The Greek myth of Talos, the first robot - Adrienne Mayor

3,133,678 views ・ 2019-10-24

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Saliha Karatepeli
00:07
Hephaestus, god of technology, was hard at work on his most ingenious invention yet.
0
7308
5350
Teknoloji tanrısı olan Hephaestus, en ustaca icadı için çok çalışıyordu.
00:12
He was creating a new defense system for King Minos,
1
12658
3288
Girit adasında daha az davetsiz misafir isteyen Kral Minos için
00:15
who wanted fewer intruders on his island kingdom of Crete.
2
15946
4001
yeni bir savunma sistemi yapıyordu.
00:19
But mortal guards and ordinary weapons wouldn’t suffice,
3
19947
3332
Ancak ölümlü muhafızlar ve sıradan silahlar yetmezdi,
00:23
so the visionary god devised an indomitable new defender.
4
23279
4060
bu yüzden vizyon sahibi tanrı yenilmez yepyeni bir savunucu tasarladı.
00:27
In the fires of his forge,
5
27339
1686
Hephaestus icadını demir ocağının ateşinde,
00:29
Hephaestus cast his invention in the shape of a giant man.
6
29025
4510
dev bir adam şeklinde yaptı.
00:33
Made of gleaming bronze; endowed with superhuman strength,
7
33538
3689
Işıltılı bronzdan yapılmış; insanüstü güçle donatılan
00:37
and powered by ichor, the life fluid of the gods,
8
37227
3295
ve tanrıların yaşam sıvısı olan ikor tarafından desteklenen bu otomat,
00:40
this automaton was unlike anything Hephaestus had forged before.
9
40522
4221
Hephaestus'un daha önce oluşturduğu hiçbir şeye benzemiyordu.
00:44
The god named his creation Talos: the first robot.
10
44743
4690
Tanrı, yarattığına İlk Robot Talos adını verdi.
00:49
Three times a day, the bronze guardian marched around the island's perimeter
11
49433
4172
Günde üç kez, bronz muhafız adanın çevresini dolaşarak
00:53
searching for interlopers.
12
53605
1784
davetsiz misafirleri aradı.
00:55
When he identified ships approaching the coast,
13
55389
2467
Sahile yaklaşan gemileri tespit ettiğinde,
00:57
he hurled massive boulders into their path.
14
57856
2907
yollarına büyük kayalar fırlattı.
01:00
If any survivors made it ashore,
15
60763
2194
Hayatta kalan herhangi biri karaya çıkarsa
01:02
he would heat his metal body red-hot and crush victims to his chest.
16
62957
5090
metal vücudunu kızgın bir şekilde ısıtır ve kurbanları göğsünde ezerdi.
01:08
Talos was intended to fulfill his duties day after day, with no variation.
17
68047
4914
Talos görevlerini her gün değişmeksizin yerine getirmeyi amaçladı.
01:12
But despite his robotic behavior,
18
72961
2079
Fakat robotik davranışına rağmen
01:15
he possessed an internal life his victims could scarcely imagine.
19
75040
4160
kurbanlarının pek hayal edemediği bir iç yaşama sahipti.
01:19
And soon,
20
79200
924
Yakın zamanda,
01:20
the behemoth would encounter a ship of invaders that would test his mettle.
21
80124
4710
dev yaratık, cesaretini test edecek bir istilacı gemisiyle karşılaşacaktı.
01:24
The bedraggled crew of Jason, Medea, and the Argonauts
22
84834
3435
Jason, Medea ve Argonauts’ın darmadağınık takımı,
01:28
were returning from their hard-won quest to retrieve the Golden Fleece.
23
88269
4250
Altın Post’u almak için zor kazanılmış meceralarından geri dönüyordu.
01:32
Their adventure had taken many dark turns,
24
92519
2453
Maceraları pek çok karanlık yola girmişti
01:34
and the weary sailors were desperate to rest in a safe harbor.
25
94972
3997
ve yorgun denizciler güvenli bir limanda dinlenmek için her şeyi göze alırdı.
01:38
They’d heard tales of Crete’s invulnerable bronze colossus,
26
98969
3451
Girit’in yenilmez bronz devinin hikayelerini duydular
01:42
and made for a sheltered cove.
27
102420
2482
ve korunaklı bir koy için yola koyuldular.
01:44
But before they could even drop anchor, Talos spotted them.
28
104902
4970
Daha demir atamadan Talos onları fark etti.
01:49
While the Argonauts cowered at the approach of the awesome automaton,
29
109872
3796
Argonauts, müthiş otomatın yaklaşmasına engel olurken
01:53
the sorceress Medea spotted a glinting bolt on the robot’s ankle—
30
113668
4400
büyücü Medea robotun bileği üzerinde parlayan bir cıvata tespit etti
01:58
and devised a clever gambit.
31
118068
2689
ve zekice bir kumar oynadı.
02:00
Medea offered Talos a bargain:
32
120757
2232
Medea Talos'a bir anlaşma sundu:
02:02
she claimed that she could make Talos immortal
33
122989
2604
cıvatayı çıkarması karşılığında
02:05
in exchange for removing the bolt.
34
125593
2613
Talos'u ölümsüz yapacaktı.
02:08
Medea's promise resonated deep within his core.
35
128206
3166
Medea'nın vaadi, çekirdeğinin derinliklerinde çınladı.
02:11
Unaware of his own mechanical nature,
36
131372
2497
Talos, kendi mekanik doğasından habersiz
02:13
and human enough to long for eternal life, Talos agreed.
37
133869
4790
ve sonsuz yaşam için özlem duyacak kadar insan olduğundan kabul etti.
02:18
While Medea muttered incantations, Jason removed the bolt.
38
138659
4312
Medea büyülü sözlerii mırıldanırken Jason cıvatayı çıkardı.
02:22
As Medea suspected, the bolt was a weak point in Hephaestus’ design.
39
142971
4930
Medea'nın şüphelenildiği gibi, cıvata Hephaestus’un zayıf bir noktasıydı.
02:27
The ichor flowed out like molten lead, draining Talos of his power source.
40
147901
5903
İkhor, Talos'un güç kaynağından erimiş kurşun gibi aktı.
02:33
The robot collapsed with a thunderous crash,
41
153804
3139
Robot, şiddetli bir çarpma ile çöktü
02:36
and the Argonauts were free to travel home.
42
156943
3565
ve Argonautlar eve seyahat etmekte serbestti.
02:40
This story, first recorded in roughly 700 BCE,
43
160508
3802
İlk olarak kabaca MÖ 700'de kaydedilen bu hikaye,
02:44
raises some familiar anxieties about artificial intelligence—
44
164310
4094
yapay zeka hakkında bazı bilinen endişeler yaratıyor
02:48
and even provides an ancient blueprint for science fiction.
45
168404
3995
ve hatta bilim kurgu için eski bir taslak sunuyor.
02:52
But according to historians, ancient robots were more than just myths.
46
172399
4340
Ancak tarihçilere göre eski robotlar mitlerden ibaret değildi.
02:56
By the 4th century BCE,
47
176739
1844
MÖ 4. yy'da Yunanlı mühendisler,
02:58
Greek engineers began making actual automatons
48
178583
3366
robotik hizmetçiler ve uçan kuş modelleri dahil olmak üzere
03:01
including robotic servants and flying models of birds.
49
181949
3997
gerçek otomatlar yapmaya başladı.
03:05
None of these creations were as famous as Talos,
50
185946
2802
Bu eserlerin hiçbiri Yunan sikkelerinde, vazo resimlerinde,
03:08
who appeared on Greek coins, vase paintings, public frescoes,
51
188748
3761
kamu fresklerinde ve tiyatro gösterilerinde ortaya çıkan
03:12
and in theatrical performances.
52
192509
1999
Talos kadar ünlü değildi.
03:14
Even 2,500 years ago,
53
194508
2411
2500 yıl önce bile Yunanlılar,
03:16
Greeks had already begun to investigate the uncertain line
54
196919
3321
insan ve makine arasındaki belirsiz çizgiyi
03:20
between human and machine.
55
200240
2336
araştırmaya başlamıştı.
03:22
And like many modern myths about artificial intelligence,
56
202576
3234
Yapay zeka hakkındaki birçok modern efsane gibi,
03:25
Talos’ tale is as much about his robotic heart as it is about his robotic brain.
57
205810
5926
Talos’un hikayesi robotik beyni ile olduğu kadar robot kalbi hakkında.
03:31
Illustrating the demise of Talos on a vase of the fifth century BCE,
58
211736
4490
Bir ressam, MÖ 5. yüzyıla ait bir vazo üzerinde
03:36
one painter captured the dying automaton’s despair
59
216226
3310
ölmekte olan otomat Talos'un umutsuzluğunu,
03:39
with a tear rolling down his bronze cheek.
60
219536
3050
bronz yanağından inen gözyaşı ile görselleştirdi.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7