The power of the placebo effect - Emma Bryce

Պլացեբոյի ազդեցությունը - Էմմա Բրայս

Translator: Sona Martirossian Reviewer: Tamara Shanoyan

In 1996, 56 volunteers took part in a study

1996 թվականին 56 կամավորներ մասնակցեցին

to test a new painkiller called Trivaricaine.

նոր ցավազրկողի՝ Թրայվերիքայնի փորձարկմանը:

On each subject, one index finger was covered in the new painkiller

Կամավորներից յուրաքանչյուրի աջ ձեռքի ցուցամատը պատված էր նոր ցավազրկողով,

while the other remained untouched.

իսկ ձախ ձեռքինը՝ ոչ:

Then, both were squeezed in painful clamps.

Հետո երկու մատներն էլ սեղմում են մամլակով:

Կամավորները խոստովանել էին, որ ցավազրկողով մշակված մատը ավելի քիչ էր ցավում քան ընդհանրապես չմշակվածը:

The subjects reported that the treated finger hurt less than the untreated one.

This shouldn't be surprising,

Սա չպետք է զարմանալի թվա,

except Trivaricaine wasn't actually a painkiller,

բայց Թրայվերիքայնը, իրականում, ցավազրկող միջոց չէր,

just a fake concotion with no pain-easing properties at all.

այլ կեղծ քսուք, որը ոչ մի կերպ չէր կարող ցավը մեղմացնել:

What made the students so sure this dummy drug had worked?

Ինչը՞ ստիպեց կամավորներին լինել այդքան համոզված, որ այս կեղծ քսուքը օգնեց նրան:

The answer lies in the placebo effect,

Պատասխանը կայանում է պլացեբոյի ազդեցության մեջ,

an unexplained phenomenon

անբացատրելի մի երևույթի,

wherein drugs, treatments, and therapies that aren't supposed to have an effect,

երբ դեղամիջոցները, բուժումները և թերապիաները, որոնք որևէ օգուտ չեն կարող տալ

and are often fake,

և հաճախ կեղծ են,

miraculously make people feel better.

զարմանալիորեն օգնում են մարդկանց:

Doctors have used the term placebo since the 1700s

Բժիշկները օգտագործել են պլացեբո եզրույթը դեռ 1700-ական թվականներին,

when they realized the power of fake drugs to improve people's symptoms.

երբ նրանք գլխի ընկան, որ կեղծ դեղամիջոցները կարող են բարելավել մարդկանց ախտանշանները:

Սրանք նշանակվում էին հիվանդներին, երբ համապատասխան դեղամիջոցները հնարավոր չէր ձեռք բերել

These were administered when proper drugs weren't available,

or if someone imagined they were ill.

կամ երբ հիվանդը ձևացնում էր, որ վատ է զգում:

In fact, the word placebo means "I shall please" in Latin,

Իրականում, պլացեբոն լատիներեն բառ է և նշանակում է «ես կգոհացնեմ»,

hinting at a history of placating troubled patients.

որը ակնարկում է հիվանդներին հանգստացնելու մասին մի շարք պատմություններ:

Placebos had to mimic the real treatments in order to be convincing,

Պլացեբոն նմանակում էր իրական բուժումը համոզիչ լինելու համար,

so they took the form of sugar pills,

ուստի այն հաճախ հանդիպում էր շաքարե հաբերի,

water-filled injections,

ջրային ներարկումների,

and even sham surgeries.

և անգամ կեղծ վիրահատությունների տեսքով:

Soon, doctors realized that duping people in this way had another use:

Հետագայում, բժիշկները գլխի ընկան, որ հիվանդներին այս կերպ հիմարացնելը ևս մի նպատակի կարող է ծառայել

in clinical trials.

բժշկական հետազոտությունների ժամանակ:

By the 1950s, researchers were using placebos as a standard tool

Արդեն 1500-ական թվականներին մասնագետները օգտագործում են պլացեբոն որպես ստանդարտ գործիք

to test new treatments.

նոր դեղամիջոցներ փորձարկելու համար:

To evaluate a new drug, for instance,

Օրինակ, նոր դեղը փորձարկելու համար

half the patients in a trial might receive the real pill.

ուսումնասիրությանը մասնակցող կամավորների կեսը իսկական հաբերն էին ընդունում:

The other half would get a placebo that looked the same.

Կամավորների մյուս կեսը ընդունում էին հաբերին տեսքով շատ նման պլացեբո:

Since patients wouldn't know whether they'd received the real thing or a dud,

Ուսումնասիրողները ենթադրում էին,

որ արդյունքները չեն լինի կողմնակալ,

the results wouldn't be biased,

քանի որ հիվանդները չգիտեին, թե արդյոք ընդունել են իրական հաբը թե պլացեբոն:

researchers believed.

Then, if the new drug showed a significant benefit compared to the placebo,

Եթե նոր դեղամիջոցը էական օգուտ կտար պլացեբոյի համեմատ,

it was proved effective.

ապա այն համարվում էր արդյունավետ:

Nowadays, it's less common to use placebos this way because of ethical concerns.

Ներկայումս, պլացեբոյի այսպիսի կիրառումը հազվադեպ է հանդիպում բարոյական մտահոգությունների պատճառով:

If it's possible to compare a new drug against an older version,

Եթե հնարավորություն կա դեղամիջոցի հին տարբերակը համեմատել նորի հետ

or another existing drug,

կամ արդեն կիրառվող այլ դեղամիջոցի հետ,

that's preferable to simply giving someone no treatment at all,

ապա այս եղանակը ավելի նախընտրելի է քան հիվանդին բուժումից ընդհանրապես զրկելը,

especially if they have a serious ailment.

մանավանդ երբ նա լուրջ հիվանդությամբ է տառապում:

In these cases, placebos are often used as a control to fine-tune the trial

Նման դեքերում, պլացեբոն որպես գործիք օգտագործում են ուսումնասիրությունների ժամանակ,

so that the effects of the new versus the old or alternative drug

որպեսզի հին և նոր կամ այլընտրանքային դեղամիջոցների ազդեցությունները

can be precisely compared.

ճշգրիտ համեմատեն:

But of course, we know the placebos exert their own influence, too.

Սակայն, պլացեբոն իր ուրույն ազդեցությունը ունի:

Շնորհիվ այս ազդեցության,

Thanks to the placebo effect,

patients have experienced relief from a range of ailments,

հիվանդները ազատվել էին մի շարք ցավերից,

including heart problems,

այդ թվում՝ սրտի հետ կապված խնդիրներից,

asthma,

շնչարգելությունից

and severe pain,

և խիստ քրոնիկ ցավերից,

even though all they'd received was a fake drug or sham surgery.

չնայած որ նրանք ընդունել էին կեղծ դեղեր կամ կեղծ վիրահատություն:

We're still trying to understand how.

Մենք դեռ չգիտենք սրա պատճառը:

Some believe that instead of being real,

Ոմանք ենթադրում են, որ պլացեբոյի էֆֆեկտը, իրական լինելու փոխարեն,

the placebo effect is merely confused with other factors,

պարզապես շփոթվել է այլ գործոնների հետ,

like patients trying to please doctors by falsely reporting improvements.

օրինակ, երբ հիվանդը, տեղեկացնելով ձևական բարելավման մասին, փորձում է գոհացնել բժիշկներին:

On the other hand,

Մյուս կողմից,

researchers think that if a person believes a fake treatment is real,

հետազոտողները գտնում են, որ եթե հիվանդը հավատում է, որ կեղծ բուժումը իրական է,

their expectations of recovery actually do trigger physiological factors

ապա նրա ապաքինվելու ակնկալիքները, իրականում, խթանում են այլ ֆիզիոլոգիական գործոնները,

that improve their symptoms.

որոնք բարելավում են նրա ախտանշանները:

Placebos seem to be capable of causing measurable change in blood pressure,

Պլացեբոն, թվում է թե, ընդունակ է առաջացնելու արյան ճնշման

և սրտի աշխատանքի զգալի փոփոխություններ

heart rate,

and the release of pain-reducing chemicals, like endorphins.

և խթանել ցավը մեղմացնող քիմիական նյութերի՝ էնդորֆինների արտադրումը:

That explains why subjects in pain studies often say placebos ease their discomfort.

Սա է պատճառը թե ինչու ցավի մասին ուսումնասիրություններում նշված է, որ պլացեբոն մեղմացնում է ցավը:

Placebos may even reduce levels of stress hormones,

Պլացեբոն կրճատում է սթրեսային հորմոնների,

այդ թվում՝ ադրենալինի քանակը,

like adrenaline,

which can slow the harmful effects of an ailment.

որն էլ իր հերթին կրճատում է հիվանդության հասցրած վնասը:

So shouldn't we celebrate the placebo's bizarre benefits?

Արդյո՞ք պետք է գովերգենք պլացեբոյի տարօրինակ ազդեցությունները:

Not necessarily.

Երևի ոչ:

If somebody believes a fake treatment has cured them,

Եթե հիվանդը հավատում է, որ կեղծ բուժումը օգնել է նրան,

they may miss out on drugs or therapies that are proven to work.

նա կարող է հրաժարվել այն դեղամիջոցներից և բուժումներից, որոնց օգուտը ապացուցված է:

Plus, the positive effects may fade over time,

Ինչպես նաև ժամանակի ընթացքում պլացեբոյի դրական արդյունքները

and often do.

կարող են կրճատվել և հիմնակում կրճատվում են:

Placebos also cloud clinical results,

Պլացեբոն կարող է նաև խառնել հետազոտությունների արդյունքները՝

making scientists even more motivated to discover

գիտնականներին խթանելով հայտնաբերել,

how they wield such power over us.

թե ինչու այն մեր վրա այսպիսի ազդեցություն է թողնում:

Despite everything we know about the human body,

Չնայած այն ամենին, որ մենք գիտենք մարդու մասին,

there are still some strange and enduring mysteries,

կան մի շարք տարօրինակ և հավերժական առեղծվածներ,

like the placebo effect.

ինչպես պլացեբոյի ազդեցությունը:

So what other undiscovered marvels might we contain?

Ի՞նչ այլ անբացատրելի հրաշքներ ենք մենք պարունակում:

It's easy to investigate the world around us

Հեշտ է հայտնագործել մեր շուրջ եղած աշխարհը,

and forget that one of its most fascinating subjects

բայց պետք չէ մոռանալ, որ ուսումնասիրության կարիք ունեցող ամենազարմանալի առարկան

lies right behind our eyes.

հենց մենք ենք: