How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut

วัคซีนทำงานได้อย่างไร - เกวลิน ธนสารสมบัติ (Kelwalin Dhanasarnsombut)

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Sritala Dhanasarnsombut

In 1796, the scientist Edward Jenner

ในปี ค.ศ. 1796 นักวิทยาศาสตร์ นาม เอ็ดเวอร์ด เจนเนอร์

injected material from a cowpox virus into an eight-year-old boy

ฉีดสารจากไวรัสฝีดาษวัว เข้าไปในเด็กชายวัย 8 ขวบ

with a hunch that this would provide the protection needed

ด้วยความหวังที่จะสร้างการป้องกัน ที่เป็นที่ต้องการ

to save people from deadly outbreaks of the related smallpox virus.

ในการช่วยเหลือคน จากการระบาดของโรคร้ายอย่างไข้ทรพิษ

It was a success.

มันได้ผล

The eight-year-old was inoculated against the disease

เด็ก 8 ขวบคนนั้นถูกปลูกฝีต้านโรค

and this became the first ever vaccine.

และนั่นก็เป็นวัคซีนแรกที่ถือกำเนิดขึ้น

But why did it work?

แต่มันได้ผลได้อย่างไร

To understand how vaccines function,

เพื่อที่จะเข้าใจการทำงานของวัคซีน

we need to know how the immune system defends us against contagious diseases

เราจะต้องต้องเข้าใจเสียก่อนว่า

in the first place.

ระบบภูมิคุ้มกัน ป้องกันเราจากโรคร้ายอย่างไร

When foreign microbes invade us,

เมื่อจุลชีพแปลกปลอมบุกเข้ามา

the immune system triggers a series of responses

ระบบภูมิคุ้มกันก็กระตุ้นชุดสัญญาณตอบสนอง

in an attempt to identify and remove them from our bodies.

ซึ่งพยายามที่จะบ่งชี้ และกำจัดเชื้อเหล่านี้ออกจากร่างกาย

The signs that this immune response is working

สัญญาณที่บอกว่าการตอบสนอง ทางภูมิคุ้มกันนี้ทำงาน

are the coughing, sneezing, inflammation and fever we experience,

คือการไอ จาม อักเสบ และมีไข้

which work to trap, deter and rid the body of threatening things, like bacteria.

ซึ่งทำหน้าที่กักบริเวณ กำจัด และไล่ ตัวอันตราย เช่น แบคทีเรีย ออกจากร่างกาย

These innate immune responses also trigger our second line of defense,

การตอบสนองภูมิคุ้มกันพื้นฐาน ยังกระตุ้นสั่งการระบบป้องกันที่ 2

called adaptive immunity.

ที่เรียกว่า ภูมิคุ้มกันที่จำเพาะ (adaptive immunity)

Special cells called B cells and T cells are recruited to fight microbes,

เซลล์พิเศษชื่อ บี เซลล์ และ ที เซลล์ ถูกเรียกมาเพื่อสู้กับจุลชีพ

and also record information about them,

และยังเก็บข้อมูลเกี่ยวกับพวกมัน

creating a memory of what the invaders look like,

สร้างเป็นบันทึก ว่าผู้บุกรุกมีหน้าตาอย่างไร

and how best to fight them.

และวิธีการใดที่จะสู้กับมันได้ดีที่สุด

This know-how becomes handy

องค์ความรู้นี้จะมีประโยชน์

if the same pathogen invades the body again.

ถ้าเชื้อตัวเดิมบุกเข้าร่างกายอีกครั้ง

But despite this smart response, there's still a risk involved.

ถึงแม้ว่าเราจะมีการตอบสนองอันชาญฉลาดนี้ มันก็ยังมีความเสี่ยงอยู่

The body takes time to learn how to respond to pathogens

ร่างกายใช้เวลาในการเรียนรู้ ว่าจะตอบสนองต่อเชื้อก่อโรคอย่างไร

and to build up these defenses.

และค่อยๆ สร้างการป้องกัน

And even then,

ยิ่งกว่านั้น

if a body is too weak or young to fight back when it's invaded,

ถ้าร่างกายอ่อนแอ หรือเด็กเกินไป ที่จะตอบโต้เมื่อถูกเชื้อบุกเข้ามา

it might face very serious risk if the pathogen is particularly severe.

ร่างกายก็จะเผชิญกับความเสี่ยงร้ายแรง ถ้าหากเชื้อก่อโรคนั้นมีความรุนแรง

But what if we could prepare the body's immune response,

แต่ถ้าหากเราสามารถเตรียม การตอบสอนงทางภูมิคุ้มกันของร่างกาย

readying it before someone even got ill?

ให้พร้อมก่อนที่จะป่วยได้ล่ะ

This is where vaccines come in.

นี่เป็นจุดที่วัคซีนได้ก้าวเข้ามา

Using the same principles that the body uses to defend itself,

โดยใช้หลักการเดียวกัน กับที่ร้างกายใช้ในการป้องกันตนเอง

scientists use vaccines to trigger the body's adaptive immune system,

นักวิทยาศาสตร์ใช้วัคซีนในการกระตุ้น ระบบภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะของร่างกาย

without exposing humans to the full strength disease.

โดยไม่ต้องให้ร่างกายเจอกับโรคแบบจังๆ

This has resulted in many vaccines, which each work uniquely,

มีวัคซีนมากมายหลายชนิด ซึ่งทำงานแตกต่างกันไป

separated into many different types.

และจำแนกได้หลายประเภท

First, we have live attenuated vaccines.

อย่างแรก เรามีวัคซีนจากเชื้ออ่อนแรง (live attenuated vaccine)

These are made of the pathogen itself but a much weaker and tamer version.

วัคซีนชนิดนี้ทำจากเชื้อก่อโรค แต่เป็นเชื้อแบบอ่อนแรง และเชื่องกว่า

Next, we have inactive vaccines, in which the pathogens have been killed.

จากนั้น เรามี วัคซีนที่เชื้อถูกทำให้ตาย (inactive vaccine) ซึ่งเชื้อก่อโรคถูกฆ่า

The weakening and inactivation in both types of vaccine

การทำให้เชื้ออ่อนแรง และตาย ในวัคซีน 2 ชนิดนี้

ensures that pathogens don't develop into the full blown disease.

ก็เพื่อให้มั่นใจว่า เชื้อจะไม่พัฒนาเป็นตัวก่อโรคกอย่างสมบูรณ์

But just like a disease, they trigger an immune response,

แต่เหมือนกับโรค พวกมันกระตุ้นการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน

teaching the body to recognize an attack

สอนให้ร่างกายเราจำรูปแบบการโจมตี

by making a profile of pathogens in preparation.

โดยสร้างประวัติของเชื้อก่อโรค เพื่อเป็นการเตรียมการ

The downside is that live attenuated vaccines can be difficult to make,

ข้อเสียก็คือ วัคซีนที่ทำให้เชื้ออ่อนแรง ผลิตได้ลำบาก

and because they're live and quite powerful,

และเพราะว่ามันมีชีวิต และค่อนข้างจะมีฤทธิ์อยู่

people with weaker immune systems can't have them,

คนที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ไม่สามารถที่จะรับวัคซีนนี้ได้

while inactive vaccines don't create long-lasting immunity.

ขณะที่วัคซีนที่เชื้อถูกทำให้ไม่ก่อโรคนั้น สร้างภูมิคุ้มกันระยะยาวไม่ได้

Another type, the subunit vaccine,

ซับยูนิตวัคซีน (subunit vaccine) คือวัคซีนอีกชนิดหนึ่ง

is only made from one part of the pathogen, called an antigen,

ที่สร้างขึ้นจากแค่ส่วนหนึ่งของเชื้อก่อโรค เรียกว่า แอนติเจน (antigen)

the ingredient that actually triggers the immune response.

ซึ่งเป็นส่วนที่จริงๆ แล้วกระตุ้น การตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน

By even further isolating specific components of antigens,

โดยการแยกส่วนประกอบจำเพาะ ของแอนติเจน

like proteins or polysaccharides,

เช่นโปรตีน หรือโพลีแซคคาไรด์

these vaccines can prompt specific responses.

วัคซีนเหล่านี้กระตุ้นการตอบสนองจำเพาะ

Scientists are now building a whole new range of vaccines

ขณะนี้นักวิทยาศาสตร์ สร้างวัคซีนจำพวกใหม่

called DNA vaccines.

เรียกว่า ดีเอ็นเอ วัคซีน

For this variety, they isolate the very genes that make the specific antigens

สำหรับวัคซีนชนิดนี้ พวกเขาจำแนกยีนจำเพาะที่สร้างแอนติเจน

the body needs to trigger its immune response to specific pathogens.

ที่ร่างกายต้องการใช้ กระตุ้นการตอบสนองภูมิคุ้มกันต่อเชื้อก่อโรค

When injected into the human body,

เมื่อฉีดเข้าไปในร่างการยมนุษย์

those genes instruct cells in the body to make the antigens.

ยีนเหล่านี้สั่งให้เซลล์ในร่างกาย สร้างแอนติเจน

This causes a stronger immune response,

สิ่งนี้สร้างการตอบสนองทาง ภูมิคุ้มกันที่แรงกว่า

and prepares the body for any future threats,

และเตรียมร่างกายให้พร้อม กับโรคที่อาจเข้ามา

and because the vaccine only includes specific genetic material,

และเพราะว่าวัคซีนมีแต่เพียง ส่วนพันธุกรรมจำเพาะ

it doesn't contain any other ingredients from the rest of the pathogen

มันไม่มีส่วนอื่นๆ จากเชื้อก่อโรค

that could develop into the disease and harm the patient.

ที่จะสามารถพัฒนาไปเป็นโรค และเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยได้

If these vaccines become a success,

ถ้าวัคซีนเหล่านี้ถูกพัฒนาสำเร็จ

we might be able to build more effective treatments

เราอาจสามารถสร้าง การบำบัดรักษาที่มีประสิทธิภาพ

for invasive pathogens in years to come.

สำหรับเชื้อก่อโรคติดต่อในเวลาอันใกล้

Just like Edward Jenner's amazing discovery

เหมือนกับการค้นพบที่น่าทึ่งของ เอ็ดเวอร์ด เจนเนอร์

spurred on modern medicine all those decades ago,

ที่กระตุ้นการแพทย์สมัยใหม่ มาหลายศตวรรษ

continuing the development of vaccines

การพัฒนาวัคซีนอย่างไม่หยุดยั้ง

might even allow us to treat diseases like HIV,

อาจทำให้เราสามารถจัดการกับโรคอย่าง เอชไอวี

malaria,

มาลาเรีย

or Ebola, one day.

หรือ อีโบลาได้ ในสักวัน