Why should you read “Kafka on the Shore”? - Iseult Gillespie

Translator: halo fariq Reviewer: Daban Q Jaff

“Sometimes fate is like a small sandstorm that keeps changing directions.

"هەندێک جار قەدەر وەک ئەو گەردەلول وایە کە بەردەوام ئاڕاستەکەی دەگۆڕێت.

You change direction but the sandstorm chases you.

تۆ ئاڕاستەی خۆت دەگۆڕیت، بەڵام ئەو هەر دوات دەکەوێت.

You turn again, but the storm adjusts.

جارێکی دیکە دەیگۆڕیت، ئەویش هەر بە شوێنتەوەیە.

Over and over you play this out,

چەندین جار ئەمە دووبارە دەکەیتەوە،

like some ominous dance with death just before dawn.

وەک سەمایی ترسناکی مەرگی بەرەبەیان.

Why?

بۆ؟ چونکە ئەم گەردەلولە شتێک نییە لە دوورەوە هەڵیکردبێت...

Because this storm isn't something that blew in from far away…

This storm is you. Something inside of you.”

ئەم تۆفانە خۆتیت. شتێکە لە ناو خۆتدا."

This quote,

لە یەکەم چاپتەری 'کافکا لە کەنار دەریا' ئەم دیڕە

from the first chapter of Haruki Murakami’s "Kafka on the Shore,"

captures the teenage protagonist's turmoil.

لەبارەی پاڵەوانی لاوی سەرلێشێواوە هەیە.

Desperate to escape his tyrannical father

پەرێشانە بۆ هەڵهاتن لەدەست باوکە دڵرەقەکەی و

and the family curse he feels doomed to repeat,

دووبارە نەکردنەوەی نەفرەتی ناو خێزانەکەی.

he renames himself Kafka after his favorite author

خۆی ناو دەنێت کافکا، بە ناوی دڵخوازترین نوسەرییەوە ئینجا لە ماڵ هەڵدێت.

and runs away from home.

But memories of a missing mother,

بەڵام یادەوەری دایکە دیارنەماوەکەی،

along with dreams that haunt his waking life,

نە لە خەوندا، نە لە ئاگاییدا لێی نابێتەوە،

prove more difficult to outrun.

و هەڵهاتنی زۆر لێ قورستر کردووە.

Published in Japanese in 2002

بە بڵاوبوونەوەی بە یابانی ساڵی ٢٠٠٢ و وەرگێڕانی بۆ ئینگلیزی دوای دوو ساڵ،

and translated into English three years later,

"Kafka on the Shore" is an epic literary puzzle

کافکا لە کەنار دەریا، داستانێکی ئەدەبی پڕ لە مەتەڵ و گەشتی ناو کات و

filled with time travel, hidden histories, and magical underworlds.

مێژووی شاراوە و جیهانی ئەفسووناوییە.

Readers delight in discovering how the mind-bending imagery,

خوێنەر دڵخۆشە بە دۆزینەوەی ئەوەی چۆن وێنە ئاڵۆزەکان و

whimsical characters and eerie coincidences fit together.

کاراکتەرە سەیرەکان و چارەنووسە غەریبەکان یەک دەگرن.

Kafka narrates every second chapter,

گشت دووەم چاپتەرەکان، کافکا دەیانگێڕێتەوە،

with the rest centering on an old man named Satoru Nakata.

لەوانی دیکەدا، پیاوێکی بەتەمەن سەنتەرە بە ناوی ساتۆرو ناکاتا.

After awakening from a coma he went into during the Second World War,

دوای ئەو کۆمایەی لە جەنگی جیهانی دووەمدا پێیدا تێدەپەڕێت،

Nakata loses the ability to read and write–

ناکاتا توانایی خوێندنەوە و نووسین لەدەست دەدات--

but gains a mysterious knack for talking to cats.

بەڵام بەهرەیەکی زۆر سەرسوڕهێنەر بەدەست دێنێت کە قسەکردنە لەگەڵ پشیلەدا.

When he’s asked to tail a missing pet,

کاتێک داوای لێدەکرێت شوێن پشیلەیەکی بزربوو بکەوێت،

he’s thrown onto a dangerous path that runs parallel to Kafka’s.

دەچێتە سەر ڕێڕەوێکی مەترسیدار کە تەریبە بە ڕێگەکەی کافکا.

Soon prophecies come true, portals to different dimensions open up–

هەر زوو پێشبینییەکان بەڕاست دەگەڕێن، دەروازەی شتی جیاواز دەکرێتەوە و

and fish and leeches begin raining from the sky.

ماسی و زالو لە ئاسمانەوە دەبارێن.

But what ties these two characters together–

بەڵام چی ئەم دوو کاراکتەرە پێکەوە دەبەستێتەوە-

and is it a force either one of them can control?

و ئا هێزێکە کەسیان ناتوانن کۆنتڕۆلی بکەن؟

The collision of different worlds is a common thread

پیکدادانی ئەو دوو جیهانە جیاوازە ڕایەڵێکی هاوبەشی کارەکەی مۆراکامییە.

in Haruki Murakami’s work.

His novels and short stories often forge fantastic connections

ڕۆمان و چیرۆکەکانی هەمیشە پەیوەندییەکی فەنتازی دروست دەکەن

between personal experience,

لە نێوان ئەزموونی کاراکتەرەکانیدا،

supernatural possibilities, and Japanese history.

ئەگەرە ناسروشتییەکان و مێژووی یابان.

Born in Kyoto in 1949,

لە ١٩٤٩ لە کیۆتۆ لەدایکبووە، لە دوای جەنگی

Murakami grew up during the post-World War II

جیهانی دووەم کاتی داگیرکردنی .یابان لەلایەن ئەمریکاوە گەورە بوو

American occupation of Japan.

The shadow of war hung over his life as it does his fiction;

سێبەری جەنگ باڵی بەسەر ژیان و ئەدەبەکەشیدا کێشاوە؛

"Kafka on the Shore" features biological attacks,

کافکا لە کەنار دەریا، هێرشێکی بایەلۆجی نیشاندەدات،

military ghosts and shady conspiracies.

سوپای تارمایی و پلانی تاریک.

Murakami’s work blurs historical periods

کارەکانی مۆراکامی مێژوو لێڵ دەکات

and draws from multiple cultural traditions.

و چەندین کلتور و نەریتی جیاواز دەکێشێت.

References to Western society and Japanese customs

سەرچاوە بۆ کۆمەڵگە خۆرئاواییەکان و نەریتی یابانییەکان پێکدادەدەن،

tumble over each other,

from literature and fashion to food and ghost stories.

لە ئەدەبیات و فاشیۆنەوە بۆ خوارد و چیرۆکی تارمایی ئامێز.

He has a penchant for musical references, too,

مەیلی هەیە بۆ سەرچاوە مۆسیقییەکان، بەتایبەتیی لەم ڕۆمانەدا.

especially in "Kafka on the Shore."

As the runaway Kafka wanders the streets of a strange city,

وەک هەڵهاتوویەک، کافکا بە شەقامەکانی شارێکی سەیردا دەسوڕێتەوە،

Led Zeppelin and Prince keep him company.

لێد زێپلین و پرینس هاوسەفەرین.

Soon, he takes refuge in an exquisite private library.

هەرزوو وەک پەناهەندە دەچێتە کتێبخانەیەکی تایبەتی جوانەوە.

While he spends his days poring over old books

لە کاتێکدا ڕۆژەکانی بە خوێندنەوەی کتێبەوە بەسەردەبات و

and contemplating a strange painting and the library’s mysterious owner,

سەیری تابلۆیەکی سەیر و خاوەن کتێبخانە سەیرەکە دەکات،

he also befriends the librarian–

هەروەها دەبێت بە هاوڕێی کتێبدارەکەش--

who introduces him to classical music like Schubert.

کە بە مۆسیقای کلاسیکی ئاشنا دەکات وەک شوبێرت.

This musical sensibility makes Murakami’s work

ئەم هەستیاری مۆسیقییە زیاتر هەموو کارەکانی مۆراکامی هیپنۆتیک دەکات.

all the more hypnotic.

He frequently bends the line between reality and a world of dreams,

زوو زوو هێڵی نێوان حەقیقەت و جیهانی ڕاستەقینە دەچەمێنێتەوە و

and is considered a master of magic lurking in the mundane.

بە مامۆستای جادووی شاراوە لە ژێر زەویدا دەناسرێت.

This is a key feature of magical realism.

ئەمە ڕەگەزێکی گرنگی ڕیالیزمی جادووییە.

In contrast to fantasy,

جیاواز لە فەنتازیا،

magic in this sort of writing rarely offers a way out of a problem.

جادوو لەم جۆرە نوسینانەدا بە ئەستەم ڕێگەیەکی دەربازبوون دەخاتە ڕوو،

Instead, it becomes just one more thing that complicates life.

لەبری ئەوە، دەبێت بە شتێکی دیکە کە ژیان ئاڵۆزتر دەکات.

In "Kafka on the Shore,"

لە کافکا لە کەناردەریادا،

characters are faced with endless otherworldly distractions,

کاراکتەرەکان ڕووبەڕووی شێواوییەکی بێ کۆتایی خەونئاسا دەبنەوە،

from a love sick ghost to a flute made from cat souls.

تارماییەکی نەخۆشی خۆشەویستییەوە بۆ فلوتێک لە ڕۆحی پشیلە دروستکراوە.

These challenges offer no easy answers.

ئەم ڕووبەڕووبوونەوانە هیچ وەڵامێکی ئاسان نادەنەوە.

Instead, they leave us marveling at the resourcefulness

لەبری ئەوە سەرسوڕمانمان بۆ جێدێڵن لە توانای گیانی مرۆڤدا

of the human spirit to deal with the unexpected.

بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ چاوەڕواننەکراوەکاندا.

While Kafka often seems suspended in strangeness,

لە کاتێکدا کافکا پێدەچێت گیرۆدەی نامۆبوون بووبێت،

there’s a tenderness and integrity at the heart of his mission

خۆشەویستی و ڕاستگۆییەک هەی لە دڵی ئەرکەکەیدا

that keeps him moving forward.

کە وای لێدەکات بەردەوام بێت.

Gradually he comes to accept his inner confusion.

وردە وردە وای لێ دێت بە شێواوییەکەی ناخی قایل بێت.

In the end, his experience echoes the reader’s:

لە کۆتاییدا، ئەزموونی ئەو لای خوێنەر ئەوە جێدێڵێت:

the deeper you go, the more you find.

تا قووڵتر بڕۆیت، زیاتر دەدۆزیتەوە.