How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut

Hoe werken vaccins? - Kelwalin Dhanasarnsombut

Vertaald door: Valérie Boor Nagekeken door: Rik Delaet

In 1796, the scientist Edward Jenner

In 1796 injecteerde de wetenschapper Edward Jenner

injected material from a cowpox virus into an eight-year-old boy

een achtjarig jongetje met koepokkenvirus (Latijn: vaccinia)

with a hunch that this would provide the protection needed

in de hoop dat dat bescherming zou bieden

to save people from deadly outbreaks of the related smallpox virus.

tegen dodelijke uitbraken van het verwante pokkenvirus.

It was a success.

Het was een succes.

The eight-year-old was inoculated against the disease

De achtjarige was tegen de ziekte ingeënt

and this became the first ever vaccine.

en dit werd het eerste vaccin ooit.

But why did it work?

Maar waarom werkte het?

To understand how vaccines function,

Om te begrijpen hoe vaccins werken, moeten we allereerst weten

we need to know how the immune system defends us against contagious diseases

hoe het immuunsysteem ons tegen besmettelijke ziekten beschermt.

in the first place.

When foreign microbes invade us,

Als vreemde microben bij ons binnendringen,

the immune system triggers a series of responses

start het immuunsysteem een reeks reacties

in an attempt to identify and remove them from our bodies.

om te proberen ze te identificeren en uit ons lichaam te verwijderen.

The signs that this immune response is working

De tekenen dat de immuunreactie werkt,

are the coughing, sneezing, inflammation and fever we experience,

zijn het hoesten, niezen, de ontstekingen en de koorts die we krijgen.

which work to trap, deter and rid the body of threatening things, like bacteria.

Die gevaren als bacteriën uit het lichaam vangen, verjagen en verwijderen.

These innate immune responses also trigger our second line of defense,

Die aangeboren immuunreactie start ook onze tweedelijnsafweer op,

called adaptive immunity.

het adaptieve immuunsysteem.

Special cells called B cells and T cells are recruited to fight microbes,

Speciale, zogeheten B-cellen en T-cellen worden ingezet om microben te bestrijden

and also record information about them,

en informatie over hen op te slaan

creating a memory of what the invaders look like,

om te onthouden hoe de indringers eruitzien

and how best to fight them.

en hoe ze het best bestreden kunnen worden.

This know-how becomes handy

Die kennis komt van pas

if the same pathogen invades the body again.

als dezelfde ziekteverwekker het lichaam weer binnendringt.

But despite this smart response, there's still a risk involved.

Maar ondanks deze slimme respons, kleeft hier nog steeds een risico aan.

The body takes time to learn how to respond to pathogens

Het kost tijd om te leren hoe het lichaam tegen ziekteverwekkers moet optreden

and to build up these defenses.

en deze afweer moet opbouwen.

And even then,

En dan nog,

if a body is too weak or young to fight back when it's invaded,

als een lichaam te zwak of jong is om terug te vechten bij besmetting,

it might face very serious risk if the pathogen is particularly severe.

kan het een erg groot risico lopen als de ziekteverwekker erg gevaarlijk is.

But what if we could prepare the body's immune response,

Maar wat als we onze immuunreactie zouden kunnen voorbereiden,

readying it before someone even got ill?

het klaarmaken voordat iemand ook maar ziek werd?

This is where vaccines come in.

Daar komen vaccins bij kijken.

Using the same principles that the body uses to defend itself,

Met dezelfde principes die het lichaam gebruikt om zichzelf te verdedigen,

scientists use vaccines to trigger the body's adaptive immune system,

gebruiken wetenschappers vaccins om het adaptieve immuunsysteem op te starten

without exposing humans to the full strength disease.

zonder mensen bloot te stellen aan de volledige sterkte van de ziekte.

This has resulted in many vaccines, which each work uniquely,

Dit heeft geresulteerd in veel vaccins die allemaal op hun unieke manier werken.

separated into many different types.

Ze worden onderverdeeld in verschillende soorten.

First, we have live attenuated vaccines.

Ten eerste hebben we levende verzwakte vaccins.

These are made of the pathogen itself but a much weaker and tamer version.

Deze worden gemaakt van een verzwakte en getemde versie de ziekteverwekker zelf.

Next, we have inactive vaccines, in which the pathogens have been killed.

Vervolgens hebben we inactieve vaccins, waarin de ziekteverwekkers zijn gedood.

The weakening and inactivation in both types of vaccine

Het verzwakken en inactiveren in beide soorten vaccins

ensures that pathogens don't develop into the full blown disease.

zorgt ervoor dat de ziekteverwekkers zich niet ontwikkelen tot de echte ziekte.

But just like a disease, they trigger an immune response,

Maar net als een ziekte, starten ze een immuunreactie op

teaching the body to recognize an attack

die het lichaam leert een aanval te herkennen

by making a profile of pathogens in preparation.

door een profiel te maken van ziekteverwekkers voor de toekomst.

The downside is that live attenuated vaccines can be difficult to make,

Het beroerde is dat het moeilijk kan zijn levende verzwakte vaccins te maken.

and because they're live and quite powerful,

En omdat ze leven en vrij krachtig zijn,

people with weaker immune systems can't have them,

mogen mensen met zwakkere immuunsystemen ze niet hebben,

while inactive vaccines don't create long-lasting immunity.

terwijl inactieve vaccins geen langdurige immuniteit geven.

Another type, the subunit vaccine,

Een ander soort, het subeenheid-vaccin,

is only made from one part of the pathogen, called an antigen,

wordt alleen gemaakt uit een deel van de ziekteverwekker, het antigen.

the ingredient that actually triggers the immune response.

Dat is het onderdeel dat daadwerkelijk de immuunreactie opstart.

By even further isolating specific components of antigens,

Door specifieke onderdelen van antigenen nog verder te isoleren,

like proteins or polysaccharides,

zoals eiwitten of polysachariden,

these vaccines can prompt specific responses.

kunnen deze vaccins specifieke reacties oproepen.

Scientists are now building a whole new range of vaccines

Wetenschappers bouwen nu een hele nieuwe reeks vaccins,

called DNA vaccines.

DNA-vaccins geheten.

For this variety, they isolate the very genes that make the specific antigens

Voor deze soort, isoleren ze de genen die de benodigde antigenen maken

the body needs to trigger its immune response to specific pathogens.

voor het opstarten van de immuunreactie voor bepaalde ziekteverwekkers.

When injected into the human body,

Als die in het lichaam worden geïnjecteerd,

those genes instruct cells in the body to make the antigens.

instrueren die genen de lichaamscellen om de antigenen aan te maken.

This causes a stronger immune response,

Dat veroorzaakt een hevigere immuunreactie

and prepares the body for any future threats,

en bereidt het lichaam voor op potentiële gevaren.

and because the vaccine only includes specific genetic material,

Omdat het vaccin alleen specifiek genetisch materiaal bevat,

it doesn't contain any other ingredients from the rest of the pathogen

bevat het geen andere onderdelen van de rest van de ziekteverwekker

that could develop into the disease and harm the patient.

die zich tot de ziekte kunnen ontwikkelen en de patiënt schaden.

If these vaccines become a success,

Als deze vaccins een succes worden,

we might be able to build more effective treatments

kunnen we misschien effectievere behandelingen bouwen

for invasive pathogens in years to come.

voor invasieve ziekteverwekkers in de komende jaren.

Just like Edward Jenner's amazing discovery

Net als Edward Jenners verbluffende ontdekking

spurred on modern medicine all those decades ago,

moderne geneeskunde aanspoorde, al die tientallen jaren geleden,

continuing the development of vaccines

zal doorgaan met vaccins ontwikkelen

might even allow us to treat diseases like HIV,

ons misschien zelfs in staat stellen om ziektes als hiv,

malaria,

malaria

or Ebola, one day.

en ebola ooit te behandelen.