How good are you at calculating risk? - Gerd Gigerenzer

Vertaald door: Eva Roets Nagekeken door: Oeds Eilander

A new drug reduces the risk of heart attacks by 40%.

Een nieuw medicijn vermindert het risico op hartaanvallen met 40%.

Shark attacks are up by a factor of two.

Haaienaanvallen komen dubbel zo vaak voor.

Drinking a liter of soda per day doubles your chance of developing cancer.

Een liter frisdrank per dag drinken, verdubbelt de kans op kanker.

These are all examples of relative risk,

Dit zijn allemaal voorbeelden van een relatief risico,

a common way risk is presented in news articles.

een gebruikelijke manier waarop risico's worden voorgesteld in het nieuws.

Risico-evaluatie is een ingewikkelde wirwar van statistieken

Risk evaluation is a complicated tangle of statistical thinking

and personal preference.

en persoonlijke voorkeur.

One common stumbling block is the difference between

Een vaak voorkomend struikelblok is het verschil tussen relatieve risico's,

relative risks like these and what are called absolute risks.

zoals deze,

en zogenaamde absolute risico's.

Risk is the likelihood that an event will occur.

Risico is de waarschijnlijkheid dat iets zal gebeuren.

It can be expressed as either a percentage—

Het kan worden uitgedrukt in een percentage --

for example, that heart attacks occur in 11% of men

bijvoorbeeld: hartvallen komen voor bij 11% van de mannen

between the ages of 60 and 79—

tussen de leeftijd van 60 en 79 --

or as a rate— that one in two million divers along Australia’s western coast

of als een verhouding --

dat elk jaar 1 op 2 miljoen duikers langs de West-Australische kust

will suffer a fatal shark bite each year.

zal sterven door een haaienbeet.

These numbers express the absolute risk of heart attacks

Deze getallen drukken een absoluut risico uit

op hartaanvallen en haaiaanvallen onder deze groepen.

and shark attacks in these groups.

Changes in risk can be expressed in relative or absolute terms.

Risicoveranderingen kan men uitdrukken in relatieve of absolute termen.

For example, a review in 2009 found that mammography screenings

Bijvoorbeeld: een rapport uit 2009 ontdekte dat mammografie-onderzoeken

reduced the number of breast cancer deaths from five women in one thousand to four.

het aantal sterfgevallen door borstkanker van 5 op 1.000 vrouwen verminderde naar 4.

The absolute risk reduction was about .1%.

De absolute risicovermindering was ongeveer 0,1%,

But the relative risk reduction from 5 cases of cancer mortality to four

maar de relatieve risicoverlaging

van vijf naar vier kankergerelateerde sterfgevallen

is 20%.

is 20%

Based on reports of this higher number,

Op basis van meldingen van dit hogere getal,

people overestimated the impact of screening.

overschatte men de impact van onderzoeken.

To see why the difference between the two ways of expressing risk matters,

Om het belang te tonen van risicorepresentatie,

let’s consider the hypothetical example of a drug

nemen we als hypothetisch voorbeeld

een medicijn dat de kans op een hartaanval met 40% vermindert.

that reduces heart attack risk by 40%.

Imagine that out of a group of 1,000 people

Stel je voor dat uit een groep van duizend mensen

who didn’t take the new drug, 10 would have heart attacks.

die het nieuwe medicijn niet namen,

er tien een hartaanval kregen.

The absolute risk is 10 out of 1,000, or 1%.

Het absolute risico is 10 op 1.000,

of 1%.

If a similar group of 1,000 people did take the drug,

Als een gelijkaardige groep van duizend mensen

het medicijn wel nam,

the number of heart attacks would be six.

zou het aantal hartaanvallen zes zijn.

In other words, the drug could prevent four out of ten heart attacks—

Met andere woorden:

het medicijn zou 4 op 10 hartaanvallen kunnen vermijden --

a relative risk reduction of 40%.

een relatieve risicovermindering van 40%.

Meanwhile, the absolute risk only dropped from 1% to 0.6%—

Ondertussen zakte het absolute risico slechts van 1% naar 0,6% --

but the 40% relative risk decrease sounds a lot more significant.

maar de relatieve risicovermindering van 40% klinkt veel betekenisvoller.

Surely preventing even a handful of heart attacks,

Zelfs het vermijden van slechts een handvol hartaanvallen,

or any other negative outcome, is worthwhile— isn’t it?

of eender welke negatief resultaat,

is toch de moeite waard -- niet?

Not necessarily.

Niet noodzakelijk.

The problem is that choices that reduce some risks

Het probleem is dat keuzes die sommige risico's verminderen,

can put you in the path of others.

je op het pad van andere risico's kan brengen.

Suppose the heart-attack drug caused cancer in one half of 1% of patients.

Stel dat het hartmedicijn kanker veroorzaakt

bij de helft van 1% van de patiënten.

In our group of 1,000 people,

In onze groep van duizend mensen

four heart attacks would be prevented by taking the drug,

zou het hartmedicijn vier hartaanvallen vermijden,

but there would be five new cases of cancer.

maar er zouden vijf nieuwe gevallen van kanker zijn.

The relative reduction in heart attack risk sounds substantial

Deze relatieve risicovermindering voor hartaanvallen klinkt substantieel

and the absolute risk of cancer sounds small,

en het absolute risico op kanker klinkt klein,

but they work out to about the same number of cases.

maar ze resulteren in ongeveer hetzelfde aantal gevallen.

In real life,

In het echte leven varieert ieders risico-evaluatie,

everyone’s individual evaluation of risk will vary

depending on their personal circumstances.

afhankelijk van hun persoonlijke omstandigheden.

If you know you have a family history of heart disease

Als er hart- en vaatziekten in je familie zitten,

you might be more strongly motivated to take a medication

ben je misschien meer gemotiveerd om een medicijn te nemen

that would lower your heart-attack risk,

dat jouw risico op een hartaanval verlaagt,

even knowing it provided only a small reduction in absolute risk.

zelfs als je weet

dat de absolute risicoverlaging klein is.

Sometimes, we have to decide between exposing ourselves to risks

Soms moeten we kiezen tussen ons blootstellen aan risico's

that aren’t directly comparable.

die niet direct met elkaar kunnen worden vergeleken.

If, for example, the heart attack drug carried a higher risk

Als het hartmedicijn bijvoorbeeld een hoger risico inhield

of a debilitating, but not life-threatening,

op een verzwakkende, maar niet levensbedreigende bijwerking,

side effect like migraines rather than cancer,

zoals migraine,

in plaats van kanker,

our evaluation of whether that risk is worth taking might change.

zouden we onze risico-evaluatie misschien veranderen.

And sometimes there isn’t necessarily a correct choice:

En soms is er niet noodzakelijk een correcte keuze.

some might say even a minuscule risk of shark attack is worth avoiding,

Sommigen vinden zelfs een minuscuul risico op een haaienaanval vermijdenswaardig,

because all you’d miss out on is an ocean swim,

want je zou alleen niet meer in de zee kunnen zwemmen --

while others wouldn’t even consider skipping a swim

terwijl anderen niet zwemmen zelfs niet zouden overwegen

to avoid an objectively tiny risk of shark attack.

om een objectief klein risico van een haaienaanval te vermijden.

For all these reasons, risk evaluation is tricky at baseline,

Een risico-evaluatie is daarom van meet af aan al lastig

and reporting on risk can be misleading,

en de verslaglegging kan misleidend zijn,

especially when it shares some numbers in absolute terms

vooral als ze soms absolute cijfers deelt

and others in relative terms.

en soms relatieve cijfers.

Understanding how these measures work

Begrijpen hoe deze maatregelen werken,

will help you cut through some of the confusion

zal je helpen om verwarring te vermijden

and better evaluate risk.

en risico's beter te evalueren.