What is a calorie? - Emma Bryce

Kalori nedir? - Emma Bryce

4,761,568 views ・ 2015-07-13

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Selda Yener Gözden geçirme: güney örnek
00:06
We hear about calories all the time.
0
6728
2640
Kalorilerle ilgili sık sık bir şeyler duyarız.
00:09
How many calories are in this cookie?
1
9368
1896
Bu kurabiyede kaç kalori var?
00:11
How many are burned by 100 jumping jacks,
2
11264
2598
100 krikolar atlamayla,
ya da uzun mesafe koşarak,
00:13
or long distance running,
3
13862
1443
ya da hareket ederek kaç kalori yakarız?
00:15
or fidgeting?
4
15305
1192
00:16
But what is a calorie, really, and how many of them do we actually need?
5
16497
4911
Peki gerçekten kalori nedir ve tam olarak kaç kaloriye ihtiyacımız var?
00:21
Calories are a way of keeping track of the body's energy budget.
6
21408
4052
Kaloriler vücudun enerji kapasitesinin kaydını tutmanın bir yoludur.
00:25
A healthy balance occurs when we put in about as much energy as we lose.
7
25460
5335
Sağlıklı bir denge aldığımız kadar enerjiyi harcadığımızda oluşur.
00:30
If we consistently put more energy into our bodies than we burn,
8
30795
3908
Sürekli yaktığımızdan daha fazla enerji alırsak,
00:34
the excess will gradually be stored as fat in our cells,
9
34703
4151
fazlalık miktar hücrelerimizde yavaş yavaş yağ olarak depolanır
00:38
and we'll gain weight.
10
38854
1565
ve kilo alırız.
00:40
If we burn off more energy than we replenish, we'll lose weight.
11
40419
3958
Aldığımızdan daha fazla enerji harcarsak, kilo veririz.
00:44
So we have to be able to measure the energy we consume and use,
12
44377
3821
Yani; tükettiğimiz ve kullandığımız enerjiyi ölçebilmek gerekir,
00:48
and we do so with a unit called the calorie.
13
48198
3315
bunu ise "kalori" adını verdiğimiz birimle yaparız.
00:51
One calorie, the kind we measure in food, also called a large calorie,
14
51513
4773
Yiyeceklerde bulunan, aynı zamanda "büyük kalori" de denilen bir kalori,
00:56
is defined as the amount of energy
15
56286
2319
1 kg suyun sıcaklığını
00:58
it would take to raise the temperature of one kilogram of water
16
58605
4049
1 santigrat derece yükseltmek için gereken
01:02
by one degree Celsius.
17
62654
3176
enerji miktarı olarak tanımlanır.
01:05
Everything we consume has a calorie count,
18
65830
2894
Tükettiğimiz her şeyin kalori hesabı vardır, bu
01:08
a measure of how much energy the item stores in its chemical bonds.
19
68724
4781
bir maddenin kimyasal bağlarında ne kadar enerji depoladığı ölçümüdür.
01:13
The average pizza slice has 272 calories,
20
73505
4240
Ortalama bir pizza diliminde 272 kalori bulunur,
01:17
there are about 78 in a piece of bread,
21
77745
2889
bir dilim ekmekte yaklaşık 78 kalori,
01:20
and an apple has about 52.
22
80634
3086
bir elmada ise yaklaşık 52 kalori vardır.
01:23
That energy is released during digestion,
23
83720
2600
Enerji, sindirim sırasında salınır
01:26
and stored in other molecules
24
86320
2216
ve diğer moleküllerde saklanır
01:28
that can be broken down to provide energy when the body needs it.
25
88536
3993
ve bunlar vücut ihtiyaç duyduğunda enerji sağlamak için parçalanır.
01:32
It's used in three ways:
26
92529
1920
Bu üç şekilde kullanılır:
01:34
about 10% enables digestion,
27
94449
2531
yüzde onu sindirime yardımcı olur,
01:36
about 20% fuels physical activity,
28
96980
2994
yüzde yirmisi fiziksel aktiviteyi harekete geçirir
01:39
and the biggest chunk, around 70%,
29
99974
2532
ve yüzde yetmişlik en büyük kısmı ise
01:42
supports the basic functions of our organs and tissues.
30
102506
4339
dokuların ve organlarımızın temel işlevlerini destekler.
01:46
That third usage corresponds to your basal metabolic rate,
31
106845
4912
Üçüncü söylediğimiz bazal metabolizma hızı ile aynı şeydir;
01:51
a number of calories you would need to survive
32
111757
2476
yemek yemediğimiz ve hareket etmediğimiz zaman
01:54
if you weren't eating or moving around.
33
114233
3026
yaşamımızı sürdürmek için gereken enerji miktarıdır.
01:57
Add in some physical activity and digestion,
34
117259
2233
Biraz fiziksel aktivite ve sindirimi katarsak,
01:59
and you arrive at the official guidelines
35
119492
2320
ortalama bir insanın
02:01
for how many calories the average person requires each day:
36
121812
4876
günde ne kadar kalori ihtiyacı olduğunun standart verilerine ulaşırız:
02:06
2000 for women and 2500 for men.
37
126688
3415
Kadınlarda 2000 erkeklerde ise 2500'dür.
02:10
Those estimates are based on factors
38
130103
1854
Bu hesaplarda ortalama kilo,
02:11
like average weight, physical activity and muscle mass.
39
131957
4570
fiziksel aktivite ve kas yoğunluğu gibi faktörler baz alınır.
02:16
So does that mean everyone should shoot for around 2000 calories?
40
136527
4040
Peki bu, herkes yaklaşık 2000 kalori hedeflemelidir anlamına mı geliyor?
02:20
Not necessarily.
41
140567
1829
Tam olarak değil.
02:22
If you're doing an energy guzzling activity,
42
142396
2158
Eğer Fransa Bisiklet Turu gibi
02:24
like cycling the Tour de France,
43
144554
1826
enerji tüketen bir aktivite yapıyorsanız,
02:26
your body could use up to 9000 calories per day.
44
146380
4399
vücudunuz günlük 9000 kalori kadar kullanır.
02:30
Pregnancy requires slightly more calories than usual,
45
150779
3218
Hamilelik normalden biraz daha fazla kalori gerektirir
02:33
and elderly people typically have a slower metabolic rate,
46
153997
3526
ileri yaştaki insanlar ise genellikle daha yavaş metabolizmaya sahiptir,
02:37
energy is burned more gradually, so less is needed.
47
157523
3914
enerji daha yavaş yakılır, doğal olarak daha azına ihtiyaç duyulur.
02:41
Here's something else you should know before you start counting calories.
48
161437
3568
Kalori hesabı yapmadan önce bilmeniz gereken başka bir şey daha var.
02:45
The calorie counts on nutrition labels measure how much energy the food contains,
49
165005
5451
Kalori, tam olarak yakmanız gereken enerji miktarına göre değil,
02:50
not how much energy you can actually get out of it.
50
170456
3923
gıdanın ne kadar enerji içerdiğini ölçen besin sınıflandırmasına dayanır.
02:54
Fibrous foods like celery and whole wheat take more energy to digest,
51
174379
4815
Maydanozgiller ve tam buğday gibi lifli gıdaları sindirmek için
02:59
so you'd actually wind up with less energy from a 100 calorie serving of celery
52
179194
4878
daha fazla enerji gerekir, yani; 100 kalorilik bir maydanozgilin sindirimi
03:04
than a 100 calorie serving of potato chips.
53
184072
3338
100 kalorilik bir patates cipsinden daha az enerji ile olur.
03:07
Not to mention the fact that some foods offer nutrients like protein and vitamins,
54
187410
4918
Ayrıca,bazı gıdalar protein ve vitaminler gibi besleyici öğeler bulundururken
03:12
while others provide far less nutritional value.
55
192328
3338
bazıları da çok daha az besin değeri içerir.
03:15
Eating too many of those foods
56
195666
1444
Bu tür gıdaları aşırı tüketmek
03:17
could leave you overweight and malnourished.
57
197110
3922
fazla kiloya ve yanlış beslenmenize neden olabilir.
03:21
And even with the exact same food,
58
201032
2405
Hatta aynı tür besinleri tüketen farklı insanlar,
03:23
different people might not get the same number of calories.
59
203437
3675
aynı miktarda kalori almayabilir.
03:27
Variations in things like enzyme levels,
60
207112
2327
Enzim düzeyleri,
03:29
gut bacteria,
61
209439
1542
bağırsak bakterileri
03:30
and even intestine length,
62
210981
2123
ve hatta bağırsak uzunluğu gibi farklılıklar,
03:33
means that every individual's ability to extract energy from food
63
213104
4375
her bireyin gıdalardan alacağı enerjinin
03:37
is a little different.
64
217479
1859
biraz farklı olabileceğini gösterir.
03:39
So a calorie is a useful energy measure,
65
219338
2508
Dolaysıyla kalori faydalı bir enerji ölçümüdür,
03:41
but to work out exactly how many of them each of us requires
66
221846
3759
ancak her birimizin tam olarak ne kadar kaloriye ihtiyacı olduğunu hesaplamak için
03:45
we need to factor in things like exercise,
67
225605
2655
egzersiz,
gıdanın türü
03:48
food type,
68
228260
1254
ve vücudumuzun enerjiyi işleme yetisini dikkate almak gerekir.
03:49
and our body's ability to process energy.
69
229514
2508
Bütün bunları bir gıda etiketinde bulmanız dileğiyle, başarılar!
03:52
Good luck finding all of that on a nutrition label.
70
232022
2954

Original video on YouTube.com
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7