How miscommunication happens (and how to avoid it) - Katherine Hampsten

Translator: Reviewer: Daban Q. Jaff

Have you ever talked with a friend about a problem only to realize

تا ئێستا قسەت لەگەڵ هاوڕێکەت کردووە دەربارەی کێشەیەک و بۆت دەرکەوێت

that he just doesn't seem to grasp why the issue is so important to you?

کە وا پێناچێت تێبگات بۆچی ئەو کێشەیە گرینگە لای تۆ؟

Have you ever presented an idea to a group and it's met with utter confusion?

تا ئێستا بیرۆکەیەکت باس کردووە بۆ گروپێک و هیچیان تێنەگەشتبن؟

Or maybe you've been in an argument

یان گفتوگۆیەکت کردووە

when the other person suddenly accuses you

و کەسی بەرامبەرلەو کاتەدا تاوانبارت بکات

of not listening to what they're saying at all?

و بە هیچ جۆرێک گوێ لە قسەکانی نەگرێت؟

What's going on here?

لێرەدا چی ڕوودەدات؟

The answer is miscommunication,

وەڵامەکە کێشەی پەیوەندی کردنە،

بە جۆرێک لە جۆرەکان،

and in some form or another,

we've all experienced it.

هەموومان ئەمەمان بەسەر هاتووە.

It can lead to confusion,

ئەمەش وادەکات بگاتە دڵەراوکێ،

animosity,

یان دوژمنداری،

misunderstanding,

یان هەڵە تێگەشتن،

or even crashing a multimillion dollar probe into the surface of Mars.

یان تێکشکاندنی کەشتیەکی ئاسمانیە لەسەر ڕووی مەریخ نرخەکەی دەگاتە ملیۆنان دۆلار.

The fact is even when face-to-face with another person,

راستی ئەوەیە تەنانەت لە کاتی چاوپێکەوتن لەگەڵ کەسێک رووبەڕوو،

in the very same room,

لە هەمان شوێندا،

and speaking the same language,

و قسەکردن لەگەڵی بە هەمان زمان،

human communication is incredibly complex.

گفتوگۆی نێوان مرۆڤەکان زۆر ئاڵۆزە،

But the good news is that a basic understanding

بەڵام هەواڵە گرینگەکە ئەوەیە کە تێگەیشتنی سادە لە شتانەی

of what happens when we communicate

کە ڕوودەدات لە کاتی گفتوگۆ کردن

can help us prevent miscommunication.

لەوانەیە یارمەتیمان بدات بۆ ڕێگرتن لە هەڵەی گفتوگۆ کردن.

For decades, researchers have asked, "What happens when we communicate?"

بە درێژایی گەڕان، لێکۆڵەران پرسیاریان کرد، "چی ڕوودەدات کاتێک گفتوگۆ دەکەین؟"

One interpretation, called the transmission model,

یه‌كێك له‌ لێكدانه‌وه‌كان، پێی دەوترێت نموونەی نێردراو،

views communication as a message that moves directly from one person to another,

کە وا دابندرێت گفتوگۆکردن وەک نامەیەکە کە دەگوازرێتەوە لە کەسێک بۆ کەسێکی تر،

similar to someone tossing a ball and walking away.

وەک کەسێک هەڵدەستێت بە پیسکردنی تۆپێک دواتر دوور فڕێی بدات.

But in reality,

بەڵام لە ڕاستیدا،

this simplistic model doesn't account for communication's complexity.

ئەم نموونە ئاسانە بە کەڵک ئاڵۆزی بە گفتوگۆکردن نایەت.

Enter the transactional model,

با سەیری نموونەی کاروبارو دانوساندنەکان بکەین،

which acknowledges the many added challenges of communicating.

کە بەشێک لە ئاڵۆزی گفتوگۆ کردن لە خۆ دەگرێت.

With this model, it's more accurate to think of communication between people

له‌ ڕێگەی ئەو نموونەیەوە، ڕاسترە گفتوگۆی نێوان کەسەکان

as a game of catch.

وەک ئەوەی یاری گرتنە.

As we communicate our message, we receive feedback from the other party.

کاتێک هەڵدەستین بە ناردنی نامەیەک، ئەوا کاردانەوە وەردەگرین لە لاکەی تر.

لە رێگەی ئەم چالاکییەوە، ئێمە مانای گفتوگۆ دروست دەکەین.

Through the transaction, we create meaning together.

But from this exchange, further complications arise.

بەڵام لە ڕێگەی ئەم گۆڕینەوەیە، ئاڵۆزی زیاتر سەر هەڵدەدات.

It's not like the Star Trek universe,

کە ئەمە وەک جیهانی ستار تریک نییە.

where some characters can Vulcan mind meld,

کە هەندێک کەسایاتی توانای ئەوەیان هەیە کە بیرۆکە وەربگرێت.

fully sharing thoughts and feelings.

دەست دەکات بە بڵاوکردنەوەی بیرکردنەوەکان و هەستەکان.

As humans, we can't help but send and receive messages

وەک مرۆڤ، ناتوانین یارمەتی بدەین جگە لە ناردن و وەرگرتنی نامەکان

through our own subjective lenses.

لە ڕێگەی ئاوێنەی تایبەت بە خۆمان.

When communicating, one person expresses her interpretation of a message,

لە کاتی گفتوگۆکردن، یەکێک لە لایەنەکان هەڵدەستێت بە لێکدانەوەی نامەکە،

and the person she's communicating with

و کەسی بەرامبەرهەڵدەستێت بە گفتوگۆکردن بە

hears his own interpretation of that message.

گوێگرتن لە تەڕامان و شیکردنەوەی تایبەتی خۆی بۆ ئەم نامەیە.

Our perceptual filters continually shift meanings and interpretations.

هەڵبژاردنە هزرییەکانی تایبەت بە خۆمان هەڵدەستێت بە گۆڕینی مانا و روونکردنەوەکان.

Remember that game of catch?

ئایە یاری گرتنت لەبیرە؟

Imagine it with a lump of clay.

وێنای بکە لەگەڵ پارچەیەک لە قوڕ.

As each person touches it,

هەر جارێک یەکێک دەست دەدەن لە قوڕەکە،

they shape it to fit their own unique perceptions

هەڵدەستێت بە پێدانی شهێوەیەک کە بگونجێت لەگەڵ تێگەیشتنی کەسی و تایبەت بەخۆی

based on any number of variables,

بە ڕەچاوکردنی هەر ژمارەیەک لە گۆڕانکاری،

like knowledge or past experience, age, race, gender,

وەک زانین و مەشقی پێشینە، یان تامەن یان رەگەز،

ethnicity, religion, or family background.

یان ئارەق،دین، یان پێشینەی خێزان.

Simultaneously, every person interprets the message they receive

بە شێوەیەکی بەردەوام، هەموو کەسێک نامە شیدەکاتەوە کە پێی گەیشتووە

based on their relationship with the other person,

له‌سه‌ر بنه‌مای په‌یوه‌ندی ڕاستی له ‌ نێوان خۆی كه‌سێكی تردا،

and their unique understanding

و له‌سه‌ر تێگه‌یشتنی تاكی

of the semantics and connotations of the exact words being used.

له‌ مانای تێڕوانینی وته‌یی و ده‌سته‌به‌ركردنی ووشه‌كاری به‌كارهاتووه‌.

They could also be distracted by other stimuli,

و له‌وانه‌یه‌ به‌ گوێكانیان بڵاوبێته‌وه‌ له‌ ڕێگه‌ی گوێزه‌ره‌وه‌ی تر،

such as traffic

وه‌ك ترافیك

or a growling stomach.

یان خوڕه‌ خوڕی گه‌ده‌.

Even emotion might cloud their understanding,

و له‌وانه‌یه‌ سۆزداری زیاد ببێ له‌ تێگه‌یشتنیان،

and by adding more people into a conversation,

و زيادكردنی تاكی زیاتد بۆ گفتوگۆ،

each with their own subjectivities,

بۆ هه‌ر یه‌كێكیان ڕاو بۆچونی كه‌سی هه‌یه‌،

the complexity of communication grows exponentially.

و گرژی و ئاڵۆزی گفتوگۆكردن كه‌م ده‌كات به‌ ڕێژه‌یه‌كی زۆر.

So as the lump of clay goes back and forth from one person to another,

له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا پارچه‌ قوڕه‌كه‌ د ه‌گوازرێته‌وه‌ بۆ كه‌سێكی تر،

reworked, reshaped, and always changing,

دووباره ده‌ست ده‌كرێت به‌ دروستكردنه‌وه‌ی و دوباره‌ وێنا كردنی و گۆڕانی به‌رده‌وام،

it's no wonder our messages sometimes turn into a mush of miscommunication.

شتێکی نامۆ نییە کە نامەکانمان دەگۆڕێت هەندێکجار بۆ هەوێنی خراپی گفتوگۆکردن.

But, luckily, there are some simple practices

بەڵام، بە خۆشحاڵییەوە، هەندێک پراکتیکی ئاسان هەیە

that can help us all navigate our daily interactions for better communication.

کە دەتوانێت یارمەتیمان بدات بە گشتی بە تێڕوانین و تێپەڕاندن بۆ گفتوگۆیەکی باشتر.

One:

یەکەم:

recognize that passive hearing and active listening are not the same.

پێویستە درک بکەین بیستنی نادیار و بیستنی کارا هەمان شت نین.

Engage actively with the verbal and nonverbal feedback of others,

جگە لە یەکگرتن و کارلێکی کاردانەوەی وتەیی و نا وتەیی بۆ ئەوانی تر،

and adjust your message to facilitate greater understanding.

و ڕێککردنی نامەکەت بۆ ئاسان کردنی تێگەیشتنی زیاتر.

Two:

دووەم:

listen with your eyes and ears, as well as with your gut.

گوێ بگرە بە چاو و گوێیەکانت پێکەوە، و گوێبگرە لە هزر و بۆچوونەکانت.

Remember that communication is more than just words.

بیرت بێت کە گفتوگۆکردن زیاترە لە وشەکان.

Three:

سێیەم:

take time to understand as you try to be understood.

کاتی زیاتر وەربگرە بۆ تەگەیشتن وەک ئەوەی بتەوێت تێبگەیەندرێیت.

In the rush to express ourselves,

لە دەرپەڕاندنی دەربڕین لەسەر خۆمان،

it's easy to forget that communication is a two-way street.

ئەمە شتێکی ئاسانە بۆ لەبیرکردنی ئەوەی گفتوگۆکردن ڕێگایەکی دوو لایەنەیە

Be open to what the other person might say.

کراوە بە و زیاتر بوێر بە کە کاتێک کەسێکی تر قسە دەکات.

And finally, four:

و لەکۆتاییدا، چوارەم:

Be aware of your personal perceptual filters.

ئاگاداربە لە پاڵێوراوە زانین و هەستەکانی تایبەت بە خۆت.

Elements of your experience,

توخمی شارەزایی خودی خۆت،

including your culture, community, and family,

ئەمە کەلتور و کۆمەڵگە و خێزان لەخۆ دەگرێت،

influence how you see the world.

کاریگەری ئەوەی کە چۆن دونیا دەبینی.

Say, "This is how I see the problem, but how do you see it?"

بڵێ،" چۆن من کێشەکە دەبینم، بەڵام تۆ چۆن کێشەکە دەبینیت؟"

Don't assume that your perception is the objective truth.

وا دامەنێ کە خەمڵاندنت یان بۆچوونی تایبەتیت ڕاستی تایبەتییە.

That'll help you work toward sharing a dialogue with others

ئەمە یارمەتیت دەدات بۆ کارکردن لە بەشداریکردن لە وتو وێژکردن لەگەڵ ئەوانی تر

to reach a common understanding together.

لە پێناو گەیشتن بۆ تێگەیشتنێکی هاوبەش.