What does the liver do? - Emma Bryce

Jak działa wątroba? - Emma Bryce

Tłumaczenie: Karolina Zynkowska Korekta: Weronika Pietrzak

There's a factory inside you that weighs about 1.4 kilograms

Mamy w swoim ciele fabrykę, która waży około 1,4 kg

and runs for 24 hours a day.

i pracuje 24 godziny na dobę.

This is your liver, the heaviest organ in your body,

To wątroba, najcięższy, a zarazem jeden z najważniejszych

and one of the most crucial.

organów wewnętrznych.

This industrious structure simultaneously acts as a storehouse,

Ten pracowity gruczoł służy jednocześnie jako magazyn,

a manufacturing hub,

ośrodek produkcyjny

and a processing plant.

i zakład przetwórczy.

And each of these functions involve so many important subtasks

Każda z tych funkcji obejmuje tak wiele podzadań,

that without the liver, our bodies would simply stop working.

że bez wątroby nasze ciało po prostu przestałoby funkcjonować.

One of the liver's main functions is to filter the body's blood,

Jedną z głównych ról wątroby jest filtrowanie krwi,

which it receives in regular shipments from two sources:

dostarczanej w regularnych odstępach czasu z dwóch źródeł:

the hepatic artery delivers blood from the heart,

tętnicy wątrobowej, doprowadzającej krew z serca

while the hepatic portal vein brings it from the intestine.

i żyły wrotnej, doprowadzającej krew z jelit.

This double delivery fills the liver with nutrients,

Do wątroby dostarczane są składniki odżywcze,

that it then sorts, processes and stores

które są sortowane, przetwarzane i magazynowane

with the help of thousands of tiny internal processing plants,

za pomocą tysięcy malutkich wewnętrznych przetwórni,

known as lobules.

zwanych zrazikami wątrobowymi.

Both blood flows also deliver the oxygen that the liver needs to function.

Razem z krwią dostarczany jest tlen niezbędny do funkcjonowania wątroby.

The blood that is received from the intestine

Krew napływająca z jelit

contains carbohydrates, fats,

zawiera węglowodany, tłuszcze,

and vitamins and other nutrients dissolved in it

witaminy i inne składniki odżywcze

ze zjadanego pożywienia.

from the food you've consumed.

These must be processed in different ways.

Są one przetwarzane w różny sposób.

In the case of carbohydrates,

Węglowodany są rozkładane na cukry,

the liver breaks them down and converts them into sugars

for the body to use as energy when the filtered blood is sent back out.

będące źródłem energii,

kiedy przefiltrowana krew trafia z powrotem z wątroby.

Sometimes the body has leftovers of nutrients

Czasami zostają składniki odżywcze,

that it doesn't immediately require.

których ciało nie potrzebuje od zaraz.

When that happens, the liver holds some back,

Wtedy wątroba je zatrzymuje i magazynuje.

and stacks them in its storage facility.

This facility works like a pantry

Działa jak spiżarnia, do której ciało

for future cases when the body might be in need of nutrients.

może sięgnąć, gdy składniki odżywcze znów będą mu potrzebne.

But the blood flowing into the liver isn't always full of good things.

Krew wpływająca do wątroby nie zawsze zawiera dobre rzeczy.

It also contains toxins and byproducts that the body can't use.

Zawiera też toksyny i produkty uboczne, których ciało nie może użyć.

And the liver monitors these strictly.

Wątroba bacznie im się przygląda.

When it spots a useless or toxic substance,

Bezużyteczne lub toksyczne związki

it either converts it into a product that can't hurt the body

przekształca w produkty nieszkodliwe dla ciała,

or isolates it and whisks it away,

albo izoluje i odsyła

channeling it through the kidneys and intestine to be excreted.

przez nerki i jelita na zewnątrz.

Of course, we wouldn't consider the liver a factory

Nie nazywalibyśmy wątroby fabryką,

if it didn't also manufacture things.

gdyby czegoś nie produkowała.

This organ makes everything from various blood plasma proteins

Ten organ wytwarza wszystko, od białek osocza krwi,

that transport fatty acids and help form blood clots,

które przenoszą kwasy tłuszczowe i ułatwiają krzepnięcie krwi,

to the cholesterol that helps the body create hormones.

po cholesterol, który bierze udział w produkcji hormonów.

It also makes vitamin D and substances that help digestion.

Wątroba produkuje też witaminę D i substancje ułatwiające trawienie.

But one of its most vital products is bile.

Jednym z najważniejszych produktów jest żółć.

Like an eco-friendly treatment plant,

Działając jak przyjazna środowisku przetwórnia,

the liver uses cells called hepatocytes

wątroba, wykorzystując hepatocyty,

to convert toxic waste products into this bitter greenish liquid.

przekształca toksyczne odpady w gorzką, zielonkawą wydzielinę.

As it's produced, bile is funneled into a small container below the liver,

Wyprodukowana żółć dostaje się kanalikami do małego pojemnika pod wątrobą,

called the gallbladder,

zwanego pęcherzykiem żółciowym.

before being trickled into the intestine

Następnie jest wydzielana do dwunastnicy,

to help break down fats, destroy microbes, and neutralize extra stomach acid.

gdzie pomaga rozkładać tłuszcze, zabijać zarazki i neutralizować soki trawienne.

Bile also helps carry other toxins and byproducts from the liver

Żółć pomaga też wątrobie pozbyć się innych toksyn

out of the body.

i produktów ubocznych.

So as you can see,

Jak widzicie,

the liver is an extremely efficient industrial site,

wątroba to niezwykle sprawny organ,

performing multiple tasks that support each other.

spełniający liczne zadania.

But such a complex system needs to be kept running smoothly

Żeby tak skomplikowany system sprawnie działał,

by keeping it healthy

trzeba utrzymywać go w dobrej kondycji

and not overloading it with more toxins than it can handle.

i nie przeciążać nadmierną ilością toksyn.

This is one factory we simply can't afford to shut down.

Nie możemy sobie pozwolić na zamknięcie tej fabryki.