Why should you read "Hamlet"? - Iseult Gillespie

Reviewer: Ngoc Nguyen

"Who’s there?"

“Ai đó?”

Câu hỏi khẽ cất lên trong đêm đen,

Whispered in the dark,

this question begins a tale of conspiracy, deception and moral ambiguity.

mở ra một giai thoại đầy mưu toan, dối lừa, chính tà lẫn lộn.

And in a play where everyone has something to hide,

Một vở kịch, trong đó, ai cũng có bí mật riêng,

its answer is far from simple.

tìm ra sự thật chẳng phải việc dễ dàng.

Written by William Shakespeare between 1599 and 1601,

Được William Shakespeare viết từ năm 1599 đến năm 1601,

"Hamlet" depicts its titular character haunted by the past,

“Hamlet” kể về chàng Hamlet luôn bị quá khứ dằn vặt,

but immobilized by the future.

nhưng lại bất lực trước tương lai.

Mere months after the sudden death of his father,

Vài tháng sau khi vua cha đột ngột qua đời,

Hamlet returns from school a stranger to his own home,

Hamlet về nhà, cảm thấy mọi thứ đều đổi khác,

and deeply unsure of what might be lurking in the shadows.

chẳng hiểu điều gì đang thật diễn ra.

But his brooding takes a turn

Mọi việc sáng tỏ,

when he’s visited by a ghost that bears his father’s face.

khi chàng gặp hồn ma vua cha.

The phantom claims to be the victim of a “murder most foul,”

Hồn ma cho biết y là nạn nhân của một vụ mưu sát đê hèn,

and convinces Hamlet that his uncle Claudius usurped the throne

cũng khiến Hamlet tin rằng chú Claudius của chàng đã cướp ngôi

and stole queen Gertrude’s heart.

và giành lấy trái tim hoàng hậu Gertrude.

The prince’s mourning turns to rage,

Đau đớn biến thành phẫn hận,

and he begins to plots his revenge

chàng bắt đầu vạch ra kế hoạch trả thù vị vua mới và bọn đồng phạm.

on the new king and his court of conspirators.

The play is an odd sort of tragedy,

Đây là một vở bi kịch kỳ lạ,

lacking either the abrupt brutality or all-consuming romance

không có những cảnh tranh đấu khốc liệt cũng như chuyện tình đẫm nước mắt,

that characterize Shakespeare’s other work in the genre.

từng là dấu ấn đặc trưng trong các tác phẩm của Shakespeare.

Instead it plumbs the depths of its protagonist’s indecisiveness,

Thay vào đó, nó xoáy vào sự do dự của nhân vật chính,

and the tragic consequences thereof.

và những thảm cảnh kéo theo.

The ghost’s revelation draws Hamlet into multiple dilemmas–

Sự thật khiến Hamlet rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan

what should he do, who can he trust,

chàng nên làm gì, nên tin ai,

and what role might he play in the course of justice?

chàng là ai trên đường tìm công đạo?

These questions are complicated by a tangled web of characters,

Quan hệ phức tạp của các nhân vật khiến vấn đề thêm rắc rối.

forcing Hamlet to negotiate friends, family,

Hamlet buộc phải cảnh giác với bạn bè, người thân,

court counselors, and love interests–

cố vấn và người yêu,

many of whom possess ulterior motives.

nhiều người trong đó có động cơ ám muội.

The prince constantly delays and dithers over how to relate to others,

Chàng thường chần chừ và lưỡng lự,

không biết nên đối xử với mọi người ra sao,

and how he should carry out revenge.

và làm thế nào để báo thù.

This can make Hamlet more than a little exasperating,

Điều này khiến Hamlet khá khó chịu,

but it also makes him one of the most human characters Shakespeare ever created.

nhưng cũng khiến chàng trở thành nhân vật nhiều tính người nhất của Shakespeare.

Rather than rushing into things,

Không vội vàng hấp tấp,

Hamlet becomes consumed with the awful machinations of thinking itself.

Hamlet từ từ suy trước tính sau.

And over the course of the play,

Xuyên suốt vở kịch,

his endless questions come to echo throughout our own racing minds.

ta bị cuốn theo những câu hỏi bất tận của chàng.

Để làm được điều đó,

To accomplish this,

Shakespeare employs his most introspective language.

Shakespeare dùng thủ pháp độc thoại nội tâm.

Từ suy tư về thiên đàng và địa ngục của vị vua mới sau khi soán ngôi

From the usurping king’s blazing contemplation of heaven and hell,

to the prince’s own cackling meditation on mortality,

đến trăn trở của hoàng tử về cái chết,

dùng những màn độc thoại thê lương tạo nên hiệu ứng kinh người.

Shakespeare uses melancholic monologues to breathtaking effect.

This is perhaps best exemplified in Hamlet’s most famous declaration of angst:

Điển hình nhất là tuyên ngôn nổi tiếng của Hamlet:

"To be or not to be—that is the question:

“Tồn tại hay không tồn tại – đó là vấn đề:

Whether ’tis nobler in the mind to suffer

Đằng nào cao quý hơn,

ẩn nhẫn chịu đựng định mệnh nghiệt ngã,

The slings and arrows of outrageous fortune,

Or to take arms against a sea of troubles

hay vùng lên đương đầu với gió táp mưa sa

And, by opposing, end them."

để rồi chấm dứt tất cả.”

This monologue personifies Hamlet’s existential dilemma:

Màn độc thoại này thể hiện thế tiến thoái lưỡng nan của Hamlet:

giằng xé giữa lí trí và hành động,

being torn between thought and action,

unable to choose between life and death.

không thể chọn giữa sự sống và cái chết.

But his endless questioning raises yet another anxiety:

Những câu hỏi bất tận của chàng làm dấy lên một mối nghi ngại khác:

is Hamlet’s madness part of a performance to confuse his enemies,

phải chăng Hamlet giả điên để đánh lừa kẻ thù,

or are we watching a character on the brink of insanity?

hay chàng sắp điên thật?

These questions weigh heavily on Hamlet’s interactions with every character.

Chúng ảnh hưởng sâu sắc đến cách chàng đối xử với mọi người.

And since he spends much of the play facing inward,

Dành hầu hết thời gian để suy ngẫm,

he often fails to see the destruction left in his wake.

chàng không nhận ra những đỗ vỡ mình gây ra.

He’s particularly cruel to Ophelia,

Chàng đối xử với Ophelia vô cùng tàn nhẫn,

his doomed love interest who is brought to madness by the prince’s erratic behavior.

cô nhân tình xấu số,

phát điên vì cách hành xử thất thường của chàng.

Her fate is one example of how tragedy could have been easily avoided,

Số phận nàng là minh chứng của bi kịch có thể dễ dàng tránh được,

and shows the ripple effect of Hamlet’s toxic mind games.

cho thấy hiệu ứng dây chuyền của trò chơi cân não nguy hiểm của Hamlet.

Similar warning signs of tragedy are constantly overlooked throughout the play.

Những dấu hiệu cảnh báo khác cũng bị lờ đi trong suốt vở kịch.

Sometimes, these oversights occur because of willful blindness–

Đôi khi, chúng bị bỏ qua do chủ quan,

such as when Ophelia’s father dismisses Hamlet’s alarming actions

như lúc cha Ophelia xem hành vi kì quái của Hamlet

as mere lovesickness.

đơn thuần chỉ là bệnh tương tư.

At other points, tragedy stems from deliberate duplicity–

Lần khác, quá thận trọng

as when a case of mistaken identity leads to yet more bloodshed.

nên Hamlet đã giết nhầm người.

These moments leave us with the uncomfortable knowledge

Qua đó đưa ta đến một kết luận không mấy dễ chịu:

that tragedy evolves from human error–

bi kịch xảy ra do sự thiếu sót của con người -

even if our mistake is to leave things undecided.

kể cả khi là đó là thiếu quyết đoán.

For all these reasons, perhaps the one thing we never doubt is Hamlet’s humanity.

Sau tất cả, có lẽ điều duy nhất chắc thật là tính người trong Hamlet.

But we must constantly grapple with who the “real” Hamlet might be.

Nhưng ta phải luôn suy nghiệm xem Hamlet “thực sự” là ai.

Is he a noble son avenging his father?

Chàng hoàng tử trả thù cho vua cha?

Or a mad prince creating courtly chaos?

Hay tên cuồng thần nhiễu loạn triều cương?

Should he act or observe, doubt or trust?

Chàng nên hành động hay quan sát, nghi ngờ hay tin tưởng?

Who is he? Why is he here?

Chàng là ai? Vì sao lại ở đây?

And who’s out there– waiting in the dark?

Ai đang ở ngoài kia, đợi chờ trong bóng tối?