How I Stopped the Taliban from Shutting Down My School | Sakena Yacoobi | TED Talks

Translator: Maryia Anishchankava Reviewer: Hanna Baradzina

(Arabic) I seek refuge in Allah from cursed Satan. In the Name of Allah, the most Gracious, the most Merciful.

(арабская) Я шукаю ў Алаха сховішча ад Сатаны. У імя Алаха, міласцівага і міласэрнага.

(English) I was born in a middle class family.

Я нарадзілася ў сям'і сярэдняга класа.

My father was five years old when he lost his father,

Майму татку было 5 гадоў, калі памёр ягоны бацька.

but by the time I was born,

Але калі я нарадзілася,

he was already a businessman.

татка ўжо быў бізнэсоўцам.

But it didn't make a difference to him

Яму не было аніякай розніцы,

if his children were going to be a boy or a girl:

нараджаліся ягоныя дзеці хлопчыкамі ці дзяўчынкамі:

they were going to go to school.

яны павінны былі ісці ў школу.

So I guess I was the lucky one.

Вось чаму мне так пашчасціла.

My mother had 16 pregnancies.

Мая маці нарадзіла 16 дзяцей.

From 16 pregnancies, five of us are alive.

З 16 дзяцей толькі 5 засталіся жывымі.

You can imagine as a child what I went through.

Уявіце, якім было маё дзяцінства.

Day to day, I watched women

Штодня я бачыла жанчын,

being carried to a graveyard,

якіх неслі на пахаванне,

or watched children going to a graveyard.

ці дзяцей, якія ішлі наведаць могілкі.

At that time, when I finished my high school,

Калі я скончыла сярэднюю школу,

I really wanted to be a doctor.

то вельмі хацела стаць доктаркай.

I wanted to be a doctor to help women and children.

Я хацела стаць доктаркай, каб дапамагчы жанчынам ды дзецям.

So I completed my education,

Дык вось, я скончыла школу,

but I wanted to go to university.

але жадала трапіць ва ўніверсітэт.

Unfortunately, in my country, there wasn't a dormitory for girls,

Нажаль, у маёй краіне не было інтэрнатаў для дзяўчын.

so I was accepted in medical school, but I could not go there.

Такім чынам, я была прынятая ў медкаледж, але наведваць яго не магла.

So as a result, my father sent me to America.

І мой бацька адправіў мяне ў Амерыку.

I came to America.

Я пераехала ў Амерыку.

I completed my education.

Я скончыла сваю адукацыю.

While I was completing my education,

Пакуль я навучалася,

my country was invaded by Russia.

у маю краіну ўвайшлі расейскія войскі.

And do you know that at the time I was completing my education,

Ведаеце, калі я сканчвала ўніверсітэт,

I didn't know what was going on with my family or with my country.

я нават не ведала, што адбывалася з маёй сям'ёй і з маёй краінай.

There were months, years, I didn't know about it.

Праходзілі месяцы, гады, але я нічога не ведала.

My family was in a refugee camp.

Мая сям'я была ў лагеры для бежанцаў.

So as soon as I completed my education,

Як толькі я скончыла навучанне,

I brought my family to America.

то перавезла сваю сям'ю ў Амерыку.

I wanted them to be safe.

Я хацела, каб яны жылі ў бяспецы.

But where was my heart?

Дзе ж было маё сэрца?

My heart was in Afghanistan.

Маё сэрца было ў Афганістане.

Day after day, when I listened to the news,

Кожны дзень, калі я слухала навіны,

when I followed what was going on with my country,

калі назірала за тым, што адбываецца з маёй краінай,

my heart was breaking up.

маё сэрца балела.

I really wanted to go back to my country,

Я вельмі хацела вярнуцца ў сваю краіну,

but at the same time I knew I could not go there,

але я ведала, што не магла гэтага зрабіць,

because there was no place for me.

таму што ў ёй не было месца для мяне.

I had a good job.

Я мела добрую працу,

I was a professor at a university.

выкладала ва ўніверсітэце.

I earned good money.

Я зарабляла добрыя грошы.

I had a good life.

Маё жыццё было ўсталявана.

My family was here.

Са мной была мая сям'я.

Я б магла жыць з ёй разам.

I could live with them.

Але я была нешчаслівай.

But I wasn't happy.

I wanted to go back home.

Хацела вярнуцца дадому.

So I went to the refugee camp.

І вось я паехала да лагеру бежанцаў.

And when I went to the refugee camp in Pakistan,

Калі я даехала да такога лагеру ў Пакістане,

there were 7.5 million refugees.

то ўбачыла 7,5 мільёнаў бежанцаў.

7.5 million refugees.

7,5 мільёнаў бежанцаў.

About 90 percent of them were women and children.

Каля 90% з іх былі жанчынамі ды дзецьмі.

Most of the men have been killed or they were in war.

Большасць мужчынаў былі забітыя ці ваявалі.

And you know, in the refugee camp,

Ведаеце, калі я была ў лагеры бежанцаў,

when I went day-to-day to do a survey,

калі я штодзённа праводзіла апытанні,

I found things you never could imagine.

я зведала рэчы, якія вы і ўявіць сабе не зможаце.

I saw a widow with five to eight children

Я ўбачыла ўдаву з 5-8 дзецьмі,

sitting there and weeping

якая сядзела і плакала.

and not knowing what to do.

Яна не ведала, што рабіць.

I saw a young woman have no way to go anywhere,

Я ўбачыла маладую жанчыну, якая не магла нікуды пайсці,

no education, no entertainment, no place to even live.

не мела адукацыі, забаў, якая не мела нават месца для жыцця.

I saw young men that had lost their father and their home,

Я ўбачыла хлопчыкаў, якія страцілі сваіх бацькоў і свае хаты,

and they are supporting the family as a 10-to-12-year old boy --

і якія падтрымлівалі свае сем'і. Ім было ад 10 да 12 гадоў,

being the head of the household,

яны былі галавой сям'і,

trying to protect their sister and their mother and their children.

спрабавалі абараніць сваю сястру, маці і братоў.

So it was a very devastating situation.

Гэта была вельмі абуральная сітуацыя.

My heart was beating for my people,

Маё сэрца балела за мой народ,

and I didn't know what to do.

але я не ведала, што рабіць.

At that moment, we talk about momentum.

У той момант мы гаворым аб імпульсе.

At that moment, I felt, what can I do for these people?

У той момант я запытала сябе: ''Што я магу зрабіць для гэтых людзей?''

How could I help these people?

Як я магу ім дапамагчы?

I am one individual. What can I do for them?

Я толькі чалавек. Што я магу зрабіць дзеля іх?

But at that moment, I knew

У той момант я зразумела,

that education changed my life.

што адукацыя змяніла маё жыццё.

It transformed me. It gave me status.

Яна змяніла мяне, надала мне статус.

It gave me confidence. It gave me a career.

Дала мне ўпэўненасць. Дала мне кар'еру.

It helped me to support my family,

Дапамагла мне падтрымліваць сваю сям'ю,

to bring my family to another country,

перавезці яе ў іншую краіну,

to be safe.

і жыць у бяспецы.

And I knew that at that moment

У той момант я зразумела,

that what I should give to my people is education and health,

што павінна даць майму народу адукацыю і здароўе,

and that's what I went after.

і над гэтым я пачала працаваць.

But do you think it was easy?

Лічыце, што мне было лёгка?

No, because at that time, education was banned for girls, completely.

Не, таму што на той момант адукацыя цалкам забаранялася дзяўчынкам.

And also, by Russia invading Afghanistan,

І таму што Расея захоплівала Афганістан,

people were not trusting anyone.

людзі страчвалі веру адзін у аднаго.

It was very hard to come and say, "I want to do this."

Цяжка было прыйсці і сказаць: "Я хачу зрабіць гэта".

Who am I?

Хто я такая?

Somebody who comes from the United States.

Жынчына, якая прыехала з ЗША.

Somebody who got educated here.

Жанчына, якая атрымала там адукацыю.

Did they trust me? Of course not.

Ці давяралі мне? Натуральна, не.

So I really needed to build the trust in this community.

Вось чаму я павінна была ўсталяваць давер у гэтай супольнасці.

How am I going to do that?

Як я збіралася гэта рабіць?

I went and surveyed and looked and looked.

Я праводзіла апытанні і шукала, шукала.

I asked.

Я запытвала.

Finally, I found one man.

Нарэшце, я знайшла аднаго чалавека.

He was 80 years old.

Яму было 80 гадоў.

He was a mullah.

Ён быў мулай.

I went to his tent in the camp,

Я ўвайшла ў яго намёт у лагеры

and I asked him,

і сказала:

"I want to make you a teacher."

"Хачу зрабіць вас настаўнікам".

And he looked at me,

Ён паглядзеў на мяне

and he said, "Crazy woman,

і адказаў: "Вар'ятка,

crazy woman, how do you think I can be a teacher?"

жанчына-вар'ятка. Як я магу стаць настаўнікам?"

And I told him, "I will make you a teacher."

І я сказала яму: "Я зраблю з вас настаўніка".

Finally, he accepted my offer,

Нарэшце, ён пагадзіўся.

and once I started a class in his compound,

І калі я пачала ўрокі з яго ўдзелам,

the word spread all over.

навіны аб гэтым пачалі распаўсюджвацца.

In a matter of one year,

Ўжо праз адзін год

we had 25 schools set up,

мы мелі 25 школ,

15,000 children going to school,

і 15 000 дзяцей, якія ў гэтыя школы хадзілі.

and it was amazing.

Гэта бало неверагодна.

(Applause)

(Плясканні)

Thank you.

Дзякуй.

Thank you.

Дзякую вам.

But of course, we're doing all our work, we were giving teacher training.

Натуральна, мы працуем, мы рыхтуем настаўнікаў.

We were training women's rights, human rights, democracy, rule of law.

Мы выкладаем правы жанчын, правы чалавека, прынцыпы дэмакратыі, правапарадак.

We were giving all kinds of training.

Мы праводзім разнастайныя трэнінгі.

And one day, I tell you,

Аднойчы, я скажу вам,

one day I was in the office in Peshawar, Pakistan.

аднойчы я была ў офісе ў Пешаварэ, Пакістан.

All of a sudden, I saw my staff running to rooms and locking the doors

Раптам я ўбачыла, як мае супрацоўнікі бягуць да пакояў, зачыняюць дзверы

and telling me, "Run away, hide!"

і крычаць мне: "Ўцякай, хавайся!"

And you know, as a leader, what do you do?

Калі менавіта вы -- лідэр, што вы робіце?

You're scared. You know it's dangerous.

Вы напалоханы. Ведаеце, што гэта небяспечна.

You know your life is on the line.

Вы ведаеце, што на кану вашае жыццё.

But as a leader, you have to hold it together.

Але як лідэр, вы павінны быць мужнымі.

You have to hold it together and show strength.

Вы павінны мужацца і праяўляць моц.

So I said, "What's going on?"

Я спытала: "Што адбываецца?"

And these people were pouring into my office.

Людзі ўбягалі ў мой офіс.

So I invited them to the office.

Таму я іх запрасіла да сябе.

They came, and there were nine of them -- nine Taliban.

Яны ўвайшлі. Дзевяць талібаў.

They were the ugliest looking men you can ever see.

Яны былі самымі непрыгожымі мужчынамі, якіх вы толькі можаце ўявіць.

(Laughter)

(Смех)

Very mean-looking people,

Вельмі нахабныя людзі,

black clothes, black turban,

чорнае адзенне, чорныя цюрбаны,

and they pour into my office.

і яны ўварваліся ў мой кабінет.

And I invited them to have a seat and have tea.

Я запрасіла іх сесці і прапанавала гарбаты.

They said no. They are not going to drink tea.

Яны адмовіліся, сказалі, што гарбату піць не будуць.

And of course, with the tone of voice they were using,

Натуральна, іх тон, голас, якім яны размаўлялі са мной,

it was very scary,

вельмі мяне палохаў.

but I was really shaking up.

Я сапраўды трэслался.

But also I was strong, holding myself up.

Але ж я была моцная, трымалася мужна.

And, of course, by that time, you know how I dress --

У той момант, вы можаце ўявіць, у ва што я была апранутая --

I dress from head to toe in a black hijab.

з галавы да ног у чорны хіджаб.

The only thing you could see, my eyes.

Адное, што можна было бачыць -- мае вочы.

They asked me, "What are you doing?

Яны спыталі: "Што ты робіш?

Don't you know that school is banned for girls?

Ці не ведаеш, што адукацыя зарабонена дзяўчынам?

What are you doing here?"

Чым ты тут займаешся?"

And you know, I just looked at them,

Ведаеце, я проста паглядзела на іх

and I said, "What school? Where is the school?"

і адказала: "Якая школа? Дзе тут школа?"

(Laughter)

(Смех)

(Applause)

(Плясканні)

And they look at my face, and they said, "You are teaching girls here."

Яны паглядзелі мне ў вочы і сказалі: "Ты выкладаеш тут дзяўчынам".

I said, "This is a house of somebody.

Я адказала: "Гэта нечая хата.

We have some students coming,

Да нас прыходзяць некаторыя студэнты,

and they are all learning Koran, Holy Book.

яны вучаць Каран, Святое Пісанне.

And you know, Koran says that if you learn the Holy Book, the woman,

А Каран кажа, што калі вы выкладаеце Каран жанчынам,

they can be a good wife,

яны становяцца лепшымі жонкамі,

and they can obey their husband."

і падпарадкоўваюцца свайму мужу".

(Laughter)

(Смех)

And I tell you one thing:

Скажу вам пра адну рэч:

that's the way you work with those people, and you know --

вось як трэба размаўляць з гэтымі людзьмі.

(Laughter)

(Смех)

So by that time, they started speaking Pashto.

Тады яны пачалі размаўляць на пашту.

Пагутарылі адзін з адным,

They talked to each other,

and they said, "Let's go, leave her alone, she's OK."

і сказалі: "Добра, хадзем. Пакінем яе, з ёй ўсё добра".

And you know, this time, I offered them tea again,

І ў гэты момант я зноў прапанавала ім гарбату.

and they took a sip and they left.

Яны адпілі і пачалі смяяцца.

By that time, my staff poured into my office.

Мае супрацоўнікі пачалі заходзіць у кабінет.

They were scared to death.

Яны былі напалоханыя да смерці.

They didn't know why they didn't kill me.

Яны не ведалі, чаму талібы мяне не забілі.

They didn't know why they didn't take me away.

Яны не ведалі, чаму талібы мяне не выкралі.

But everybody was happy to see me.

Але ўсе былі шчаслівыя бачыць мяне.

А я, натуральна, была шчаслівая, што засталася жывой.

Very happy, and I was happy to be alive, of course.

(Laughter)

(Смех)

Of course, I was happy to be alive.

Натуральна, я была радая, што засталася жывой.

But also, as we continuously gave training during the fall of the Taliban --

Мы працягвалі выкладаць у перыяд спаду талібана.

Натуральна, пры іх рэжыме ўсё кардынальна змянілася.

of course during the Taliban there is another story.

We went underground and we provided education for 80 schoolgirls,

Мы не афішавалі і выкладалі 80 школьніцам,

3,000 students underground, and continuously we trained.

і 3 000 студэнтаў неафіцыйна. Мы працягвалі выкладаць.

With the fall of the Taliban, we went into the country,

Падчас спаду талібану мы пайшлі па ўсёй краіне

and we opened school after school.

і адчынялі адну школу за другой.

We opened women's learning center.

Мы адчынілі Цэнтр жаночай адукацыі.

We continuously opened clinics.

Працягвалі адчыняць клінікі.

We worked with mothers and children.

Працавалі з маці і дзецьмі.

We had reproductive health training.

Праводзілі трэнінгі аб жаночым здароўі.

We had all kinds of training that you can imagine.

Мы праводзілі ўсе трэнінгі, якія вы толькі можаце ўявіць.

I was very happy. I was delighted with the outcome of my work.

Я была шчаслівая. Я захаплялася вынікамі сваёй працы.

And one day, with four trainers and one bodyguard,

Аднойчы 4 трэнеры, адзін ахоўнік,

I was going up north of Kabul,

і я паехалі на поўнач ад Кабула.

and all of a sudden, again,

Зноў, нечакана

I was stopped in the middle of the road

нас спынілі пасярод дарогі

by 19 young men.

19 юнакоў.

Rifles on their shoulders, they blocked the road.

З вінтоўкамі на плячах, яны перакрылі нам дарогу.

And I told my driver, "What's going on?"

Я спытала ў кіроўцы: "Што адбываецца?"

And the driver said, "I don't know."

Кіроўца кажа: "Не ведаю".

He asked them. They said, "We have nothing to do with you."

Ён спытаў у хлопцаў. Яны адказалі: "Мы не па цябе прыйшлі".

They called my name. They said, "We want her."

Яны назвалі маё імя і сказалі: "Нам патрэбна яна".

My bodyguard got out, said, "I can answer you.

Мой ахоўнік выйшаў і сказаў: "Я вам магу адказаць за яе.

What do you want?"

Што вам трэба?"

They said, "Nothing." They called my name.

Яны кажуць: "Нічога" і зноў клічуць мяне.

And by that time, the women are yelling and screaming inside the car.

Жанчыны ў машыне пачынаюць крычаць.

I am very shaken up, and I told myself, this is it.

Я трасуся і кажу сабе: ''Гэта канец.

This time, we all are going to be killed.

У гэты раз нас усіх заб'юць''.

There is no doubt in my mind.

У мяне няма сумнёваў.

But still, the moment comes, and you take strength

І усё ж, наступае момант, калі трэба быць моцнымі

from whatever you believe and whatever you do.

з таго, у што вы верыце і робіце.

It's in your heart.

Гэтая вера -- ў вашым сэрцы.

You believe in your worth, and you can walk on it.

Вы верыце ў вашую годнасць, яна ўмацоўвае вас.

So I just hold myself on the side of the car.

Я трымалася за край аўтамабіля.

My leg was shaking, and I got outside.

Мае ногі трэслілся, але я выйшла з машыны.

And I asked them, "What can I do for you?"

І спытала: "Што я магу для вас зрабіць?"

You know what they said to me?

Ведаеце, што яны мне адказалі?

They said, "We know who you are.

Яны сказалі: "Мы ведаем, хто вы.

We know where you are going.

Ведаем, куды вы накіраваліся.

Every day you go up north here and there.

Вы штодзённа ездзіце на поўнач туды-сюды.

You train women, you teach them

Выкладаеце жанчынам, навучаеце іх

і даяце ім магчымасць знайсці працу.

and also you give them an opportunity to have a job.

You build their skills. How about us?"

Даяеце ім навыкі. А што наконт нас?"

(Laughter)

(Смех)

(Applause)

(Плясканні)

"And you know, how about us?

"Дык ці думаеце вы пра нас?

What are we going to do?"

Што нам рабіць?"

I looked at them, and I said, "I don't know."

Я гляджу на іх і кажу: "Не ведаю".

(Laughter)

(Смех)

Яны: "Добра.

They said, "It's OK.

The only thing we can do, what we know,

Адзіная рэч, якую мы навучыліся рабіць

from the time we're born, we just hold the gun and kill.

з моманту нараджэння -- гэта трымаць вінтоўкі і забіваць.

That's all we know."

Вось і ўсё, на што мы здольныя".

And you know what that means.

І вы ведаеце, што гэта значыць?

It's a trap to me, of course.

Вядома, што гэта пастка для мяне.

So I walk out of there. They said, "We'll let you go, go."

Я пайшла і яны мне сказалі: "Мы дазволім вам ехаць".

And so I walked into the car, I sit in the car,

Я ўвайшла ў машыну, села

and I told the driver, "Turn around and go back to the office."

і сказала кіроўцу: "Паварочвай, мы едзем назад у офіс".

At that time, we only were supporting girls.

На той момант мы падтрымлівалі толькі дзяўчын.

We only had money for women to train them,

І грошы ў нас былі толькі на адукацыю дзяўчын,

to send them to school, and nothing else.

на тое, каб адправіць іх у школы, ні на што іншае.

By the time I came to the office,

Калі я вярнулася ў офіс,

of course my trainers were gone.

усе мае настаўнікі ўжо сышлі.

They ran away home. Nobody stayed there.

Усе збеглі да дому. Ніхто не застаўся.

My bodyguard was the only one there,

Пры мне быў толькі ахоўнік.

and my voice was completely gone.

Я страціла голас.

I was shaken up, and I sat on my table,

Я дрыжала, села за свой стол,

and I said, "What am I going to do?"

і падумала: "Што трэба рабіць?"

How am I going to solve this problem?

Як я збіраюся вырашыць гэтую праблему?''

Because we had training going on up north already.

У нас ужо шлі трэнінгі на поўначы.

Hundreds of women were there coming to get training.

На іх прыходзілі сотні жанчын, каб атрымаць адукацыю.

So I was sitting there, all of a sudden, at this moment,

Дык вось, я сядзела і нечакана... ў гэты момант,

talking about momentum, we are,

мы размаўляем аб імпульсе...

at that moment,

ў гэты момант

one of my wonderful donors called me about a report.

адна з маіх цудоўных донараў патэлефанавала аб справаздачы.

And she asked me, "Sakena?" And I answered her.

Яна запытала: "Сакена?" Я адказала ёй.

She said, "It's not you. What's wrong with you?"

Яна сказала: "Гэта не ты. Што з табой здарылася?"

I said, "Nothing." I tried to cover.

Я сказала: "Нічога". Я паспрабавала выкруціцца.

No matter what I tried to do, she didn't believe me,

Але так ці інакш, донарка не паверыла мне.

and she asked me again.

Яна зноў спытала:

"Так, скажы мне, што здарылася?"

"OK, tell me what's going on?"

I told her the whole story.

Я распавяла ёй пра тое, што адбылося.

At that time, she said, "OK, you go next time, and you will help them.

На што донарка мне адказала:

"Добра, наступны раз, калі паедзеш, то дапаможаш ім.

You will help them."

Ты дапаможаш ім".

Калі праз два дні я паехала той самай дарогай,

And when, two days later, I went the same route,

ведаеце, хлопцы не былі на тым жа самым месцы.

and do you know, they were not in here,

they were a little back further,

Яны адышлі далей,

the same young men, standing up there and holding the rifle

і гэта былі тыя ж самыя хлопцы з вінтоўкамі,

and pointing to us to stop the car.

скіраванымі на нас, каб мы спынілі машыну.

So we stopped the car.

Мы спыніліся.

I got out. I said, "OK, let's go with me."

Я выйшла і сказала: "Ідзіце разам з намі".

And they said, "Yes."

Яны адказалі: "Добра".

I said, "On one condition, that whatever I say, you accept it."

Я дадала: "Але з адной умовай. Вы прымеце ўсё, што я скажу".

Яны пагадзіліся.

And they said, yes, they do.

So I took them to the mosque,

Я прывяла іх да мячэці.

and to make a long story short,

Карацей кажучы, я сказала,

I told them I'd give them teachers.

што знайду ім настаўнікаў.

Today, they are the best trainers.

Сёння гэтыя людзі -- мае лепшыя трэнеры.

They learn English,

Яны выкладаюць ангельскую мову,

they learn how to be teachers,

і рыхтуюць настаўнікаў.

they learn computers,

Яны выкладаюць інфарматыку,

and they are my guides.

і яны мае гіды.

Every area that is unknown to us in the mountain areas,

У кожнай невядомай нам горнай вобласці

they go with me. They are ahead, and we go.

яны суправаджаюць мяне. Яны наперадзе, а мы ззаду.

And they protect us.

Яны нас абараняюць.

And --

І...

(Applause)

(Плясканні)

Thank you.

Дзякуй.

(Applause)

(Плясканні)

That tells you that education transforms people.

Гэта сведчыць аб тым, што адукацыя змяняе людзей.

When you educate people,

Калі вы навучаеце людзей,

they are going to be different,

яны становяцца іншымі.

and today all over,

Сёння ў свеце

we need to work for gender equality.

мы павінны працаваць над гендарнай роўнасцю.

We cannot only train women but forget about the men,

Мы не можам выкладаць толькі жанчынам, пакідаючы мужчын,

because the men are the real people who are giving women the hardest time.

таму што мужчыны -- гэта рэальныя людзі, якія ўскладняюць жаночае жыццё.

(Laughter)

(Смех)

So we started training men because the men should know

Мы пачалі выкладаць мужчынам, таму што яны павінны ведаць

the potential of women,

патэнцыял жанчын

know how much these potential men has,

у параўнанні са сваім патэнцыялам, каб зразумець,

and how much these women can do the same job they are doing.

што жанчыны могуць рабіць тыя ж справы, у якіх зараз занятыя мужчыны.

So we are continuously giving training to men,

Мы працягваем выкладаць мужчынам,

and I really believe strongly.

і я ўпэўнена...

I live in a country that was a beautiful country.

Я жыву ў краіне, якая была прыгожай і добрай.

I just want to share this with you.

Хачу проста падзяліцца з вамі.

It was a beautiful country,

Гэта была прыгожая краіна,

beautiful, peaceful country.

прыемная і мірная краіна.

We were going everywhere.

Мы маглі ісці, куды хацелі.

Women were getting education:

Жанчыны атрымлівалі адукацыю.

lawyer, engineer, teacher,

Яны станавіліся адвакатамі, інжынерамі, настаўніцамі.

and we were going from house to house.

Мы вольна хадзілі з дома ў дом.

We never locked our doors.

Ніхто не зачыняў дзверы.

But you know what happened to my country.

Ведаеце, што здарылася з маёй краінай?

Today, people cannot walk out of their door without security issues.

Сёння людзі не могуць выйсці з хаты, не клапоцячыся аб бяспецы.

But we want the same Afghanistan we had before.

Але мы хочам вярнуцца да нашага старога Афганістана.

And I want to tell you the other side.

Хачу паведаміць вам і пра іншае.

Today, the women of Afghanistan are working very, very hard.

Сёння жанчыны Афганістану працуюць вельмі і вельмі шмат.

They are earning degrees. They are training to be lawyers.

Яны атрымліваюць дыпломы і навучаюцца на адвакатаў.

They are training to be doctors, back again.

Яны навучаюцца на доктарак.

They are training to be teachers,

Яны навучаюцца на настаўніц

and they are running businesses.

і кіруюць прыватным бізнэсам.

So it is so wonderful

Так прыемна бачыць,

to see people like that reach their complete potential,

як людзі дасягаюць свайго максімальнага патэнцыялу.

and all of this is going to happen.

Усе гэта будзе працягвацца.

I want to share this with you,

Хачу падзяліцца з вамі гэтым

because of love,

праз любоў,

праз спачуванне,

because of compassion,

and because of trust and honesty.

праз давер і сумленнасць.

If you have these few things with you,

Калі ў вас ёсць гэтыя рэчы,

you will accomplish.

усё атрымаецца.

У нас ёсць адзін паэт, Маўлана Румі,

We have one poet, Mawlānā Rūmī.

He said that by having compassion

які сказаў, што спачуваннем

and having love, you can conquer the world.

і любоўю можна заваяваць сусвет.

And I tell you, we could.

І я кажу вам, што мы здолелі.

And if we could do it in Afghanistan,

І калі мы здолелі ў Афганістане,

I am sure 100 percent that everyone can do it in any part of the world.

я на 100% упэўнена, што кожны здолее, дзе б ён ні быў.

Thank you very, very much.

Дзякуй вам вялікі.

(Applause)

(Плясканні)

Thank you. Thank you.

Дзякуй. Дзякую.

(Applause)

(Плясканні)