History vs. Sigmund Freud - Todd Dufresne

2,229,997 views ・ 2020-03-31

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung
00:07
Working in Vienna at the turn of the 20th century,
0
7165
3180
၂၀ ရာစုအပြောင်းအလှည်မှာ ဗီယင်နာမှာ အလုပ်လုပ်နေရင်း
00:10
he began his career as a neurologist
1
10345
2630
စိတ်စိစစ်မှု နည်းနာကို အစမပျိုးခင်
00:12
before pioneering the discipline of psychoanalysis.
2
12975
3774
ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြော ပညာရှင်အဖြစ် သူ့ အသက်မွေးလုပ်ငန်းကို စတင်ခဲ့တယ်။
00:16
He proposed that people are motivated by unconscious desires
3
16749
4000
လူတွေဟာ မသိစိတ် ဆန္ဒတွေနဲ့ ချုပ်တည်းထားတဲ့ မှတ်ဉာဏ်တွေရဲ့
00:20
and repressed memories,
4
20749
1690
စေ့ဆော်တာခံရပြီး
00:22
and their problems can be addressed
5
22439
1960
သူတို့ရဲ့ ပြဿနာတွေကို ဒီစေ့ဆော်မှုတွေကို
00:24
by making those motivations conscious through talk therapy.
6
24399
4000
အပြောကုထုံးကနေ သတိထားမိအောင်လုပ်ခြင်းနဲ့ ကိုင်တွယ်လို့ရတယ်လို့ သူ အဆိုပြုခဲ့တယ်။
00:28
His influence towers above that of all other psychologists in the public eye.
7
28399
5355
သူ့ဩဇာက အခြားသော စိတ်ပညာရှင်တွေ ထက်ကို အထင်ကရ လွှမ်းမိုးထားတယ်။
00:33
But was Sigmund Freud right about human nature?
8
33754
3450
ဒါပေမဲ့ ဆစ်ဂ်မန် ဖရွိုက်ဟာ လူ့သဘာဝနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မှန်ကန်ခဲ့ပါသလား။
00:37
And were his methods scientific?
9
37204
2780
သူ့နည်းနာတွေက သိပ္ပံနည်းကျခဲ့သလား။
00:39
Order, order. Today on the stand we have… Dad?
10
39984
4631
ကဲ ခဏလေး တိတ်ကြပါ။ ဒီနေ့ ကျွန်တော်တို့ တန်းပေါ်မှာလား အဖေ။
00:44
Ahem, no, your honor.
11
44615
2205
အဟမ်း၊ မဟုတ်ရပါဘူးကွယ်။
00:46
This is Doctor Sigmund Freud,
12
46820
1830
ဒါကတော့ ဒေါက်တာ ဆစ်ဂ်မန် ဖရွိုက်ပါ။
00:48
one of the most innovative thinkers in the history of psychology.
13
48650
3730
စိတ်ပညာ သမိုင်းမှာ တီထွင်အား အကောင်းဆုံး အတွေးအခါ်ပညာရှင်တွေထဲက တစ်ယောက်ပါ။
00:52
An egomaniac who propagated pseudoscientific theories.
14
52380
3944
အတုအယောင် သိပ္ပံအယူအဆတွေကို ဝါဒဖြန့်ခဲ့တဲ့ အတ္တနောဝါဒီတစ်ယောက်ပါ။
00:56
Well, which is it?
15
56324
1508
ကောင်းပြီ။ ဒါက ဘယ်ဟာလဲ။
00:57
He tackled issues medicine refused to address.
16
57832
3460
စက်က ကိုင်တွယ်ဖို့ ငြင်းဆန်တဲ့ အကြောင်းအချက်တွေကို သူ ကိုင်တွယ်ခဲ့တယ်။
01:01
Freud’s private practice treated women
17
61292
2376
ဖရွိုက်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အလုပ်က အဲဒီအချိန်က
01:03
who suffered from what was called hysteria at the time,
18
63668
3340
စိတ်ကစဉ့်ကလျားလို့ ခေါ်တဲ့ ရောဂါ ခံစားနေရတဲ့၊ သူတို့ရဲ့ ရောဂါတွေကို
01:07
and their complaints hadn’t been taken seriously at all.
19
67008
3710
လုံးဝ အလေးအနက် အထားမခံခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ကုသခဲ့တယ်။
01:10
From the women with depression he treated initially
20
70718
2760
ကနဦး သူ ကုသခဲ့တဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျနေတဲ့ ဒီအမျိုးသမီးတွေကနေ
01:13
to World War I veterans with PTSD,
21
73478
2990
PTSD ရောဂါနဲ့ ပထမ ကမ္ဘာစစ် စစ်ပြန်တွေအထိ
01:16
Freud’s talking cure worked,
22
76468
2710
ဖရွိုက်တဲ့ အပြောကုသမှုဟာ အလုပ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး
01:19
and the visibility he gave his patients forced the medical establishment
23
79178
4292
လူနာတွေကို သူပေးတဲ့ ဗန်းပြမှုက သူတို့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖောက်ပြန်မှုတွေဟာ
01:23
to acknowledge their psychological disorders were real.
24
83470
3292
တကယ်ဆိုတာကို ဆေးဘက် အဖွဲ့အစည်းကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ တွန်းအားပေးခဲ့တယ်။
01:26
He certainly didn’t help all his patients.
25
86762
2460
သူ့လူနာအားလုံးကို သူ ကူညီမပေးခဲ့ဘူဆိုတာ သေချာပါတယ်။
01:29
Freud was convinced that our behavior is shaped by
26
89222
3083
ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့အပြုအမူဟာ မသိစိတ် ဆော်ဩမှုတွေနဲ့ ချုပ်တည်းထားတဲ့
01:32
unconscious urges and repressed memories.
27
92305
2930
အမှတ်ရမှုတွေရဲ့ပုံသွင်းတာခံရတယ်လို့ ဖရွိုက်က အယုံသွင်းခဲ့တယ်။
01:35
He invented baseless unconscious or irrational drivers
28
95235
4238
စိတ်ဒဏ်ရာ လွန်မြောက်သူတွေနဲ့ တကယ် ဘေးသင့်ခံရသူတွေရဲ့ အပြုအမူနောက်ကွယ်က
01:39
behind the behavior of trauma survivors— and caused real harm.
29
99473
4597
အခြေအမြစ်မဲ့တဲ့ မသိစိတ်(သို့)ယုတ္တိမဲ့တဲ့ စေ့ဆော်မှုတွေကို သူ ထွင်ခဲ့တယ်။
01:44
How’s that?
30
104070
880
01:44
He misrepresented some of his most famous case studies,
31
104950
3760
ဒါက ဘယ်လိုလဲ။
သူဟာ သူ့အကျော်ကြားဆုံး ရောဂါ လေ့လာမှု တချို့ကို အဓိပ္ပာယ်ကောက် မှားခဲ့တယ်။
01:48
claiming his treatment had cured patients when in fact they had gotten worse.
32
108710
4883
သူ့ကုသမှုတွေဟာ လူနာတွေကို ကုစား ပေးတယ်ဆိုပေမဲ့ တကယ်က ပိုဆိုးစေတာပါ။
01:53
Later therapists influenced by his theories
33
113593
2649
နောက်ပိုင်း သူ့သီအိုရီတွေ ဩဇာလွှမ်း ခံရတဲ့ အထူးကုတွေဟာ
01:56
coaxed their patients into "recovering"
34
116242
2784
သူတို့ရဲ့လူနာတွေကို ဘယ်တုန်းကမှ မကြံဖူးခဲ့တဲ့ ကလေးဘဝ
01:59
supposedly repressed memories of childhood abuse that never happened.
35
119026
4643
နှိပ်စက်ခံရမှုရဲ့ ချုပ်တည်းထားတဲ့ 
အမှတ်ရ မှုဆိုတာတွေ "သတိပြန်ရနေတယ်"လို့ ချော့တယ်။
02:03
Lives and families were torn apart.
36
123669
2640
ဘဝတွေနဲ့ မိသားစုတွေဟာ အစိတ်စိတ် ကွဲသွားတယ်။
02:06
You can’t blame Freud for later misapplications of his work—
37
126309
3440
အရိပ်ထိုးနေမယ့်နောက်ပိုင်းသူ့လုပ်ရပ်ရဲ့ လွဲမှားတဲ့အသုံးချမှုတွေအတွက်
02:09
that would be projecting.
38
129749
1628
ဖရွိုက်ကို အပြစ်တင်လို့မရဘူး။
02:11
Plenty of his ideas were harmful without any misapplication.
39
131377
4025
လွဲမှားတဲ့အသုံးချမှုမပါဘဲ များစွာသော သူ့အယူအဆတွေဟာ ဘေးဖြစ်စေခဲ့တယ်။
02:15
He viewed homosexuality as a developmental glitch.
40
135402
4000
လိင်တူဆက်ဆံမှုကို ဖွံ့ဖြိုးလာတဲ့ ချွတ်ယွင်းချက်တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့တယ်။
02:19
He coined the term penis envy—
41
139402
2280
အထီးလိင် မနာလိုမှုဆိုတဲ့ စကားရပ်ကို ထွင်ခဲ့တယ်။
02:21
meaning women are haunted for life by their lack of penises.
42
141682
3540
အမျိုးသမီးတွေဟာ အထီးလိင် ကင်းမဲ့မှုရဲ့ ခြောက်လှန့်တာ တစ်ဘဝလုံး ခံရတာပါ။
02:25
Freud was a product of his era.
43
145222
2610
ဖရွိုက်ဟာ သူ့ခေတ်ရဲ့ ထုတ်ကုန်တစ်ခုပါ။
02:27
Yes, some of the specifics were flawed,
44
147832
2070
အသေးစိတ်တချို့ ချွတ်ယွင်းချက်ရှိခဲ့ပေမဲ့
02:29
but he created a new space for future scientists to explore,
45
149902
4181
အနာဂတ် သိပ္ပံပညာရှင်တွေ စူးစမ်းဖို့၊ စုံစမ်းဖို့နဲ့ ဒီပေါ်မှာ တည်ဆောက်ဖို့
02:34
investigate, and build upon.
46
154083
2240
နေရာသစ်တစ်ခု ဖန်းတီးခဲ့ပါတယ်။
02:36
Modern therapy techniques that millions of people rely on
47
156323
3410
သန်းချီတဲ့ လူတွေ အားထားကြတဲ့ ခေတ်သစ် ကုထုံးနည်းစနစ်တွေဟာ
02:39
came out of the work he started with psychoanalysis.
48
159733
3293
စိတ်ပညာစိစစ်မှုနဲ့ သူစတင်ခဲ့တဲ့ လက်ရာကနေ ပေါ်ထွက်ခဲ့တာပါ။
02:43
And today everyone knows there’s an unconscious—
49
163026
3170
ဖရွိုက် တွင်ကျယ်အောင်လုပ်ပေးခဲ့တဲ့ မသိစိတ်တစ်ခုရှိတာ
02:46
that idea was popularized Freud.
50
166196
2720
ယနေ့ လူတိုင်းသိကြတယ်။
02:48
Psychologists today only believe in a “cognitive unconscious,”
51
168916
4335
ယနေ့ စိတ်ပညာရှင်တွေဟာ "သိမှတ်မှု မသိစိတ်တစ်ခုတည်းမှာပဲ ယုံတယ် ဆိုတဲ့အချက်က
02:53
the fact that you aren’t aware of everything going on at a given moment.
52
173251
4132
သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကာလတစ်ခုအတွင်းမှာ ဖြစ်နေတာတွေကို သင် သတိမထားမိတာပါ။
02:57
Freud took this idea way too far, ascribing deep meaning to everything.
53
177383
5015
ဖရွိုက်က အရာတိုင်းအတွက် နက်ရှိုင်းတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ပေး ရင်း ဒီအယူအဆကိုယူခဲ့တယ်။
03:02
He built his theories on scientific ideas that were outdated even in his own time,
54
182398
5369
ယနေ့ခေတ် အဆင့်တွေနဲ့တင်မကပဲ သူ့ခေတ်ကတောင် ခေတ်နောက်ကျနေတဲ့သိပ္ပံဆိုင်ရာ အယူအဆတွေမှာ
03:07
not just by today’s standards—
55
187767
1980
သူ့သီအိုရီတွေကို တည်ဆောက်ခဲ့တယ်။
03:09
for example, he thought individual psychology
56
189747
2940
ဥပမာ၊ပုဂ္ဂလိက စိတ်ပညာဟာ ရှေးဟောင်း သမိုင်းထဲကအဖြစ်အပျက်တွေရဲ့
03:12
is derived from the biological inheritance of events in ancient history.
57
192687
5319
ဇီဝဆိုင်ရာ အမွေဆက်ခံမှုကနေ လာတယ်လို့ သူတွေးခဲ့တာပါ။
03:18
And I mean ancient—  like the Ice Age or the killing of Moses.
58
198006
4313
ရှေးဟောင်း ဆိုတာက ရေခဲခေတ်(သို့) မောဆက် သတ်ခြင်းလို ခေတ်ပါ။
03:22
Freud and his closest allies actually believed these prehistorical traumas
59
202319
5412
ဖရွိုက်နဲ့ သူ့ရဲ့အနီးဆုံး အပေါင်းအပါတွေဟာ ဒီသမိုင်းမတင်မ စိတ်ဒဏ်ရာတွေဟာ
03:27
had ongoing impacts on human psychology.
60
207731
3050
လူသားစိတ်ပညာအပေါ် ဆက်လက် သက်ရောက် မှုတွေ ရှိတယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။
03:30
He thought that the phase of cold indifference to sexuality
61
210781
3640
ပျိုဖော်ဝင်ချိန်အတွင်း ဖိုမလက္ခဏာကို အေးစက်စက် ဥပေက္ခာပြုမှု အဆင့်ဟာ
03:34
during pubescence was literally an echo of the Ice Age.
62
214421
4530
ရေခဲခေတ်ရဲ့ ပံတင်သံတစ်ခုလို့ သူထင်ခဲ့တယ်။
03:38
With fantastical beliefs like these, how can we take him seriously?
63
218951
4398
ဒီလိုဆန်းပြားတဲ့ ယုံကြည်မှုတွေနဲ့ဆို ဘယ်လိုလုပ် သူ့ကို အလေးအနက် ထားနိုင်မှာလဲ။်
03:43
Any renowned thinker from centuries past
64
223349
2690
လွန်ခဲ့တဲ့ ရာစုတွေက ကျော်ကြားတဲ့ အတွေးအခါ်ရှင်တိုင်းမှာ
03:46
has ideas that seem fantastical by today’s standards,
65
226039
4000
ယနေ့ခေတ် စံတွေနဲ့ဆို ဆန်းပြားနေပုံရတဲ့ အယူအဆတွေ ရှိခဲ့ပေမဲ့
03:50
but we can’t discount their influence on this basis.
66
230039
3712
ဒါကို အခြေခံတဲ့ သူတို့ရဲ့ဩဇာလွှမ်းမှုကို ကျွန်ပ်တို့ ထည့်မထွက်လို့ မရဘူး။
03:53
Freud was an innovator linking ideas across many fields.
67
233751
3650
ဖရွိုက်ဟာ နယ်ပယ်များစွာနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ အယူအဆတွေကို တီထွင်သူပါ။
03:57
His concepts have become everyday terms
68
237401
2340
သူ့အယူအဆတွေဟာ ကိုယ်ပိုင် အတွေ့အကြုံ တွေအကြောင်း
03:59
that shape how we understand and talk about our own experiences.
69
239741
4645
ကျွန်ုပ်တို့ နားလည်၊ပြောဆိုပုံကို ပုံသွင်း ပေးတဲ့ နေ့စဉ်သုံး စကားရပ်တွေ ဖြစ်လာတယ်။
04:04
The Oedipus complex? Ego and id? Defense mechanisms? Death wishes?
70
244386
5330
အဲဒိပတ်စိတ်ထား၊ အတ္တနဲ့ မသိစိတ်၊ ခုခံမှု ယန္တရား၊ သေလို စိတ်။
04:09
All Freud.
71
249716
870
အားလုံး ဖရွိုက်ပါ။
04:10
But Freud didn’t present himself as a social theorist—
72
250586
3220
ဒါပေမဲ့ ဖရွိုက်ဟာ သူ့ကိုယ်သူ လူမှုရေး အယူအဆသမားလို့ မတင်ပြခဲ့ဘူး။
04:13
he insisted that his work was scientific.
73
253806
3210
သူ့အလုပ်ဟာ သိပ္ပံနည်းကျလို့ အထပ်ထပ်ပြောခဲ့တယ်။
04:17
Are you saying he… repressed inconvenient facts?
74
257016
3210
သူဟာ ကတ်သီးကတ်သတ် အချက်တွေကို ချုပ်တည်းခဲ့တယ်လို့ ပြောနေလား။
04:22
Freud’s theories were unfalsifiable.
75
262119
2840
ဖရွိုက်ရဲ့ သီအိုရီတွေဟာ မဟုတ်မမှန်တာတွေ တော့ မဟုတ်ဘူး။
04:24
Wait, so you’re saying he was right?
76
264959
2080
နေဦး။ ဒီတော့ သူ မှန်တယ်လို့ ပြောနေတာလား။
04:27
No, his ideas were framed so that there’s no way to empirically verify them.
77
267039
5810
မဟုတ်ပါ။ သူ့အယူအဆတွေကို လက်တွေ့ကျကျ စစ်ဆေး အတည်ပြုဖို့ နည်းမရှိအောင် ဘောင်ခတ်ထားတယ်။
04:32
Freud didn’t even necessarily believe in the psychoanalysis he was peddling.
78
272849
4750
ဖရွိုက်ဟာ သူ မဲဆွယ်နေတဲ့ စိတ်စိစစ်မှုကို တောင် သေချာပေါက် မယုံကြည်ခဲ့ဘူး။
04:37
He was pessimistic about the impact of therapy.
79
277599
3210
ကုထုံးရဲ့ သက်ရောက်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး သူ အဆိုးမြင်ခဲ့တယ်။
04:40
What! I think I need to lie down!
80
280809
2810
ဘာပြောတယ်။ငါ လှဲချဖို့လိုတယ်လို့ ငါထင်တယ်။
04:43
Many of Sigmund Freud’s ideas don’t hold up to modern science,
81
283619
4070
ဆစ်ဂမန် ဖရွိုက်ရဲ့ အယူအဆများစွာဟာ ခေတ်သစ် သိပ္ပံကို တောင့်မခံနိုင်ဘူး။
04:47
and his clinical practices don’t meet today’s ethical standards.
82
287689
4365
သူ့ရဲ့ ကုသရေး အလေ့အထတွေက ယနေ့ခေတ် ကျင်ဝတ်ပိုင်းစံတွေနဲ့ မကိုက်ညီဘူး။
04:52
At the same time, he sparked a revolution in psychology and society,
83
292054
4573
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ သူဟာ စိတ်ပညာနဲ့ လူအဖွဲ့ အစည်းမှာ တော်လှန်မှုတစ်ခု အစပျိုးခဲ့ပြီး
04:56
and created a vocabulary for discussing emotion.
84
296627
3480
စိတ်ခံစားမှုကို ဆွေးနွေးတာအတွက် ဝေါဟာရတစ်လုံး ဖန်တီးပေးခဲ့တယ်။
05:00
Freud made his share of mistakes.
85
300107
2240
ဖရွိုက်က အမှားဝေစုတစ်ခု လုပ်ခဲ့တယ်။
05:02
But is a thinker responsible for how subsequent generations
86
302347
3840
ဒါပေမဲ့ အတွေးအခေါ်ပညာရှင်တစ်ဦးဟာ သူတို့ အယူအဆတွေကို နောက်ပိုင်း မျိုးဆက်တွေ
05:06
put their ideas to use?
87
306187
1940
အသုံးပြုပုံအတွက် တာဝန်ရှိလား။
05:08
Do they deserve the blame, credit, or redemption
88
308127
3290
သမိုင်းမှာ စွဲချက်တင်တဲ့အခါ
သူတို့ ဟာ အပြစ်တင်ထိုက်လား၊
05:11
when we put history on trial?
89
311417
2337
ချီးကျူးထိုက်လား၊ အဖတ်ဆည်ထိုက်လား။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7