Why bats don't get sick - Arinjay Banerjee

Çeviri: ecenur masood Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

If this bat were a human, she'd be in deep trouble.

Eğer bu yarasa insan olsaydı başı büyük belada olurdu.

She’s infected with several deadly viruses,

Kendisi kuduz, SARS, ve Ebola’ya neden olanlar dahil

including ones that cause rabies, SARS, and Ebola.

birçok ölümcül virüsle enfekte edilmiş.

But while her diagnosis would be lethal for other mammals,

Teşhisi diğer memeliler için ölümcül olsa da

this winged wonder is totally unfazed.

bu kanatlı mucize bundan etkilenmiyor.

In fact, she may even spend the next 30 years living

Hatta önümüzdeki 30 yılı her şey yolundaymışcasına yaşayabilir–

as if this were totally normal– because for bats, it is.

çünkü yarasalar için öyledir.

So what’s protecting her from these dangerous infections?

Peki onu bu tehlikeli enfeksiyonlardan koruyan nedir?

To answer this question, we first need to understand

Bu soruyu cevaplamak için

öncelikle virüsler ile konakçılar arasındaki ilişkiyi anlamamız gerekiyor.

the relationship between viruses and their hosts.

Every virus has evolved to infect specific species within a class of creatures.

Her virüs, bir canlı sınıfıdaki spesifik türleri enfekte etmek için evrimleşmiştir.

This is why humans are unlikely to be infected by plant viruses,

İnsanların bitki virüslerinden enfekte olmamasının

and why bees don’t catch the flu.

ve arıların gribe yakalanmamasının nedeni budur.

However, viruses do sometimes jump across closely related species

Ancak virüsler bazen yakın ilişkili türler arasında sıçrarlar

And because the new host has no established immune defenses,

ve yeni konakçının oturmuş bir bağışıklık savunması olmadığı için

the unknown virus presents a potentially lethal challenge.

bilinmeyen virüs potansiyel olarak ölümcül bir tehlike sunar.

This is actually bad news for the virus as well.

Bu aslında virüs için de kötü haberdir.

Their ideal host provides a steady stream of resources

İdeal ev sahibi, sürekli sabit kaynak akışı sağlar

and comes into contact with new parties to infect—

ve enfekte etmek için yeni taraflarla temasa geçer—

two criteria that are best met by living hosts.

yaşayan konakçılar tarafından karşılanan en iyi iki kriterdir.

All this to say that successful viruses

Bütün bunlar başarılı virüslerin,

don’t typically evolve adaptations that kill their hosts—

uçan arkadaşlarımızı enfekte eden virüsler de dahil olmak üzere,

including the viruses that have infected our flying friend.

ev sahiplerini öldüren uyarlamalar geliştirmediğini söylemek içindir.

The deadly effects of these viruses aren’t caused by the pathogens directly,

Bu virüslerin ölümcül etkileri, doğrudan patojenlerden ziyade

but rather, by their host’s uncontrolled immune response.

konakçının kontrolsüz bağışıklık tepkisi nedeniyle olur.

Infections like Ebola or certain types of flu have evolved

Ebola veya belirli grip türleri gibi enfeksiyonlar,

memeli konakçılarının bağışıklık sistemine yüklenerek zorlamak için evrimleşmiştir.

to strain the immune system of their mammalian host

by sending it into overdrive.

The body sends hordes of white blood cells,

Vücut, yabancı istilacıları öldürmek için

antibodies and inflammatory molecules to kill the foreign invader.

bir sürü beyaz kan hücresi, antikorlar ve iltihaplı moleküller gönderir.

But if the infection has progressed to high enough levels,

Fakat enfeksiyon yeterince yüksek seviyelere ilerlemişse

an assault by the immune system can lead to serious tissue damage.

bağışıklık sisteminin saldırısı ciddi doku hasarına yol açabilir.

In particularly virulent cases, this damage can be lethal.

Özellikle şiddetli durumlarda, bu hasar ölümcül olabilir.

And even when it’s not,

Öyle olmadığında bile,

the site is left vulnerable to secondary infection.

site ikincil enfeksiyonlara karşı savunmasız kalır.

But unlike other mammals,

Diğer memelilerden farklı olarak,

bats have been in an evolutionary arms race with these viruses for millennia,

yarasalar binlerce yıldır bu virüslerle evrimsel bir silahlanma yarışındalar

and they’ve adapted to limit this kind of self-damage.

ve bu tür kendilerine verilen zararı sınırlamak için adapte oldular.

Their immune system has a very low inflammatory response;

Bağışık sistemleri çok düşük bir inflamatuvar yanıta sahiptir;

an adaptation likely developed alongside the other trait

onları diğer memelilerden ayıran özelliğin yanında gelişen muhtemel bir adaptasyon:

that sets them apart from other mammals: self-powered flight.

kendi güçleriyle uçuş.

This energy-intensive process can raise a bat’s body temperature to over 40ºC.

Bu yoğun enerjili süreç,

bir yarasanın vücut ısısını 40ºC’nin üzerine çıkarabilir.

Such a high metabolic rate comes at a cost;

Böyle yüksek bir metabolizmanın da bir bedeli vardır;

flight produces waste molecules called Reactive Oxygen Species

uçuş, DNA moleküllerine zarar veren ve parçalayan

that damage and break off fragments of DNA.

Reaktif Oksijen Türleri adı verilen atık moleküller üretir.

In other mammals, this loose DNA

Diğer memelilerde bu gevşek DNA, bağışıklık sistemi tarafından

would be attacked by the immune system as a foreign invader.

yabancı bir istilacı olarak saldırıya uğrayacaktır.

But if bats produce these molecules as often as researchers believe,

Eğer yarasalar araştırmacıların inandığı sıklıkla bu molekülleri üretiyorsa

they may have evolved a dampened immune response

kendi hasar görmüş DNA’larına karşı

to their own damaged DNA.

zayıf bir bağışıklık tepkisi geliştirmiş olabilirler.

In fact, certain genes associated with sensing broken DNA

Aslında yarasa genomunda, kırık DNA’yı algılama

and deploying inflammatory molecules are absent from the bat genome.

ve iltihaplı molekülleri dağıtma ile ilişkili bazı genler yoktur.

The result is a controlled low-level inflammatory response

Sonuç, yarasaların sistemlerinde virüslerle bir arada yaşamasına izin veren

that allows bats to coexist with the viruses in their systems.

kontrollü düşük seviyeli bir inflamatuvar yanıttır.

Even more impressive,

Daha da etkileyici olan,

bats are able to host these viruses for decades

yarasalar on yıllar boyunca bu virüsleri

without any negative health consequences.

hiçbir negatif sağlık sonucu olmadan barındırabilmektedir.

According to a 2013 study, bats have evolved efficient repair genes

2013′teki bir araştırmaya göre, yarasalar uğradıkları sık DNA hasarına

to counteract the frequent DNA damage they sustain.

karşı koymak için verimli onarım genleri geliştirdiler.

These repair genes may also contribute to their long lives.

Bu onarım genleri, aynı zamanda uzun ömürlerine de katkı sağlayabilir.

Animal chromosomes end with a DNA sequence called a telomere.

Hayvan kromozomları, telomer denen bir DNA dizisi ile biter.

These sequences shorten over time in a process

Bu diziler, birçok kişinin hücre yaşlanmasına katkı sağladığına inandığı

that many believe contributes to cell aging.

bir süreçte zamanla kısalır.

But bat telomeres shorten much more slowly than their mammalian cousins—

Ancak yarasa telomerleri memeli kuzenlerinden çok daha yavaşça kısalır—

granting them lifespans as long as 41 years.

bu onlara 41 yıla kadar ömür verir.

Of course, bats aren’t totally invincible to disease,

Elbette yarasalar bakteri, bilinmeyen bir virüs ya da mantar bile sebep olsa

whether caused by bacteria, unfamiliar viruses, or even fungi.

hastalıklara karşı tamamen yenilmez değildir.

Bat populations have been ravaged by a fungal infection

Yarasa popülasyonları, beyaz burun sendromu adı verilen

called white-nose syndrome,

kış uykusunu ölümcül şekilde altüst edebilen ve kanat dokusunu bozabilen

which can fatally disrupt hibernation and deteriorate wing tissue.

bir mantar enfeksiyonu tarafından tahrip edilmiştir.

These conditions prevent bats from performing critical roles

Bu koşullar, yarasaların ekosistemlerinde tozlaşmaya

in their ecosystems, like helping with pollination and seed dispersal,

ve tohum dağılımına yardımcı olmak, haşereleri ve böcekleri tüketmek gibi

and consuming pests and insects.

elzem rolleri yürütmelerini engeller.

To protect these animals from harm, and ourselves from infection,

Bu hayvanları zarardan ve kendimizi de enfeksiyondan korumak için

humans need to stop encroaching on bat habitats and ecosystems.

yarasaların habitat ve ekosistemlerine saldırmayı bırakmamız gerekiyor.

Hopefully, preserving these populations

Umarız ki bu popülasyonları korumak,

will allow scientists to better understand bats’ unique antiviral defense systems.

bilim insanlarının yarasaların antiviral savunma sistemlerini

daha iyi anlamalarını sağlayacaktır.

And maybe one day, this research will help our own viral immunity take flight.

Belki bir gün, bu araştırma kendi viral bağışıklığımızın uçmasına yardımcı olur.