Are Elvish, Klingon, Dothraki and Na'vi real languages? - John McWhorter

ภาษาเอลฟ์ คลิงออน โดทราคิ และนาวี เป็นภาษาจริงหรือ? -จอห์น แมคโวเทอร์ (John McWhorter)

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Kanawat Senanan

To many, one of the coolest things about "Game of Thrones"

หนึ่งในสิ่งที่เจ๋งที่สุดของหนังสุดเจ๋ง

อย่าง "เกมบัลลังก์เลือด" (Game of Thrones)

is that the inhabitants of the Dothraki Sea

คือผู้ที่อาศัยอยู่ในดินแดน ทะเล โดทราคิ (Dothraki Sea)

have their own real language.

มีภาษาของเขาเองจริงๆ

And Dothraki came hot on the heels

และชาวโดทราคิ ก็ควบตามมาติดๆ

of the real language that the Na'vi speak in "Avatar,"

กับภาษาจริงๆที่ชาว นาวี (Na'vi) พูดกันในเรื่อง "อวตาร" (Avatar)

which, surely, the Na'vi needed

ซึ่งแน่ล่ะ ชาวนาวีต้องใช้มัน

when the Klingons in "Star Trek" have had their own whole language since 1979.

เมื่อพวกคลิงออน (Klingons) ใน "สตาร์ เทรค" (Star Trek)

มีภาษาทั้งดุ้นที่เป็นของพวกเขา

ตั้งแต่ปี 1979

And let's not forget the Elvish languages

และอย่าลืมภาษาเอลฟ์ (Elvish) ในนิยายไตรภาค

in J.R.R. Tolkien's "Lord of the Rings" trilogy,

"ลอร์ดออฟเดอะริงส์" (Lord of the Rings) ของ เจ อาร์ อาร์ โทลคีน (J.R.R. Tolkien)

especially since that was the official grandfather

โดยเฉพาะเมื่อมันเป็นคุณปู่

of the fantasy conlangs.

ของภาษาประดิษฐ์แฟนตาซี

"Conlang" is short for "constructed language."

ภาษาประดิษฐ์ (Conlang) นั้นย่อมาจาก Constructed language

They're more than codes like Pig Latin,

พวกมันเป็นมากไปกว่ารหัสอย่าง Pig Latin

and they're not just collections of fabricated slang like the Nadsat lingo

และพวกมันไม่ได้เป็นแค่การรวบรวม

ของศัพท์สแลงที่ถูกสร้างขึ้นเหมือนภาษาเนตแสท (Nadsat)

that the teen hoodlums in "A Clockwork Orange" speak,

ที่พวกวัยรุ่นอันธพาล

ในเรื่อง "อะคล็อคเวอร์คออเรนจ์" (A Clockwork Orange) พูดกัน

where "droog" from Russian happens to mean "friend."

ซึ่งคำว่า ดรูก (droog) จากภาษารัสเซีย

มีความหมายว่า เพื่อน

What makes conlangs real languages isn't the number of words they have.

อะไรที่ทำให้ภาษาประดิษฐ์เป็นภาษาจริงๆ

ใช่จำนวนของคำที่มีหรือเปล่า

It helps, of course, to have a lot of words.

แน่ล่ะ มันช่วยได้เมื่อมีคำเป็นจำนวนมาก

Dothraki has thousands of words.

โดทราคิมีคำหลายพัน

นาวีมีคำเริ่มต้นที่ 1500 คำ

Na'vi started with 1,500 words.

Fans on websites have steadily created more.

บรรดาสาวกในเว็บไซต์ได้สร้างสรรค์ออกมาอีกเรื่อยๆ

But we can see the difference between vocabulary alone

แต่เราเห็นได้ถึงความแตกต่าง

ระหว่างคำศัพท์เพียงอย่างเดียว

and what makes a real language

กับสิ่งที่สร้างภาษาจริงๆ

from a look at how Tolkien put together grand old Elvish,

จากการดูวิธีการที่โทลคีน

นำภาษาเอลฟ์สุดเก่ากึ้กมารวมกัน

a conlang with several thousands words.

ซึ่งมันเป็นภาษาประดิษฐ์ที่มีคำหลายพันคำ

อย่างไรก็ตาม คุณสามารถจดจำภาษารัสเซียได้ 5,000 คำ

After all, you could memorize 5,000 words of Russian

and still be barely able to construct a sentence.

และยังแทบจะไม่สามารถที่จะสร้างประโยคได้

A four-year-old would talk rings around you.

เด็กสี่ขวบยังจะพูดได้ดีกว่าคุณเสียอีก

That's because you have to know how to put the words together.

นั่นก็เพราะว่าคุณจะต้องรู้

วิธีการนำคำต่างๆเข้ามาผนวกกัน

That is, a real language has grammar.

นั่นแปลว่า ภาษาจริงต้องมีไวยกรณ์

ภาษาเอลฟ์เป็นแบบนั้น

Elvish does.

In English, to make a verb past, you add an "-ed."

ในภาษาอังกฤษ การที่จะทำให้กริยาอยู่ในรูปอดึต

คุณเติม -ed

Wash, washed.

เช่น wash เป็น washed

In Elvish, "wash" is "allu"

ในภาษาเอลฟ์ คำว่าล้างคือ อาลู (allu)

and "washed" is "allune."

แล้วพออยู่ในรูปอดีตคือ อาลูเน่ (allune)

Real languages also change over time.

ภาษาจริงยังเปลี่ยนไปได้ตามกาลเวลา

There's no such thing as a language

มันไม่มีทางเป็นไปได้

ที่ภาษาอย่างในปัจจุบัน

that's the same today as it was a thousand years ago.

จะเป็นอย่างกับเมื่อพันปีก่อน

As people speak, they drift into new habits,

ในขณะที่ผู้คนพูด พวกเขาจะค่อยๆเปลี่ยนไปยังนิสัยใหม่

shed old ones,

ทิ้งอันเดิมไป

make mistakes, and get creative.

ทำพลาด

และเกิดความคิดสร้างสรรค์

Today, one says,

ปัจจุบัน เราพูดกันว่า

"Give us today our daily bread."

"Give us today our daily bread" [บทสวดมนต์: ทรงโปรดประทานอาหารประจำวันให้กับเรา]

In Old English, they said,

ในภาษาอังกฤษเก่า พวกเขาพูดกันว่า

"Urne gedaeghwamlican hlaf syle us todaeg."

"Urne gedaeghwamlican hlaf syle us todaeg."

ภาษาประดิษฐ์ก็มีการเปลี่ยนแปลงเช่นกัน

Things change in conlangs, too.

Tolkien charted out ancient and newer versions of Elvish.

โทลคีนได้วางแผนสำหรับ

ภาษาเอลฟ์แบบโบราณและแบบที่ทันสมัยขึ้น

When the first Elves awoke at Cuiviénen,

เมื่อครั้งที่เอลฟ์กลุ่มแรกตื่นขึ้น ณ ทะเลสาบคุยวิเอเนน (Cuivienen)

in their new language,

ในภาษาใหม่ของพวกเขา

the word for "people" was "kwendi,"

คำศัพท์สำหรับเรียกคนคือคำว่า เควนดี (kwendi)

but in the language of one of the groups that moved away, Teleri,

แต่ในภาษาของกลุ่ม

ที่แยกตัวออกไป ซึ่งคือกลุ่ม เทเลรี (Teleri)

over time, "kwendi" became "pendi,"

เวลาผ่านไป เควนดี กลายเป็น เพนดี (pendi)

with the "k" turning into a "p."

จาก เค กลายเป็น พี

และเหมือนกับภาษาจริงๆ

And just like real languages, conlangs like Elvish split off into many.

ภาษาประดิษฐ์อย่างภาษาเอลฟ์แตกแขนงออกมากมาย

When the Romans transplanted Latin across Europe,

เมื่อโรมันได้ใช้ภาษาลาตินไปทั้งยุโรป

French, Spanish, and Italian were born.

ภาษาฝรั่งเศส สเปน และอิตาเลียน ก็ถือกำเนิดขึ้น

When groups move to different places,

กลุ่มคนเคลื่อนที่ออกไปยังที่อื่นๆ

over time, their ways of speaking grow apart,

เมื่อเวลาผ่านไป วิธีการพูดของพวกเขานั้นก็ยิ่งแตกต่าง

just like everything else about them.

เหมือนกับสิ่งอื่นๆของพวกเขา

Thus, Latin's word for hand was "manus,"

ดังนั้น คำภาษาลาติน ที่แปลว่ามือ คือ มานุส (manus)

but in French, it became "main,"

แต่ในภาษาฝรั่งเศส มันกลายเป็น แม (main)

while in Spain it became "mano."

ในขณะที่ภาษาสเปนกลายเป็น มาโน่ (mano)

Tolkien made sure Elvish did the same kind of thing.

โทลคีนทำให้ภาษาเอลฟ์เกิดสิ่งคล้ายๆกัน

While that original word "kwendi" became "pendi"

ในขณะที่คำดั้งเดิม เควนดี กลายเป็น เพนดี

among the Teleri,

ในบรรดาพวก เทเลรี

among the Avari, who spread throughout Middle Earth,

ในบรรดาพวก เอวารี ที่กระจายตัวไปทั่วทั้ง มิดเดิลเอิร์ท (Middle Earth)

it became "kindi" when the "w" dropped out.

มันกลายเป็น คินดี (kindi)

เมื่อตัว ดับเบิลยู ถูกตัดออก

ความหลากหลายของภาษาเอลฟ์ที่โทลคีนที่โดดเด่นที่สุด

The Elvish varieties Tolkien fleshed out the most

คือ เควนยา (Quenya) และซินดาริน (Sindarin)

are Quenya and Sindarin,

and their words are different in the same way French and Spanish are.

และคำศัพท์ของพวกเขาก็แตกต่างกัน

ในแบบเดียวกับภาษาฝรั่งเศสกับสเปน

Quenya has "suc" for "drink,"

เควนยาใช้คำว่า ซุค (suc) ที่แปลว่าดื่ม

Sindarin has "sog."

ซินดารินใช้คำว่า โซก (sog)

And as you know, real languages are messy.

อย่างที่คุณรู้ ภาษาจริงๆนั้นมันยุ่งเหยิง

That's because they change,

นั่นเพราะว่าพวกมันเปลี่ยนแปลง

and change has a way of working against order,

และการเปลี่ยนแปลงนั้นก็ไปขัดกับกฎระเบียบ

just like in a living room or on a bookshelf.

เหมือนกับห้องนั่งเล่น

หรือตู้หนังสือ

Real languages are never perfectly logical.

ภาษาจริงๆนั้นไม่มีวันมีตรรกะที่สมบูรณ์

That's why Tolkien made sure that Elvish had plenty of exceptions.

นั่นเป็นเหตุว่าทำไม โทลคีนพยายามทำให้

ภาษาเอลฟ์มีข้อยกเว้นเยอะแยะ

คำกริยามากมายสามารถผันได้

Lots of verbs are conjugated in ways you just have to know.

คุณต้องท่องเอา

Take even the word "know."

เช่นคำว่า รู้ (know)

In the past, it's "knew,"

ในรูปอดีต มันเป็น knew

which isn't explained by any of the rules in English.

ซึ่งมันไม่ได้ถูกอธิบายโดยกฎใดในภาษาอังกฤษ

เอาล่ะ

Oh well.

In Elvish, "know" is "ista,"

ในภาษาเอลฟ์ คำว่ารู้คือ อิสต้า (ista)

but "knew" is "sinte."

แต่ในรูปอดีตจะเป็น ซินต้า (sinte)

Oh well.

เอาเหอะ

ความจริงก็คือ

The truth is, though, that Elvish is more a sketch for a real language

ภาษาเอลฟ์ออกจะเป็นแค่แบบร่างของภาษาจริง

than a whole one.

มากกว่าจะเป็นภาษาจริง

สำหรับโทลคีนแล้ว ภาษาเอลฟ์นั้นเป็นงานอดิเรก

For Tolkien, Elvish was a hobby

rather than an attempt to create something people could actually speak.

มากกว่าจะเป็นความพยายามในการสร้างอะไรบ้างอย่าง

ที่คนจะเอามาใช้พูดจริงๆ

Much of the Elvish the characters in the "Lord of the Rings" movies speak

บทพูดของตัวละครเอลฟ์มากมาย

ในภาพยนตร์ "ลอร์ดออฟเดอะริงส์"

has been made up since Tolkien by dedicated fans of Elvish

ถูกสร้างขึ้นมาตั้งแต่สมัยโทลคีน

โดยบรรดาสาวกภาษาเอลฟ์ผู้อุทิศตน

based on guesses as to what Tolkien would have constructed.

โดยใช้พื้นฐานจากการคะเนเอาว่า

โทลคีนจะสร้างสรรค์มันอย่างไร

That's the best we can do for Elvish because there are no actual Elves around

นั่นดีที่สุดแล้วที่เราทำได้สำหรับภาษาเอลฟ์

เพราะว่ามันไม่มีเอลฟ์จริงๆอยู่แถวนี้

to speak it for us.

ที่จะมาพูดภาษานี้กับเรา

But the modern conlangs go further.

แต่ภาษาประดิษฐ์ยุคใหม่ก้าวไปไกลกว่านั้น

Dothraki, Na'vi, and Klingon are developed enough

โดทราคิ นาวี และคลิงออน นั้นมีการพัฒนาเพียงพอ

that you can actually speak them.

ที่คุณจะสามารถพูดมันได้จริงๆ

Here's a translation of "Hamlet" into Klingon,

นี่เป็นบทประพันธ์แปลเรื่อง "แฮมเลท" (Hamlet) ในภาษาคลิงออน

although performing it would mean getting used

แม้ว่าการแสดงนั้นคุณจะต้องคุ้นเคย

กับการออกเสียงตัว เค ด้วยลิ้นไก่

to pronouncing "k" with your uvula,

that weird, cartoony thing hanging in the back of your throat.

อวัยวะหน้าตาประหลาดๆ ที่ห้อยอยู่

ลึกๆในลำคอของคุณ

Believe it or not, you actually do that in plenty of languages around the world,

เชื่อหรือไม่ว่า

คุณสามารถที่จะทำอย่างนั้นได้

ในการใช้ภาษามากมายทั่วโลก

like Eskimo ones.

เช่นภาษาเอสกิโม

Pronouncing Elvish is much easier, though.

การออกเสียงภาษาเอลฟ์นั้นง่ายกว่ามากนะ

เอาล่ะ ลาไปก่อนดีกว่า

So, let's take our leave for now

from this introduction to conlangs in Elvish

จากภาษาประดิษฐ์เบื้องต้นในภาษาเอลฟ์

and the other three conlangs discussed

และภาษาประดิษฐ์อื่นๆทั้งสามที่เราได้พูดถึง

with a heartfelt quad-conlangual valedictory:

ด้วยสุนทรพจน์อำลาจากหัวใจ ด้วยภาษาประดิษฐ์ทั้งสี่

"อะ นา มาริเอ!" (A na marie!)

"A Na Marie!"

"Hajas!"

"ฮาจัส!" (Hajas!)

Na'vi's "Kiyevame!"

ภาษานาวี "คิยาวาเม่!" (Kiyevame!)

"Qapla!"

"อัพพลา!" (Qapla)

and "Goodbye!"

และ ลาก่อน