Which animal has the best eyesight? - Thomas W. Cronin

919,540 views ・ 2022-01-25

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Apostolis Tsiougkos Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas
00:06
The animal kingdom boasts an incredible diversity of eyes.
0
6794
4255
Το ζωϊκό βασίλειο διαθέτει μια απίστευτη ποικιλομορφία ματιών.
00:11
Some rotate independently, while others have squiggly-shaped pupils.
1
11049
4462
Μερικά περιστρέφονται ανεξάρτητα, ενώ άλλα έχουν ασύμμετρες κόρες.
00:15
Some have protective lids, others squirt blood.
2
15511
3671
Μερικά έχουν προστατευτικά βλέφαρα, ενώ άλλα στάζουν αίμα.
00:19
But which creature has the best sight?
3
19265
2336
Ποιο πλάσμα όμως έχει την καλύτερη όραση;
00:21
Which sees best in the darkness?
4
21642
1961
Ποιο βλέπει καλύτερα στο σκοτάδι;
00:23
Which sees the most detail?
5
23644
1627
Ποιο παρατηρεί πιο σχολαστικά; Ποιο ζώο βλέπει τα περισσότερα χρώματα;
00:25
Which animal sees the most color?
6
25354
2378
00:27
And finally, which detects motion the fastest?
7
27815
3504
Και τέλος, ποιο εντοπίζει ταχύτερα την κίνηση;
00:32
All eyes take in sensory stimuli in the form of waves of light.
8
32070
4671
Όλα τα μάτια δέχονται αισθητηριακά ερεθίσματα με τη μορφή κυμάτων φωτός.
00:36
To convert these into everything we see,
9
36991
2294
Για να τα μετατρέψουν αυτά σε οτιδήποτε βλέπουμε,
00:39
eyes focus incoming light onto photoreceptors.
10
39285
3545
τα μάτια συγκεντρώνουν το εισερχόμενο φως σε φωτοϋποδοχείς.
00:42
These cells translate light into neural signals
11
42914
3545
Αυτά τα κύτταρα μεταφράζουν το φως σε νευρικά σήματα
00:46
and send them to the brain, where they’re finally processed.
12
46459
2919
και τα στέλνουν στον εγκέφαλο, όπου τελικά τίθενται υπό επεξεργασία.
00:49
The eyes that see best in darkness are those that capture
13
49629
3753
Τα μάτια που βλέπουν καλύτερα στο σκοτάδι είναι αυτά που αιχμαλωτίζουν
00:53
as much available light as possible.
14
53382
2503
το περισσότερο δυνατό διαθέσιμο φως.
00:56
Colossal squids have soccer-ball-sized eyes—
15
56219
3545
Τα κολοσσιαία καλαμάρια έχουν μάτια σε μέγεθος μπάλας ποδοσφαίρου,
00:59
the largest known in existence.
16
59764
2502
τα μεγαλύτερα που έχουν καταγραφεί.
01:02
These may help them spot the faint glow of sperm whales
17
62266
3546
Μ′ αυτά μπορούν να εντοπίσουν ίχνη λάμψης από φάλαινες φυσητήρες
01:05
as they disturb light-producing organisms.
18
65812
2627
όσο αυτές αναστατώνουν οργανισμούς που παράγουν φως.
01:08
Some fish have eyes that are unique among vertebrates because they use mirrors.
19
68981
5339
Μερικά ψάρια έχουν μοναδικά μάτια ως σπονδυλωτά
καθώς χρησιμοποιούν καθρέφτες.
01:14
For the brownsnout spookfish,
20
74779
2002
Για τα ψάρια Μπράουνσναουτ
01:16
each eye has an upward-facing lens and a downward-pointing mirror
21
76781
5047
κάθε μάτι έχει έναν φακό στην πάνω μεριά και έναν καθρέφτη στην κάτω
01:21
composed of tiny crystal plates that efficiently gather light.
22
81828
4379
φτιαγμένο από μικρές κρυστάλλινες πλάκες που συσσωρεύουν αρκετό φως.
01:26
They can see up and down simultaneously,
23
86332
3170
Μπορούν να δουν πάνω και κάτω ταυτόχρονα,
01:29
and may perceive distinct shapes, even in the ocean’s depths.
24
89502
4212
καθώς και να διακρίνουν ξεχωριστά σχήματα ακόμα και στα βάθη του ωκεανού.
01:34
Back on solid ground, arctic reindeer have adaptations
25
94006
4088
Πίσω στο στέρεο έδαφος, ο αρκτικός τάρανδος έχει προσαρμοστεί
01:38
to deal with months of darkness.
26
98094
2461
ώστε να διαχειρίζεται το πολύμηνο σκοτάδι.
01:40
The backs of reindeer eyes change color, from gold in summer to blue in winter.
27
100721
6215
Οι βάσεις των ματιών αλλάζουν χρώμα
από χρυσό το καλοκαίρι σε γαλάζια το χειμώνα.
01:47
Their blue-backed eyes are about 1,000 times more sensitive to light.
28
107436
5172
Τα γαλάζια μάτια είναι περίπου 1.000 φορές πιο ευαίσθητα στο φως.
01:52
This may allow reindeer to recognize important things in the snow
29
112608
4380
Αυτό επιτρέπει στον τάρανδο να αναγνωρίζει σημαντικά στοιχεία στο χιόνι
01:56
like urine and lichen.
30
116988
2002
όπως ούρα και λειχήνες.
01:59
When it comes to the sharpest vision, birds of prey soar above the competition.
31
119615
5339
Όταν μιλάμε για οξύτητα της όρασης, τα αρπακτικά πουλιά είναι οι πρωταθλητές.
Για να εντοπίσει πιο πολλές λεπτομέρειες,
02:05
To capture the most detail, an animal must have lots of photoreceptors in its eye,
32
125079
5589
ένα ζώο πρέπει να έχει πολλούς φωτοϋποδοχείς στο μάτι του,
02:10
as well as increased visual processing power.
33
130668
3587
καθώς και ενισχυμένη ικανότητα οπτικής επεξεργασίας.
02:14
Raptors have an especially deep fovea—
34
134714
2919
Τα αρπακτικά έχουν ένα ιδιαίτερα βαθύ βοθρίο:
02:17
a depression in the back of their eye that fits more photoreceptors.
35
137758
4588
ένα κοίλωμα στη βάση του ματιού τους που χωράει περισσότερους φωτοϋποδοχείς.
02:22
So, Peregrine falcons have vision that’s more than twice as sharp as a human’s.
36
142638
5756
Έτσι, οι πετρίτες έχουν όραση που είναι περισσότερο από δύο φορές
πιο οξεία από του ανθρώπου.
02:28
They’re able to zero in on a rabbit from more than three kilometers away.
37
148561
5255
Μπορούν να εστιάσουν σε έναν λαγό από απόσταση τριών χιλιομέτρων.
02:34
When crowning the creature with the best color vision,
38
154650
3128
Κατά την ανάδειξη του ζώου με την καλύτερη χρωματική όραση,
02:37
the picture gets complicated.
39
157778
1919
η εικόνα γίνεται περίπλοκη.
02:39
Different photoreceptors are sensitive to specific waves of light,
40
159989
4338
Διάφοροι φωτοϋποδοχείς είναι ευαίσθητοι σε συγκεκριμένα κύματα φωτός,
02:44
meaning the colors we see are largely determined
41
164327
2961
με την έννοια ότι τα χρώματα που βλέπουμε καθορίζονται κυρίως
02:47
by what kinds of photoreceptors we have.
42
167288
2502
από το είδος των φωτοϋποδοχέων που έχουμε.
02:50
Presumably, the more types of color photoreceptors an animal has,
43
170208
4754
Πιθανώς, όσο πιο πολλούς τύπους χρωματικών φωτοϋποδοχέων έχει ένα ζώο,
02:54
the better its color vision.
44
174962
1752
τόσο καλύτερη είναι η χρωματική του όραση.
02:57
Dogs have just two types.
45
177006
1960
Τα σκυλιά έχουν δύο τύπους.
02:59
Humans have three.
46
179008
1501
Οι άνθρωποι έχουν τρεις.
03:00
And we are far outdone by some birds, fishes, and insects.
47
180509
4755
Και μας ξεπερνούν κατά πολύ κάποια πουλιά, ψάρια και έντομα.
03:05
Bluebottle butterflies have at least 15 types of photoreceptors.
48
185806
4797
Οι κενταύριες πεταλούδες έχουν τουλάχιστον 15 τύπους φωτοϋποδοχέων.
03:10
Seven of them are attuned to distinct blues and greens,
49
190770
3920
Κάποιοι από αυτούς είναι φτιαγμένοι να διακρίνουν γαλάζια και πράσινα χρώματα,
03:14
which researchers think might help them track each other during high-speed chases.
50
194690
5089
κάτι που οι ερευνητές θεωρούν
πως τις βοηθά να κυνηγιούνται σε μεγάλη ταχύτητα.
03:20
Mantis shrimp have a whopping 16 kinds of photoreceptors,
51
200029
4504
Η γαρίδα μάντις διαθέτει 16 ολόκληρους τύπους φωτοϋποδοχέων,
03:24
with five reserved just for the ultraviolet, or UV, spectrum,
52
204533
4338
εκ των οποίων οι πέντε είναι μόνο για την υπεριώδη ακτινοβολία,
03:28
which humans can’t see.
53
208871
1710
την οποία οι άνθρωποι δεν βλέπουν.
03:31
But experiments suggest that the mantis shrimp’s ability
54
211082
3461
Τα πειράματα όμως δείχνουν πως η ικανότητα αυτής της γαρίδας
03:34
to discriminate between colors is more limited than you might expect.
55
214543
4130
να διακρίνει χρώματα είναι πιο περιορισμένη από όσο θα αναμένατε.
03:38
Exactly how they use their complex eyes is a mystery.
56
218839
4004
Το πώς ακριβώς χρησιμοποιούν τα σύνθετα μάτια τους είναι ένα μυστήριο.
03:43
Meanwhile, with just four kinds of color photoreceptors,
57
223427
3879
Στο μεταξύ, με μόνο τέσσερις τύπους χρωματικών φωτοϋποδοχέων,
03:47
goldfish actually excel at discerning subtle differences in shades.
58
227306
5047
τα χρυσόψαρα υπερέχουν στο να διακρίνουν αμυδρές διαφορές σε αποχρώσεις.
03:52
Finally, insects have mastered the ability to see the world... on the fly.
59
232770
5672
Τέλος, τα έντομα έχουν τελειοποιήσει την ικανότητα να παρατηρούν εν πτήσει.
03:58
The fastest motion vision requires photoreceptors
60
238776
3420
Η ταχύτερη κινητική όραση απαιτεί φωτοϋποδοχείς
04:02
that quickly sense changes in light,
61
242196
2669
που ανιχνεύουν αμέσως αλλαγές στο φως,
04:04
and a brain that rapidly processes the information.
62
244865
3546
και έναν εγκέφαλο που επεξεργάζεται γρήγορα την πληροφορία.
04:08
A movie shot at 24 frames per second gives us the perception
63
248661
4838
Μια ταινία γυρισμένη σε 24 καρέ ανά δευτερόλεπτο μας δίνει την εντύπωση
04:13
of near seamless motion.
64
253499
1668
μιας σχεδόν συνεχούς κίνησης.
04:15
But insects would see a slideshow.
65
255293
2752
Όμως τα έντομα θα έβλεπαν μια εναλλαγή εικόνων.
04:18
Fly photoreceptors register changes 10 times faster than we do,
66
258045
5172
Οι φωτοϋποδοχείς της μύγας καταγράφουν αλλαγές 10 φορές πιο γρήγορα από εμάς,
04:23
making them especially hard to catch.
67
263217
2586
γι αυτό και είναι αρκετά δύσκολο να τις πιάσουμε.
04:26
These animals have some of the best vision we know of,
68
266220
3754
Αυτά τα ζώα έχουν μερικές από τις καλύτερες καταγεγραμμένες οράσεις,
04:29
but there's no winner across the board.
69
269974
2294
αλλά δεν υπάρχει ένας καθολικός νικητής.
04:32
Each category has different top contenders because vision requires tradeoffs.
70
272518
5631
Κάθε κατηγορία έχει διαφορετικούς πρωταθλητές,
γιατί η όραση χρειάζεται αντισταθμίσματα.
04:38
So, some eyes are highly specialized,
71
278316
2877
Έτσι, κάποια μάτια είναι πολύ εξειδικευμένα,
04:41
while others, like ours, perform decently in many categories.
72
281360
4463
ενώ άλλα, σαν τα δικά μας, λειτουργούν επαρκώς σε πολλές κατηγορίες.
04:46
From eyes the size of soccer balls to those that see in UV—
73
286073
4672
Από τα μάτια με μέγεθος μπάλας έως εκείνα που εντοπίζουν ακτινοβολίες,
04:50
the ways of looking at the world are as varied as the life forms in it.
74
290745
4754
οι τρόποι παρατήρησης του κόσμου ποικίλουν τόσο
όσο κι οι μορφές ζωής που υπάρχουν σ′ αυτόν.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7