How does the Nobel Peace Prize work? - Adeline Cuvelier and Toril Rokseth

Translator: Thasatsaya Sriwongchai Reviewer: Kelwalin Dhanasarnsombut

What do a seventeen-year-old Pakistani,

อะไรคือสิ่งที่ หญิงสาวชาวปากีสถานวัยสิบเจ็ดปี

a Norwegian explorer,

นักสำรวจชาวนอร์เวย์

a Tibetan monk,

พระชาวธิเบต

and an American pastor have in common?

และบาทหลวงชาวอเมริกันมีเหมือนกัน

They were all awarded the Nobel Peace Prize.

พวกเขาเคยได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ

Among the top prestigious awards in the world,

ในบรรดารางวัลอันทรงเกียรติทั่วโลก

this prize has honored some of the most celebrated

รางวัลนี้ให้เพื่อยกย่องคนที่มีชื่อเสียง

and revered international figures and organizations in history.

และแสดงความนับถือต่อบุคคลและองค์กรสากล มากที่สุดในหน้าประวัติศาสตร์

To understand how it all got started, we have to go back to the 1800s.

เพื่อทำความเข้าใจว่ามันเริ่มต้นขึ้นได้อย่างไร เราต้องลองย้อนกลับยังยุค 1800

Swedish chemist Alfred Nobel

อัลเฟรต โนเบล นักเคมีชาวสวีเดน

was then mostly known for the invention of dynamite,

เป็นต่อมาเป็นที่รู้จัก ในฐานะผู้คิดค้นระเบิดไดนาไมต์

a breakthrough which launched his career as a successful inventor

การค้นพบซึ่งสร้างอาชีพให้กับเขา ในฐานะนักประดิษฐ์

and businessman.

และนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ

30 years later, he had become extremely wealthy,

30 ปีถัดมา เขาได้กลายเป็นผู้ที่ร่ำรวยอย่างมาก

but never married,

แต่ไม่เคยแต่งงาน

and had no children.

และไม่มีลูก

When his will was opened after his death,

เมื่อพินัยกรรมของเขาได้ถูกเปิดออก หลังจากที่เขาเสียชีวิต

it came as a surprise that his fortune was to be used for five prizes

ก็เป็นที่น่าแปลกใจว่ามรดกของเขา จะถูกนำไปใช้เป็นรางวัลในห้าสาขา

in physics, chemistry, medicine, literature, and peace.

ได้แก่ ฟิสิกส์ เคมี การแพทย์ วรรณกรรม และสาขาสันติภาพ

These prizes illustrated his lifelong commitment to sciences

รางวัลนี้แสดงให้เห็นถึงการอุทิศตน อย่างยาวนานให้กับวงการวิทยาศาสตร์

and his passion for literature.

และความสนใจทางด้านวรรณกรรมของเขา

But what about peace?

แล้วโนเบลสาขาสันติภาพล่ะ

Because Nobel's name was tied to inventions used in the war industry,

เนื่องจากชื่อของโนเบลเชื่อมโยงกับ สิ่งประดิษฐ์ในอุตสาหกรรมการผลิตอาวุธสงคราม

many have assumed that he created the peace prize out of regret.

หลายคนคิดว่าเขาได้สร้างรางวัลสันติภาพ เนื่องจากความเสียใจต่อสิ่งที่เขาคิดค้นขึ้น

However, this is all speculation as he never expressed any such sentiments,

อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดนี้เป็นเพียงการคาดเดา เนื่องจากเขาไม่เคยทิ้งความเห็นใด ๆ เอาไว้

and his inventions were also used for constructive purposes.

และสิ่งประดิษฐ์ของเขายังถูกใช้ในการก่อสร้าง

Instead, many historians connect Alfred Nobel's interest for the peace cause

นักประวัติศาสตร์หลายท่านจึงเชื่อมโยงความสนใจ ของโนเบลที่มีต่อสันติภาพ เนื่องจาก

to his decade-long friendship and correspondence

มิตรภาพและความสัมพันธ์นับศตวรรษของเขา

with an Austrian pacifist named Bertha Von Suttner.

กับนักสันตินิยมชาวออสเตรเลีย นามเบอร์ทา วอน ซัตเนอร์ (Bertha Von Suttner)

Von Suttner was one of the leaders of the international peace movement,

วอน ซัตเนอร์ เป็นหนึ่งในผู้นำ ในการเคลื่อนไหวสันติภาพสากล

and in 1905, after Nobel's death,

และในปี ค.ศ. 1905 หลังจากการเสียชีวิตของโนเบล

she became the first woman to be awarded the Nobel Peace Prize.

เธอเป็นผู้หญิงคนแรก ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ

Nobel's will outlined three criteria for the Peace Prize,

โนเบลร่างข้อกำหนดสามอย่างเอาไว้ สำหรับรางวัลสาขาสันติภาพ

which unlike the other Sweden-based prizes,

ซึ่งต่างจากรางวัลโนเบลสาขาอื่น ๆ ที่จัดขึ้นที่สวีเดน

would be administered in Norway.

การมอบรางวัลนี้จัดขึ้นที่ประเทศนอร์เวย์

Disarmament, peace congresses, and brotherhood between nations.

การลดอาวุธ การทำสนธิสัญญาเพื่อสันติภาพ และความปรองดองระหว่างชาติ

These standards have since been expanded

มาตรฐานนี้ได้ถูกขยายในปัจจุบัน

to include other ways of promoting peace,

เพื่อให้ครอบคลุมแนวทางอื่น ในการส่งเสริมสันติวิธี

such as human rights and negotiations.

เช่น สิทธิมนุษยชนและการเจรจา

And the prize doesn't just have to go to one person.

และรางวัลก็ไม่จำเป็นว่าจะต้องมอบให้ กับบุคคลเพียงคนเดียว

About a third of Noble Peace Prizes have been shared

ประมาณหนึ่งในสามของรางวัลจะถูกแบ่ง

by two or three laureates.

ให้กับผู้ได้รับรางวัลจำนวนสองถึงสามคน

So how do nominations for the prize work?

แล้วหลักการคัดเลือกผู้ที่เหมาะสมนั้น เป็นอย่างไร

According to the Nobel Foundation,

จากข้อมูลของมูลนิธิโนเบล

a valid nomination can come from a member of a national assembly,

ผู้ที่มีสิทธิได้รับการเสนอชื่อ สามารถมาจากการเสนอชื่อของสภาแห่งชาติ

state government,

รัฐบาลแห่งชาติ

or an international court.

หรือศาลระหว่างประเทศ

Eligible nominators also include university rectors,

ผู้ที่มีคุณสมบัติอาจรวมถึง อธิการบดีมหาวิทยาลัย

professors of the social sciences, history, philosophy, law, and theology,

อาจารย์ในสาขาสังคมศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ปรัชญา กฎหมาย และศาสนวิทยา

and previous recipients of the Peace Prize.

และผู้ที่เคยได้รับรางวัลในสาขานี้มาก่อน

But if you want to know more about who was recently nominated,

แต่ถ้าคุณอยากรู้ว่า ผู้ได้รับการเสนอชื่อเมื่อเร็ว ๆ นี้

you'll have to be patient.

คุณคงจะต้องรอไปก่อน

All information about nominations remains secret for 50 years.

ข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวกับการเสนอชื่อ จะถูกปิดเป็นความลับนานถึง 50 ปี

Take Martin Luther King Jr.

ในกรณีของมาติน ลูเธอร์ คิง จูเนียร์

We didn't actually know who nominated him until 2014.

เราไม่รู้ว่าใครเสนอชื่อเขา จนกระทั่งปี ค.ศ. 2014

His nominators turned out to be the Quakers,

ผู้เสนอชื่อเขากลายเป็นกลุ่มเควเกอร์ (Quakers)

who had won the prize previously,

ผู้ซึ่งได้รับรางวัลนี้มาก่อน

and eight members of the Swedish Parliament.

และสมาชิกสภาสวีเดนทั้งหมดแปดคน

There's no limit to the number of times a person or organization can be nominated.

ไม่มีข้อกำหนดถึงจำนวนครั้งการเสนอชื่อ บุคคลหรือองค์กรที่สมควรได้รับรางวัล

In fact, Jane Addams,

แท้จริงแล้ว เจน แอดดัมส์ (Jane Addams)

recognized as the founder of social work in the United States,

ผู้ก่อตั้งกิจการเพื่อสังคม ในประเทศสหรัฐอเมริกา

was nominated 91 times before finally being awarded the prize.

ได้รับการเสนอชื่อก่อนหน้านี้ 91 ครั้ง ก่อนที่จะได้รับรางวัลในที่สุด

The absence of a laureate can also be symbolic.

การไม่มีผู้ได้รับรางวัลเลย ยังนับเป็นสัญญาณบางอย่าง

The 1948 decision not to award the prize following the death of Mahatma Gandhi

ปี ค.ศ. 1948 คณะกรรมการปฏิเสธการมอบรางวัล สืบเนื่องจากการเสียชีวิตของมหาตมะ คานธี

has been interpreted as an attempt to respectfully honor

ซึ่งถูกตีความว่าเป็นการเเสดงความเสียใจ และการให้เกียรติ

the so-called missing laureate.

ซึ่งต่อมาได้เรียกเหตุการณ์ดังกล่าวว่า ไม่มีผู้ได้รับรางวัล

As with the other Nobel Prizes,

เช่นเดียวกันกับรางวัลโนเบลสาขาอื่น

the Peace Prize can't be awarded posthumously.

รางวัลในสาขาสันติภาพ ถูกมอบให้ เฉพาะกับบุคคลที่ยังมีชีวิตอยู่เท่านั้น

The secret selection process takes almost a year,

การคัดเลือกนั้นใช้เวลาเกือบปี

and is carried out by the five appointed members

และดำเนินการโดยสมาชิก ผู้ได้รับเกียรติจำนวนห้าท่าน

of the Norwegian Nobel Committee

จากคณะกรรมการรางวัลโนเบลแห่งนอร์เวย์

who are forbidden from having any official political function in Norway.

ผู้ที่ไม่ได้รับสิทธิ์ให้มีบทบาททางการเมือง ในประเทศนอร์เวย์

Starting with a large pool of nominations,

โดยเริ่มต้นจากรายชื่อ ผู้ได้รับการเสนอชื่อจำนวนมาก

exceeding 300 in recent years,

ซึ่งมากกว่า 300 รายชื่อในปีที่ผ่านมา

they access each candidate's work and create a short list.

พวกเขาทำการตรวจสอบผลงาน ของผู้ที่ได้รับการเสนอชื่อและคัดเลือกอีกครั้ง

Finally, the chairman of the Nobel Committee

ในขั้นตอนสุดท้าย ประธานคณะกรรมการโนเบล

publicly announces the laureate in October.

ประกาศรายชื่อผู้ได้รับรางวัล ต่อหน้าสาธารณชนในเดือนตุลาคม

The awards ceremony takes place on December 10th,

พิธีมอบรางวัลถูกจัดขึ้นในวันที่ 10 ธันวาคม

the anniversary of Alfred Nobel's death.

ซึ่งเป็นวันครบรอบการเสียชีวิต ของอัลเฟรต โนเบล

The prize itself includes a gold medal

รางวัลประกอบด้วยเหรียญทอง

inscribed with the Latin words, "Pro pace et fraternitate gentium,"

ที่ถูกแกะสลักด้วยภาษาละตินว่า "โปร พาเซ เอท ฟราเทอร์นิทาเท เจนทิอุม"

or "For the peace and brotherhood of men,"

หรือ "แด่สันติภาพและภราดรภาพแห่งมนุษยชาติ"

as well as a diploma and a large cash prize.

และประกาศณียบัตร พร้อมเงินรางวัลจำนวนมาก

Recently, it's been 8 million Swedish kronor,

ไม่กี่ปีมานี้เอง เงินรางวัลนั้น สูงถึง 8 ล้านโครนสวีเดน

or roughly a million US dollars,

หรือประมาณหนึ่งล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

which is split in the case of multiple laureates.

ซึ่งถูกแบ่งสันปันส่วน ในกรณีที่มีผู้ที่ได้รับรางวัลหลายคน

And while laureates can use the prize money as they choose,

และในขณะที่ผู้ที่ได้รับรางวัล สามารถนำเงินไปใช้ได้ตามต้องการ

in recent years, many have donated it to humanitarian or social causes.

เมื่อไม่กี่ปีก่อน หลายคนได้บริจาคเงินรางวัล เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนและสังคม

For many years, the Nobel Peace Prize was predominately awarded

หลายปีที่ผ่านมา ผู้ที่ได้รับรางวัลโนเบล สาขาสันติภาพมักจะเป็น

to European and North American men.

ชาวยุโรปหรือชาวอเมริกาเหนือ

But in recent years, significant changes have been taking place,

แต่ไม่กี่ปีมานี้ ได้มีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่

making the prize more global than ever.

ทำให้รางวัลโนเบลนั้นเป็นสากลมากขึ้น

23 organizations and 103 individuals,

23 องค์กรและผู้ได้รับรางวัล 103 คน

that's 87 men and 16 women,

ประกอบด้วยผู้ชาย 87 คน และผู้หญิง 16 คน

have made up the 126 Nobel Peace Prize laureates in history.

คือผู้ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ทั้งหมด 126 คน

They include Desmond Tutu for his nonviolent campaign against apartheid

ซึ่งรวมถึง เดสมอน ทูทู (Desmond Tutu) สำหรับการต่อต้านแบ่งแยกสีผิว

in South Africa,

ในประเทศแอฟริกาตอนใต้

Jody Williams for her campaign to ban and clear anti-personnel mines,

โจดี วิลเลียม (Jody Williams) สำหรับการสั่งห้าม และกวาดล้างทุ่นระเบิดแบบทำลายบุคคล

Rigoberta Menchú Tum for her work for social justice and reconciliation

ริกอร์เบอร์ตา เมนชู ทัม (Rigorberta Menchú Tum) สำหรับความเท่าเทียมในสังคม และไกล่เกลี่ยข้อพิพาท

based on respect for the rights of indigenous peoples,

โดยคำนึงถึงการเคารพสิทธิมนุษยชนพื้นฐาน

Martti Ahtisaari for his efforts to resolve international conflicts

มาร์ติ อาฮิซาริ (Marti Ahisaari) จาก ความพยายามแก้ไขข้อขัดแย้งระหว่างชาติ

in Namibia, Kosovo, and Indonesia,

ในประเทศนามีเบีย รัฐโควโซโว และประเทศอินโดนิเซีย

and Aung San Suu Kyi for her nonviolent struggle for democracy

และออง ซาน ซูจี สำหรับ การเรียกร้องประชาธิปไตยโดยสันติ

and human rights in Myanmar.

และสิทธิมนุษยชนในประเทศพม่า

They're just a few examples of the people who have inspired us,

นี่เป็นเพียงบุคคลบางส่วนที่จุดประกายให้เรา

challenged us,

ท้าทายเรา

and demonstrated through their actions

และแสดงให้เราเห็นผ่านการกระทำ

that there are many paths to peace.

ว่าหนทางสู่สันติภาพไม่ได้มีเพียงหนึ่งเดียว