3 questions to ask yourself before you believe something - Siska De Baerdemaeker

Μετάφραση: Charalampia Raftogianni Επιμέλεια: Vaia Katsarou

In the late 1700s, a German doctor named Samuel Hahnemann began publishing

Στα τέλη του 18ου αιώνα, ένας Γερμανός γιατρός με το όνομα Σάμιουελ Χάνεμαν

άρχισε να δημοσιεύει άρθρα σχετικά με μια νέα θεραπευτική προσέγγιση

articles about a new treatment approach he called homeopathy.

που την ονόμασε ομοιοπαθητική.

Hahnemann’s theory had two central hypotheses.

Η θεωρία του Χάνεμαν είχε δύο κεντρικές υποθέσεις.

First, the treatment for an ailment should be a dose of something

Πρώτον, η θεραπεία για μια ασθένεια θα μπορούσε να είναι μια δόση

that might cause that ailment.

από κάτι που, ίσως, προκαλεί αυτή την ασθένεια.

And second, diluted medicines are more powerful than concentrated ones.

Και δεύτερον, τα αραιωμένα φάρμακα είναι πιο ισχυρά από τα συμπυκνωμένα.

So, a homeopathic remedy for insomnia

Έτσι, η ομοιοπαθητική θεραπεία για την αϋπνία

might include an extremely diluted solution of caffeine.

μπορεί να περιλαμβάνει ένα υπερβολικά αραιωμένο διάλυμα καφεΐνης.

Over the following 300 years,

Στα επόμενα 300 χρόνια,

numerous physicians and patients turned to homeopathy,

αναρίθμητοι γιατροί και ασθενείς στράφηκαν στην ομοιοπαθητική,

and entire hospitals were built to focus on homeopathic treatments.

και ολόκληρα νοσοκομεία χτίστηκαν για ομοιοπαθητικές θεραπείες.

But despite all this, many studies have shown that homeopathy

Αλλά παρόλα αυτά, πολλές έρευνες έχουν δείξει

ότι η ομοιοπαθητική δεν έχει θεραπευτικό αποτέλεσμα,

has no therapeutic effect,

and homeopathic treatments often perform no better than placebos.

κι ότι οι ομοιοπαθητικές θεραπείες, συχνά, δεν υπερτερούν από τα εικονικά φάρμακα.

So why do so many practitioners and institutions

Τότε, γιατί τόσοι πολλοί επαγγελματίες και ιδρύματα

still support this practice?

ακόμα στηρίζουν αυτή την πρακτική;

The answer is that homeopathy is a pseudoscience—

Η απάντηση είναι ότι η ομοιοπαθητική είναι μια ψευδοεπιστήμη,

a collection of theories, methods, and assumptions

μία συλλογή από θεωρίες, μεθόδους και υποθέσεις

that appear scientific, but aren’t.

που φαίνονται επιστημονικές, αλλά δεν είναι.

In the worst cases, pseudoscience practitioners encourage this confusion

Στη χειρότερη περίπτωση, οι επαγγελματίες της ψευδοεπιστήμης

ενισχύουν τη σύγχυση, προς εκμετάλλευση άλλων.

to exploit people.

But even when they’re well-intentioned,

Μα ακόμα κι όταν έχουν καλές προθέσεις,

pseudoscience still prevents people from getting the help they need.

η ψευδοεπιστήμη γίνεται εμπόδιο στη βοήθεια που χρειάζεται ο κόσμος.

So how are you supposed to tell what’s science and what’s pseudoscience?

Πώς, λοιπόν, μπορούμε να πούμε τι είναι επιστήμη και τι ψευδοεπιστήμη;

This question is known as the demarcation problem,

Η ερώτηση είναι γνωστή ως το πρόβλημα της οριοθέτησης,

and there's no easy answer.

και δεν υπάρχει εύκολη απάντηση.

Part of the issue is that defining science is surprisingly tricky.

Μέρος του προβλήματος είναι ότι ο ορισμός της επιστήμης είναι, απρόσμενα, δύσκολος.

There's a common idea that all science should, in some form or another,

Υπάρχει η κοινή αντίληψη ότι η επιστήμη θα πρέπει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο,

be related to testing against empirical evidence.

να συνδέεται με δοκιμές έναντι εμπειρικών δεδομένων.

But some scientific activities are primarily theoretical,

Αλλά κάποιες επιστημονικές δραστηριότητες είναι κατά κύριο λόγο θεωρητικές,

and different disciplines approach empiricism

και οι διαφορετικοί κλάδοι προσεγγίζουν τον εμπειρισμό

with varying goals, methodologies, and standards.

με μεταβαλλόμενους στόχους, μεθοδολογίες και προδιαγραφές.

20th century philosopher Karl Popper tried to solve the demarcation problem

Ο Καρλ Πόπερ, φιλόσοφος του 20ου αιώνα, θέλησε να λύσει το θέμα της οριοθέτησης

with a simple rule.

με έναν απλό κανόνα.

He argued that in order for a theory to be scientific

Υποστήριξε ότι προκειμένου μια θεωρία να είναι επιστημονική

it must be falsifiable, or able to be proven wrong.

πρέπει να μπορεί να επαληθευθεί ή να διαψευσθεί.

This requires a theory to make specific predictions—

Μια θεωρία χρειάζεται να κάνει συγκεκριμένες προβλέψεις,

for example, if you’re theorizing that the Earth revolves around the Sun,

για παράδειγμα, αν διατυπώνεις τη θεωρία ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο,

you should be able to predict the path of other celestial bodies in the night sky.

πρέπει να προβλέψεις την τροχιά και άλλων ουρανίων σωμάτων στον ουρανό.

This could then be disproven based on whether or not

Αυτό θα μπορούσε μετά να αποδειχθεί ψευδές με βάση το κατά πόσο ή όχι

your prediction corresponds to your observations.

η πρόβλεψή σου αντιστοιχεί στις παρατηρήσεις σου.

Popper’s falsification criterion is a great way

Το κριτήριο της διαψευσιμότητας του Πόπερ είναι ένας σπουδαίος τρόπος

to identify pseudoscientific fields like astrology,

να αναγνωρίσουμε ψευδοεπιστημονικά πεδία, όπως η αστρολογία,

which makes overly broad predictions that adapt to any observation.

που κάνει υπερβολικά γενικές προβλέψεις που προσαρμόζονται σε κάθε παρατήρηση.

However, falsification alone doesn't completely solve the demarcation issue.

Ωστόσο, η διαψευσιμότητα από μόνη της δεν επιλύει το πρόβλημα της οριοθέτησης.

Many things we now consider science were once untestable

Πράγματα που θεωρούμε, σήμερα, επιστήμη ήταν κάποτε αδύνατο να αποδειχθούν,

due to a lack of knowledge or technology.

εξαιτίας της έλλειψης γνώσης ή τεχνολογίας.

Fortunately, there are other factors we can use to identify pseudoscience,

Ευτυχώς, και άλλοι παράγοντες συμβάλλουν στην ανίχνευση της ψευδοεπιστήμης,

including how a field responds to criticism.

συμπεριλαμβανομένου του πώς ένας τομέας αντιδρά στην κριτική.

Scientists should always be open to the possibility

Οι επιστήμονες θα πρέπει να είναι, πάντα, ανοιχτοί στην πιθανότητα

that new observations could change what they previously thought,

ότι νέες παρατηρήσεις μπορούν να αλλάξουν αυτό που προηγουμένως πίστευαν,

and thoroughly disproven theories should be rejected in favor of new explanations.

και, διεξοδικά διαψευσμένες θεωρίες, να απορριφθούν προς χάριν νέων εξηγήσεων.

Conversely, pseudoscientific theories are often continually modified

Αντίθετα, οι ψευδοεπιστημονικές θεωρίες, συχνά, τροποποιούνται διαρκώς

to explain away any contradictory results.

για να δικαιολογήσουν αντιφατικά αποτελέσματα.

This kind of behavior shows a resistance

Αυτού του είδους η συμπεριφορά δείχνει μια αντίσταση

to what philosopher Helen Longino calls transformative criticism.

σε αυτό που η φιλόσοφος Χέλεν Λόντζινο αποκάλεσε ως μετασχηματιστική κριτική.

Pseudoscientific fields don't seek to address their internal biases

Οι ψευδοεπιστημονικοί τομείς δεν επιλύουν τα εσωτερικά τους σφάλματα,

or meaningfully engage in transparent peer review.

ούτε ενδιαφέρονται, ουσιωδώς, για διαφανή αξιολόγηση από ομότιμους.

Another key marker of science is overall consistency.

Ένα άλλο βασικό στοιχείο της επιστήμης είναι η συνολική συνέπεια.

Science relies on a network of shared information

Η επιστήμη βασίζεται σε ένα δίκτυο κοινόχρηστων πληροφοριών

that ongoing research develops across disciplines.

που αναπτύσσεται από τη διαρκή έρευνα σε όλους τους κλάδους.

But pseudoscience often ignores or denies this shared pool of data.

Αλλά η ψευδοεπιστήμη, συχνά, αγνοεί ή αρνείται αυτή τη δεξαμενή των δεδομένων.

Για παράδειγμα, οι οπαδοί της Δημιουργίας

For example, creationists claim that animals didn’t evolve

υποστηρίζουν ότι τα ζώα δεν εξελίχθηκαν από έναν κοινό πρόγονο,

from a common ancestor,

and that Earth is less than 20,000 years old.

και ότι η Γη είναι μικρότερη από 20.000 χρόνων.

But these claims contradict huge amounts of evidence

Αλλά αυτές οι απόψεις αντιτίθενται στην πληθώρα των αποδείξεων

across multiple scientific disciplines,

από πολλαπλούς επιστημονικούς κλάδους,

including geology, paleontology, and biology.

συμπεριλαμβανομένης της γεωλογίας, της παλαιοντολογίας και της βιολογίας.

While the scientific method is our most reliable tool

Αν και η επιστημονική μέθοδος είναι το πιο αξιόπιστο εργαλείο

to analyze empirical evidence from the world around us,

για να αναλύσουμε εμπειρικά δεδομένα από τον κόσμο γύρω μας,

it certainly doesn't reveal everything about the human condition.

σίγουρα δεν αποκαλύπτει τα πάντα σχετικά με την ανθρώπινη κατάσταση.

Faith-based beliefs can play an important role in our lives and cultural traditions.

Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επηρεάζουν τις ζωές και τις πολιτιστικές παραδόσεις.

But the reason it’s so important to draw a line

Αλλά ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο σημαντικό να βάλουμε όριο

is that people often dress up belief systems as science

είναι γιατί συχνά οι άνθρωποι μεταμφιέζουν τις πεποιθήσεις ως επιστήμη

in efforts to manipulate others

στην προσπάθεια να χειραγωγήσουν άλλους

or undermine legitimate scientific discoveries.

ή να υπονομεύσουν έγκυρες, επιστημονικές ανακαλύψεις.

And even in cases where this might seem harmless,

Ακόμα και στις περιπτώσεις που αυτό, ίσως, να φαντάζει αβλαβές,

legitimizing pseudoscience can impede genuine scientific progress.

η νομιμοποίηση της ψευδοεπιστήμης μπορεί να παρακωλύσει την επιστημονική πρόοδο.

In a world where it's increasingly difficult to tell fact from fiction,

Σε έναν κόσμο όπου όλο και πιο δύσκολα διακρίνεις το γεγονός από το μύθευμα

it's essential to keep your critical thinking skills sharp.

είναι ουσιώδες να διατηρείτε οξείες τις δεξιότητες της κριτικής σκέψης.

So the next time you hear an amazing new claim,

Έτσι, την επόμενη φορά που θα ακούσετε έναν εκπληκτικό νέο ισχυρισμό,

ask yourself:

ρωτήστε τον εαυτό σας:

could we test this?

Μπορούμε να το ελέγξουμε;

Are the individuals behind this theory updating their claims with new findings?

Επικαιροποιείται η θεωρία αυτή με νέα δεδομένα;

Is this consistent with our broader scientific understanding of the world?

Είναι συνεπής με την ευρύτερη επιστημονική κατανόησή μας για τον κόσμο;

Because looking scientific and actually being scientific

Γιατί το να μοιάζει κάτι επιστημονικό και το να είναι, πραγματικά, επιστημονικό

are two very different things.

είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα.