A small country with big ideas to get rid of fossil fuels | Monica Araya

184,312 views ・ 2016-09-06

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Huong Nguyen Reviewer: Xấu Xí
00:13
How do we build a society
0
13103
3125
Làm thế nào chúng ta xây dựng một xã hội
00:16
without fossil fuels?
1
16253
1507
không cần nhiên liệu hóa thạch?
00:18
This is a very complex challenge,
2
18944
2176
Nó là một thách thức rất phức tạp,
00:21
and I believe developing countries could take the lead in this transition.
3
21920
4480
và tôi tin những nước đang phát triển có thể đi đầu trong sự chuyển đổi này.
00:27
And I'm aware that this is a contentious statement,
4
27120
2560
Và tôi biết rằng đây là một tuyên bố gây tranh cãi,
00:30
but the reality is that so much is at stake in our countries
5
30440
5296
nhưng thực tế là có quá nhiều thứ đang bị đe dọa ở các nước của chúng ta
00:35
if we let fossil fuels stay at the center of our development.
6
35760
4880
nếu chúng ta để nhiên liệu hóa thạch là trung tâm cho sự phát triển của mình.
00:41
We can do it differently.
7
41240
1840
Chúng ta có thể làm khác đi.
00:44
And it's time, it really is time,
8
44200
3256
Và đã đến lúc, thật sự đến lúc,
00:47
to debunk the myth
9
47480
2696
để vạch trần chuyện hoang đường
00:50
that a country has to choose between development on the one hand
10
50200
5056
rằng một đất nước phải lựa chọn giữa một bên là phát triển
00:55
and environmental protection, renewables, quality of life, on the other.
11
55280
5400
và một bên là bảo vệ môi trường, các loại năng lượng tái tạo, chất lượng cuộc sống.
01:01
I come from Costa Rica, a developing country.
12
61800
2280
Tôi đến từ Costa Rica, một nước đang phát triển.
01:04
We are nearly five million people,
13
64680
2200
Chúng tôi có gần 5 triệu dân,
01:08
and we live right in the middle of the Americas,
14
68200
2576
và chúng tôi sống ở ngay giữa châu Mỹ,
01:10
so it's very easy to remember where we live.
15
70800
2320
vì thế rất dễ dàng để nhớ chúng tôi sống ở đâu.
01:15
Nearly 100 percent of our electricity
16
75080
6280
Gần 100% điện của chúng tôi
01:22
comes from renewable sources,
17
82400
2456
là từ các nguồn năng lượng tái tạo,
01:24
five of them.
18
84880
1216
5 trong số đó.
01:26
(Applause)
19
86120
2120
(Tiếng vỗ tay)
01:30
Hydropower, geothermal,
20
90800
3856
Thủy lợi, địa nhiệt,
01:34
wind, solar, biomass.
21
94680
3440
năng lượng gió, mặt trời, sinh khối.
Quý vị có biết rằng năm ngoái
01:39
Did you know that last year,
22
99000
2136
01:41
for 299 days,
23
101160
3456
trong 299 ngày,
chúng tôi đã không dùng bất cứ năng lượng hóa thạch nào
01:44
we did not use any fossil fuels
24
104640
3216
01:47
in order to generate all our electricity?
25
107880
3480
để tạo ra tất cả nguồn điện cho mình không?
01:52
It's a fantastic achievement,
26
112240
2960
Đó là một thành tựu tuyệt vời,
01:56
and yet, it hides a paradox,
27
116360
4080
tuy vậy nó lại che giấu một nghịch lý,
02:03
which is that nearly 70 percent
28
123080
3056
đó là gần 70%
02:06
of all our energy consumption is oil.
29
126160
4600
sự tiêu thụ năng lượng của chúng tôi là dầu.
02:11
Why?
30
131880
1200
Tại sao vậy?
02:13
Because of our transportation system,
31
133800
2736
Vì hệ thống giao thống của chúng tôi
02:16
which is totally dependent on fossil fuels,
32
136560
3256
hoàn toàn dựa vào các nguồn nhiên liệu hóa thạch,
02:19
like it is in most countries.
33
139840
1639
cũng giống như hầu hết các nước khác.
02:22
So if we think of the energy transition as a marathon,
34
142479
3537
Vì thế nếu ta ví chuyển đổi năng lượng như một cuộc đua marathon,
02:26
the question is, how do we get to the finish line,
35
146040
3896
câu hỏi đặt ra là làm thế nào để chúng ta đến được vạch đích,
02:29
how do we decarbonize the rest of the economy?
36
149960
3120
làm thế nào chúng ta khử được carbon cho phần còn lại của nền kinh tế?
02:33
And it's fair to say that if we don't succeed,
37
153880
2896
Và công bằng mà nói nếu chúng ta không thành công
02:36
it's difficult to see who will.
38
156800
1776
thì ai sẽ thành công nữa?
02:38
So that is why I want to talk to you about Costa Rica,
39
158600
2560
Vì thế đó là lý do tôi muốn nói về Costa Rica với quý vị,
02:42
because I believe we are a great candidate
40
162160
2696
vì tôi tin chúng tôi là một ứng viên tuyệt vời
02:44
in pioneering a vision for development without fossil fuels.
41
164880
4400
trong việc đi đầu về tầm nhìn cho sự phát triển không cần nhiên liệu hóa thạch.
02:51
If you know one thing about our country,
42
171200
3256
Quý vị có thể đã biết một điều về đất nước chúng tôi,
02:54
it's that we don't have an army.
43
174480
1920
đó là chúng tôi không có quân đội.
02:57
So I'm going to take you back to 1948.
44
177440
2920
Vì thế tôi sẽ đưa quý vị trở lại năm 1948.
03:01
That year, the country was coming out of civil war.
45
181400
3720
Năm đó, nước tôi đang kết thúc cuộc nội chiến.
03:06
Thousands of Costa Ricans had died,
46
186360
3576
Hàng nghìn người Costa Rica đã chết,
03:09
and families were bitterly split.
47
189960
2280
và những gia đình bị chia cắt đau đớn.
03:13
And yet, a surprising idea won the hearts and minds:
48
193240
5016
Tuy vậy, một ý tưởng đáng kinh ngạc đã chiến thắng những trái tim và khối óc:
03:18
we would reboot the country,
49
198280
1896
chúng tôi sẽ phục hồi lại đất nước,
03:20
and that Second Republic would have no army.
50
200200
3056
và nền Cộng hòa thứ hai sẽ không có quân đội.
03:23
So we abolished it.
51
203280
1240
Vì thế chúng tôi đã giải tán quân đội.
03:25
And the president at the time,
52
205360
2656
Và tổng thống đương nhiệm lúc đó,
03:28
José Figueres,
53
208040
2176
José Figueres,
03:30
found a powerful way by smashing the walls of an army base.
54
210240
5320
đã tìm ra cách có tác động mạnh mẽ, đó là đập đổ các bức tường của 1 căn cứ quân sự.
03:37
The following year, 1949,
55
217200
3176
Năm tiếp theo, 1949,
03:40
we made that decision permanent in the new constitution,
56
220400
4176
chúng tôi đã đưa quyết định đó vĩnh viễn vào hiến pháp mới,
và đó là lý do vì sao tôi có thể kể cho quý vị về câu chuyện đó gần 70 năm sau.
03:44
and that is why I can tell you that story nearly 70 years later.
57
224600
4160
03:49
And I'm grateful.
58
229520
2016
Và tôi rất vui mừng.
03:51
I'm grateful they made that decision before I was born,
59
231560
2960
Tôi mừng vì họ đã đưa ra quyết định đó trước khi tôi ra đời,
03:55
because it allowed me and millions of others
60
235280
2256
vì nó cho phép tôi và hàng triệu người khác
03:57
to live in a very stable country.
61
237560
2160
sống trong một đất nước rất yên ổn.
04:01
And you might be thinking that it was good luck,
62
241200
2936
Và quý vị có thể nghĩ đó là do may mắn,
04:04
but it wasn't.
63
244160
1496
nhưng không phải như vậy.
04:05
There was a pattern of deliberate choices.
64
245680
3040
Đó là một hình mẫu cho những lựa chọn thận trọng.
04:10
In the '40s, Costa Ricans were given free education and free health care.
65
250080
6056
Trong những năm 40, người Costa Rica được hưởng nền giáo dục và y tế miễn phí.
04:16
We called that social guarantees.
66
256160
1960
Chúng tôi gọi đó là những phúc lợi xã hội.
04:18
By abolishing the army,
67
258760
1616
Bằng cách giải tán quân đội,
04:20
we were able to turn military spending into social spending,
68
260400
4936
chúng tôi có thể chuyển chi phí quân đội thành chi tiêu xã hội,
04:25
and that was a driver of stability.
69
265360
1920
và đó là bánh dẫn cho sự ổn định.
04:28
In the '50s --
70
268120
1255
Trong những năm 50 --
04:29
(Applause)
71
269399
2081
(Vỗ tay)
04:34
In the '50s, we started investing in hydropower,
72
274600
3376
Trong những năm 50, chúng tôi bắt đầu đầu tư vào thủy điện,
04:38
and that kept us away from the trap
73
278000
2656
và điều đó đã giúp chúng tôi tránh xa khỏi cạm bẫy
04:40
of using fossil fuels for electricity generation,
74
280680
3056
sử dụng nhiên liệu hóa thạch để sản xuất điện,
04:43
which is what the world is struggling with today.
75
283760
2360
đó là việc mà thế giới ngày nay đang phải chiến đấu.
04:47
In the '70s we invested in national parks,
76
287160
3536
Trong những năm 70 chúng tôi đầu tư vào các công viên quốc gia,
04:50
and that kept us away
77
290720
1960
và nó đã giúp chúng tôi tránh xa
04:53
from the deeply flawed logic of growth, growth, growth at any cost
78
293640
4656
khỏi logic đầy vết rạn nứt: phát triển, phát triển, phát triển bằng mọi giá
04:58
that you see others embracing, especially in the developing world.
79
298320
3680
mà chúng ta thấy mọi nước khác ôm khư khư, đặc biệt là các nước đang phát triển.
05:02
In the '90s, we pioneered payments for ecosystem services,
80
302800
4096
Trong thập niên 90, chúng tôi tiên phong trong việc đóng phí cho dịch vụ sinh thái
05:06
and that helped us reverse deforestation
81
306920
1936
và nó giúp chúng tôi đẩy lùi nạn phá rừng
05:08
and boosted ecotourism, which today is a key engine of growth.
82
308880
3160
và thúc đẩy du lịch sinh thái - động lực chính cho sự phát triển ngày nay
05:13
So investing in environmental protection
83
313000
2936
Vì vậy đầu tư vào bảo vệ môi trường
05:15
did not hurt our economy.
84
315960
2216
không hề gây tổn hại cho nền kinh tế chúng tôi
05:18
Quite the opposite.
85
318200
1256
Khá ngược ngạo.
05:19
And it doesn't mean we are perfect,
86
319480
2016
Và nó không có nghĩa là chúng tôi hoàn hảo
05:21
and it doesn't mean we don't have contradictions.
87
321520
2336
cũng không có nghĩa chúng tôi không có sự mâu thuẫn
05:23
That's not the point.
88
323880
1240
Nó không phải điểm chính.
05:25
The point is that, by making our own choices,
89
325720
3496
Điểm chính là, nhờ vào những lựa chọn của bản thân mình, chúng tôi
05:29
we were able to develop resilience in dealing with development problems.
90
329240
4960
đã phát triển khả năng phục hồi trong việc đối mặt với các vấn đề tăng trưởng.
05:36
Also, if you take a country like ours,
91
336080
3576
Ngoài ra, nếu quý vị xem xét một đất nước như của chúng tôi,
05:39
the GDP per capita is around 11,000 dollars,
92
339680
3896
chỉ số GPD bình quân đầu người là khoảng 11.000 dollar,
05:43
depending on how you measure it.
93
343600
1720
phụ thuộc vào cách quý vị tính toán.
05:46
But according to the Social Progress Index,
94
346080
2056
Nhưng theo chỉ số tăng trưởng xã hội,
05:48
we are an absolute outlier
95
348160
1896
Chúng tôi tuyệt đối đứng bên ngoài
05:50
when it comes to turning GDP into social progress.
96
350080
3120
khi nói đến chuyển chỉ số GPD thành tăng trưởng xã hội.
05:54
Abolishing the army,
97
354000
1536
Giải tán quân đội,
05:55
investing in nature and people,
98
355560
1816
đầu tư vào tự nhiên và con người,
05:57
did something very powerful, too.
99
357400
2800
cũng đã làm nhiều thứ trở nên mạnh mẽ.
06:01
It shaped the narrative,
100
361120
1560
Nó làm nên một câu chuyện,
câu chuyện về một đất nước nhỏ bé với một ý tưởng lớn lao,
06:04
the narrative of a small country with big ideas,
101
364000
2616
06:06
and it was very empowering to grow up with that narrative.
102
366640
3360
và nó được trao quyền để được lớn lên cùng với câu chuyện đó.
06:11
So the question is,
103
371520
2176
Vậy, câu hỏi đặt ra là,
06:13
what is the next big idea for this generation?
104
373720
3080
ý tưởng lớn nào dành cho thế hệ ngày nay?
06:18
And I believe what comes next
105
378320
2376
Và tôi tin những gì tiếp theo đây
06:20
is for this generation to let go of fossil fuels for good,
106
380720
5160
là dành cho thế hệ này để ngưng sử dụng nhiên liệu hóa thạch mãi mãi,
06:27
just as we did with the army.
107
387640
1640
tương tự việc chúng tôi đã làm với quân đội.
06:30
Fossil fuels create climate change.
108
390400
2296
Nhiên liệu hóa thạch tạo ra biến đổi khí hậu.
06:32
We know that,
109
392720
1376
Chúng ta biết điều đó,
06:34
and we know how vulnerable we are to the impacts of climate change.
110
394120
4496
và chúng ta biết chúng ta dễ bị tổn thương trước ảnh hưởng của biến đội khí hậu.
06:38
So as a developing country, it is in our best interest
111
398640
3656
Là một nước đang phát triển, nó là mối quan tâm hàng đầu của chúng tôi
06:42
to build development without fossil fuels
112
402320
1976
để phát triển mà không cần đến nhiên liệu hóa thạch
06:44
that harm people in the first place.
113
404320
2640
gây tác hại tới người dân ở vị trí đầu tiên của chúng tôi.
06:48
Because
114
408880
1240
Bởi vì
06:51
why would we continue importing oil
115
411000
2840
tại sao chúng tôi tiếp tục nhập khẩu dầu
06:55
for transportation
116
415800
1736
cho phương tiện giao thông
06:57
if we can use electricity instead?
117
417560
2160
khi chúng tôi có thể sử dụng điện thay vào đó?
07:00
Remember,
118
420720
1816
Hãy nhớ là,
07:02
this is the country
119
422560
1896
đây là đất nước
07:04
where electricity comes from water in our rivers,
120
424480
6056
nơi điện được sản xuất từ nước của các con sông,
07:10
heat from volcanoes,
121
430560
2496
nhiệt lượng của những ngọn núi lửa,
07:13
wind turbines, solar panels,
122
433080
3336
những tua bin gió, các tấm năng lượng mặt trời,
07:16
biowaste.
123
436440
1200
chất thải sinh học.
07:18
Abolishing fossil fuels means disrupting our transportation system
124
438560
6296
Loại bỏ nhiên liệu hóa thạch nghĩ là phá vỡ hệ thống giao thông của chúng tôi
07:24
so that we can power our cars, buses and trains with electricity
125
444880
5336
để chúng tôi có thể cung cấp năng lượng cho xe hơi, xe bus, tàu lửa bằng điện
07:30
instead of dirty energy.
126
450240
1480
thay vì bằng năng lượng không tái tạo được.
07:32
And transportation, let me tell you,
127
452400
2416
Và để tôi nói cho quý vị biết, giao thông vận tải
07:34
has become an existential issue for us Costa Ricans,
128
454840
4056
đã trở thành vấn đề sống còn cho người Costa Rica chúng tôi
07:38
because the model we have is not working for us.
129
458920
2416
bởi vì mô hình chúng tôi đang có không hoạt động cho chúng tôi.
07:41
It's hurting people,
130
461360
1240
Nó đang gây hại cho mọi người,
07:43
it's hurting companies,
131
463480
1736
gây hại cho các công ty,
07:45
and it's hurting our health.
132
465240
1976
và gây hại cho sức khỏe của chúng tôi.
07:47
Because when policies and infrastructure fail,
133
467240
4736
Bởi vì một khi các chính sách và cơ sở hạ tầng thất bại,
07:52
this is what happens on a daily basis.
134
472000
3240
đây sẽ là những gì xảy ra thường xuyên mỗi ngày.
07:56
Two hours in the morning,
135
476800
1576
2 tiếng vào buổi sáng,
07:58
two hours in the evening.
136
478400
1816
2 tiếng vào buổi tối.
08:00
I don't understand why we have to accept this as normal.
137
480240
3680
Tôi không hiểu được tại sao chúng ta lại chấp nhận chuyện này như lẽ thường tình.
08:04
It's offensive
138
484800
1200
Nó vô cùng tồi tệ
08:07
to have to waste our time like this every single day.
139
487040
3920
khi buộc phải lãng phí thời gian của chúng ta cho việc này mỗi ngày.
08:11
And this highway is actually quite good
140
491920
1896
Và đường cao tốc này thực sự khá tốt
08:13
compared to what you see in other countries
141
493840
2056
so với những gì quý vị thấy ở các nước khác
08:15
where traffic is exploding.
142
495920
1440
nơi mà giao thông đang bùng nổ.
08:18
You know, Costa Ricans call this "presa."
143
498000
2280
Quý vị cũng biết, người Costa Rica được gọi là "presa."
08:21
Presa means "imprisoned."
144
501280
1920
Presa nghĩa là "bị cầm tù."
08:24
And people are turning violent
145
504360
2976
Và mọi người đang chuyển sang bạo lực
08:27
in a country that is otherwise happy in pura vida.
146
507360
3200
ở đất nước mà đáng lẽ ra phải hạnh phúc trong cuộc sống yên bình (pura diva).
08:32
It's happening.
147
512040
1240
Nó đang xảy ra.
08:33
So a lot is at stake.
148
513880
1360
Cho nên nhiều thứ đang bị đe dọa.
08:36
The good news
149
516560
1856
Tin mừng là
08:38
is that when we talk about clean transportation
150
518440
3016
khi chúng ta nói về việc làm sạch giao thông vận tải
08:41
and different mobility,
151
521480
1256
và cách di chuyển khác,
08:42
we're not talking about some distant utopia out there.
152
522760
5015
thì chúng ta không nói về những điều không tưởng xa xôi ngoài kia.
08:47
We're talking about electric mobility that is happening today.
153
527799
3760
Chúng ta đang nói về di chuyển bằng điện, điều đang xảy ra ngày nay.
08:53
By 2022, electric cars and conventional cars
154
533039
5457
Đến năm 2022, xe ô tô điện và ô tô thường
08:58
are expected to cost the same,
155
538520
2080
được hy vọng sẽ đồng giá với nhau,
09:01
and cities are already trying electric buses.
156
541520
3360
và các thành phố cũng đã áp dụng thử xe buýt chạy bằng điện.
09:05
And these really cool creatures
157
545800
2040
Và những phương tiện rất tuyệt vời này
09:08
are saving money,
158
548760
1200
đang tiết kiệm tiền,
09:11
and they reduce pollution.
159
551000
1760
và chúng còn giảm thiểu sự ô nhiễm.
09:13
So if we want to get rid of oil-based transportation, we can,
160
553480
3976
Vậy nếu chúng ta muốn loại bỏ giao thông vận tải chạy bằng dầu, chúng ta có thể,
09:17
because we have options now that we didn't have before.
161
557480
2616
vì bây giờ chúng ta có nhiều lựa chọn mà trước kia chúng ta không có.
09:20
It's really exciting.
162
560120
1280
Điều đó thật tuyệt vời.
09:22
But of course,
163
562760
1200
Nhưng tất nhiên,
09:25
some get very uncomfortable with this idea,
164
565280
2680
một vài người sẽ cảm thấy khó chịu với ý tưởng này,
09:29
and they will come and they will tell you
165
569760
3176
và họ sẽ đến và nói với quý vị
09:32
that the world is stuck with oil, and so is Costa Rica, so get real.
166
572960
4816
rằng thế giới này dính chặt với dầu, Costa Rica cũng vậy, đó là sự thật.
09:37
That's what they tell you.
167
577800
1256
Đó là điều họ nói với qúy vị.
09:39
And you know what the answer to that argument is?
168
579080
2336
Và quý vị biết câu trả lời cho lý lẻ này là gì không?
09:41
That in 1948, we didn't say the world is stuck with armies,
169
581440
3576
Năm 1948, chúng tôi đã không nói rằng thế giới bị dính chặt với quân đội
09:45
so let's keep our army, too.
170
585040
1936
nên chúng ta cũng hãy giữ lại quân đội.
09:47
No, we made a very brave choice,
171
587000
2960
Không, chúng tôi đã đưa ra một lựa chọn rất dũng cảm,
09:50
and that choice made the whole difference.
172
590640
2200
và lựa chọn đó đã làm nên một sự khác biệt hoàn toàn.
09:53
So it's time for this generation to be brave again
173
593600
4376
Vì vậy đã đến lúc thế hệ này trở nên dũng cảm thêm một lần nữa
và loại bỏ nhiên liệu hóa thạch mãi mãi.
09:58
and abolish fossil fuels for good.
174
598000
1776
09:59
And I'll give you three reasons why we have to do this.
175
599800
2600
Và tôi sẽ cho quý vị 3 nguyên nhân tại sao chúng ta phải làm điều này.
10:03
First,
176
603240
1200
Thứ nhất,
10:05
our model of transportation and urbanization is broken,
177
605120
3736
mô hình giao thông vận tải và đô thị hóa của chúng ta đã bị hỏng,
10:08
so this is the best moment to redefine our urban and mobility future.
178
608880
4440
vì vậy đây là thời điểm tốt để xác lập lại đô thị và vận tải tương lai của chúng ta.
10:14
We don't want cities that are built for cars.
179
614520
2816
Chúng ta không muốn các thành phố được dựng lên cho xe cộ.
10:17
We want cities for people
180
617360
2336
Chúng ta muốn những thành phố dành cho con người
10:19
where we can walk and we can use bikes.
181
619720
3856
nơi chúng ta có thể đi bộ và sử dụng xe đạp.
10:23
And we want public transportation,
182
623600
2136
Và chúng ta muốn phương tiện giao thông công cộng,
10:25
lots of it,
183
625760
1496
phải thật nhiều,
10:27
public transportation that is clean and dignifying.
184
627280
3040
những phương tiện công cộng sạch sẽ và tiện lợi.
10:31
Because if we continue adding fleets of conventional cars,
185
631200
3920
Vì nếu chúng ta cứ tiếp tục thêm vào những đoàn xe hơi thông thường,
10:36
our cities will become unbearable.
186
636760
2200
các thành phố của chúng ta sẽ trở nên không chịu nổi.
10:40
Second, we have to change,
187
640000
1736
Thứ hai, chúng ta phải thay đổi,
10:41
but incremental change is not going to be sufficient.
188
641760
3480
nhưng thay đổi từ từ sẽ không đủ.
10:46
We need transformational change.
189
646720
2040
Chúng ta cần sự thay đổi mang tính biến đổi.
10:49
And there are some incremental projects in my country,
190
649600
2856
Và có một vài dự án thay đổi từng bước ở nước của tôi,
10:52
and I am the first one to celebrate them.
191
652480
2200
và tôi sẽ là người đầu tiên tán dương họ.
10:55
But let's not kid ourselves.
192
655800
2376
Nhưng đừng tự đùa bản thân mình.
10:58
We're not talking about ending up with really beautiful electric cars here
193
658200
3896
Chúng ta không nói về một cái kết với những chiếc xe điện đẹp đẽ ở đây
11:02
and a few electric buses there
194
662120
2616
và vài chiếc xe buýt điện ở kia
11:04
while we keep investing in the same kind of infrastructure,
195
664760
3376
trong khi chúng ta tiếp tục đầu tư vào cùng một kiểu cơ sở hạ tầng,
11:08
more cars, more roads, more oil.
196
668160
2496
thêm nhiều xe hơi, nhiều con đường, thêm nhiều dầu.
11:10
We're talking about breaking free from oil,
197
670680
4296
Chúng ta đang nói về cách thoát khỏi xăng dầu,
11:15
and you cannot get there through incrementalism.
198
675000
3320
và chúng ta không thể đạt được điều đó bằng phương pháp từ từ.
11:20
Third, and you know this one,
199
680360
3160
Thứ ba, và quý vị đều biết điều này,
11:25
the world is hungry for inspiration.
200
685080
3600
thế giới đang thèm khát nguồn cảm hứng.
11:30
It craves stories of success
201
690120
3096
Nó muốn những câu chuyện về sự thành công
11:33
in dealing with complex issues,
202
693240
1776
trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp,
11:35
especially in developing countries.
203
695040
3120
đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
11:39
So I believe Costa Rica can be an inspiration to others,
204
699400
3280
Nên tôi tin Costa Rica có thể trở thành nguồn cảm hứng cho các nước khác,
11:43
as we did last year when we disclosed
205
703720
2736
như khi chúng thôi đã tiết lộ vào năm ngoái
11:46
that for so many days we were not using any fossil fuels
206
706480
3976
rằng chúng tôi đã không sử dụng bất kì nhiên liệu hóa thạch nào trong nhiều ngày
11:50
in order to generate all our electricity.
207
710480
4856
để sản xuất ra toàn bộ điện của mình.
11:55
The news went viral around the world.
208
715360
3360
Tin tức này lan truyền trên khắp thế giới.
11:59
Also, and this makes me extremely proud,
209
719640
3096
Và nó cũng làm tôi vô cùng tự hào,
12:02
a Costa Rican woman, Christiana Figueres,
210
722760
3840
một người phụ nữ Costa Rica, Christiana Figueres,
12:07
played a decisive role in the negotiations of the Paris climate agreement.
211
727480
5800
đã giữ vai trò quyết định trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận khí hậu Paris.
12:14
So we have to protect that legacy and be an example.
212
734600
3720
Vì vậy chúng tôi phải bảo vệ tài sản kế thừa này và phải làm gương.
12:19
So what comes next?
213
739400
1800
Vậy tiếp theo sẽ là gì?
12:22
The people.
214
742240
1280
Người dân.
12:24
How do we get people to own this?
215
744280
2560
Làm sao chúng ta để người dân sở hữu được điều này?
12:27
How do we get people
216
747760
2096
Làm sao chúng ta khiến người dân
12:29
to believe that it's possible
217
749880
2416
tin rằng nó hoàn toàn khả thi
12:32
to build a society without fossil fuels?
218
752320
2640
để xây dựng một xã hội không có nhiên liệu hóa thạch?
12:36
A lot of work from the ground up is needed.
219
756040
3320
Rất nhiều công việc cần được thực hiện ngay từ lúc mới bắt đầu.
12:41
That is why, in 2014, we created Costa Rica Limpia.
220
761120
3520
Đó là lí do vì sao trong năm 2014 chúng tôi tạo ra Costa Rica Limpia.
12:45
"Limpia" means "clean,"
221
765720
2696
"Limpia" nghĩa là "sạch",
12:48
because we want to empower and we want to inspire citizens.
222
768440
3640
vì chúng tôi cần thêm sức mạnh cũng như tạo động lực cho người dân.
12:52
If citizens don't get engaged,
223
772760
2920
Nếu người dân không bị thu hút,
12:57
clean transportation decisions will be bogged down by endless,
224
777080
4656
thì các quyết định về hệ thống giao thông sạch sẽ sa lầy bởi vô tận,
13:01
and I mean endless, technical discussions,
225
781760
2976
ý của tôi là những cuộc thảo luận vô tận về kĩ thuật,
13:04
and by avalanches of lobbying by various established interests.
226
784760
4280
và bởi các cuộc vận động hành lang dồn dập của nhiều nhóm lợi ích chung khác nhau.
13:12
Wanting to be a green country powered by renewables
227
792720
3856
Ham muốn trở thành một đất nước xanh sử dụng nguồn năng lượng tái tao
13:16
is already part of our story.
228
796600
2576
đã trở thành một phần câu chuyện của chúng tôi.
13:19
We should not let anybody take that away from us.
229
799200
2680
Chúng tôi không thể để bất cứ ai lấy đi điều đó từ mình.
13:24
Last year, we brought people from our seven provinces
230
804080
4456
Năm ngoái, chúng tôi đưa người dân từ bảy tỉnh thành của mình
13:28
to talk about climate change in terms that matter to them,
231
808560
3240
đến nói chuyện về việc thay đổi khí hậu đã ảnh hưởng tới họ,
13:32
and we also brought this year
232
812720
2896
và năm nay chúng tôi cũng đưa tới
13:35
another group of Costa Ricans
233
815640
2056
một nhóm người Costa Rica khác
13:37
to talk about renewable energy.
234
817720
2096
để nói về năng lượng tái tạo được.
13:39
And you know what?
235
819840
1256
Và quý vị biết không
13:41
These people disagree on almost everything
236
821120
2256
Những người này bất đồng với nhau gần như mọi thứ
13:43
except on renewable energy
237
823400
2656
chỉ trừ năng lượng tái tạo được
13:46
and clean transportation and clean air.
238
826080
2096
giao thông sạch và không khí sạch.
13:48
It brings people together.
239
828200
1976
Nó mang mọi người tới gần nhau.
13:50
And the key to real participation
240
830200
2856
Và chìa khóa cho sự tham gia này
13:53
is to help people not to feel small.
241
833080
2216
là giúp mọi người cảm thấy mình không nhỏ bé.
13:55
People feel powerless,
242
835320
1296
Mọi người cảm thấy bất lực,
13:56
and they are tired of not being heard.
243
836640
2320
và họ mệt mỏi vì không được lắng nghe.
14:01
So what we do is concrete things,
244
841000
2376
Cho nên việc chúng tôi làm là những điều cụ thể,
14:03
and we translate technical issues into citizen language
245
843400
4496
và chúng tôi dịch những vấn đề kỹ thuật sang ngôn ngữ toàn dân
14:07
to show that citizens have a role to play and can play it together.
246
847920
3720
để cho người dân thấy họ có vai trò và có thể thực hiện nó cùng nhau.
14:12
For the first time, we're tracking the promises that were made
247
852480
3216
Lần đầu tiên, chúng tôi dõi theo những lời hứa mà mình đã thực hiện
14:15
on clean transportation,
248
855720
1496
về hệ thống giao thông sạch,
14:17
and politicos know that they have to deliver it,
249
857240
2616
và các chính trị gia biết họ phải thực hiện nó,
14:19
but the tipping point will come when we form coalitions --
250
859880
3000
nhưng điểm bùng phát sẽ đến khi chúng ta thiết lập các liên minh
người dân, các doanh nghiệp,
14:23
citizens, companies,
251
863960
1856
14:25
champions of public transportation --
252
865840
2176
những người ủng hộ cho phương tiện giao thông công cộng
14:28
that will make electric mobility the new normal,
253
868040
2776
điều đó sẽ làm cho giao thông bằng điện trở nên bình thường,
14:30
especially in a developing country.
254
870840
2360
đặc biệt là ở một nước đang phát triển.
14:34
By the time the next election comes,
255
874560
3696
Cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo diễn ra,
14:38
I believe every candidate will have to disclose where they stand
256
878280
3416
tôi tin các ứng cử viên sẽ phải đưa ra vị thế của mình
14:41
on the abolition of fossil fuels.
257
881720
1896
trên việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.
14:43
Because this question has to enter our mainstream politics.
258
883640
3800
Bởi vì câu hỏi này phải nằm trong xu hướng chính trị chủ đạo của chúng tôi.
Và tôi nói với quý vị rằng, đây không phải là câu hỏi về chính sách khí hậu
14:48
And I'm telling you, this is not a question of climate policy
259
888520
3456
14:52
or environmental agenda.
260
892000
1760
hay nghị sự về môi trường.
14:54
It's about the country that we want
261
894760
2600
Nó nói về một đất nước mà chúng tôi muốn
14:58
and the cities that we have
262
898160
2096
và về những thành phố chúng tôi có
15:00
and the cities that we want
263
900280
1656
những thành phố chúng tôi muốn
15:01
and who makes that choice.
264
901960
2176
và ai là người đưa ra sự lựa chọn.
15:04
Because at the end of the day, what we have to show
265
904160
3176
Bởi vì cuối cùng, điều chúng tôi muốn nói
15:07
is that development with renewable energy
266
907360
3136
chính là sự phát triển cùng với nguồn năng lượng tái tạo
15:10
is good for the people,
267
910520
1760
hoàn toàn tốt cho người dân,
15:13
for Costa Ricans that are alive today
268
913440
2416
cho người Costa Rica đang tồn tại ngày nay
15:15
and especially for those who haven't been born.
269
915880
2600
và đặc biệt cho thế hệ chưa được sinh ra của chúng ta.
15:21
This is our National Museum today.
270
921560
3056
Đây là bảo tàng quốc gia của chúng tôi.
15:24
It's bright and peaceful,
271
924640
1696
Nó tươi sáng là yên bình,
15:26
and when you stand up in front of it,
272
926360
2696
Và khi quý vị đứng trước nó,
15:29
it's really hard to believe these were military barracks
273
929080
3296
thật khó tin khi đây từng là những doanh trại quân đội
15:32
at the end of the '40s.
274
932400
2176
vào cuối thập niên 40.
15:34
We started a new life without an army in this place,
275
934600
3816
Chúng tôi bắt đầu cuộc sống mới không có quân đội ở nơi này,
15:38
and here is where our abolition
276
938440
3856
và đây là nơi việc loại bỏ
15:42
of fossil fuels will be announced one day.
277
942320
2896
các loại nhiên liệu hóa thạch sẽ được công bố một ngày không xa.
15:45
And we will make history again.
278
945240
2296
Và chúng tôi sẽ làm nên lịch sử một lần nữa.
15:47
Thank you.
279
947560
1216
Cảm ơn quý vị.
15:48
(Applause)
280
948800
2122
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7