Renata Salecl: Our unhealthy obsession with choice

Μετάφραση: Eleftheria Papaioannou Επιμέλεια: Androniki Koumadoraki

When I was preparing for this talk,

Όταν προετοιμαζόμουν για αυτή την ομιλία,

I went to search for a couple of quotes

έψαξα για μερικά γνωμικά

that I can share with you.

για να μοιραστώ μαζί σας.

Good news: I found three

Καλά νέα: Βρήκα τρία

that I particularly liked,

που μου άρεσαν ιδιαίτερα,

the first by Samuel Johnson, who said,

το πρώτο από τον Σάμιουελ Τζόνσον, ο οποίος είπε

"When making your choice in life,

«Όταν κάνεις τις επιλογές σου στη ζωή,

do not forget to live,"

μην ξεχνάς να ζήσεις»,

the second by Aeschylus, who reminded us that

το δεύτερο από τον Αισχύλο, που μας θύμισε ότι

"happiness is a choice that requires effort,"

«η ευτυχία είναι μια επιλογή που απαιτεί προσπάθεια»

and the third is one by Groucho Marx

και το τρίτο από τον Γκράουτσο Μάρξ

who said, "I wouldn't want to choose to belong

που είπε, «Δεν θα ήθελα να επιλέξω να ανήκω

to any club that would have me as a member."

σε οποιαδήποτε λέσχη που θα ήθελε να με έχει ως μέλος».

Now, bad news:

Τώρα, τα άσχημα νέα:

I didn't know which one of these quotes

Δεν ήξερα ποιο από αυτά τα γνωμικά

to choose and share with you.

να επιλέξω και να μοιραστώ μαζί σας.

The sweet anxiety of choice.

Το γλυκό άγχος της επιλογής.

In today's times of post-industrial capitalism,

Στη σημερινή εποχή του μετά-βιομηχανικού καπιταλισμού,

choice, together with individual freedom

η επιλογή, μαζί με την ατομική ελευθερία

and the idea of self-making,

και την ιδέα του να είσαι αυτοδημιούργητος,

has been elevated to an ideal.

έχουν εξυψωθεί σε ιδανικά.

Now, together with this, we also have a belief

Πέρα απ' αυτό, έχουμε επίσης πίστη

in endless progress.

στην αέναη πρόοδο.

But the underside of this ideology

Αλλά η αρνητική πλευρά αυτής της ιδεολογίας

has been an increase of anxiety,

είναι η αύξηση του άγχους,

feelings of guilt,

των αισθημάτων ενοχής,

feelings of being inadequate,

των αισθημάτων ανεπάρκειας,

feeling that we are failing in our choices.

η αίσθηση ότι αποτυγχάνουμε στις επιλογές μας.

Sadly, this ideology of individual choice

Δυστυχώς, αυτή η ιδεολογία της ατομικής επιλογής

has prevented us from thinking about social changes.

μας έχει εμποδίσει να σκεφτόμαστε τις κοινωνικές αλλαγές.

It appears that this ideology was actually

Φαίνεται ότι αυτή η ιδεολογία

very efficient in pacifying us

κατάφερε να μας εφησυχάσει

as political and social thinkers.

ως πολιτικούς και κοινωνικούς στοχαστές.

Instead of making social critiques,

Αντί να ασκούμε κοινωνική κριτική,

we are more and more engaging in self-critique,

καταπιανόμαστε όλο και περισσότερο με την αυτοκριτική,

sometimes to the point of self-destruction.

μερικές φορές ως το σημείο της αυτοκαταστροφής.

Now, how come that ideology of choice

Όμως, πώς αυτή η ιδεολογία της επιλογής

is still so powerful,

εξακολουθεί να είναι τόσο ισχυρή,

even among people who have

ακόμη και ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν

not many things to choose among?

ελάχιστα πράγματα από τα οποία να επιλέξουν;

How come that even people who are poor

Γιατί ακόμη και φτωχοί άνθρωποι

very much still identify with the idea of choice,

ταυτίζονται τόσο με την ιδέα της επιλογής,

the kind of rational idea of choice

το είδος της ορθολογικής ιδέας της επιλογής

which we embrace?

που ασπαζόμαστε;

Now, the ideology of choice is very successful

Βέβαια, η ιδεολογία της επιλογής κατορθώνει

in opening for us a space to think

να μας ανοίγει ένα παράθυρο για να δούμε

about some imagined future.

το μέλλον που φανταζόμαστε.

Let me give you an example.

Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα.

My friend Manya,

Η φίλη μου η Μάνια,

when she was a student at university in California,

όταν ήταν φοιτήτρια στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια,

was earning money

κέρδιζε χρήματα

by working for a car dealer.

δουλεύοντας για έναν έμπορο αυτοκινήτων.

Now, Manya, when she encountered

Η Μάνια, όταν συναντούσε

the typical customer, would debate with him

τον τυπικό πελάτη, συζητούσε μαζί του

about his lifestyle,

για τον τρόπο ζωής του,

how much he wants to spend,

πόσα θέλει να ξοδέψει,

how many children he has,

πόσα παιδιά έχει,

what does he need the car for?

γιατί χρειάζεται το αυτοκίνητο;

They would usually come to a good conclusion

Συνήθως έφταναν σε ένα καλό συμπέρασμα

what would be a perfect car.

σχετικά με το ποιο θα ήταν το τέλειο αυτοκίνητο.

Now, before Manya's customer would go home

Όμως πριν ο πελάτης της Μάνια πάει σπίτι

and think things through,

και ξανασκεφτεί τα πράγματα,

she would say to him,

αυτή του έλεγε,

"The car that you are buying now is perfect,

«Το αυτοκίνητο που αγοράζετε τώρα είναι τέλειο,

but in a few year's time,

αλλά σε λίγα χρόνια,

when your kids will be already out of the house,

όταν τα παιδιά σας θα έχουν φύγει από το σπίτι,

when you will have a little bit more money,

όταν έχετε λίγο περισσότερα χρήματα,

that other car will be ideal.

το άλλο αυτοκίνητο θα είναι το ιδανικό.

But what you are buying now is great."

Αλλά αυτό που αγοράζετε τώρα είναι υπέροχο».

Now, the majority of Manya's customers

Η πλειοψηφία των πελατών της Μάνια

who came back the next day

που επέστρεφε την επόμενη μέρα

bought that other car,

αγόραζε εκείνο το άλλο αυτοκίνητο,

the car they did not need,

το αυτοκίνητο που δεν χρειαζόταν,

the car that cost far too much money.

το αυτοκίνητο που κόστιζε υπερβολικά πολλά χρήματα.

Now, Manya became so successful in selling cars

Η Μάνια έγινε τόσο επιτυχημένη στις πωλήσεις αυτοκινήτων

that soon she moved on to selling airplanes.

που σύντομα ασχολήθηκε με τις πωλήσεις αεροπλάνων.

(Laughter)

(Γέλια)

And knowing so much about the psychology of people

Και όλες αυτές οι γνώσεις για την ανθρώπινη ψυχολογία

την προετοίμασαν για την τωρινή δουλειά της,

prepared her well for her current job,

which is that of a psychoanalyst.

αυτή της ψυχοαναλύτριας.

Now, why were Manya's customers so irrational?

Αλλά γιατί ήταν οι πελάτες της Μάνια τόσο παράλογοι;

Manya's success was that she was able

Η επιτυχία της Μάνια οφειλόταν στο ότι μπορούσε

to open in their heads an image

να δημιουργήσει στο μυαλό τους μια εικόνα

of an idealized future,

ενός εξιδανικευμένου μέλλοντος,

an image of themselves

μιας εικόνας του εαυτού τους

when they are already more successful, freer,

όταν θα είναι ήδη πιο επιτυχημένοι, πιο ελεύθεροι,

and for them, choosing that other car

και για αυτούς, επιλέγοντας το άλλο αυτοκίνητο

was as if they are coming closer to this ideal

ερχόντουσαν πιο κοντά σε αυτό το ιδανικό μέλλον

in which it was as if Manya already saw them.

μέσα στο οποίο ήταν σαν η Μάνια να τους έβλεπε ήδη.

Now, we rarely make really totally rational choices.

Σπάνια κάνουμε εντελώς ορθολογικές επιλογές.

Choices are influenced by our unconscious,

Οι επιλογές επηρεάζονται από το ασυνείδητο μας,

by our community.

από την κοινότητά μας.

We're often choosing

Συχνά επιλέγουμε

by guessing, what would other people

μαντεύοντας, τι θα σκέφτονταν

think about our choice?

οι άλλοι για την επιλογή μας;

Also we are choosing

Επίσης επιλέγουμε

by looking at what others are choosing.

κοιτάζοντας τι επιλέγουν οι άλλοι.

We're also guessing what is socially acceptable choice.

Επίσης μαντεύουμε ποια επιλογή είναι κοινωνικά αποδεκτή.

Now, because of this, we actually

Εξαιτίας αυτού, εμείς πράγματι

even after we have already chosen,

ακόμη και αφού έχουμε ήδη επιλέξει,

like bought a car,

όπως όταν αγοράζουμε ένα αυτοκίνητο,

endlessly read reviews about cars,

διαρκώς διαβάζουμε κριτικές για αυτοκίνητα,

as if we still want to convince ourselves

σαν να θέλουμε ακόμη να πείσουμε τους εαυτούς μας

that we made the right choice.

ότι κάναμε τη σωστή επιλογή.

Now, choices are anxiety-provoking.

Βέβαια, οι επιλογές προκαλούν άγχος.

They are linked to risks, losses.

Συνδέονται με ρίσκα, ζημιές.

They are highly unpredictable.

Είναι πολύ απρόβλεπτες.

Now, because of this,

Και εξαιτίας αυτού,

people have now more and more problems

οι άνθρωποι έχουν πλέον όλο και περισσότερα προβλήματα

that they are not choosing anything.

με αποτέλεσμα να μην επιλέγουν τίποτε.

Not long ago, I was at a wedding reception,

Λίγο καιρό πριν, ήμουν σε μια δεξίωση γάμου

and I met a young, beautiful woman

και γνώρισα μια νέα, όμορφη γυναίκα

who immediately started telling me about her anxiety over choice.

που αμέσως άρχισε να μου λέει για το άγχος της σχετικά με την επιλογή.

She said to me, "I needed one month

Μου είπε «Χρειάστηκα ένα μήνα

to decide which dress to wear."

για να αποφασίσω ποιο φόρεμα να φορέσω».

Then she said, "For weeks I was researching

Μετά είπε, «Για εβδομάδες έκανα έρευνα

which hotel to stay for this one night.

σε ποιο ξενοδοχείο να μείνω αυτή τη μια νύχτα.

And now, I need to choose a sperm donor."

Και τώρα, πρέπει να επιλέξω έναν δότη σπέρματος».

(Laughter)

(Γέλια)

I looked at this woman in shock.

Κοίταξα αυτή τη γυναίκα σοκαρισμένη.

"Sperm donor? What's the rush?"

«Δότη σπέρματος; Προς τι η βιασύνη;»

She said, "I'm turning 40 at the end of this year,

Είπε, «Γίνομαι 40 στο τέλος του χρόνου

and I've been so bad in choosing men in my life."

και ήμουν πολύ κακή στο να επιλέγω άνδρες».

Now choice, because it's linked to risk,

Η επιλογή, επειδή συνδέεται με το ρίσκο,

is anxiety-provoking,

προκαλεί άγχος,

and it was already the famous

και ήταν ο διάσημος

Danish philosopher Søren Kierkegaard

Δανός φιλόσοφος Σίρεν Κίρκεγκαρντ

who pointed out that anxiety

που επισήμανε ότι το άγχος

is linked to the possibility of possibility.

συνδέεται με τη δυνατότητα της δυνατότητας.

Now, we think today that we can prevent these risks.

Σκεφτόμαστε σήμερα ότι μπορούμε να εμποδίσουμε αυτά τα ρίσκα.

We have endless market analysis,

Έχουμε ατέλειωτες αναλύσεις της αγοράς,

projections of the future earnings.

προβολές των μελλοντικών εσόδων.

Even with market, which is about chance,

Ακόμη και η αγορά, που σχετίζεται με την πιθανότητα,

randomness, we think we can predict rationally

το τυχαίο, νομίζουμε ότι μπορούμε να προβλέψουμε ορθολογικά

where it's going.

το πού πηγαίνει.

Now, chance is actually becoming very traumatic.

Η πιθανότητα γίνεται πράγματι πολύ τραυματική.

Last year, my friend Bernard Harcourt

Πέρυσι, ο φίλος μου Μπερνάρντ Χαρκούρ

at the University of Chicago organized an event,

οργάνωσε μια εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο,

a conference on the idea of chance.

μια διάσκεψη πάνω στην ιδέα της πιθανότητας.

He and I were together on the panel,

Αυτός και εγώ είμαστε μαζί στο πάνελ,

and just before delivering our papers —

και ακριβώς πριν εκφωνήσουμε τα άρθρα μας-

we didn't know each other's papers —

δεν γνωρίζαμε ο ένας την εργασία του άλλου-

we decided to take chance seriously.

αποφασίσαμε να πάρουμε την πιθανότητα στα σοβαρά.

So we informed our audience

Έτσι πληροφορήσαμε το ακροατήριό μας

that what they will just now hear

ότι αυτό που επρόκειτο να ακούσουν

will be a random paper,

θα ήταν ένα τυχαίο άρθρο,

a mixture of the two papers

μια μείξη των δύο εργασιών

which we didn't know what each was writing.

των οποίων το περιεχόμενο δεν γνωρίζαμε.

Now, we delivered the conference in such a way.

Φέραμε σε πέρας την διάσκεψη με αυτό τον τρόπο.

Bernard read his first paragraph,

Ο Μπερνάρντ διάβασε την πρώτη του παράγραφο,

I read my first paragraph,

εγώ διάβασα την πρώτη μου παράγραφο,

Bernard read his second paragraph,

ο Μπερνάρντ διάβασε την δεύτερη παράγραφό του,

I read my second paragraph,

εγώ διάβασα τη δική μου,

in this way towards the end of our papers.

και συνεχίσαμε με αυτό τον τρόπο μέχρι το τέλος των εργασιών μας.

Now, you will be surprised

Βεβαίως, θα εκπλαγείτε

that a majority of our audience

από το ότι η πλειοψηφία του ακροατηρίου μας

did not think that what they'd just listened to

δεν πίστεψαν ότι αυτό που μόλις είχαν ακούσει

was a completely random paper.

ήταν ένα εντελώς τυχαίο άρθρο.

They couldn't believe that

Δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι

speaking from the position of authority

μιλώντας από τη θέση της αυθεντίας

like two professors we were,

σαν καθηγητές που είμασταν,

we would take chance seriously.

θα παίρναμε την πιθανότητα σοβαρά.

They thought we prepared the papers together

Πίστεψαν ότι ετοιμάσαμε τις εργασίες μαζί

and were just joking that it's random.

και απλά αστειευόμασταν λέγοντας ότι είναι τυχαίο.

Now, we live in times with a lot of information,

Πλέον ζούμε σε μια εποχή με πολλές πληροφορίες,

big data,

μεγάλα δεδομένα,

a lot of knowledge about the insides of our bodies.

πολλή γνώση για το εσωτερικό του σώματός μας.

We decoded our genome.

Αποκωδικοποιήσαμε το γονιδίωμά μας.

We know about our brains more than before.

Γνωρίζουμε για τους εγκεφάλους μας περισσότερα από πριν.

But surprisingly, people are more and more

Αλλά αναπάντεχα, οι άνθρωποι όλο και πιο πολύ

turning a blind eye in front of this knowledge.

εθελοτυφλούν μπροστά σε αυτή τη γνώση.

Ignorance and denial are on the rise.

Η άγνοια και η άρνηση βρίσκονται σε άνοδο.

Now, in regard to the current economic crisis,

Και όσον αφορά την τρέχουσα οικονομική κρίση,

we think that we will just wake up again

νομίζουμε ότι απλά θα ξυπνήσουμε ξανά

and everything will be the same as before,

και τα πάντα θα είναι τα ίδια όπως πριν

and no political or social changes are needed.

και ότι δεν χρειάζονται πολιτικές ή κοινωνικές αλλαγές.

In regard to ecological crisis,

Όσον αφορά την οικολογική κρίση,

we think nothing needs to be done just now,

πιστεύουμε ότι δεν χρειάζεται να γίνει τίποτε τώρα,

or others need to act before us.

ή ότι οι άλλοι πρέπει να δράσουν πριν από εμάς.

Or even when ecological crisis already happens,

Ή ακόμη και όταν συμβεί μια οικολογική κρίση,

like a catastrophe in Fukushima,

όπως η καταστροφή στην Φουκουσίμα,

often we have people living in the same environment

συχνά έχουμε ανθρώπους που ζουν στο ίδιο περιβάλλον

with the same amount of information,

με τον ίδιο αριθμό πληροφοριών,

and half of them will be anxious about radiation

και οι μισοί από αυτούς ανησυχούν για την ακτινοβολία

and half of them will ignore it.

και οι άλλοι μισοί την αγνοούν.

Now, psychoanalysts know very well

Οι ψυχαναλυτές γνωρίζουν πολύ καλά

that people surprisingly don't have

ότι οι άνθρωποι παραδόξως δεν έχουν

passion for knowledge

πάθος για τη γνώση

but passion for ignorance.

αλλά πάθος για την άγνοια.

Now, what does that mean?

Αλλά τι σημαίνει αυτό;

Let's say when we are facing

Ας πούμε όταν αντιμετωπίζουμε

a life-threatening illness,

μια ασθένεια απειλητική για τη ζωή,

a lot of people don't want to know that.

πολλοί άνθρωποι δεν θέλουν να το γνωρίζουν.

They'd rather prefer denying the illness,

Προτιμούν να αρνηθούν την ασθένεια,

which is why it's not so wise to inform them

γι'αυτό δεν είναι τόσο σοφό να τους πληροφορούμε

if they don't ask.

αν δεν ρωτήσουν.

Surprisingly, research shows that sometimes

Παραδόξως, η έρευνα δείχνει ότι μερικές φορές

people who deny their illness

όσοι αρνούνται την αρρώστια τους

live longer than those who are rationally choosing

ζουν περισσότερο από εκείνους που ορθολογικά επιλέγουν

the best treatment.

την καλύτερη θεραπεία.

Now, this ignorance, however,

Αυτή η άγνοια, ωστόσο,

is not very helpful on the level of the social.

δεν είναι πολύ χρήσιμη στο κοινωνικό επίπεδο.

When we are ignorant about where we are heading,

Όταν αγνοούμε το πού κατευθυνόμαστε

a lot of social damage can be caused.

μπορεί να προκληθεί μεγάλη κοινωνική ζημιά.

Now, on top of facing ignorance,

Πέρα από το ότι αντιμετωπίζουμε την άγνοια,

we are also facing today

σήμερα αντιμετωπίζουμε επίσης

some kind of an obviousness.

κάποιο είδος αποδοχής του αυτονόητου.

Now, it was French philosopher

Ήταν ο Γάλλος φιλόσοφος

Louis Althusser who pointed out

Λουί Αλτουσέρ που επεσήμανε

that ideology functions in such a way

ότι η ιδεολογία λειτουργεί με έναν τέτοιο τρόπο

that it creates a veil of obviousness.

που δημιουργεί ένα πέπλο αυτονόητου.

Before we do any social critique,

Πριν κάνουμε οποιαδήποτε κοινωνική κριτική,

it is necessary really to lift that veil of obviousness

είναι απαραίτητο πράγματι να σηκώσουμε αυτό το πέπλο του αυτονόητου

and to think through a little bit differently.

και να το σκεφτούμε λίγο πιο διαφορετικά.

If we go back to this ideology

Αν πάμε πίσω σε αυτή την ιδεολογία

of individual, rational choice

της ατομικής, ορθολογικής επιλογής

we often embrace,

που συχνά ασπαζόμαστε,

it's necessary precisely here

είναι απαραίτητο ακριβώς εδώ

to lift this obviousness

να ξεπεράσουμε αυτό το αυτονόητο

and to think a little bit differently.

και να σκεφτούμε λίγο πιο διαφορετικά.

Now for me, a question often is

Τώρα για μένα, η ερώτηση συχνά είναι

why we still embrace this idea of a self-made man

γιατί ασπαζόμαστε ακόμη αυτή την ιδέα του αυτοδημιούργητου ανθρώπου

on which capitalism relied from its beginning?

στην οποία ο καπιταλισμός στηριζόταν από την αρχή του;

Why do we think that we are really such masters

Γιατί πιστεύουμε ότι είμαστε τόσο κυρίαρχοι

of our lives that we can rationally

στις ζωές μας που μπορούμε ορθολογικά

make the best ideal choices,

να κάνουμε τις καλύτερες ιδανικές επιλογές,

that we don't accept losses and risks?

που δεν αποδεχόμαστε τις ζημιές και τα ρίσκα;

And for me, it's very shocking to see sometimes very poor people,

Είναι πολύ σοκαριστικό για μένα να βλέπω πολύ φτωχούς ανθρώπους,

for example, not supporting the idea

για παράδειγμα, να μην στηρίζουν την ιδέα

of the rich being taxed more.

ότι οι πλούσιοι πρέπει να φορολογηθούν περισσότερο.

Quite often here they still identify

Συχνά σε αυτή την περίπτωση ταυτίζονται

with a certain kind of a lottery mentality.

με ένα συγκεκριμένο είδος νοοτροπίας του τζόγου.

Okay, maybe they don't think that they will make it

Εντάξει, ίσως να μην πιστεύουν ότι μελλοντικά θα τα καταφέρουν

in the future, but maybe they think,

αλλά ίσως πιστεύουν,

my son might become the next Bill Gates.

ο γιος μου ίσως να γίνει ο επόμενος Μπιλ Γκέιτς.

And who would want to tax one's son?

Και ποιος θα ήθελε να φορολογήσει τον γιο του;

Or, a question for me is also,

Ή, μια απορία που έχω επίσης είναι,

why would people who have no health insurance

γιατί άνθρωποι που δεν έχουν ασφάλεια υγείας

not embrace universal healthcare?

δεν αποδέχονται την καθολική φροντίδα υγείας;

Sometimes they don't embrace it,

Ενίοτε δεν την αποδέχονται,

again identifying with the idea of choice,

ταυτιζόμενοι και πάλι με την ιδέα της επιλογής,

but they have nothing to choose from.

αλλά δεν έχουν τίποτε να επιλέξουν.

Now, Margaret Thatcher famously said

Η Μάργκαρετ Θάτσερ ως γνωστό είπε

that there is nothing like a society.

ότι αυτό που ονομάζεται κοινωνία δεν υπάρχει.

Society doesn't exist, it is only individuals

Η κοινωνία δεν υπάρχει, υπάρχουν μόνο άτομα

and their families.

και οι οικογένειές τους.

Sadly, this ideology still functions very well,

Δυστυχώς, αυτή η ιδεολογία ακόμη λειτουργεί πολύ καλά,

which is why people who are poor might feel

και γι' αυτό οι φτωχοί ίσως νιώθουν

ashamed for their poverty.

ντροπή για τη φτώχεια τους.

We might endlessly feel guilty that we are

Ίσως να νιώθουμε ακατάπαυστα ένοχοι ότι εμείς

not making the right choices,

δεν κάνουμε τις σωστές επιλογές,

and that's why we didn't succeed.

και γι' αυτό δεν πετύχαμε.

We are anxious that we are not good enough.

Ανησυχούμε ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί.

That's why we work very hard,

Γι' αυτό δουλεύουμε πολύ σκληρά,

long hours at the workplace

πολλές ώρες στην εργασία μας

and equally long hours on remaking ourselves.

και το ίδιο πολλές ώρες για να ξαναφτιάξουμε τους εαυτούς μας.

Now, when we are anxious over choices,

Όταν είμαστε ανήσυχοι για τις επιλογές μας,

sometimes we easily give our power of choice away.

μερικές φορές παραχωρούμε εύκολα τη δύναμη της επιλογής.

We identify with the guru

Ταυτιζόμαστε με τον γκουρού

who tells us what to do,

που μας λέει τι να κάνουμε,

self-help therapist,

τον θεραπευτή αυτοβοήθειας,

or we embrace a totalitarian leader

ή αποδεχόμαστε έναν απολυταρχικό ηγέτη

who appears to have no doubts about choices,

που φαίνεται να μην έχει αμφιβολίες για τις επιλογές,

who sort of knows.

ο οποίος κατά κάποιο τρόπο ξέρει.

Now, often people ask me,

Συχνά οι άνθρωποι με ρωτούν,

"What did you learn by studying choice?"

«Τι έμαθες μελετώντας την επιλογή;»

And there is an important message that I did learn.

Και υπάρχει ένα σημαντικό μήνυμα που πράγματι έμαθα.

When thinking about choices,

Όσον αφορά τις επιλογές,

I stopped taking choices too seriously, personally.

προσωπικά σταμάτησα να παίρνω τις επιλογές πολύ σοβαρά.

First, I realized a lot of choice I make

Πρώτον, συνειδητοποίησα ότι πολλές επιλογές που κάνω

is not rational.

δεν είναι ορθολογικές.

It's linked to my unconscious,

Συνδέονται με το ασυνείδητο μου,

my guesses of what others are choosing,

με εικασίες σχετικά με το τι επιλέγουν οι άλλοι,

or what is a socially embraced choice.

ή ποια είναι κοινωνικά αποδεκτή επιλογή.

I also embrace the idea

Επίσης πιστεύω στην ιδέα

that we should go beyond

ότι θα πρέπει να ξεπεράσουμε

thinking about individual choices,

την έννοια της ατομικής επιλογής,

that it's very important to rethink social choices,

ότι είναι πολύ σημαντικό να ξανασκεφτούμε τις κοινωνικές επιλογές,

since this ideology of individual choice has pacified us.

αφού αυτή η ιδεολογία της ατομικής επιλογής μας έχει εφησυχάσει.

It really prevented us to think about social change.

Πραγματικά μας εμπόδισε από το να σκεφτούμε την κοινωνική αλλαγή.

We spend so much time choosing things for ourselves

Ξοδεύουμε τόσο χρόνο επιλέγοντας πράγματα για τους εαυτούς μας

and barely reflect on

και ελάχιστα σκεφτόμαστε

communal choices we can make.

τις επιλογές που αφορούν την κοινότητά μας.

Now, we should not forget that choice

Ας μην ξεχνάμε ότι η επιλογή

is always linked to change.

συνδέεται πάντα με την αλλαγή.

We can make individual changes,

Μπορούμε να κάνουμε ατομικές αλλαγές,

but we can make social changes.

αλλά μπορούμε να κάνουμε κοινωνικές αλλαγές.

We can choose to have more wolves.

Μπορούμε να επιλέξουμε να έχουμε περισσότερους λύκους.

We can choose to change our environment

Μπορούμε να επιλέξουμε να αλλάξουμε το περιβάλλον μας

to have more bees.

ώστε να έχουμε περισσότερες μέλισσες.

We can choose to have different rating agencies.

Μπορούμε να επιλέξουμε να έχουμε διαφορετικούς οργανισμούς αξιολόγησης.

We can choose to control corporations

Μπορούμε να επιλέξουμε να ελέγχουμε εμείς τις εταιρίες

instead of allowing corporations to control us.

αντί να επιτρέπουμε στις εταιρίες να ελέγχουν εμάς.

We have a possibility to make changes.

Έχουμε μια δυνατότητα να κάνουμε αλλαγές.

Now, I started with a quote from Samuel Johnson,

Άρχισα με με ένα γνωμικό από τον Σάμιουελ Τζόνσον,

who said that when we make choice in life,

που είπε ότι όταν κάνουμε επιλογές στη ζωή,

we shouldn't forget to live.

δεν πρέπει να ξεχνάμε να ζούμε.

Finally, you can see

Τελικά μπορείτε να δείτε

I did have a choice

ότι είχα την επιλογή να διαλέξω

to choose one of the three quotes

με ποιο από τα τρία γνωμικά

with which I wanted to start my lecture.

ήθελα να αρχίσω την διάλεξή μου.

I did have a choice,

Είχα πράγματι μια επιλογή,

such as nations, as people,

όπως και τα έθνη, όπως και οι άνθρωποι,

we have choices too to rethink

έχουμε επιλογές να ξανασκεφτούμε

in what kind of society we want to live in the future.

σε τι είδος κοινωνίας θέλουμε να ζήσουμε στο μέλλον.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)