉ."

So it was so satisfying going to these little openings

Thật tuyệt khi tham gia những lễ khai trương nho nhỏ như vậy,

despite the fact that I was kind of largely ignored or humiliated,

bất chấp sự thật rằng người ta thường bỏ qua tôi hoặc cười tôi,

but it was actually fun going to the openings,

nhưng tôi thấy rất vui khi đến đó,

so I decided that I wanted to get the people in my office

tôi quyết định sẽ liên hệ với những người đó,

who had worked on these projects, get the illustrators and photographers,

những người đã làm trong dự án đó, những hoạ sĩ và nhà nhiếp ảnh,

and I said, why don't we rent a van

tôi gợi ý về việc thuê xe tải,

and drive around the five boroughs of New York

đi hết năm quận của New York

and see how many we could hit at one time.

và xem chúng tôi có thể làm gì thêm.

And eventually there were going to be 60 of these libraries,

Cuối cùng, đã có thêm 60 thư viện kiểu như vậy,

và chúng tôi liên hệ với sáu thư viện trong đúng một ngày.

so we probably got to see maybe half a dozen in one long day.

And the best thing of all was meeting these librarians

Điều tuyệt nhất là gặp gỡ những thủ thư,

who kind of were running these, took possession of these places

những người làm chủ và vận hành chúng,

like their private stage upon which they were invited

coi chúng như nơi mà họ có thể đưa bọn trẻ đến,

to mesmerize their students and bring the books to life,

mê hoặc chúng bằng những cuốn sách sống động,

and it was just this really exciting experience

đó là một trải nghiệm đầy hứng khởi

for all of us to actually see these things in action.

khi chúng ta thực sự thấy những mô hình này vận hành tốt.

So we spent a long day doing this

Chúng tôi đã dành cả ngày dài làm việc này

and we were in the very last library.

và chúng tôi đã tới thư viện cuối.

It was still winter, because it got dark early,

Lúc đó vẫn là mùa đông, trời tối khá nhanh,

and the librarian says,

và người thủ thư đã nói,

"I'm about to close down. So really nice having you here.

"Chúng tôi sắp đóng cửa rồi. Rất vui khi gặp anh ở đây.

Hey, wait a second, do you want to see how I turn off the lights?"

Nhưng chờ đã, anh có muốn thấy cách tôi tắt đèn không?"

I'm like, "OK."

Tôi nói, "Được thôi."

And she said, "I have this special way that I do it."

Cô ấy nói, "Tôi có cách đặc biệt để làm việc này."

And then she showed me.

Và cô ấy đã giúp tôi thấy.

What she did was she turned out every light one by one by one by one,

Cô ấy đã tắt lần lượt từng chiếc đèn một,

and the last light she left on

và chiếc đèn cuối cùng cô ấy để sáng

was the light that illuminated the kids' faces,

chính là chiếc làm tôi thấy rõ khuôn mặt những đứa trẻ,

and she said, "That's the last light I turn off every night,

và cô ấy nói, "Đó là chiếc cuối tôi tắt đi mỗi ngày,

because I like to remind myself why I come to work."

đó là cách tự nhắc nhở lý do tôi làm việc."

So when I started this whole thing,

Khi tôi bắt đầu dự án này,

remember, it was just about designing that logo

tôi chỉ biết đến việc thiết kế chiếc logo

and being clever, come up with a new name?

và vắt óc nghĩ ra một cái tên mới.

The unintended consequence here,

Kết quả không đoán trước là đây,

which I would like to take credit for

tôi muốn nói về đóng góp của mình

and like to think I can think through the experience to that extent,

và tôi muốn hình dung câu chuyện theo cách đó,

but I can't.

nhưng tôi không thể.

Tôi chỉ tập trung vào thứ ngay trước mắt, chẳng thể xa hơn.

I was just focused on a foot ahead of me, as far as I could reach with my own hands.

Instead, way off in the distance

Nhưng, đằng xa kia

was a librarian

là người thủ thư,

who was going to find the chain of consequences

những người sẽ tiếp tục và phát triển

that we had set in motion,

những điều chúng tôi bắt đầu,

a source of inspiration

một nguồn cảm hứng,

so that she in this case could do her work really well.

một sự tận tâm với công việc của mình.

40,000 kids a year are affected by these libraries.

Họ đã giúp đỡ cho 40.000 trẻ em mỗi năm.

They've been happening for more than 10 years now,

Điều đó đã tiếp diễn trong khoảng 10 năm,

so those librarians have kind of turned on a generation of children to books

vậy nên những thủ thư này đã thắp sáng cả một thế hệ bằng những cuốn sách,

and so it's been a thrill to find out

và thật ngạc nhiên khi hiểu ra rằng

that sometimes unintended consequences are the best consequences.

đôi khi, kết quả không đoán trước lại là kết quả tuyệt vời nhất.

Thank you very much.

Cám ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)