Why is it so hard to escape poverty? - Ann-Helén Bay

Translator: Minh-Hung Nguyen Reviewer: Hoàng Trung Lê

Imagine that you’ve been unemployed and seeking work for months.

Hãy tưởng tượng bạn thất nghiệp và đang tìm việc mới cả mấy tháng.

Government benefit programs have helped you cover rent, utilities, and food,

Trợ cấp thất nghiệp của chính phủ giúp bạn trả tiền phòng, điện nước và tiền ăn,

but you're barely getting by.

nhưng cũng chỉ đủ để sống qua ngày.

Finally, you hear back about a job application.

Cuối cùng, bạn nhận được hồi âm của một đơn xin việc làm.

You receive your first paycheck in months, and things seem to be turning around.

Bạn nhận tiền lương lần đầu sau vài tháng và mọi dường như trở nên ổn thoả.

But there’s a catch.

Nhưng có một vấn đề.

Công việc mới sẽ trả vừa đủ số lương để khiến bạn mất đi tiêu chuẩn

Your new job pays just enough to disqualify you from the benefit programs,

tiếp tục nhận trợ cấp thất nghiệp,

and not enough to cover the same costs.

nhưng lại không đủ để trang trải chi phí.

To make things worse, you have to pay for transportation to work,

Mọi thứ sẽ tệ hơn nữa khi bạn phải trả tiền di chuyển đến chỗ làm

and childcare while you’re at the office.

và tiền gửi trẻ khi bạn đi làm.

Somehow, you have less money now than when you were unemployed.

Bằng cách nào dó, nếu đi làm, bạn sẽ có ít tiền hơn khi thất nghiệp.

Economists call this demoralizing situation the welfare trap—

Các nhà kinh tế học gọi tình huống đau đầu này là “bẫy phúc lợi”—

one of the many different poverty traps affecting millions of people

một trong nhiều loại bẫy nghèo đói ảnh hưởng đến hàng triệu người

around the world.

trên toàn thế giới.

Poverty traps are economic and environmental circumstances

Bẫy nghèo đói là các điều kiện kinh tế và môi trường

that reinforce themselves, perpetuating poverty for generations.

làm tăng cường sự nghèo đói, khiến nghèo cứ dai dẳng qua nhiều thế hệ.

Some poverty traps are tied to an individual’s circumstances,

Một số bẫy nghèo ảnh hưởng đến tình cảnh riêng của một cá nhân,

like a lack of access to healthy food or education.

như thiếu tiếp cận đến thức ăn tốt cho sức khoẻ hay giáo dục.

Others can affect entire nations,

Một số khác ảnh hưởng cả một quốc gia,

such as cycles of corrupt government or climate change.

như các chính quyền tham nhũng luân phiên hay biến đổi khí hậu.

But the cruel irony of welfare traps in particular

Nhưng sự tàn độc đầy trớ trêu của chính cái bẫy phúc lợi này

is that they stem from the very policies designed to battle poverty.

là nó xuất phát từ các chính sách được áp dụng để giảm nghèo.

Most societies throughout history employed some strategies

Phần lớn các xã hội trong suốt lịch sử sử dụng một số chính sách

to help people in poverty meet basic needs.

để giúp người nghèo có được các nhu cầu tối thiểu phải có.

Before the 20th century, religious groups and private charities

Trước thế kỉ 20, các tổ chức tôn giáo và hội từ thiện tư nhân

often led such initiatives.

thường đi đầu giải quyết vấn đề này.

Today, these are called welfare programs,

Ngày nay, chúng được gọi là các chương trình phúc lợi,

and they usually take the form of government-provided subsidies

diễn ra với hình thức chính phủ bao cấp

for housing, food, energy, and healthcare.

cho nhà ở, thức ăn, năng lượng, và chăm sóc sức khoẻ.

Typically, these programs are means-tested,

Người nộp đơn thường sẽ được thẩm tra khả năng,

meaning that only people who fall below a certain income level

nghĩa là những ai có lương dưới một mức nhất định

are eligible for benefits.

mới có thể nhận được trợ cấp.

Chính sách này được đề ra để chắc chắn rằng

This policy is designed to ensure aid goes to those who need it most.

trợ cấp sẽ đến với những ai đang cần nhất.

But it also means people lose access as soon as they earn more

Nhưng đó cũng có nghĩa là bạn sẽ mất trợ cấp này

nếu lương của bạn cao hơn ngưỡng giới hạn,

than the qualification threshold,

regardless of whether or not they're financially stable enough to stay there.

dù cho tình hình tài chính của bạn có đủ bền vững để thoát nghèo hay không.

Vòng luẩn quẩn nguy hiểm này ảnh hưởng tiêu cực đến những người nghèo

This vicious cycle is harmful to both those in poverty and those outside of it.

và cả những người ngoài cuộc.

Mainstream economic models assume people are rational actors

Kinh tế học chính thống giả định con người là diễn viên có lý trí,

có khả năng tính toán chi phí và lợi ích dựa trên lựa chọn của họ

who weigh the cost and benefits of their options

and choose the most advantageous path forward.

và chọn lựa con đường có lợi nhất.

If those in poverty know they'll gain no net benefit from working,

Nếu những người nghèo biết rằng đi làm sẽ không có lợi ích gì,

they're incentivized to remain in government assistance.

họ sẽ tự động viên mình tiếp tục nhận trợ cấp của chính phủ.

Of course, people work for many reasons,

Tất nhiên, con người làm việc với nhiều lý do,

including societal norms and personal values.

như là một điều bình thường của xã hội hay là giá trị cá nhân.

But income is a major incentive to pursuing employment.

Nhưng lương là sự thúc đẩy chính để một người đi làm.

And when less people take on new jobs, the economy slows down,

Và nếu có ít người chấp nhận công việc, nền kinh tế sẽ trì trệ,

giữ mọi người chìm trong nghèo đói

keeping people in poverty

and potentially pushing people on the cusp of poverty over the edge.

và có thể sẽ đẩy sự nghèo đói lên tới đỉnh điểm.

Some have suggested this feedback loop could be removed

Một số người ý kiến rằng chu kì này sẽ được giải quyết

by eliminating government assistance programs altogether.

nếu ta bỏ đi hết các chương trình trợ cấp của chính phủ.

But most agree the solution is neither realistic nor humane.

Nhưng phần lớn đều đồng ý rằng ý kiến này không hợp lý và vô nhân đạo.

So how can we redesign benefits in a way that doesn't penalize people for working?

Vậy chúng ta thiết kế lại các phúc lợi như thế nào

để chúng không ảnh hưởng đến những người đi làm?

Many countries have tried different ways to circumvent this problem.

Các quốc gia đã thử nhiều cách khác nhau để giải quyết vấn đề.

Some allow people to continue receiving benefits for a given period

Một số cho phép người nhận tiếp tục nhận các trợ cấp trong một khoảng thời gian

after finding a job,

sau khi kiếm được công việc,

while others phase out benefits gradually as income increases.

trong khi một số khác giảm dần trợ cấp khi thu nhập của họ tăng dần.

These policies still remove some financial incentive to work,

Những chính sách này vẫn lấy đi sự khích lệ làm việc,

but the risk of a welfare trap is lower.

nhưng rủi ro của bẫy phúc lợi là thấp hơn.

Other governments provide benefits like education, childcare, or medical care

Một số chính phủ khác cung cấp phúc lợi như giáo dục, chăm sóc trẻ em, hay y tế

equally across all their citizens.

bình đẳng cho tất cả công dân.

One proposed solution takes this idea of universal benefits even further.

Một giải pháp được đề xuất đã đưa ý tưởng bình đẳng này đi xa hơn.

A universal basic income would provide a fixed benefit to all members of society,

Một mức lương cơ bản sẽ cung cấp một mức phúc lợi cố định

cho tất cả mọi người trong xã hội

regardless of wealth or employment status.

không tính đến độ giàu có hay tình trạng công việc.

This is the only known policy that could entirely remove welfare traps,

Đây là chính sách duy nhất chúng ta biết có thể loại bỏ bẫy phúc lợi hoàn toàn,

since any earned wages would supplement the benefit rather than replace it.

vì mọi tiền lương nhận được sẽ bổ sung cho các trợ cấp thay vì thay thế.

In fact, by creating a stable income floor below which no one can fall,

Trong thực tế, bằng việc tạo ra một mức lương sàn ổn định

mà không ai phải chịu lương thấp hơn,

basic income might prevent people from falling into poverty in the first place.

lương cơ bản sẽ ngăn cản chúng ta rơi vào nghèo khó ngay từ đầu.

Numerous economists and thinkers

Đông đảo các nhà kinh tế và lý luận

have championed this idea since the 18th century.

đã ủng hộ ý kiến này từ thế kỉ 18.

But for now, universal basic income remains largely hypothetical.

Nhưng ngày nay, mức lương cơ bản phần lớn vẫn còn là một giả thiết.

Although it's been tried in some places on a limited scale,

Mặc dù ý tưởng được thử nghiệm cục bộ ở nhiều nơi,

these local experiments don’t tell us much about how the policy

những thí nghiệm vi mô này không cho ta biết nhiều về chính sách

would play out across an entire nation— or a planet.

có hay không sẽ giúp ích cho cả một quốc gia— hay hành tinh.

Whatever strategy governments pursue,

Dẫu chính phủ thực hiện bất kì chiến lược nào,

solving the welfare trap requires respecting people’s agency and autonomy.

giải quyết bẫy phúc lợi cần sự tôn trọng với quyền tự quyết và tự do của công dân.

Chỉ khi ta cho phép từng cá nhân tạo ra một sự thay đổi dài hạn

Only by empowering individuals to create long-term change

in their lives and communities

trong cuộc sống và cộng đồng của họ,

can we begin to break the cycle of poverty.

chúng ta mới có thể phá vỡ luẩn quẩn nghèo đói này.