Bahia Shehab: A thousand times no

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Goldmark Anthony Indico Reviewer: Jomar Tidon

Two years ago, I was invited as an artist

May dalawang taon na ang nakaraan, inimbita ako bilang isang alagad ng sining

to participate in an exhibition commemorating

upang sumali sa isang pagtatampok na nagbibigay alaala

100 years of Islamic art in Europe.

sa ika-100 taon ng Islamikong Sining sa Europa.

The curator had only one condition:

Ang tagapamahala ay nagbigay ng kondisyon na

I had to use the Arabic script for my artwork.

Arabeng pamaraan ng pagsulat ang aking gagamitin sa aking obra.

Now, as an artist, a woman, an Arab,

Ngayon, bilang isang alagad ng sining, bilang isang babae, bilang Arabe

or a human being living in the world in 2010,

o taong nabubuhay sa mundo sa taong 2010

I only had one thing to say:

may isang bagay lamang akong sinabi:

I wanted to say no.

Gusto ko sanang tanggihan.

And in Arabic, to say "no," we say "no,

at sa Arabe , ang pagsabi ng "hindi,"ay nagpapahiwatig na "hindi

and a thousand times no."

at makailang libong hindi."

So I decided to look for a thousand different noes.

Kaya nagpasya akong humanap ng isang libong mga kadahilanan

on everything ever produced

sa lahat ng mga obrang nagawa

under Islamic or Arab patronage in the past 1,400 years,

sa ilalim ng Islamiko o Arabeng pagtangkilik sa nakaraang 1,400 na taon,

from Spain to the borders of China.

mula Espanya hanggang sa mga hangganan ng Tsina.

I collected my findings in a book,

Isinulat ko ang aking mga natuklasan sa isang aklat

placed them chronologically, stating the name,

pinagkasunod-sunod ko sila, binanggit ang pangalan,

the patron, the medium and the date.

ang tagagawa, ang gamit na medyum at ang petsa.

Now, the book sat on a small shelf next to the installation,

Ngayon, ang aklat ay nakalagay sa estante katabi ang mga debuho

which stood three by seven meters, in Munich, Germany,

na may taas na tatlo at haba na pitong metro, sa Munich , Germany,

in September of 2010.

noong Setyembre ng 2010.

Now, in January, 2011, the revolution started,

Ngayon, ng Enero, 2011, ang rebolusyun ay nagsimula

and life stopped for 18 days,

at ang buhay ay tumigil ng 18 na araw,

and on the 12th of February,

at nang ika-12 araw ng Pebrero

we naively celebrated on the streets of Cairo,

tahimik naming ipinagdiwang sa lansangan ng Cairo,

believing that the revolution had succeeded.

sa paniniwalang ang rebolusyun ay nagtagumpay.

Nine months later I found myself spraying messages

Siyam na buwan ang lumipas nahanap ko ang aking sariling nagkakalat ng mensahe

in Tahrir Square. The reason for this act

sa Tahrir Square. Ang kadahilan ng gawaing ito

was this image that I saw in my newsfeed.

ay ang imahe na nakita ko sa aking babasahin.

I did not feel that I could live in a city

Hindi ko masikmura na tumira sa isang siyudad

where people were being killed

na may mga taong pinapatay

and thrown like garbage on the street.

at tinatapon sa kalsada na parang basura.

So I took one "no" off a tombstone from

Kaya kinuha ko ang isang "hindi" mula sa isang lapida mula

the Islamic Museum in Cairo, and I added a message to it:

sa Islamikong Museyo sa Cairo, at idinagdag ko ang isang mensahe dito:

"no to military rule."

"itigil na ang paghahari ng mga sundalo"

And I started spraying that on the streets in Cairo.

at ikinalat ko ito sa mga lansangan ng Cairo.

But that led to a series of no, coming out of the book

Ngunit ito'y humantong sa mga karagadagang "hindi", lumabas ito sa aklat

like ammunition, and adding messages to them,

tulad ng isang pasabog, at nagbigay kaalaman sa kanila,

and I started spraying them on the walls.

at ipininta ko it sa mga dingding.

So I'll be sharing some of these noes with you.

Kaya ibabahagi ko ang ilan sa mga "hindi" sa inyo.

No to a new Pharaoh, because whoever comes next

Hindi na sa isang bagong Paraon, dahil kahit sino pang sumunod

should understand that we will never be ruled by another dictator.

ay kailanangang maintindihan na kami ay hindi pamumunuan ng isa pang diktador.

No to violence: Ramy Essam came to Tahrir

Hindi na sa karahasan: Si Ramy Essam ay dumating sa Tahrir

on the second day of the revolution,

noong ikalawang araw ng rebolusyon,

and he sat there with this guitar, singing.

at naupo dala ang kanyang gitara at umawit.

One month after Mubarak stepped down, this was his reward.

Isang buwan ang nakalipas pagkatapos bumaba sa pwesto si Mubarak, iyon ang kanyang gantimpala.

No to blinding heroes. Ahmed Harara lost his right eye

Hindi na sa pagbulag ng mga bayani. Si Ahmed Harara ay nawalan ng kanang mata

on the 28th of January,

noong ika-28 ng Enero,

and he lost his left eye on the 19th of November,

at ang kanyang kaliwang mata noong ika-19 nobyembre

by two different snipers.

ng dahil sa dalawang magkaibang sniper.

No to killing, in this case no to killing men of religion,

Hindi na sa pagpatay, sa bahaging ito hindi sa pagpatay ng mga taong simbahan

because Sheikh Ahmed Adina Refaat was shot

dahil si Sheikh Ahmed Adina Refaat ay binaril

on December 16th, during a demonstration,

noong ika-16 ng Disyembre, sa isang kilos protesta

leaving behind three orphans and a widow.

na may iniwang tatlong anak at isang balo.

No to burning books. The Institute of Egypt was burned

Hindi na sa pagsusunog ng aklat. Ang Institute of Egypt ay sinunog

on December 17th, a huge cultural loss.

noong Disyembre 17, isang malaking kawalang pangkultura.

No to stripping the people,

Hindi na sa pagpapahubad ng mga tao,

and the blue bra is to remind us of our shame

at ang asul na bra ay nagpapaalala sa amin ng aming kahihiyan

as a nation when we allow a veiled woman to be stripped

bilang isang bansa na nagpapahintulot na hubaran ang isang nakabandanang babae

and beaten on the street, and the footprint reads,

at bugbugin sa kalsada, at ang mga yapak ng ay mababasang

"Long live a peaceful revolution,"

"Mabuhay ang Mapayapang Rebolusyon,"

because we will never retaliate with violence.

dahil hindi kami lalaban gamit ang karahasan.

No to barrier walls. On February 5th,

Hindi na sa mga pumipigil na mga dingding. Noong ika-5 ng Pebrero,

concrete roadblocks were set up in Cairo

mga sementong harang ay inilagay sa Cairo

to protect the Ministry of Defense from protesters.

upang maprotektahan ang Ministry of Defence sa mga nagkikilos protesta.

Now, speaking of walls, I want to share with you the story

Nabanggit din lang ang mga harang,gusto kong ibahagi sa inyo isang kwento

of one wall in Cairo.

sa isang harang sa Cairo.

A group of artists decided to paint a life-size tank

Isang grupo ng mga alagad ng sining ang nagpasyang ipinta ang isang tangke na sinlaki sa totoong buhay

on a wall. It's one to one.

sa isang harang. Isa sa bawat isang harang.

In front of this tank there's a man on a bicycle

sa harap ng isang tangkeng ito ay isang mama na nakabisekleta

with a breadbasket on his head. To any passerby,

na may buslo sa kanyang ulo. Sa sino mang mapadaan,

there's no problem with this visual.

walang problema sa tanawing ito.

After acts of violence, another artist came,

Pagkatapos ng mga karahasan, isa pang alagad ng sining ang dumating,

painted blood, protesters being run over by the tank,

ipininta ang dugo, mga nagkikilos protesta na nasagasaan ng tangke

demonstrators, and a message that read,

demostrador, at isang mensaheng nagsasabing

"Starting tomorrow, I wear the new face,

"Simula bukas may bago na akong mukha,

the face of every martyr. I exist."

ang mukha ng bawat martir. Naririto ako."

Authority comes, paints the wall white,

Ang mga awtoridad ay dumating at pinintahan ng puti ang harang,

leaves the tank and adds a message:

iniwan ang tangke at naglagay ng mensahe:

"Army and people, one hand. Egypt for Egyptians."

"Sundalo at bayan, kapit bisig. Egypt para sa mga taga-Egypt."

Another artist comes, paints the head of the military

Isa na namang alagad ng sining and dumating at ipininta ang ulo ng sundalo

as a monster eating a maiden in a river of blood

bilang isang halimaw na kinakain ang dalaga sa ilog ng dugo

in front of the tank.

sa harap ng tangke.

Authority comes, paints the wall white, leaves the tank,

Bumalik ang mga awtoridad at pininturahan ng puti ang harang, iniwan parin ang tangke,

leaves the suit, and throws a bucket of black paint

iniwan ang uniporme, at sinabuyan ng pinturang itim

just to hide the face of the monster.

upang maitago ang ulo ng halimaw.

So I come with my stencils, and I spray them on the suit,

Dumating ako dala ang aking mga stencil, at ipininta ko sa mga suot na uniporme,

on the tank, and on the whole wall,

sa tangke, at sa buong harang,

and this is how it stands today

at ito ang itsura ngayon

until further notice. (Laughter)

at abangan ang susunod na kabanata. (Tawanan)

Now, I want to leave you with a final no.

Ngayon, nais ko kayong iwan tangan ang huling hindi.

I found Neruda scribbled on a piece of paper

Nakita ko si Neruda nagsusulat sa isang papel

in a field hospital in Tahrir, and I decided to take a no of

sa isang ospital sa Tahrir, at nagpasya akong hindi na sa

Mamluk Mausoleum in Cairo.

Musoleyong Mamluk sa Cairo.

The message reads,

Ang Mensaheng ito nagsasabing:

[Arabic]

[Arabe]

"You can crush the flowers, but you can't delay spring."

"Maari ninyong puksain ang mga bulaklak, ngunit hindi ninyo mapipigilan ang tagsibol."

Thank you. (Applause)

Salamat. (Palakpakan)

(Applause)

(Palakpakan)

Thank you. Shukran. (Applause)

Salamat. Shukran. (Palakpakan)