A small country with big ideas to get rid of fossil fuels | Monica Araya

Translator: Levan Lashauri Reviewer: Mate Kobalia

როგორ ავაშენოთ საზოგადოება,

How do we build a society

წიაღისეული საწვავის გარეშე?

without fossil fuels?

This is a very complex challenge,

ეს ძალიან სერიოზული გამოწვევაა

and I believe developing countries could take the lead in this transition.

და ვფიქრობ განვითარებულ ქვეყნებს შეუძლიათ ამ ცვლილებას სათავეში ჩაუდგნენ.

მესმის, რომ ეს საკამათოა,

And I'm aware that this is a contentious statement,

but the reality is that so much is at stake in our countries

მაგრამ საქმე იმაშია, რომ ჩვენ ქვეყნებში ბევრი რამ იქნება რისკის ქვეშ,

if we let fossil fuels stay at the center of our development.

თუ ჩვენი განვითარების საფუძვლად წიაღისეული საწვავი დარჩება.

We can do it differently.

ჩვენ შეგვიძლია ეს შევცვალოთ.

And it's time, it really is time,

უკვე დროა, ნამდვილად დროა

to debunk the myth

დავამსხვრიოთ მითი იმის შესახებ,

that a country has to choose between development on the one hand

რომ ქავეყანამ უნდა აირჩიოს, ან განვითარება

and environmental protection, renewables, quality of life, on the other.

და ან გარემოს დაცვა, განახლებადი ენერგია და ცხოვრების ხარისხი.

I come from Costa Rica, a developing country.

მე, განვითარებადი ქვეყნიდან, კოსტა-რიკიდან ვარ.

We are nearly five million people,

ჩვენ თითქმის 5 მილიონი ვართ

and we live right in the middle of the Americas,

და ზუსტად ამერიკის კონტინენტებს შორის ვართ მოქცეული.

so it's very easy to remember where we live.

ამიტომ, ძალიან მარტივია ჩვენი ადგილსამყოფელის დამახსოვრება.

ჩვენი ელექტროენერგიის თითქმის 100%

Nearly 100 percent of our electricity

comes from renewable sources,

განახლებადი ენერგიის წყაროებიდან მოდის,

five of them.

5 გვაქვს ასეთი.

(აპლოდისმენტები)

(Applause)

Hydropower, geothermal,

ჰიდროელექტრო, გეოთერმული,

wind, solar, biomass.

ქარის, მზის და ბიომასის.

იცოდით, რომ შარშან

Did you know that last year,

299 დღის მანძილზე

for 299 days,

we did not use any fossil fuels

ელექტროენერგიის გამოსამუშავებლად

in order to generate all our electricity?

წიაღისეული საწვავი საერთოდ არ გამოგვიყენებია?

It's a fantastic achievement,

ეს არაჩვეულებრივი მიღწევაა

and yet, it hides a paradox,

თუმცა, აქ იმალება პარადოქსი,

რომ ჩვენი ენერგიის მოხმარების

which is that nearly 70 percent

თითქმის 70% ნავთობია.

of all our energy consumption is oil.

Why?

რატომ?

Because of our transportation system,

ჩვენი სატრანსპორტო სისტემის გამო,

which is totally dependent on fossil fuels,

რომელიც მთლიანად წიაღისეულ საწვავზეა დამოკიდებული,

like it is in most countries.

ისევე როგორც ქვეყნების უმეტესობაში.

So if we think of the energy transition as a marathon,

თუ ჩვენ განახლებად ენერგიაზე გადასვლას მარათონად ჩავთვლით,

კითხვა იქნება, თუ როგორ მივაღწიოთ ფინიშამდე?

the question is, how do we get to the finish line,

how do we decarbonize the rest of the economy?

როგორ გავათავისუფლოთ დანარჩენი ეკონომიკა ნახშირბადისგან?

And it's fair to say that if we don't succeed,

სამართლიანი იქნება ვთქვათ, რომ თუ ჩვენ ვერ შევძლებთ ამას,

it's difficult to see who will.

ძნელი სათქმელია ვინ შეძლებს.

So that is why I want to talk to you about Costa Rica,

ამიტომაც მინდა კოსტა-რიკაზე გესაუბროთ,

რადგან ვთვლი, რომ ჩვენ მთავარი კანდიდატი ვართ,

because I believe we are a great candidate

in pioneering a vision for development without fossil fuels.

წიაღისეული საწვავის გარეშე განვითარების ხედვა პირველებმა შევიმუშავოთ.

If you know one thing about our country,

რაღაც მაინც თუ იცით ჩვენ ქვეყანაზე

it's that we don't have an army.

გეცოდინებათ, რომ ჩვენ არ გვყავს ჯარი.

So I'm going to take you back to 1948.

დავბრუნდეთ 1948-ში.

That year, the country was coming out of civil war.

ამ წელს ქვეყანაში სამოქალაქო ომი ახალი დასრლებული იყო.

Thousands of Costa Ricans had died,

ათასობით კოსტა-რიკელი დაიღუპა

and families were bitterly split.

და ოჯახები იყო გახლეჩილი.

And yet, a surprising idea won the hearts and minds:

თუმცა, უცნაურმა იდეამ გულები და ტვინები დაიპყრო:

we would reboot the country,

ჩვენ "გადავტვირთავთ" ჩვენს ქვეყანას

and that Second Republic would have no army.

და მეორე რესპუბლიკას არ ეყოლება ჯარი

So we abolished it.

და ჩვენ ის გავაუქმეთ.

And the president at the time,

იმ დროს პრეზიდენტმა,

ხოსე ფიგერესმა,

José Figueres,

found a powerful way by smashing the walls of an army base.

ეს მოვლენა ეფექტურად, სამხედრო ბაზის კედლების დანგრევით, აღნიშნა.

The following year, 1949,

მომდევნო წელს 1949-ში

we made that decision permanent in the new constitution,

ჩვენ ეს გადაწყვეტილება ახალ კონსტიტუციაში უკვდავვყავით.

and that is why I can tell you that story nearly 70 years later.

სწორედ ამიტომ შემიძლია ეს ამბავი თითქმის 70 წლის შემდეგ გიამბოთ.

And I'm grateful.

მე მადლიერი ვარ.

I'm grateful they made that decision before I was born,

მადლიერი ვარ, რომ მათ ეს გადაწყვეტილება ჩემ დაბადებამდე მიიღეს,

რადგან ამან საშუალება მომცა მეც და მილიონობით სხვასაც,

because it allowed me and millions of others

to live in a very stable country.

გვეცხოვრა ძალიან სტაბილურ ქვეყანაში.

And you might be thinking that it was good luck,

თქვენ შეიძლება იფიქროთ, რომ გაგვიმართლა,

მაგრამ ასე არ არის.

but it wasn't.

There was a pattern of deliberate choices.

ეს იყო შეგნებულ არჩევანთა წყება.

40-იანებში, კოსტა-რიკელებს მიეცათ უფასო განათლება და უფასო ჯანდაცვა.

In the '40s, Costa Ricans were given free education and free health care.

ჩვენ ამას სოციალური გარანტიები დავარქვით.

We called that social guarantees.

By abolishing the army,

ჯარის გაუქმებით,

we were able to turn military spending into social spending,

საშუალება მოგვეცა, სამხედრო ხარჯი სოციალურ ხარჯზე გაგვეშვა

and that was a driver of stability.

და ეს სტაბილურობის მამოძრავებელი გახდა.

50-იანებში...

In the '50s --

(Applause)

(აპლოდისმენტები)

In the '50s, we started investing in hydropower,

50-იანებში ჩვენ დავიწყეთ ჰიდრო ენერგიაში ფულის ჩადება,

რითიც ელექტროენერგიისთვის

and that kept us away from the trap

of using fossil fuels for electricity generation,

წიაღისეული საწვავის გამოყენების მახეს თავი დავაღწიეთ.

which is what the world is struggling with today.

რითიც იტანჯება დღეს მსოფლიო.

70-იანებში ნაციონალური პარკები დავაფინანსეთ

In the '70s we invested in national parks,

and that kept us away

და ამით დავაღწიეთ თავი

from the deeply flawed logic of growth, growth, growth at any cost

იმ მახინჯ ლოგიკას, რომელიც ამბობს ზრდა, ზრდა და ზრდა ნებისმიერ ფასად

that you see others embracing, especially in the developing world.

და რომელითაც სხვები მოქმედებენ, განსაკუთრებით განვითარებად ქვეყნებში.

In the '90s, we pioneered payments for ecosystem services,

90-იანებში ჩვენ პირველებმა დავაფინანსეთ ეკოლოგიური სერვისები

and that helped us reverse deforestation

და ამით ტყეების გაჩეხვა ავიცილეთ თავიდან

and boosted ecotourism, which today is a key engine of growth.

და ეკოტურიზმი განვავითარეთ რაც დღეს ჩვენი ზრდის საკვანძო საშუალებაა.

ამრიგად, გარემოს დაცვაში ინვესტირებას,

So investing in environmental protection

did not hurt our economy.

ჩვენი ეკონომიკა არ დაუზარალებია,

Quite the opposite.

არამედ პირიქით.

ეს არ ნიშნავს, რომ ჩვენთან ყველაფერი იდეალურადაა

And it doesn't mean we are perfect,

and it doesn't mean we don't have contradictions.

და არ ნიშნავს, რომ არ გვაქვს წინააღმდეგობრიობა.

That's not the point.

ამაში არაა საქმე.

The point is that, by making our own choices,

საქმე ისაა, რომ ჩვენ საკუთარი არჩევანის წყალობით,

we were able to develop resilience in dealing with development problems.

განვითარების პრობლემებთან გამკლავების უნარი გამოვიმუშავეთ.

ჩვენი ქვეყნის მშპ ერთ სულ მოსახლეზე

Also, if you take a country like ours,

the GDP per capita is around 11,000 dollars,

დაახლოებით 11 000 დოლარია,

depending on how you measure it.

გააჩნია როგორ დათვლით.

თუმცა, სოციალური პროგრესის ინდექსით

But according to the Social Progress Index,

ჩვენ აბსოლუტურად გამორჩეულები ვართ.

we are an absolute outlier

აქ საქმე მშპ-ს სოციალურ პროგრესში გადაყვანას ეხება.

when it comes to turning GDP into social progress.

ჯარის გაუქმებამ,

Abolishing the army,

investing in nature and people,

გარემოში და ადამიანებში ინვესტირებამ,

did something very powerful, too.

თავისი დიდი გავლენა იქონია.

ამან შექმნა ამბავი,

It shaped the narrative,

პატარა ქვეყნის ამბავი დიდი იდეებით.

the narrative of a small country with big ideas,

and it was very empowering to grow up with that narrative.

ეს ძალიან დაგვეხმარა, რომ ამ ამბავთან ერთად ვიზრდებოდით.

So the question is,

მაშ, კითხვა შემდეგია:

what is the next big idea for this generation?

რა არის შემდეგი დიდი იდეა, უკვე ამ თაობისთვის?

And I believe what comes next

ვფიქრობ, რომ შემდეგი

is for this generation to let go of fossil fuels for good,

ამ თაობის მიერ წიაღისეული საწვავის სამუდამო მოცილებაა.

just as we did with the army.

ისევე როგორც ეს ჯარის შემთხვევაში გავაკეთეთ.

Fossil fuels create climate change.

წიაღისეული საწვავი კლიმატის ცვლილებას იწვევს.

We know that,

ეს ჩვენ ვიცით

და ვიცით რა მოწყვლადები ვართ კლიმატის ცვლილების მიმართ.

and we know how vulnerable we are to the impacts of climate change.

So as a developing country, it is in our best interest

ამიტომ, ჩვენი როგორც განვითარებადი ქვეყნის ინტერესშია

to build development without fossil fuels

განვითარება წიაღისეულ საწვავზე არ იყოს დამოკიდებული,

that harm people in the first place.

რომელიც პირველ რიგში ადამიანებს ვნებს.

Because

რატომ უნდა განვაგრძოთ

სატრანსპორტო სისტემისთვის ნავთობის იმპორტი,

why would we continue importing oil

for transportation

როცა შეგვიძლია ამისთვის

if we can use electricity instead?

ელექტროენერგია გამოვიყენოთ?

Remember,

გაიხსენეთ,

this is the country

ეს ის ქვეყანაა,

where electricity comes from water in our rivers,

სადაც ელექტროენერგიას ჩვენი მდინარეების წყლიდან,

heat from volcanoes,

ვულკანების სითბოდან,

ქარის ტურბინებიდან, მზის პანელებიდან

wind turbines, solar panels,

biowaste.

და ბიონარჩენებიდან ვიღებთ.

Abolishing fossil fuels means disrupting our transportation system

წიაღისეული საწვავის გაუქმება, ჩვენი სატრანსპორტო სისტემის დანგრევას ნიშნავს,

so that we can power our cars, buses and trains with electricity

იმისთვის რომ ჩვენი მანქანები, ავტობუსები და მატარებლები

დამაბინძურებელი ენერგიის ნაცვლად ელექტროენერგიით გამოვკვებოთ.

instead of dirty energy.

And transportation, let me tell you,

მინდა გითხრათ, რომ ტრანსპორტი

has become an existential issue for us Costa Ricans,

სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი პრობლემა გახდა კოსტა-რიკელებისთვის,

because the model we have is not working for us.

რადგან მოდელი, რომელიც გვაქვს არ მუშაობს.

It's hurting people,

ის ვნებს ადამიანებს.

it's hurting companies,

ვნებს კომპანიებს

and it's hurting our health.

და ვნებს ჩვენს ჯანმრთელობას.

Because when policies and infrastructure fail,

როცა პოლიტიკა და ინფრასტრქტურა ნორმალურად არ მუშაობს,

ეს შედეგი მოყვება ყოველდღე,

this is what happens on a daily basis.

Two hours in the morning,

ორი საათი დილას.

two hours in the evening.

ორი საათი საღამოს.

I don't understand why we have to accept this as normal.

არ მესმის ეს ნორმად რატომ უნდა მივიღოთ.

It's offensive

შეურაცხმყოფელია,

ყოველდღე ასე გვიწევდეს დროის კარგვა

to have to waste our time like this every single day.

And this highway is actually quite good

და ეს გზა საკმაოდ კარგია

compared to what you see in other countries

სხვა ქვეყნების გზებთან შედარებით,

where traffic is exploding.

სადაც საგზაო მოძრაობა გადაჭედილია.

კოსტა-რიკაში ამას "presa"-ს ეძახიან,

You know, Costa Ricans call this "presa."

Presa means "imprisoned."

რაც "დაპატიმრებულს" ნიშნავს.

And people are turning violent

ხალხი აგრესიული ხდება ქვეყანაში,

in a country that is otherwise happy in pura vida.

რომელიც ჩვეულებრივ, ცხოვრებით ტკბობითაა ბედნიერი.

ასე ხდება.

It's happening.

So a lot is at stake.

ბევრი რამ დევს სასწორზე.

The good news

კარგი ამბავი ისაა,

is that when we talk about clean transportation

რომ როცა სუფთა სატრანსპორტო სისტემაზე

and different mobility,

და განსხვავებულ მობილობაზე ვსაუბრობთ,

we're not talking about some distant utopia out there.

ჩვენ არ ვსაუბრობთ, რაღაც შორეულ უტოპიაზე,

We're talking about electric mobility that is happening today.

არამედ ვსაუბრობთ უკვე დღეს არსებულ ელექტრულ მობილობაზე,

მოსალოდნელია, რომ 2022 წლისთვის ელექტრომობილებს

By 2022, electric cars and conventional cars

are expected to cost the same,

და ტრადიციულ მანქანებს, ერთი ფასი ექნებათ

and cities are already trying electric buses.

და ქალაქებში უკვე ცდიან ელექტრო ავტობუსებს.

And these really cool creatures

ეს მართლაც მაგარი ქმნილებები

are saving money,

ფულს ზოგავენ

და ამცირებენ დაბინძურებას.

and they reduce pollution.

So if we want to get rid of oil-based transportation, we can,

ამიტომ, თუ გვინდა ნავთობზე დამოკიდებული ტრანსპორტისგან გავთავისუფლდეთ,

ჩვენ ეს შეგვიძლია,

because we have options now that we didn't have before.

რადგან გვაქვს ალტერნატივები, რომლებიც ადრე არ გვქონდა.

It's really exciting.

ეს შესანიშნავია.

But of course,

თუმცა, ზოგს ეს აზრი ძალიან არ სიამოვნებს

some get very uncomfortable with this idea,

and they will come and they will tell you

და ისინი მოვლენ და გეტყვიან,

that the world is stuck with oil, and so is Costa Rica, so get real.

რომ მსოფლიო, ისევე როგორც კოსტა-რიკა

დამოკიდებულია ნავთობზე და რეალობას უნდა გავუსწოროთ თვალი.

That's what they tell you.

სწორედ ამას გეტყვიან

და იცით ამ არგუმენტზე პასუხი რა არის?

And you know what the answer to that argument is?

That in 1948, we didn't say the world is stuck with armies,

1948-ში ჩვენ არ გვითქვამს, რომ მსოფლიო დამოკიდებულია ჯარზე

და ამიტომ მოდით შევინარჩუნოთ ის.

so let's keep our army, too.

არა, ჩვენ ძალიან გაბედული არჩევანი გავაკეთეთ

No, we made a very brave choice,

and that choice made the whole difference.

და ამ არჩევანმა ყველაფერი შეცვალა.

So it's time for this generation to be brave again

ამიტომ, დროა ამ თაობამაც გაბედოს

და სამუდამოდ უარი თქვას წიაღისეულ საწვავზე.

and abolish fossil fuels for good.

And I'll give you three reasons why we have to do this.

სამ მიზეზს გეტყვით, თუ რატომ უნდა გავაკეთოთ ეს.

First,

პირველი,

ჩვენი სატრანსპორტო და ურბანიზაციის სისტემა არ მუშაობს,

our model of transportation and urbanization is broken,

so this is the best moment to redefine our urban and mobility future.

ამიტომ ეს საუკეთესო დროა მათი შეცვლისთვის.

We don't want cities that are built for cars.

ჩვენ არ გვინდა ქალაქები, რომლებიც მანქანებისთვისაა შექმნილი.

We want cities for people

ჩვენ ისინი გვინდა ხალხისთვის,

where we can walk and we can use bikes.

სადაც ფეხით და ველოსიპედით სიარულს შევძლებთ.

And we want public transportation,

ჩვენ გვინდა საზოგადოებრივი ტრანსპორტი,

lots of it,

ძალიან ბევრი.

public transportation that is clean and dignifying.

საზოგადოებრივი ტრანსპორტი, რომელიც "სუფთა" და ღირსეულია,

Because if we continue adding fleets of conventional cars,

რადგან თუ ტრადიცული მანქანების დინება გაგრძელდება,

our cities will become unbearable.

ჩვენი ქალაქები აუტანელი იქნება საცხოვრებლად.

მეორე, ჩვენ ცვლილება გვჭირდება,

Second, we have to change,

but incremental change is not going to be sufficient.

მაგრამ თანდათანობითი ცვლილება საკმარისი არ იქნება.

We need transformational change.

ჩვენ სრული ტრანსფორმაცია გვჭირდება.

And there are some incremental projects in my country,

ჩემს ქვეყანაში არის რაღაც თანდათანობითი პროექტები

and I am the first one to celebrate them.

და მე პირველი მივესალმები მათ,

But let's not kid ourselves.

მაგრამ მოდით თავს ნუ გავისულელებთ.

We're not talking about ending up with really beautiful electric cars here

ლაპარაკი არ არის იმაზე, რომ ლამაზ ელექტრომობილებს

და რამდენიმე ელექტო ავტობუსს მივაღწიოთ,

and a few electric buses there

while we keep investing in the same kind of infrastructure,

მაშინ როცა არსებულ ინფრასტუქტურაში ფულის ჩადებას ვაგრძელებთ,

მეტი მანქანა, მეტი გზა, მეტი ნავთობი.

more cars, more roads, more oil.

We're talking about breaking free from oil,

აქ ლაპარაკია ნავთობისგან გათავისუფლებაზე

და ამას თანდათანობითი ცვლილელებით ვერ მივაღწევთ.

and you cannot get there through incrementalism.

Third, and you know this one,

მესამე, ეს თქვენთვის ცნობილია.

მსოფლიო შთაგონების წყაროს ეძებს.

the world is hungry for inspiration.

მას სწყურია რთულ პრობლემებთან

It craves stories of success

in dealing with complex issues,

წარმატებით გამკლავების ამბები,

განსაკუთრებით განვითარებად ქვეყნებში.

especially in developing countries.

So I believe Costa Rica can be an inspiration to others,

ამიტომ, მგონია რომ კოსტა-რიკას შეუძლია შთაგონების წყარო გახდეს სხვებისთვის,

as we did last year when we disclosed

როგორც ეს მოხდა შარშან, როცა განვაცხადეთ,

that for so many days we were not using any fossil fuels

რომ ამდენი დღის მანძილზე ელექტროენერგიის წყაროდ

in order to generate all our electricity.

წიაღისეული საწვავი საერთოდ არ გამოგვიყენებია.

The news went viral around the world.

ეს ამბავი ვირუსულად გავრცელდა მთელ მსოფლიოში.

Also, and this makes me extremely proud,

კიდევ ის მეამაყება,

a Costa Rican woman, Christiana Figueres,

რომ კოსტა-რიკელმა ქალმა, კრისტიანა ფიგერესმა,

played a decisive role in the negotiations of the Paris climate agreement.

გადამწყვეტი როლი შესარულა პარიზის კლიმატური შეთანხმების მოლაპარაკებებზე.

So we have to protect that legacy and be an example.

ჩვენ უნდა დავიცვათ ეს მემკვირდეობა და თავად ვიყოთ მაგალითი.

So what comes next?

მაშ, რა მოდის შემდეგ?

The people.

ხალხი

How do we get people to own this?

როგორ მივიტანოთ ეს ხალხამდე?

How do we get people

როგორ დავარწმუნოთ ხალხი,

to believe that it's possible

რომ საზოგადოების აშენება

წიაღისეული საწვავის გარეშე შესაძლებელია?

to build a society without fossil fuels?

დიდი სამუშაოა ქვედა დონეზე ჩასატარებელი.

A lot of work from the ground up is needed.

ამიტომ შევქმენით 2014-ში "Costa Rica Limpia "

That is why, in 2014, we created Costa Rica Limpia.

"Limpia" means "clean,"

"Limpia" ნიშნავს "სუფთას",

because we want to empower and we want to inspire citizens.

რადგან გვინდა მოქალაქეებს მივცეთ საშუალება და შთავაგონოთ ისინი.

If citizens don't get engaged,

თუ მოქალაქეები არ ჩაერთვებიან,

"სუფთა" სატრანსპორტო სისტემის შექმნაზე გადაწყვეტილება,

clean transportation decisions will be bogged down by endless,

and I mean endless, technical discussions,

უსასრულო ტექნიკური დისკუსიებით

and by avalanches of lobbying by various established interests.

და მმართველი წრეების სხვადასხვა ინტერესების ლობირებით გაჭიანურდება.

Wanting to be a green country powered by renewables

მწვანე, განახლებადი ენერგიის ქვეყანად ყოფნის სურვილი,

is already part of our story.

უკვე არის ჩვენი ამბის ნაწილი.

We should not let anybody take that away from us.

არავის უნდა მივცეთ უფლება ეს წაგვართვას.

შარშან ჩვენი შვიდი რეგიონიდან ხალხი მოვიწვიეთ,

Last year, we brought people from our seven provinces

to talk about climate change in terms that matter to them,

რომ მათთვის საინტერესო ჭრილში, კლიმატის ცვლილებები განგვეხილა

and we also brought this year

იგივე გავაკეთეთ წელსაც

another group of Costa Ricans

კოსტა-რიკელების სხვა ჯგუფთან,

to talk about renewable energy.

რომ განახლებად ენერგიაზე გვესაუბრა

And you know what?

და იცით რა ხდება?

ეს ხალხი არაფერში ეთანხმება ერთმანეთს,

These people disagree on almost everything

except on renewable energy

გარდა განახლებადი ენერგიის,

"სუფთა" სატრანსპორტო სისტემის და დაუბინძურებელი ჰაერისა.

and clean transportation and clean air.

It brings people together.

ეს ხალხს აერთიანებს.

And the key to real participation

თანამონაწილეობისთვის მთავარია,

რომ ხალხს თავი უსუსურად არ ვაგრძნობინოთ.

is to help people not to feel small.

People feel powerless,

ხალხი უსუსურად გრძნობს თავს

and they are tired of not being heard.

და დაღლილია იმით, რომ მათი ხმა არავის ესმის.

ამიტომ, ჩვენ კონკრეტულ რამეებს ვაკეთებთ.

So what we do is concrete things,

and we translate technical issues into citizen language

ვთარგმნით ტექნიკურ პრობლემებს მოქალაქეებისთვის გასაგებ ენაზე,

to show that citizens have a role to play and can play it together.

რითიც ვაჩვენებთ, რომ მოქალაქეებს საკუთარი როლი აქვთ ერთად შესასრულებელი.

For the first time, we're tracking the promises that were made

პირველად ვადევნებთ თვალს დაპირებების შესრულებას,

on clean transportation,

რომლებიც "სუფთა" სატრანსპორტო სისტემასთან დაკავშირებით გაიცა

and politicos know that they have to deliver it,

და პოლიტკოსებმა იციან, რომ ისინი უნდა შესრულდეს,

but the tipping point will come when we form coalitions --

მაგრამ გარდამტეხი მომენტი მაშინ დადგება, როცა შევქმნით კოალიციცებს,

citizens, companies,

მოქალაქეებისგან, კომპანიებისგან,

champions of public transportation --

საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის მებრძოლებს,

რომლებიც ელექტრო ტრანსპორტს ახალ ნორმად აქცევენ,

that will make electric mobility the new normal,

especially in a developing country.

განსაკუთრებით განვითარებად ქვეყნებში.

By the time the next election comes,

მჯერა, რომ შემდეგი არჩევნებისთვის,

I believe every candidate will have to disclose where they stand

ყველა კანდიდატს მოუწევს გაამხილოს

on the abolition of fossil fuels.

საკუთარი პოზიცია წიაღისეულ საწვავთან დაკავშირებით.

Because this question has to enter our mainstream politics.

ამ საკითხმა ჩვენ მეინსტრიმულ პოლიტიკაში უნდა შეაღწიოს.

And I'm telling you, this is not a question of climate policy

გარწმუნებთ, რომ ეს არაა მხოლოდ კლიმატთან,

ან გარემოსთან დაკავშირებული საკითხი.

or environmental agenda.

It's about the country that we want

ეს ჩვენთვის სასურველ ქვეყანას

და ქალაქებს ეხება

and the cities that we have

and the cities that we want

და იმას, თუ ვინ აკეთებს არჩევანს.

and who makes that choice.

რადგან საბოლოოდ გვინდა ვაჩვენოთ,

Because at the end of the day, what we have to show

is that development with renewable energy

რომ განახლებად ენერგიაზე დაფუძნებული განვითარება

is good for the people,

კარგია ხალხისთვის.

for Costa Ricans that are alive today

ამჟამად მაცხოვრები კოსტა-რიკელებისთვის,

and especially for those who haven't been born.

და განსაკუთრებით იმათთვის, ვინც ჯერ არ დაბადებულა.

This is our National Museum today.

ეს ჩვენი ეროვნული მუზეუმია დღეს.

It's bright and peaceful,

ის ნათელი და მშვიდობიანია.

and when you stand up in front of it,

როცა მის წინ დგახართ,

რთული დასაჯერებელლია, რომ 40-იანების ბოლოს

it's really hard to believe these were military barracks

at the end of the '40s.

აქ სამხედრო ბაზები იყო.

We started a new life without an army in this place,

ჩვენ ახალი ცხოვრება, ჯარის გარეშე

ამ ადგილიდან დავიწყეთ

and here is where our abolition

და ერთ მშვენიერ დღეს წიაღისეულ საწვავზე უარიც სწორედ აქ გამოცხადდება

of fossil fuels will be announced one day.

And we will make history again.

და ჩვენ კვლავ დავწერთ ისტორიას.

Thank you.

მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)