Why do blood types matter? - Natalie S. Hodge

Waarom zijn bloedgroepen belangrijk? - Natalie S. Hodge

5,816,592 views

2015-06-29 ・ TED-Ed


New videos

Why do blood types matter? - Natalie S. Hodge

Waarom zijn bloedgroepen belangrijk? - Natalie S. Hodge

5,816,592 views ・ 2015-06-29

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Veronica Quaedvlieg Nagekeken door: Christel Foncke
00:06
It's often said that despite humanity's many conflicts,
0
6983
3734
Men zegt vaak dat ondanks de vele conflicten tussen mensen,
00:10
we all bleed the same blood.
1
10717
3534
we allemaal hetzelfde bloed bloeden.
00:14
It's a nice thought but not quite accurate.
2
14251
3280
Een mooie gedachte, maar niet helemaal juist.
00:17
In fact, our blood comes in a few different varieties.
3
17531
4011
Ons bloed heeft namelijk een paar variëteiten.
00:21
Our red blood cells contain a protein called hemoglobin
4
21542
3727
Onze rode bloedcellen bevatten een proteïne, de hemoglobine,
00:25
that binds to oxygen,
5
25269
1845
die bindt aan zuurstof
00:27
allowing the cells to transport it throughout the body.
6
27114
3216
die zo door cellen in het lichaam kan getransporteerd worden.
00:30
But they also have another kind of complex protein
7
30330
2921
Maar ze bevatten nog een complexe proteïne
00:33
on the outside of the cell membrane.
8
33251
2696
aan de buitenkant van de celmembraan.
00:35
These proteins, known as antigens, communicate with white blood cells,
9
35947
5112
Deze proteïnen, bekend als antigenen, communiceren met witte bloedcellen,
00:41
immune cells that protect against infection.
10
41059
3465
de immuuncellen die beschermen tegen infecties.
00:44
Antigens serve as identifying markers,
11
44524
2571
Antigenen werken als identificatoren,
00:47
allowing the immune system to recognize your body's own cells
12
47095
4022
zodat het immuunsysteem jouw eigen lichaamscellen herkent
00:51
without attacking them as foreign bodies.
13
51117
3396
zonder ze aan te vallen als onbekend materiaal.
00:54
The two main kinds of antigens, A and B, determine your blood type.
14
54513
5015
De twee belangrijkste antigenen, A en B, bepalen jouw bloedgroep.
00:59
But how do we get four blood types from only two antigens?
15
59528
4494
Maar hoe krijgen we 4 bloedgroepen van maar 2 antigenen?
01:04
Well, the antigens are coded for by three different alleles,
16
64022
4817
De antigenen worden gecodeerd door 3 verschillende allelen,
01:08
varieties of a particular gene.
17
68839
2695
soorten van een bepaald gen.
01:11
While the A and B alleles code for A and B antigens,
18
71534
3918
De A- en B-allelen coderen alleen voor A- en B-antigenen,
01:15
the O allele codes for neither,
19
75452
3217
de O-allele voor geen van beide,
01:18
and because we inherit one copy of each gene from each parent,
20
78669
3753
en omdat we een kopie van de genen van beide ouders erven,
01:22
every individual has two alleles determining blood type.
21
82422
4659
heeft iedereen twee alleles die de bloedgroep bepalen.
01:27
When these happen to be different,
22
87081
1766
Wanneer deze verschillend zijn,
01:28
one overrides the other depending on their relative dominance.
23
88847
4760
overstemt de één de ander, afhankelijk van hun dominantie.
01:33
For blood types, the A and B alleles are both dominant, while O is recessive.
24
93607
6225
Voor bloedgroepen zijn A- en B-allelen beide dominant en is O recessief.
01:39
So A and A gives you type A blood, while B and B gives you type B.
25
99832
5943
Dus A en A geeft bloedgroep A, en B en B geeft bloedgroep B.
01:45
If you inherit one of each,
26
105775
1898
Als je van beide één erft,
01:47
the resulting codominance will produce both A and B antigens,
27
107673
4851
zal de co-dominantie zowel A- als B-antigenen produceren,
01:52
which is type AB.
28
112524
1924
en krijg je bloedgroep AB.
01:54
The O allele is recessive,
29
114448
2383
De O-allele is recessief,
01:56
so either of the others will override it when they're paired,
30
116831
3332
dus A en B overstemmen als ze samenkomen met O,
02:00
resulting in either type A or type B.
31
120163
3152
resulterend in groep A of groep B.
02:03
But if you happen to inherit two Os, instructions will be expressed
32
123315
4193
Als je twee O´s erft, wordt instructie gegeven
02:07
that make blood cells without the A or the B antigen.
33
127508
5341
om bloedcellen te maken zonder het A- of B-antigen.
02:12
Because of these interactions,
34
132849
2091
Door deze wisselwerking
02:14
knowing both parents' blood types
35
134940
1825
kan je aan de hand van de bloedgroep van beide ouders
02:16
lets us predict the relative probability of their children's blood types.
36
136765
4949
de mogelijke bloedgroep van de kinderen voorspellen.
02:21
Why do blood types matter?
37
141714
1828
Waarom zijn bloedgroepen belangrijk?
02:23
For blood transfusions,
38
143542
1541
Voor bloedtransfusies
02:25
finding the correct one is a matter of life and death.
39
145083
3857
is kennis van de juiste groep van levensbelang.
02:28
If someone with type A blood is given type B blood, or vice versa,
40
148940
4625
Als iemand van groep A bloed krijgt van groep B, of andersom,
02:33
their antibodies will reject the foreign antigens and attack them,
41
153565
4627
zullen de antilichamen de onbekende cellen afstoten en aanvallen,
02:38
potentially causing the transfused blood to clot.
42
158192
3983
er mogelijk het transfusiebloed doen klonteren.
02:42
But because people with type AB blood produce both A and B antigens,
43
162175
4561
Maar omdat mensen met groep AB zowel A- als B-antigenen produceren,
02:46
they don't make antibodies against them, so they will recognize either as safe,
44
166736
5132
maken ze geen antilichamen aan en worden beide als veilig herkent,
02:51
making them universal recipients.
45
171868
2443
waardoor ze universele ontvangers zijn.
02:54
On the other hand,
46
174311
1223
Aan de andere kant,
02:55
people with blood type O do not produce either antigen,
47
175534
3465
produceren mensen met bloedgroep O geen van beide antigenen,
02:58
which makes them universal donors,
48
178999
2508
wat hen universele donors maakt,
03:01
but will cause their immune system to make antibodies
49
181507
2863
maar hun immuunsysteem maakt antilichamen aan
03:04
that reject any other blood type.
50
184370
5086
die elk ander bloedtype afwijzen.
03:09
Unfortunately, matching donors and recipients is a bit more complicated
51
189456
4221
Helaas is donors en ontvangers koppelen nog iets gecompliceerder
03:13
due to additional antigen systems,
52
193677
2634
door een bijkomend antigeen-systeem,
03:16
particular the Rh factor,
53
196311
1997
de Rhesus-factor,
03:18
named after the Rhesus monkeys in which it was first isolated.
54
198308
4272
genoemd naar de resusaapjes bij wie het voor het eerst ontdekt werd.
03:22
Rh+ or Rh- refers to the presence or absence of the D antigen
55
202580
6681
Rh+ of Rh- verwijst naar de aanwezigheid of afwezigheid van het D-antigeen
03:29
of the Rh blood group system.
56
209261
2694
in het Rh-bloedgroepsysteem.
03:31
And in addition to impeding some blood transfusions,
57
211955
2865
Naast het belemmeren van bepaalde bloedtransfusies,
03:34
it can cause severe complications in pregnancy.
58
214820
3535
kan het ernstige complicaties opleveren tijdens een zwangerschap.
03:38
If an Rh- mother is carrying an Rh+ child,
59
218355
4498
Als een Rh- moeder een Rh+ kind draagt,
03:42
her body will produce Rh antibodies that may cross the placenta
60
222853
4363
zal haar lichaam Rh-antilichamen maken die door de placenta kunnen
03:47
and attack the fetus,
61
227216
1926
en de foetus kunnen aanvallen,
03:49
a condition known as hemolytic disease of the newborn.
62
229142
4198
bekend als hemolytische ziekte van de pasgeborene.
03:53
Some cultures believe blood type to be associated with personality,
63
233340
3752
Sommigen denken dat een bloedgroep verwant is aan persoonlijkheid,
maar dat is niet wetenschappelijk bewezen.
03:57
though this is not supported by science.
64
237092
1814
03:58
And though the proportions of different blood types
65
238906
2495
Ook al varieert de verhouding van bloedgroepen
04:01
vary between human populations,
66
241401
2383
tussen verschillende bevolkingsgroepen,
04:03
scientists aren't sure why they evolved;
67
243784
2819
weten wetenschappers niet precies waarom ze evolueerden.
04:06
perhaps as protection against blood born diseases,
68
246603
2540
Misschien als bescherming tegen bloedoverdraagbare ziekten,
04:09
or due to random genetic drift.
69
249143
2731
of misschien door willekeurige genetische drift.
04:11
Finally, different species have different sets of antigens.
70
251874
3850
Tot slot: verschillende diersoorten hebben verschillende sets antigenen.
04:15
In fact, the four main blood types shared by us apes
71
255724
3952
De 4 voornaamste bloedgroepen die wij apen delen,
04:19
seem paltry in comparison to the thirteen types found in dogs.
72
259676
6267
verbleken bij de 13 bloedgroepen bij honden.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7