History vs. Sigmund Freud - Todd Dufresne

Translator: Lona Hamasalih Reviewer: Halo Fariq

Working in Vienna at the turn of the 20th century,

لە دەوروبەری سەدەی ٢٠ لە فییەنا

he began his career as a neurologist

وەک پزیشکی نەخۆشییەکانی دەمار دەستبەکار بوو

before pioneering the discipline of psychoanalysis.

پێش ئەوەی پێشەوایی دیسیپلینی دەرونشیکاری بکات.

He proposed that people are motivated by unconscious desires

پێشنیازی ئەوەی کرد حەزە لاشعوری و یادەوەرییە کپکراوەکان

and repressed memories,

پاڵنەری مرۆڤن،

and their problems can be addressed

و دەکرێت کێشەکانیان دیاری بکرێت بە

by making those motivations conscious through talk therapy.

گۆڕینی ئەو پاڵنەرانە بۆ پاڵنەری ئاگایانە لە ڕێگەی چارەسەر بە گفتوگۆوە.

His influence towers above that of all other psychologists in the public eye.

لە چاوی خەڵکییەوە کاریگەری ئەو زۆر زیاتر بوو لەچاو دەروونناسەکانی دیکەدا.

But was Sigmund Freud right about human nature?

بەڵام ئایا بۆچونەکانی سیگمۆند فرۆید دەربارەی سروشتی مرۆڤ ڕاست بوون؟

And were his methods scientific?

ئایا مێتۆدەکانی زانستی بوون؟

Order, order. Today on the stand we have… Dad?

ئاگاداربن، ئاگاداربن. ئەمڕۆ لێرە ... باوکم؟ مان هەیە؟

Ahem, no, your honor.

ئم، نەخێر نەخێر جەنابی دادوەر.

This is Doctor Sigmund Freud,

ئەمە دکتۆر سیگمۆند فرۆیدە،

one of the most innovative thinkers in the history of psychology.

یەکێک لە داهێنەرترین بیرکەرەوەکان لە مێژووی دەروونناسیدا.

An egomaniac who propagated pseudoscientific theories.

خۆپەرستێک کە پڕۆپاگەندەی تیۆری زانستێکی ساختەی دەکرد.

Well, which is it?

باشە، کامیانە؟

He tackled issues medicine refused to address.

ئەو کێشانەی چارەسەر دەکرد کە زانستی پزیشکی ڕەتیدەکردنەوە دیارییان بکات.

Freud’s private practice treated women

پراکتیسە تایبەتیەکەی فرۆید ئەو ژنانەی چارەسەر دەکرد

who suffered from what was called hysteria at the time,

کە بەدەست ئەو نەخۆشییەوە دەیانناڵاند کە لەو کاتەدا بە هیستیریا ناودەبرا

and their complaints hadn’t been taken seriously at all.

ناڕەزاییەکانیشیان بە هیچ شێوەیەک بەڕاستی وەرنەگیرابوون.

From the women with depression he treated initially

سەرەتا بە چارەسەری ئەو ژنانە دەستیپێکرد کە خەمۆکییان هەبوو

to World War I veterans with PTSD,

تا ئەو سەربازانەی جەنگی جیهانی یەکەم کە پی-تی-ئێس-دیـیان هەبوو،

Freud’s talking cure worked,

چارەسەر بە گۆتۆگۆکەی فرۆید کاریکرد،

and the visibility he gave his patients forced the medical establishment

و ئەو دیدگایەی فرۆید دای بە نەخۆشەکانی زۆری لە دامەزرێنراوە تەندروستییەکە کرد

to acknowledge their psychological disorders were real.

دان بەوەدا بنێن کە نەخۆشییەکەیان ڕاستەقینەیە

He certainly didn’t help all his patients.

بەڵام لە ڕاستییدا یارمەتی هەموو نەخۆشەکانی نەدا

Freud was convinced that our behavior is shaped by

فرۆید بڕوای وابوو کە ڕەفتارەکانمان وێنەدانەوەی

unconscious urges and repressed memories.

پاڵنەرە لاشعوری و یادەوەرییە کپکراوەکانمانە.

He invented baseless unconscious or irrational drivers

پاڵنەری ناپەسەند و لاشعوری بێبنەمای داهێنا

behind the behavior of trauma survivors— and caused real harm.

لە پشتی ڕەفتاری ڕزگاربوانی تراومادا- ئەمەش زیانی زۆری لێکەوتەوە.

How’s that?

He misrepresented some of his most famous case studies,

چۆن؟

هەندێک لە کەیسە بەناوبانگەکانی بە پێچەوانەوە دەخستە ڕوو،

claiming his treatment had cured patients when in fact they had gotten worse.

وای ڕادەگەیاند کە چارەسەرەکەی نەخۆشەکانی باشکردووە، لە کاتێکدا خراپتر بووبوون.

Later therapists influenced by his theories

دواتریش، تیۆرییەکانی بوونە هاندەر بۆ پزیشکەکان

coaxed their patients into "recovering"

نەخۆشەکانیان بەوە قایل دەکرد لەو یادەوەرییە کپکراوانەی

supposedly repressed memories of childhood abuse that never happened.

دەربارەی توندوتیژی منداڵییانە چاک ببنەوە کە هەرگیز ڕووینەدابوو

Lives and families were torn apart.

ژیان و خێزانەکان هەڵدەوەشانەوە.

You can’t blame Freud for later misapplications of his work—

ناتوانیت لۆمەی فرۆید بکەیت کە دواتر کارەکەی بەهەڵە بەکار هاتووە

that would be projecting.

ئەوە زۆر باش نابێت.

Plenty of his ideas were harmful without any misapplication.

زۆرێک لە ئایدییاکانی زیانبەخش بوون بەبێ هیچ خراپبەکارهێنانێك.

He viewed homosexuality as a developmental glitch.

هاوڕەگەزخوازی وەک هەڵەیەک لە گەشەکردندا دەبینی.

He coined the term penis envy—

ووشەی ئیرەیی زەکەری داهێنا-

meaning women are haunted for life by their lack of penises.

بەو مانایەی ژنان ژیانیان لە دوودڵیدایە، بە هۆی نەبوونی زکەرەوە

Freud was a product of his era.

فرۆید بەرهەمی سەردەمەکەی خۆی بوو.

Yes, some of the specifics were flawed,

بەڵی، هەندێک لە کارەکانی هەڵەیان تێدا بوو،

but he created a new space for future scientists to explore,

بەڵام ژینگەیەکی بۆزاناکانی دوای خۆی دروستکرد، تا زیاتر بگەڕێن

investigate, and build upon.

لێکۆڵینەوە بکەن و زیاتر بخەنە سەر کارەکانی ئەم

Modern therapy techniques that millions of people rely on

تەکنیکە مۆدێرنەکانی چارەسەر کە ملیۆنان پشتی پێدەبەستن

came out of the work he started with psychoanalysis.

لەو کارانەوە دروست بوون کە ئەو لە دەرونشیکاریدا دەستیپێکرد.

And today everyone knows there’s an unconscious—

لەم ڕۆژگارەشدا هەمووان دەزانن کە نائاگایی (لاشعوری) بوونی هەیە

that idea was popularized Freud.

ئەو ئایدیایەش فرۆیدیان ناودارکرد.

Psychologists today only believe in a “cognitive unconscious,”

دەرونناسەکانی ئێستە تەنها بڕوایان بە "نائاگایی درکپێکراو" هەیە

the fact that you aren’t aware of everything going on at a given moment.

ئەو ڕاستییەی کە تۆ ئاگاداری هەموو ئەو شتانە نیت کە ڕوودەدەن لە ساتێکدا

Freud took this idea way too far, ascribing deep meaning to everything.

فرۆید ئەم ئایدیایەی زۆر دوور برد، مانای قووڵی بۆ هەموو شتێک دروست دەکرد

He built his theories on scientific ideas that were outdated even in his own time,

تیۆرییەکانی لەسەر بیرۆکەی زانستی زۆر کۆنتر لە سەردەمەکەی خۆی بونیادنابوو

not just by today’s standards—

نەک تەنها بە ستانداردی ئەم سەردەمە

for example, he thought individual psychology

بۆ نمونە، پێی وابوو دەروونناسی تاک

is derived from the biological inheritance of events in ancient history.

لە بۆماوەیی بایۆلۆجی ڕوداوەکانی مێژووی کۆنەوە دروستبوون.

And I mean ancient—  like the Ice Age or the killing of Moses.

کە دەڵێم کۆن- مەبەستم چاخی بەستەڵەک یاخود سەردەمی کوشتنی موسایە

Freud and his closest allies actually believed these prehistorical traumas

لە ڕاستیدا فرۆید و هاوکارە نزیکەکانی پێیان وابوو ئەم تراومایانەی بەر لە مێژوو

had ongoing impacts on human psychology.

کاریگەری بەردەوامیان لەسەر دەروونی مرۆڤ هەبووە

He thought that the phase of cold indifference to sexuality

پێی وابوو ساردبوون و گرنگی نەدان بە حەزی سێکسی

during pubescence was literally an echo of the Ice Age.

لە کاتی هەرزەکاریدا زایەڵەی چاخی بەستەڵەکە.

With fantastical beliefs like these, how can we take him seriously?

بەم بیرو بۆچوونە فانتازییانەیەوە چۆن بە جدی وەری بگرین؟

Any renowned thinker from centuries past

هەر یەک لە بیرمەندە ناودارەکانی سەدەی ڕابردوو

has ideas that seem fantastical by today’s standards,

ئایدیەیەکیان هەبووە کە بە ستانداردەکانی ئیستە فانتازین،

but we can’t discount their influence on this basis.

بەڵام ناتوانین لەسەر ئەم بنەمایانە کاریگەرییەکانیان بەهەند وەرنەگرین.

Freud was an innovator linking ideas across many fields.

فرۆید داهێنەرێک بوو کە لە چەندین بواردا ئایدیەکانی پێکەوە دەبەستەوە

His concepts have become everyday terms

کۆنسێپتەکانی بووە تێرمێکی هەمیشەیی کە

that shape how we understand and talk about our own experiences.

ئەوە دیاری دەکەن چۆن لە ئەزمونەکانمان دەدوێین و تێدەگەین

The Oedipus complex? Ego and id? Defense mechanisms? Death wishes?

گرێی ئۆدیپ؟ ئیگۆ و ئید؟ میکانیزمی بەرگری؟ ویستی مەرگ؟

All Freud.

هەمووی فرۆیدە.

But Freud didn’t present himself as a social theorist—

بەڵام فرۆید وەک تیۆریستێکی کۆمەڵایەتی خۆی نەدەناساند-

he insisted that his work was scientific.

سوربوو لەسەر ئەوەی کارەکەی زانستییە.

Are you saying he… repressed inconvenient facts?

تۆ دەڵییت کە ....ڕاستی نەگونجاوی سەپاندوە؟

Freud’s theories were unfalsifiable.

تیۆرییەکانی فرۆید نەدەسەلمێنران کە هەڵەن.

Wait, so you’re saying he was right?

بۆستە، کەواتە دەڵێیت کە ئەو ڕاست بوو؟

No, his ideas were framed so that there’s no way to empirically verify them.

نەخێر، ئایدیەکانی وا بونیاد نراون کە هیچ ڕێگەیەک نییە بە تاقیکردنەوە بسەلمێنرێن

Freud didn’t even necessarily believe in the psychoanalysis he was peddling.

فرۆید تەنانەت بڕوای بەو دەروونشیکارییە نەبوو کە بانگەشەی بۆ دەکرد

He was pessimistic about the impact of therapy.

ڕەشبین بوو بەرامبەر کاریگەری چارەسەرەکانی

What! I think I need to lie down!

چی؟ پێم وایە پێویستە ڕاکشێم!

Many of Sigmund Freud’s ideas don’t hold up to modern science,

زۆرێک لە ئایدیەکانی سیگمۆند فرۆید یەک ناگرنەوە لەگەڵ زانستی مۆدێرن،

and his clinical practices don’t meet today’s ethical standards.

کارە پراکتیکییەکانیشی لەگەڵ ستانداردە ئەخلاقییەکانی ئێستەدا ناگونجێن

At the same time, he sparked a revolution in psychology and society,

لە هەمان کاتدا، شۆڕشێکی لە دەروونناسی و کۆمەڵگەدا دروستکرد و

and created a vocabulary for discussing emotion.

زمانێکی بۆ گفتوگۆی هەست و سۆز دروستکرد.

Freud made his share of mistakes.

فۆیدیش بەشی خۆی هەڵەی کرد

But is a thinker responsible for how subsequent generations

بەڵام ئایا بیرمەندێک بەرپرسە لەوەی نەوەی داهاتوو چۆن

put their ideas to use?

ئایدیەکانی بەکاردێنن؟

Do they deserve the blame, credit, or redemption

ئایا شایەنی لۆمە، متمانە و ڕزگارکردنە

when we put history on trial?

کاتێک مێژوو دەدرێتە دادگا؟