You can only save one— who do you choose? - Doug MacKay

2,275,565 views ・ 2021-12-21

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Χριστίνα Μουγκίρη Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas
00:06
You are the captain of the Mallory 7, an interstellar cargo transport.
0
6788
4666
Είσαι ο κυβερνήτης του Μάλορι 7, ενός διαστρικού μεταφορικού πλοίου.
00:11
On your way to the New Lindley spaceport, you receive a distress call.
1
11746
4083
Καθ′ οδόν προς το διαστημικό λιμάνι Νιού Λίντνι, λαμβάνεις ένα σήμα κινδύνου.
00:16
There’s been an explosion on the Telic 12
2
16246
2792
Έγινε μια έκρηξη στο Τέλικ 12
00:19
and its passengers are running out of oxygen.
3
19038
2291
και οι επιβάτες του ξεμένουν από οξυγόνο.
00:21
As you set a course to intercept, you check the Telic 12′s manifest.
4
21954
3875
Καθώς πορεύεσαι για αναχαίτηση, και ελέγχεις το επιβατολόγιό του.
00:26
It’s currently transporting 30 middle-aged individuals
5
26079
3250
Μεταφέρει 30 άτομα μέσης ηλικίας
00:29
from some of Earth’s poorest districts to the labor center on New Lindley,
6
29329
4375
από τις πιο φτωχές περιοχές της Γης στο εργατικό κέντρο του Νιου Λίντλεϊ,
00:33
where they'll be assigned jobs on the spaceport.
7
33871
2333
όπου και θα τους ανατεθούν δουλειές.
00:36
But as you approach the Telic 12, you receive a second distress call.
8
36621
3833
Αλλά καθώς πλησιάζεις το Τέλικ 12, λαμβάνεις ένα δεύτερο σήμα κινδύνου.
00:40
A luxury space cruiser called the Pareto has lost a thruster,
9
40746
4000
Ένα πολυτελές διαστημόπλοιο, το Παρίτο, έχασε έναν προωθητή,
00:44
sending them careening towards an asteroid belt.
10
44746
2750
παρεκκλίνοντας προς μια ζώνη αστεροειδών.
00:47
Without your help, the 20 college students headed for vacation
11
47704
3833
Χωρίς τη βοήθειά σου, 20 φοιτητές που πάνε διακοπές
00:51
aboard the Pareto are all doomed.
12
51537
2375
με το Παρίτο είναι καταδικασμένοι.
00:54
So with only enough time to save one ship, which one should you choose?
13
54662
4834
Έχοντας χρόνο για να σώσεις μόνο ένα, ποιο θα έπρεπε να διαλέξεις;
00:59
This dilemma is an example of a broader class of problems
14
59996
3708
Το δίλημμα είναι ένα παράδειγμα μιας ευρείας σειράς προβλημάτων
01:03
where a life-saving resource— such as a donated organ or vaccine—
15
63704
4292
εκεί που ένα σωτήριο μέσο, όπως μία δωρεά οργάνου ή ένα εμβόλιο, σπανίζουν.
01:07
is scarce.
16
67996
1000
01:09
There are many schools of thought on how to approach these problems,
17
69079
3250
Υπάρχουν πολλές σχολές σκέψης που προσεγγίζουν τέτοια προβλήματα,
01:12
and one of the most influential is utilitarianism,
18
72329
3042
κι η πιο ισχυρή είναι ο ωφελιμισμός.
01:15
an ethical view first systematically developed
19
75579
2834
Μία ηθική οπτική που πρωτοαναπτύχθηκε
01:18
by Jeremy Bentham and John Stuart Mill.
20
78413
2833
από τον Τζέρεμι Μπένθαμ και τον Τζον Στιούαρτ Μιλ.
01:21
In this view, you should choose the action
21
81579
2125
Εδώ πρέπει να διαλέξεις την ενέργεια που εξασφαλίζει την μεγαλύτερη ευτυχία.
01:23
which promises the greatest sum of happiness.
22
83704
2209
01:26
Though, how to define and measure happiness is a difficult question.
23
86246
3458
Ωστόσο, η καταμέτρηση της ευτυχίας είναι ένα δύσκολο ερώτημα.
01:30
For example, hedonists would suggest a happy life
24
90163
3375
Για παράδειγμα, για έναν ηδονιστή μία χαρούμενη ζωή
01:33
contains the most pleasure and the least pain.
25
93538
2666
έχει την περισσότερη ευχαρίστηση και τον λιγότερο πόνο.
01:36
Others might say it’s the life where your desires are most fulfilled.
26
96538
3833
Άλλοι ίσως ισχυριστούν πως είναι η ζωή όπου οι επιθυμίες σου είναι εκπληρωμένες.
01:40
However happiness is defined,
27
100538
1916
Όπως κι αν καθορίζεται η ευτυχία,
01:42
most would agree that saving 30 lives has the potential
28
102454
3709
οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν πως η διάσωση 30 ζωών δύναται
01:46
to generate more happiness than saving 20.
29
106163
2833
να εξασφαλίσει περισσότερη ευτυχία από το να σωθούν 20.
01:49
But is it enough to consider how many lives would be saved?
30
109454
3334
Αλλά είναι αρκετό αυτό για να σκεφτείς πόσες ζωές θα είχαν σωθεί;
01:52
Or should you also consider how many life years would be?
31
112996
3708
Ή πρέπει να σκεφτείς επίσης πόσα χρόνια ζωής θα ήταν;
01:57
Assuming a life expectancy of 80, saving the lives of the students,
32
117079
4292
Θεωρώντας πως το προσδόκιμο ζωής είναι 80, η διάσωση των φοιτητών,
02:01
with an average age of 20, saves 1,200 life years,
33
121371
4375
με μέσο όρο ηλικίας τα 20, εξασφαλίζονται 1.200 χρόνια ζωής,
02:05
while saving the workers, with an average age of 45, saves 1,050.
34
125746
5292
ενώ η διάσωση των εργατών, με μέσο όρο τα 45, εξασφαλίζονται 1.050 χρόνια ζωής.
02:11
All things being equal, a longer life should promise
35
131746
3000
Μ′ αυτά τα δεδομένα, μια μακρά ζωή θα έπρεπε να διασφαλίζει
02:14
a greater sum of happiness than a shorter one.
36
134746
2875
μεγαλύτερο άθροισμα ευτυχίας από μια πιο σύντομη ζωή.
02:18
So perhaps saving the smaller ship actually has the potential
37
138329
3542
Οπότε, ίσως η διάσωση του μικρού πλοίου να έχει πράγματι την προοπτική
02:21
to generate the most happiness.
38
141871
1958
να εξασφαλίσει την περισσότερη ευτυχία.
02:24
If all these calculations feel a bit cold,
39
144329
2334
Εάν αυτοί οι υπολογισμοί φαίνονται ψυχροί,
02:26
you may want to consider a different approach.
40
146663
2208
ίσως να θες να δοκιμάσεις μια άλλη προσέγγιση.
Ο φιλόσοφος Ντέρεκ Πάρφιτ υποστηρίζει να δίνουμε προτεραιότητα στους ευάλωτους,
02:29
The philosopher Derek Parfit argues we should give priority to the worse off,
41
149038
4875
02:33
since benefits to those groups matter more
42
153913
2583
εφόσον τα οφέλη σ′ αυτήν την ομάδα μετρούν πιο πολύ
02:36
than equivalent benefits to the well-off.
43
156496
2458
από τα ισοδύναμα οφέλη για τους ευκατάστατους.
02:39
In this view, it’s more urgent to help those whose basic needs aren’t met
44
159496
4333
Έτσι, είναι αναγκαίο να βοηθηθούν τα άτομα στα οποία υπολείπονται οι βασικές ανάγκες
02:43
even if they’re harder to help than those who are flourishing.
45
163829
3250
ακόμα και εάν είναι πιο δύσκολο να βοηθηθούν από αυτούς που ακμάζουν.
02:47
But often, determining which group is truly worse off can get complicated fast.
46
167288
4833
Αλλά συχνά, ο προσδιορισμός για την ομάδα που είναι ευάλωτη περιπλέκεται γρήγορα.
02:52
In our case, Earth is still beset by drastic inequalities
47
172329
3792
Στην περίπωσή μας, η Γη συνεχίζει να πλήττεται από δραστικές ανισότητες
02:56
in wealth and opportunity.
48
176121
1583
στον πλούτο και στις ευκαιρίες.
02:58
And those able to afford a vacation on New Lindley
49
178204
3167
Κι αυτοί που μπορούν να ταξιδέψουν στο Νιου Λίντλεϊ,
03:01
and transport on a luxury cruiser
50
181371
2333
και να πάνε με ένα πολυτελές διαστημόπλοιο,
03:03
are no doubt among the most well-off people on the planet.
51
183704
3542
είναι δίχως αμφιβολία οι πιο ευκατάστατοι άνθρωποι παγκοσμίως.
03:07
The workers, by contrast, are among the most disadvantaged,
52
187788
3333
Οι εργάτες, εν αντιθέσει, είναι μεταξύ των λιγότερο ευνοημένων,
03:11
traveling away from home for months at a time to perform service work.
53
191121
3833
ταξιδεύοντας μακριά από το σπίτι τους για να εκτελέσουν εργασίες για μήνες.
03:15
With fewer resources and opportunities,
54
195329
2375
Με λιγότερους πόρους και ευκαιρίες
03:17
it’s likely they’ve experienced more hardship in their lives
55
197704
2834
μπορεί να έχουν αντιμετωπίσει περισσότερες δυσκολίες από τους ταξιδιώτες,
03:20
than the vacationers,
56
200538
1000
03:21
so maybe they’re more deserving of rescue?
57
201538
2000
άρα αξίζουν περισσότερο τη διάσωση;
03:23
On the other hand, the students have experienced less life overall—
58
203913
3958
Από την άλλη, οι μαθητές έχουν ελάχιστες εμπειρίες από τη ζωή.
03:27
so perhaps they’re worse off?
59
207871
1708
Μήπως να είναι αυτοί ευάλωτοι;
03:29
Or maybe none of these variables should influence our decision.
60
209954
3292
Ίσως καμία από τις μεταβλητές δεν πρέπει να επηρεάσει την απόφαση μας.
03:33
The philosopher John Taurek famously argued that in these types of cases,
61
213538
4416
Ο φιλόσοφος Τζον Τούρεκ υποστήριξε πως σ′ αυτές τις υποθέσεις,
03:37
the numbers don’t count.
62
217954
1500
οι αριθμοί δεν μετράνε.
03:40
Each person is deserving of equal concern and respect,
63
220454
3542
Κάθε άνθρωπος αξίζει ισάξια φροντίδα και σεβασμό.
03:43
so the best way to decide which passengers to save is to flip a coin.
64
223996
4000
Άρα, ο καλύτερος τρόπος να αποφασίσεις είναι να στρίψεις ένα νόμισμα.
03:48
While this might seem arbitrary at first, this approach treats all parties equally,
65
228454
4875
Αν και αυτό μοιάζει αυθαίρετο αρχικά, αυτή η προσέγγιση είναι ισάξια προς όλους,
03:53
giving each individual an equal chance of being rescued.
66
233329
3500
δίνοντας σε κάθε άτομο ισάξια ευκαιρία για να σωθεί.
03:57
Could any passenger argue that they're being treated unfairly by a coin flip?
67
237496
4792
Θα μπορούσε ένας επιβάτης να ισχυριστεί πως ένα νόμισμα ήταν άδικο;
04:02
It’s tough to say.
68
242954
1250
Δεν το ξέρουμε.
04:04
But how they— and you— feel about the result may be another dilemma altogether.
69
244329
5209
Αλλά το πώς εκείνοι, και εσύ, νιώθετε για το αποτέλεσμα
ίσως να είναι ένα διαφορετικό δίλημμα.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7