Why do we have hair in such random places? - Nina G. Jablonski

Translator: Kay Khaing Aung Reviewer: Sanntint Tint

ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့အနီးစပ်ဆုံးပရိုင်းမိတ် မျိုးနွယ်တွေနဲ့ ကျွန်ုပ်တို့ဟာဆင်တူကြပါတယ်

We have lots in common with our closest primate relatives.

But comparatively, humans seem a bit... underdressed.

ဒါပေမဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ လူသားတွေဟာ လုံခြုံရုံမျှအဝတ်ဝတ်ပုံရပါတယ်

Instead of thick fur covering our bodies,

ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ခပ်ထူထူ အမွှေးတွေဖုံးအုပ်နေမယ့်အစား

many of us mainly have hair on top of our heads—

လူအများစုမှာတော့ အဓိကအနေနဲ့ ဦးခေါင်းထိပ်မှာ အမွှေးအမှင်တွေရှိတယ်

and a few other places.

တခြားနေရာတချို့မှာရောပေါ့

So, how did we get so naked? And why do we have hair where we do?

ဒါဆိုရင် ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ဘယ်ပုံဘယ်နည်းနဲ့ ဗလာကျင်းဖြစ်ခဲ့ကြပြီး

အခုရှိနေတဲ့ အမွေးအမှင်တွေဟာကော ဘာကြောင့်ရှိနေတာပါလဲ

Human hair and animal fur are made of the same stuff:

လူအမွှေးနဲ့ တိရစ္ဆာန်မွှေးကို အရာတစ်ခုတည်းကနေ ပြုလုပ်ထားတာပါ

filaments of the protein keratin that grow out of organs known as follicles,

အမွှေးပေါက်တာ ကျွတ်တာကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ မွေးညင်းအိတ်လေးတွေကနေတဆင့် ထုတ်လွှတ်တဲ့

which go through cycles of growth and shedding.

keratin ခေါ် ပရိုတင်းဓာတ်တစ်မျိုးရဲ့ အမျှင်လေးတွေနဲ့ပဲဖြစ်ပါတယ်

နို့တိုက်သတ္တဝါမျိုးစိတ်တွေ အသီးသီး အမွှေးအမှင်တွေကို

Across mammalian species, hairs have been modified for numerous purposes,

ရည်ရွယ်ချက်များစွာအတွက် ပြုပြင်မွမ်းမံခဲ့ကြပါတယ်

ranging from the soft fluff covering rabbits

ယုန်တွေအပေါ် လွှမ်းခြုံထားတဲ့ အမွေးနုတွေကနေ

to the rigid quills protecting porcupines.

ဖြူကောင်တွေကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ ခပ်မာမာဖြူဆူးတွေအထိပါပဲ

But for many mammals, hair grows in two layers

ဒါပေမဲ့ နို့တိုက်သတ္တဝါများစွာအတွက်ကတော့ အမွှေးအမှင်တွေဟာ အလွှာ ၂ လွှာနဲ့ပေါက်တယ်

consisting of a shorter undercoat of ground hairs

ပိုတိုတောင်းတဲ့ အောက်ခံအမွှေးအလွှာကို

covered by longer guard hairs.

ပိုမိုရှည်လျားတဲ့ အကာအကွယ်အမွှေးအလွှာ ဖုံးအုပ်ထားပြီးတော့ပေါ့

ဒီအလွှာတွေဟာ အတူတကွယှဉ်တွဲကာ

Together, they help insulate the animal’s body and protect its skin.

တိရစ္ဆာန်တစ်ကောင်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ဖုံးအုပ်ပေးပြီး အရေပြားကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်

Human hairs, on the other hand, are kind of a combination of these hair types.

တစ်ဖက်မှာတော့ လူမွေးဟာ ဒီအမွှေး အမျိုးအစားတွေကို ပေါင်းစပ်ထားသလိုမျိုးပါပဲ

ကံဆိုးချင်တော့ အမွှေးအမှင်တွေဟာ ရုပ်ကြွင်းတွေမှာ တွေ့ခဲတာကြောင့်

Unfortunately, hair is rarely found in fossils,

သုတေသီတွေအတွက် ရှေးဟောင်းဘိုးဘေးဘီဘင်တွေဟာ သူတို့ရဲ့ကိုယ်အမွှေးကို ဘယ်အချိန်မှာ

making it hard for researchers to pinpoint when and how

our ancient ancestors lost their coats.

ဘယ်လိုဆုံးရှုံးခဲ့ရသလဲဆိုတာကို အတိအကျဖော်ထုတ်ဖို့ ခဲယဉ်းစေပါတယ်

But scientists have developed some working hypotheses.

ဒါပေမဲ့လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာလက်တွေ့ကျတဲ့ အဆိုကြမ်းတချို့ကို တင်သွင်းထားပါတယ်

ကြည့်ရတာတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်သန်းပေါင်းများစွာက အာဖရိကမှာ

It seems that, millions of years ago in Africa,

early hominins first transitioned out of trees and adopted a more active lifestyle.

ရှေးဦးလူဝံအနွယ်ဝင်တွေဟာ သစ်တောတွေကနေ အဦးဆုံးကူးပြောင်းလာပြီး

လှုပ်လှုပ်ရှားရှားပိုဖြစ်တဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပါတယ်

Keeping cool became increasingly important.

အအေးဓာတ်ကို ထိန်းသိမ်းတာဟာ ပိုပြီးအရေးပါလာခဲ့ပါတယ်

နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့ဟာ ချွေးဂလင်းတွေကို ပိုမိုတိုးပွားစေခဲ့ပြီး

Eventually, they developed more sweat glands,

which helped them lose heat by evaporating moisture through the skin.

အရေပြားကတစ်ဆင့် အစိုဓာတ်ကိုအငွေ့ပြန်စေပြီး အပူရှိန်ကိုလျှော့ချပေးပါတယ်

In fact, humans have 10 times more sweat glands than chimpanzees, for instance.

ဒါ့အပြင် လူသားတွေမှာ ချင်ပင်ဇီတွေထက် ၁၀ ဆပိုများတဲ့ ချွေးဂလင်းတွေရှိပါတယ်

ဒါပေမဲ့ ချွေးထွက်ခြင်းနဲ့ အပူရှိန် ထိထိရောက်ရောက်လျှော့ချမှုဟာ

But efficiently losing heat by sweating is harder to do when you’re covered in fur.

အမွှေးအမှင်တွေနဲ့ဆို ပိုမိုခက်ခဲမှာပါ

သိပ္ပံပညာရှင်တွေကတော့ ရှေးဦးလူသားတွေဟာ ဒီအချိန်လောက်မှာပဲ

Scientists believe that early humans lost much of their coat around this time

သူတို့ရဲ့ကိုယ်အမွှေးအများစုကို ချွေးမြန်မြန်ပြန်စေဖို့အတွက်နဲ့

to help their sweat evaporate faster.

ဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်လို့ ယုံကြည်ထားကြပါတယ်

ဒါပေမဲ့လည်း အမွေးတွေဆုံးရှုံးရခြင်းဟာ အကျိုးကျေးဇူးများမယ်ဆိုရင်

However, if losing our hair was so advantageous,

ဘာကြောင့်များ အမွှေးတချို့တလေ ကျန်ရှိနေတာပါလဲ

why do we have any left at all?

It seems that there are unique uses for hair in different parts of our bodies.

အမွှေးတွေအတွက် ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်းအမျိုးမျိုးမှာ

တစ်မူထူးတဲ့ အသုံးပြုမှုတွေရှိတဲ့ပုံပါပဲ

When it comes to the tops of our heads,

ဦးခေါင်းထိပ်ပိုင်းနဲ့ ပတ်သက်လာရင်တော့

အပူချိန်ထိန်းထားခြင်းဟာ ကဏ္ဍတစ်ခုအနေနဲ့ ပြန်ပါဝင်ပုံရပါတယ်

temperature regulation likely played a part again.

Since early humans began venturing into the open,

ရှေးဦးလူသားတွေဟာ ဟင်းလင်းပြင်ကို ထွက်စပြုကြတာကြောင့် သူတို့ရဲ့ဦးခေါင်းတွေဟာ

their heads would’ve been exposed to the scorching sun.

ချစ်ချစ်တောက်ပူတဲ့နေရောင်နဲ့ ထိတွေ့ကောင်းထိတွေ့ပါလိမ့်မယ်

Thicker, longer-growing hair protects our sensitive scalps

ပိုမိုထူထပ်ရှည်လျားတဲ့ ဆံပမွှေးတွေဟာ နူးညံ့တဲ့ဦးရေပြားကို ကာကွယ်ပေးပြီး

and keeps our brains from overheating.

ဦးနှောက်ကို အပူလွန်ခြင်းကနေ ထိန်းထားပေးပါတယ်

Dark tightly curled hair is most effective at keeping solar radiation off of skin.

နက်မှောင်ကွေးကောက်ထူထပ်တဲ့ ဆံပင်မွှေးမျိုးက

အရေပြားပေါ်ကို နေရောင်ခြည်မကျရောက်စေတဲ့ နေရာမှာ အထိရောက်ဆုံးပါပဲ

Other kinds of head hair evolved as humans moved to different places.

တခြားခေါင်းမွေးအမျိုးအစားတွေကတော့

လူသားတွေ ရွှေ့ပြောင်းတဲ့နေရာဒေသအလိုက် ပြောင်းလဲသွားပါတယ်

တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ မျက်ခုံးမွှေးတွေက လူချင်းဆက်သွယ်တဲ့အခါမှာ အသုံးတည့်မယ်လို့

Meanwhile, researchers think eyebrows are especially useful for communication

သုတေသီတွေ ယူဆထားကြတာဟာ မျက်ခုံးမွေးတွေဟာ ခံစားချက်တွေကိုပေးသိတဲ့

because they sit atop active facial muscles that convey our feelings.

လှုပ်ရှားနိုင်တဲ့ မျက်နှာကြွက်သားတွေရဲ့ ထိပ်ဖျားမှာရှိလို့ပါပဲ

Eyelashes have been shown to minimize airflow over our eyeballs,

မျက်တောင်မွှေးတွေဟာ မျက်ဆန်ဘက်ကို ဦးတည်တဲ့လေစီးကြောင်းကိုကျဉ်းပေးပြီး

preventing them from drying out and catching debris.

မျက်ရည်ခမ်းခြောက်ပြီး အစအနတွေ မျက်လုံးထဲဝင်တာတွေကနေ ကာကွယ်ပေးပါတယ်တဲ့

And maybe facial hair proved helpful in distinguishing identity from a distance,

မုတ်ဆိတ်မွှေးက ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဖြစ်ကြောင်းကို အကွာအဝေးတစ်ခုကနေ

ခွဲခြားတဲ့နေရာမှာ အထောက်အကူပြုတယ်လို့ သက်သေပြကောင်းပြနိုင်ခဲ့ပေမဲ့

but we really don’t know.

အမှန်တကယ်မသိရှိရပါဘူး

Evidence is stubbly at best.

သက်သေအထောက်အထားတွေဟာ အတတ်နိုင်ဆုံး ငုပ်လျှိုးလျက်နေပါတယ်

Why we have hair in other regions is... more pungent.

တခြားခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ဘာကြောင့်အမွေးတွေပေါက်နေရသလဲဆိုတာကို

ပိုလို့တောင် မသိရပါဘူး

Our armpits, nipples, and pubic areas are dotted with apocrine glands.

ချိုင်းကြား နို့သီးခေါင်းနဲ့ ဆီးခုံနေရာ တွေမှာ apocrine ဂလင်းတွေပျံ့နှံ့နေပါတယ်

They produce oily, smelly secretions which the thick, curly hair

သူတို့က ဒီနေရာတွေမှာ ရံဖန်ရံခါပေါက်တတ်တဲ့ ထူထပ်ကွေးကောက်တဲ့အမွှေးတွေက ပျံ့နှံ့စေတဲ့

that often grows in these spots helps disperse.

အဆီများပြီးအနံ့ပြင်းတဲ့ အရည်တွေကို ထုတ်လွှတ်ပါတယ်

The secretions that waft off these hairy patches may be useful for identification.

ဒီအမွှေးထူအကွက်တွေကို လေနဲ့အတူသယ်ဆောင်ပေးတဲ့ အရည်တွေက

လူအချင်းချင်း ခွဲထုတ်တဲ့နေရာမှာ အသုံးဝင်ကောင်းဝင်နိုင်ပါလိမ့်မယ်

For example, several studies have shown that people are able to identify

ဥပမာအနေနဲ့ လေ့လာချက်တွေအရ လူတွေဟာ ကိုယ့်ချိုင်းနံ့ကိုယ် ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်တဲ့

their own armpit odors as well as those of people they’re close with.

ကိုယ်နဲ့ရင်းနှီးတဲ့လူတွေရဲ့ ချိုင်းနံ့ကိုရောပေါ့

The final type of notable human hair is the vellus hair that covers our bodies.

ထင်ရှားတဲ့ နောက်ဆုံးလူမွှေးအမျိုးအစားက

ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ဖုံးအုပ်ထားတဲ့ အမွှေးနုလေးတွေပဲဖြစ်တယ်

ဒီအအမွှေးနုတွေဟာ ဘာရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ပေါက်နေသလဲဆိုတာကို မသိရပေမဲ့လည်း

We don't know if these hairs serve any purpose themselves,

but the follicles vellus hair grows from are essential banks of stem cells

အမွေးနုအမြစ်တွေဟာ အနာတရဖြစ်ပြီး ပျက်ဆီးသွားတဲ့အရေပြားကို ပြုပြင်ပေးတဲ့

that repair damaged skin after injury.

ပင်မဆဲလ်တွေရဲ့ အရေးပါတဲ့အစုအဝေးလေးတွေပါ

They’re also important sites of nerve endings that convey signals

သူတို့ဟာ ဦးနှောက်ကို နူးညံ့တဲ့ အထိအတွေ့လက္ခဏာတွေ ပို့လွှတ်ပေးတဲ့

အာရုံကြောအမျှင်လေးတွေရဲ့ အရေးပါတဲ့နေရာတွေလည်း ဖြစ်ပါတယ်

of gentle touch to the brain.

In fact, although it’s much finer,

ဒါ့အပြင် လူမွေးဟာ ပိုမိုပါးသွားပေမဲ့လည်း

humans have roughly the same density of body hair as apes of comparable sizes.

အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အရွယ်တူလူဝံတွေရဲ့ ကိုယ်အမွေးနဲ့ တူညီတဲ့သိပ်သည်းမှုရှိပါတယ်

So despite all this talk of human nakedness,

ဒီတော့ကား လူသားတွေရဲ့ဗလာကျင်းဖြစ်မှုကို ဘယ်လောက်ပဲ သုံးသပ်ပါစေ

we're not actually as hairless as we look.

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ တကယ်တော့ အမွှေးမရှိတဲ့ပုံပေါက်သလောက်လည်း မဟုတ်ပါဘူး