The power of the placebo effect - Emma Bryce

Potęga placebo - Emma Bryce

4,634,956 views ・ 2016-04-04

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Patrycja Macyszyn
00:06
In 1996, 56 volunteers took part in a study
0
6605
4413
W 1996 roku 56 ochotników wzięło udział w eksperymencie
sprawdzającym działanie nowego środka przeciwbólowego Trivaricaine.
00:11
to test a new painkiller called Trivaricaine.
1
11018
3635
00:14
On each subject, one index finger was covered in the new painkiller
2
14653
4120
Każdemu z badanych zaaplikowano nowy specyfik na jeden palec wskazujący.
00:18
while the other remained untouched.
3
18773
2796
Drugi pozostał nietknięty.
00:21
Then, both were squeezed in painful clamps.
4
21569
3642
Następnie oba palce boleśnie ściśnięto obcęgami.
00:25
The subjects reported that the treated finger hurt less than the untreated one.
5
25211
4315
Badani twierdzili, że znieczulony palec bolał mniej niż ten nietknięty.
00:29
This shouldn't be surprising,
6
29526
1860
Nie byłoby to żadnym zaskoczeniem,
00:31
except Trivaricaine wasn't actually a painkiller,
7
31386
3457
gdyby nie fakt, że Trivaricaine nie był środkiem przeciwbólowym,
00:34
just a fake concotion with no pain-easing properties at all.
8
34843
4223
a zwykłą miksturą pozbawioną jakichkolwiek właściwości uśmierzających ból.
Co spowodowało, że pacjenci byli tak bardzo pewni działania tego "leku"?
00:39
What made the students so sure this dummy drug had worked?
9
39066
4007
Odpowiedź leży w efekcie placebo,
00:43
The answer lies in the placebo effect,
10
43073
2769
00:45
an unexplained phenomenon
11
45842
1444
niewyjaśnionym fenomenie polegającym na tym,
00:47
wherein drugs, treatments, and therapies that aren't supposed to have an effect,
12
47286
4554
że specyfiki, zabiegi czy metody leczenia, które nie powinny działać
00:51
and are often fake,
13
51840
1565
i często są fałszywe,
00:53
miraculously make people feel better.
14
53405
3060
powodują, że ludzie czują się lepiej.
00:56
Doctors have used the term placebo since the 1700s
15
56465
4031
Lekarze terminu placebo zaczęli używać w XVIII wieku,
01:00
when they realized the power of fake drugs to improve people's symptoms.
16
60496
4679
kiedy zdali sobie sprawę z wpływu,
jaki placebo może mieć na zdrowie człowieka.
Placebo podawano, gdy prawdziwe leki nie były dostępne
01:05
These were administered when proper drugs weren't available,
17
65175
2911
01:08
or if someone imagined they were ill.
18
68086
3285
lub gdy komuś wydawało się, że jest chory.
01:11
In fact, the word placebo means "I shall please" in Latin,
19
71371
4151
Nazwa placebo, z łaciny "spodobam się",
01:15
hinting at a history of placating troubled patients.
20
75522
3605
nawiązuje do chęci zaspokojenia oczekiwań pacjentów.
By działać, leki placebo musiały wyglądać jak prawdziwe leki,
01:19
Placebos had to mimic the real treatments in order to be convincing,
21
79127
3899
dlatego przybierały formę drażetek,
01:23
so they took the form of sugar pills,
22
83026
2244
strzykawek wypełnionych wodą,
01:25
water-filled injections,
23
85270
1355
01:26
and even sham surgeries.
24
86625
2867
a nawet operacji pozorowanych.
01:29
Soon, doctors realized that duping people in this way had another use:
25
89492
4379
Wkrótce lekarze zdali sobie sprawę, że takie "oszukiwanie" ludzi
może mieć zastosowanie w badaniach klinicznych.
01:33
in clinical trials.
26
93871
1872
01:35
By the 1950s, researchers were using placebos as a standard tool
27
95743
4151
W latach 50. naukowcy wykorzystywali placebo jako standardowe narzędzie
01:39
to test new treatments.
28
99894
1953
w pracy nad testowaniem nowych metod leczenia.
01:41
To evaluate a new drug, for instance,
29
101847
1840
By zbadać działanie specyfiku,
01:43
half the patients in a trial might receive the real pill.
30
103687
2866
połowa pacjentów przyjmowała prawdziwy lek,
01:46
The other half would get a placebo that looked the same.
31
106553
3349
podczas gdy druga połowa otrzymywała identycznie wyglądające placebo.
01:49
Since patients wouldn't know whether they'd received the real thing or a dud,
32
109902
4311
Ponieważ pacjenci nie wiedzieli, czy otrzymali lek prawdziwy czy placebo,
01:54
the results wouldn't be biased,
33
114213
2029
naukowcy mogli być pewni, że wyniki badań nie będą stronnicze.
01:56
researchers believed.
34
116242
1637
01:57
Then, if the new drug showed a significant benefit compared to the placebo,
35
117879
4122
Jeśli działanie nowego leku znacząco różniło się od działania placebo,
to specyfik uznawano za skuteczny.
02:02
it was proved effective.
36
122001
1997
02:03
Nowadays, it's less common to use placebos this way because of ethical concerns.
37
123998
5503
Obecnie odchodzi się od takich eksperymentów ze względów etycznych.
02:09
If it's possible to compare a new drug against an older version,
38
129501
3537
Jeśli można porównać nowy lek z jego starszą wersją
albo innym istniejącym lekiem,
02:13
or another existing drug,
39
133038
1870
02:14
that's preferable to simply giving someone no treatment at all,
40
134908
3737
to jest to lepsze niż zupełne zaprzestanie leczenia pacjenta,
02:18
especially if they have a serious ailment.
41
138645
2545
szczególnie gdy jest on poważnie chory.
02:21
In these cases, placebos are often used as a control to fine-tune the trial
42
141190
5053
W takich przypadkach placebo często wykorzystuje się
jako środek porównawczy w badaniach nad podwyższeniem jakości leczenia,
02:26
so that the effects of the new versus the old or alternative drug
43
146243
3568
dzięki czemu można dokładnie sprawdzić różnice w działaniu obu specyfików.
02:29
can be precisely compared.
44
149811
3285
Wiadomo, że samo placebo też może wywierać określony wpływ na stan zdrowia.
02:33
But of course, we know the placebos exert their own influence, too.
45
153096
4407
02:37
Thanks to the placebo effect,
46
157503
1449
Dzięki efektowi placebo
02:38
patients have experienced relief from a range of ailments,
47
158952
3002
pacjenci odczuli ulgę w różnych dolegliwościach:
02:41
including heart problems,
48
161954
1319
problemach kardiologicznych,
02:43
asthma,
49
163273
1149
astmie,
02:44
and severe pain,
50
164422
1708
czy silnych bólach,
mimo że jedyną terapią, jaką otrzymali, było placebo lub operacja pozorowana.
02:46
even though all they'd received was a fake drug or sham surgery.
51
166130
3996
Ludzkość wciąż próbuje zrozumieć, jak to możliwe.
02:50
We're still trying to understand how.
52
170126
2640
02:52
Some believe that instead of being real,
53
172766
1999
Niektórzy kwestionują istnienie placebo,
02:54
the placebo effect is merely confused with other factors,
54
174765
3860
twierdząc, że jest on po prostu mylony z działaniem innych czynników,
02:58
like patients trying to please doctors by falsely reporting improvements.
55
178625
4504
na przykład kiedy pacjent, nie chcąc zawieść lekarza,
wyolbrzymia symptomy świadczące o poprawie.
Z drugiej strony,
03:03
On the other hand,
56
183129
994
naukowcy sądzą, że jeśli pacjent wierzy, że lek jest prawdziwy,
03:04
researchers think that if a person believes a fake treatment is real,
57
184123
3416
03:07
their expectations of recovery actually do trigger physiological factors
58
187539
4669
to jego oczekiwania naprawdę wywołają zmiany fizjologiczne,
03:12
that improve their symptoms.
59
192208
2033
które poprawią jego stan zdrowia.
03:14
Placebos seem to be capable of causing measurable change in blood pressure,
60
194241
4246
Okazuje się, że placebo powoduje wymierne zmiany w ciśnieniu krwi,
03:18
heart rate,
61
198487
874
rytmie serca
03:19
and the release of pain-reducing chemicals, like endorphins.
62
199361
3919
i produkcji hormonów o działaniu przeciwbólowym, takich jak endomorfiny.
03:23
That explains why subjects in pain studies often say placebos ease their discomfort.
63
203280
5634
To wyjaśnia, dlaczego badani w eksperymentach często mówią,
że placebo złagodziło ich dyskomfort.
03:28
Placebos may even reduce levels of stress hormones,
64
208914
2579
Placebo może również obniżać poziom hormonów stresu,
03:31
like adrenaline,
65
211493
1481
takich jak adrenalina,
03:32
which can slow the harmful effects of an ailment.
66
212974
3021
co łagodzi symptomy choroby.
03:35
So shouldn't we celebrate the placebo's bizarre benefits?
67
215995
3959
Czy nie powinniśmy więc zacząć doceniać cudownych efektów placebo?
03:39
Not necessarily.
68
219954
1485
Nie do końca.
03:41
If somebody believes a fake treatment has cured them,
69
221439
2536
Jeśli ktoś wierzy, że fałszywe lekarstwo mu pomoga,
03:43
they may miss out on drugs or therapies that are proven to work.
70
223975
4611
może przeoczyć lekarstwa czy terapie o potwierdzonym działaniu.
03:48
Plus, the positive effects may fade over time,
71
228586
3188
Poza tym pozytywne efekty mogą z czasem przestać działać,
03:51
and often do.
72
231774
1729
co często ma miejsce.
03:53
Placebos also cloud clinical results,
73
233503
2232
Placebo wypacza wyniki badań klinicznych,
03:55
making scientists even more motivated to discover
74
235735
3086
jeszcze bardziej motywując naukowców do odkrycia,
03:58
how they wield such power over us.
75
238821
2670
czemu placebo ma nad nami taką władzę.
04:01
Despite everything we know about the human body,
76
241491
2933
Chociaż tak wiele wiemy o ludzkim ciele,
04:04
there are still some strange and enduring mysteries,
77
244424
3026
to wciąż niektóre kwestie,
jak efekt placebo,
04:07
like the placebo effect.
78
247450
1734
pozostają dla nas tajemnicą.
04:09
So what other undiscovered marvels might we contain?
79
249184
4220
Jakie jeszcze tajemnice kryje nasze ciało?
04:13
It's easy to investigate the world around us
80
253404
2218
Łatwo jest badać otaczający nas świat,
04:15
and forget that one of its most fascinating subjects
81
255622
3124
zapominając, że jeden z najciekawszych obiektów badań
04:18
lies right behind our eyes.
82
258746
2280
leży wprost za naszymi oczami.

Original video on YouTube.com
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7